Mensen verkopen hun organen op Facebook

We wisten al dat het erg makkelijk is om vuurwapens te kopen en verkopen op Facebook, maar de zwarte markt op het sociale netwerk wordt nog veel grimmiger. Volgens een onderzoek van de Britse Sunday Post, gebruiken mensen Facebook om iets persoonlijkers te verpatsen: hun eigen organen.

Een journalist van de krant deed zich voor als de broer van een vrouw die een niertransplantatie zocht. Hij zette vervolgens een post in een Facebook-groep die opgezet is om mensen te helpen bij het ruilen van hun organen voor geld. Wie heeft Silk Road nou nog nodig?

Hij kreeg binnen een week 11 aanbiedingen, waaronder van twee Britten die £20,000 of £30,000 vroegen, en van mensen in India, Mexico en Tanzania. "Ondertussen stonden op de site ook aanbiedingen van wanhopige Britten die hun levens wilden riskeren voor wat cash," schreef de journalist.

In het VK is het illegaal om organen te kopen en verkopen, dus mensen zouden naar het buitenland moeten om niet opgespoord te worden door de Human Tissue Authority, die elke transplantatie moet goedkeuren. Terwijl je best prima kan leven met één nier, hoef ik hier waarschijnlijk de risico's niet op te noemen die je loopt als je een amateur een vitaal orgaan uit je laat plukken.

The Telegraph voegt daaraan toe dat zelfs het aanbieden van je organen illegaal is in Engeland, dus het gebruik van dergelijke Facebook-groepen kan al uitlopen op een gevangenisstraf - interne organen intact of niet. Het is trouwens vrijwel overal illegaal - al heeft dat weinig gedaan aan de $75 miljoen die omgaan in de zwarte markt.

Ik zocht even snel op Facebook op "buy sell organs" en kwam een groep tegen op de eerste resultatenpagina waar nog geen twee maanden geleden activiteit was. Posts gingen van grapjes - "ik verkoop mijn nieren voor Eminem-tickets" - tot schijnbaar echte aanbiedingen van lichaamsdelen, zoals van een 30-jarige Indonesische man die zijn nieren wilde verkopen omdat "I want money for living in world."

Geld is duidelijk de drijfveer voor de verkopers, en de Post windt er geen doekjes omheen door dat aan armoede te wijten. De reden dat verkoop illegaal is, volgens de Human Tissue Authority, is dat mensen te weinig weten waar ze nou eigenlijk mee bezig zijn. "We moeten zeker weten dat de donor de risico's kent, dat de donor uit vrije wil toestemt en dat er geen beloning aangeboden of ontvangen is," aldus HTA-baas Alan Clamp.

Daarnaast moet het ook zo zijn dat de donor en de patiënt overeenkomen om zeker te weten dat de transplantatie een kans van slagen heeft. Hoewel we misschien liever een orgaan krijgen van iemand waarvan we denken dat ze op ons lijken, is het baseren van een levensveranderende operatie op iemands Facebook-selfies misschien niet een heel goed idee.

Dat betekt niet dat sociale netwerken geen positieve rol kunnen spelen in de wereld van orgaandonatie - als we het tenminste hebben over donaties, en niet transacties. Een paar jaar geleden werkte Facebook samen met de NHS om mensen als donor te registreren, en in sommige landen kun je je donorstatus delen via je profiel. Dat is bedoeld als intentieverklaring, zodat je vrienden en familie van je plannen weten als je je organen niet meer nodig hebt.

Er zijn Facebook-pagina's die altruïstische donaties aanmoedigen - je kan je nier doneren terwijl je leeft, maar het moet onder stricte regulatie gebeuren en zonder dat geld van eigenaar wisselt.

Waarschijnlijk zal Facebook, net als bij vuurwapens, advertenties voor menselijke organen weigeren, omdat ze mogelijk aanmoedigen tot het overtreden van de wet. Maar vermoedelijk zullen dat soort acties, net als bij vuurwapens, niet echt invloed hebben op de markt.