De top 5 leukste kunst van afgelopen halve maand

Het Frans Hals Museum in Haarlem is een museum voor oude kunst. Dat is enigszins aan het publiek te zien: je struikelt er over de kuddes lieve bejaarde vrouwtjes. Toch wordt er nu een film getoond van Arnoud Hollemans die duidelijk niet in de Gouden Eeuw gemaakt is. Je ziet mensen – knappe jongens en zo nu en dan een mooie vrouw – door hetzelfde museum struinen als waar jij je bevindt. Ze doen dat zoals je dat nu eenmaal doet als je kunst kijkt: de ene keer buig je aandachtig voorover om elke welving van een Grieks beeld te bestuderen, de andere keer scan je vluchtig een werk, denk je: muhh, en loop je door. Maar in deze film bekijkt iedereen ook elkaar, op dezelfde manier als ze kunstwerken bekijken. Blikken glijden over elkaars lichaam; een teen die uit een sandaal steekt krijgt minutenlang de aandacht.

Als er een tour met dametjes langskomt moet ik me inhouden bij hen niet hetzelfde te doen.

Interessant is dat de film een remake is van een oude Franse pornofilm die zich in een fictief museum afspeelt, alleen dan zonder de seksscènes. De scènes die overblijven zijn zo precies mogelijk nagespeeld. We zien dus helemaal geen mensen die elkaar bekijken alsof ze kunst bekijken – we zien mensen die seks met elkaar willen en blijkbaar ziet dat er dus exact hetzelfde uit.

Als ik je zou vertellen dat dit filmpje gemaakt is door een Roemeense kunstacademiestudent van de Rietveld, die met dit werk commentaar levert op de beeldvorming van Roemenië in het Westen, en waarbij de mummie symbool staat voor hoe we mensen uit haar land demoniseren zonder daadwerkelijk te weten hoe ze eruit zien, dan zou je het waarschijnlijk ook geloven. Ik heb zelf op de kunstacademie gezeten: je zou er serieus mee wegkomen.

Maar deze clip is juist zo goed omdat hij daar niet vandaan komt, maar het een echte clip is. Gemaakt door mensen die dachten dat een mummie in een shoarmazaak dé manier is om het bijbehorende nummer grijs gedraaid te laten worden op MTV. Dat maakt alles aan deze clip zoveel schattiger en ontroerender. Ik vond hem trouwens via de beste site van de wereld als je op zoek bent naar clips die per ongeluk kunstwerken zijn geworden: De Foutmijn.

Als je wil weten wat Rietveld-studenten wel voor werk maken dan moet je naar de Oude Kerk in Amsterdam. Een kerk is een moeilijke plek om kunst te laten zien. Tussen alle altaars, biechtstoelen met inscripties en monumentale glas-in-loodramen valt de kunst snel weg. Maar Rietveld-studenten zouden geen Rietveld-studenten zijn als ze niet juist zouden proberen te fucken met de verwachtingen die je hebt van een kerk. Al rondlopend ben je dus ook beducht niks te geloven van wat je om je heen ziet. Zelfs als in een inham op authentieke wijze martelwerktuigen staan opgesteld, weet je gelijk dat die niet echt bij de kerk horen.

Op een briefje staat uitgelegd dat de instrumenten werden gebruikt om tijdens de protestantse reformatie de in de kelder opgesloten katholieken te straffen. Overduidelijk bedacht door een kunstenaar: Arthur Maduro. Toch is de Oude Kerk blijkbaar bang dat onschuldige bezoekers erin trappen en heeft er een eigen briefje onder gehangen waarop staat dat de kerk heus niet echt gemarteld heeft ('We hebben niet eens een kelder!').

Ach Oude Kerk, denk ik dan, laten jullie je echt zo opjagen daar een kunstacademie-studentje? Wat verwacht je dan, als je dat soort types loslaat in de kerk? En net als je je begint af te vragen hoe groot de kans eigenlijk is dat er wel gemarteld werd in de Oude Kerk, besef je je opeens dat Rietveld-student Arthur Maduro zo briljant is dat hij zelf dat tweede briefje heeft opgehangen. Was ik er toch nog ingetrapt.

In Utrecht is de hele maand mei een tentoonstelling te zien in de oude penitentiaire inrichting aan het Wolvenplein. Dat is ten eerste al leuk omdat je dus opeens door een echte oude gevangenis mag rondlopen. Het is eigenlijk precies zoals je verwacht door de films die je hebt gezien: met traliehekken en bankkluisachtige metalen deuren en dat soort dingen. Maar er is dus ook kunst.

Milou Abel laat foto's zien die ze maakte van Peter. Peter woont in een psychiatrische inrichting en draagt graag vrouwenkleren. Niet omdat hij graag een vrouw wil zijn, maar omdat hij vrouwen nu eenmaal de mooiste schepsels op aarde vindt. Zijn kamer hangt dan ook vol met foto's van sexy meisjes en zelfgemaakte tekeningen waarin veel borsten voorkomen.

Het gevaar van mensen fotograferen die al zo erg een kunstwerk van zichzelf zijn, is dat je als fotograaf weinig meer toevoegt. Het model wordt dan meer de kunstenaar dan de fotograaf zelf. Milou Abel heeft dat handig opgelost door een installatie te maken waarbij ze haar eigen foto's afwisselt met ingelijste tekeningen van Peter en er zo een soort gesammtkunstwerk ontstaat waarbij ze gezellig samen de kunstenaar zijn. Mijn lievelings is de tekening van borsten met een vraagteken en een hakenkruis erop. Alles wat mooi is in het leven in één tekening.

Net als ongeveer alle andere kunstenaars ben ik in therapie. Niet te vaak natuurlijk, het is ook weer niet de bedoeling dat wij, kunstenaars, te normaal worden. Bij mijn therapeut zag ik opeens dit werk aan de muur. Sindsdien voel ik me dan ook net wat minder zielig als ik daar huilend in de foetushouding op de grond lig te rollen. En ik neem ook altijd zelf wat zakdoekjes mee voor het geval ik hem moet troosten.