We doken in de archieven van de “Je bent een rund als je met vuurwerk stunt” reclames

Bijna veertig jaar geleden waarschuwde de Stichting Ideële Reclame (of SIRE) het Nederlandse volk voor het eerst voor de gevaren van “onoordeelkundig gebruik van vuurwerk”. In de decennia die volgden bouwde SIRE de campagne verder uit, en belandde na experimenten met slogans als “Van een rotje naar rottigheid is soms een klein stapje” in 1989 uiteindelijk bij het iconische “Je bent een rund als je met vuurwerk stunt.” Die slogan maakte van copywriter Marijke Liebregts in één klap een ster (of leverde haar in ieder geval een vermelding op Wikipedia en een diepgaand interview in het NRC op) en zorgde ervoor dat toekomstige generaties een makkelijk te onthouden slagzin hadden om hun buurman of klasgenoot erop te wijzen dat het niet zo slim is om zelf een vuurwerkbom in elkaar te knutselen van een vuistvol strijkers.

Inmiddels is de slogan (en vermoedelijk ook Marijke) met pensioen, maar haar legacy leeft voort op YouTube. We doken in de archieven en bekeken alle vuurwerkveiligheidscampagnes van de afgelopen 22 jaar. Dit is wat we leerden.

In het begin van de jaren negentig kon je alles aan de man brengen met Duitse eurodance

(1991). Check ook even de Beyoncé-move rond 0:10. 

Het is moeilijk om deze parel uit de muziekgeschiedenis in twintig seconden volledig te bevatten, dus klik vooral ook even hier om de hele clip te zien. Toen Pitbull nog in luiers rondscharrelde, combineerde Real McCoy al nietszeggende rhymes met een zompige eurobeat, en gooide de Duitse supergroep er voor de zekerheid ook nog een funky basloopje en hairmetalsolo bij. Deze nineties-hit brengt meer uiteenlopende genres samen dan de gemiddelde Black Eyed Peas-single, en doet verlangen naar de tijd dat “move your body to the beat” nog een acceptabele lyric was.

Voordat David Lynch Lost Highway maakte, filmde hij spotjes voor SIRE

(1994)

Met 1994 SIRE | Vuurwerk 2 grijpt de Amerikaanse meester van het postmodern surrealisme terug op het motief van lichamelijke imperfectie, zoals dat een sleutelrol speelt in al zijn werk – van Eraserhead en Elephant Man tot de baanbrekende televisieserie Twin Peaks. De juxtapositie van het gezellige Rotterdamse accent van de verteller met de hallucinatoire kwaliteit van de beelden roept een gevoel van vervreemding bij de kijker op, dat verder gaat dan de angst voor vuurwerkongelukken.

De SIRE-spotjes waren sowieso een broedplaats voor jong talent

(1997)

Hé, is dat niet die Rachid van “Ik ben Rachid, ik zing voor jou het levenslied”?

Meisjes met ijsjes zijn van alle tijden

(1998)

In het begin van de jaren negentig vond SIRE afgeknalde vingers nog een halszaak, maar tegen het einde van het decennium richtte de stichting de blik naar beneden. Helaas ging deze opgeilsessie het Ministerie van Volksgezondheid iets te ver, en werd “in goed overleg besloten om het thema over te dragen aan Stichting Veiligheid NL en Bureau Halt” – wat het reclamewereldequivalent is van zeggen dat jij en je ex "samen besloten hebben om uit elkaar te gaan" terwijl je eigenlijk gedumpt bent via WhatsApp. Jammer, want dit is de hardste vuurwerkveiligheidsreclame ooit. #teamSIRE

Ik….ik heb geen idee

(1999)

Zo’n geval van “je had erbij moeten zijn”, misschien. Heb jij 1999 wél bewust meegemaakt en snap je wat hier gebeurt? Laat je uitleg dan achter in de comments.

De maatschappij. Dat ben jij

(2003)

In deze polderproductie van What Would You Do stelt stichting Veiligheid NL de vraag die op ieders lippen brandt maar niemand hardop durft te stellen: wat zou jij doen als je blonde kutkind je beste champagnefles drie dagen voor oud en nieuw leeggooit om er een vuurpijl in te steken?

Het antwoord, zo lijkt het, ligt bij nuchtere voorbijgangers in degelijke windjacks die met een welgemeend “doe maar effe niet” korte metten maken met het wangedrag van kleine Jeffrey.

Er is geen nonchalante manier om ‘sierpot’ te zeggen

(2005)

Sierpot.

Vuurwerkveiligheid is een serieuze zaak. Globaal terrorisme niet

(2007)

Haha, kijk die gekke Arabieren. Veiligheid NL had zo’n succes met dit staaltje tulbandracisme dat ze in 2008 een vervolgcampagne maakten, waarin L.A.A.F. omgedoopt werd tot F.L.A.A.F. (Flemish Liberation Army Against Freedom) en te zien is hoe de terroristen een ‘Big Thunderboom’ aanschaffen bij één van onze zuiderburen. Dus onthoud voor het volgende Eurovisie Songfestival: een stem voor België is een stem voor terrorisme.