Waarom heteromannen zo’n bloedhekel hebben aan astrologie

Een vriend van mij, hetero en ergens in de twintig, vertelde me laatst hoe erg hij walgt van astrologie. “Er blijft niets meer van je unieke karakter over, je wordt gereduceerd tot een soort vast setje karakter-bakstenen.” Ook vindt hij het rete-irritant dat mensen op sociale media helemaal losgaan over een nieuw sterrenbeeld-seizoen, en van daaruit dingen in hun leven verklaren.

“Ben jij Stier?,” vraag ik aan deze vriend, terwijl ik allang weet dat dat zo is. Hij zegt dat ik nu zeker ga zeggen dat hij zich als een typische Stier gedraagt, en inderdaad vertel ik hem dat Stier het sterrenbeeld is dat gezien wordt als het teken dat het minste op heeft met astrologie.

In de afgelopen paar jaar is de interesse voor astrologie enorm opgevlamd: het is niet meer alleen weggelegd voor een klein clubje heksenvrouwen, maar heel veel vrouwen en mensen uit de lhbt-gemeenschap lopen er nu warm voor. Onze collega’s van Broadly in de Verenigde Staten genereren een enorme hoeveelheid lezers met hun dagelijkse en maandelijkse horoscopen, en met alle andere artikelen over de dierenriem. En ook andere media die zich richten op vrouwen hebben astrologie van de achterpagina’s naar de voorgrond gehaald. Tussen 2013 en 2018 is het aantal zoekopdrachten op Google naar ‘Birth Chart’ verdubbeld, en in de boekhandels doen boeken over ‘mind, body en spirit’ het goed: de verkoop ging in de UK met 13 procent omhoog in 2017.

In 2016 stond het internet vol met memes over geestelijke gezondheid, nu zijn het de astrologie-memes wat de klok slaat. Op datingapps verkondigen sommige vrouwen in emoji’s wat hun sterrenbeeld is, zodat een geïnteresseerde weet wat voor type karakter ze heeft én of ze wel of niet bij je past.

Maar niet iedereen is in voor astrologie. Mijn vriend van hierboven is niet alleen in zijn antipathie – het lijkt erop dat heteroseksuele mannen de grote afwezigen zijn op dit feestje. Het laat ze koud, of worden er zelfs kwaad van. In een poll uit 2005 werd gemeten dat twee keer zoveel Britse vrouwen geloofden in astrologie ten opzichte van mannen (30 procent tegenover 14 procent, gemeten op 1010 mensen). En uit een onderzoek uit 2017 bleek dat 20 procent van de volwassen mannen in de Verenigde Staten in sterrenbeelden gelooft, ten opzichte van 37 procent van de vrouwen.

Als je een heteroman bent met veel vrouwenvrienden, zou het weleens kunnen dat je astrologie tolereert in whatsappgesprekken en op je facebookwall. En als dit niet zo is, vind je het waarschijnlijk een hele hoop bullshit. Mijn vriend Tom van 25 vertelde dat hij vrouwen die hierover beginnen “enorme leeghoofden” vindt. En natuurlijk zijn er ook een hele hoop vrouwen en mensen uit de lhbt-gemeenschap die het complete onzin vinden, maar waarom is deze anti-houding zo alom aanwezig onder vooral heteromannen? Komt dat doordat astrologie wordt gezien als een ‘vrouwending’?

Een paar vrienden die ik sprak vertelden dat hun vaders wel de dagelijkse horoscoop lazen in de tabloids, en dat zij zelf besloten het nooit zover te laten komen. “Ik realiseerde me voor het eerst dat zoiets onzinnigs zo diep verankerd in onze cultuur ligt, en ik werd duizelig van de gedachte,” vertelt Sam (27).

Maar veel van mijn mannenvrienden gaven toe dat hun afkeur ook komt doordat astrologie zo een duidelijk gender heeft. “Toen ik nog een kind was, lazen de vrouwen in mijn omgeving altijd lekker met elkaar de astrologiecolumns in de Mail en de Sun, onder het genot van thee en koekjes en een hoop gegiechel,” vertelt Bob uit Kent. Nu zijn horoscopen nog steeds te vinden in de buurt van de ‘vrouwenpagina’s’ in kranten, of in de op vrouwen gerichte weekbladen zoals Woman’s Own of Take A Break. Ik kan me niet herinneren dat bijvoorbeeld de Esquire zo’n rubriek had, of heeft.

Ook vertelt Bob dat hij astrologie zonde van zijn en ieders tijd en energie vindt. “En ook zonde van het papier waarop het gedrukt wordt. Het is als een loterij voor eenzame mensen.”

Ook Sam denkt dat het vrouwelijke karakter van astrologie de reden is dat zoveel mannen er daarom niets van willen weten. “Ik kan niet precies uitleggen hoe het werkt, maar als er vroeger op school een boek was dat door veel meisjes werd gelezen, konden de jongens niet ook dat boek leuk gaan vinden. Je was bang dat je dan voor ‘mietje’ werd uitgemaakt, en het boek werd bestempeld als een ‘meisjesboek’,” legt hij uit. “Zoiets geldt ook een beetje voor horoscopen. Ik denk dat vrouwen ertoe aangetrokken worden door een bepaalde mate van nieuwsgierigheid en spiritualiteit, die er al op jonge leeftijd bij jongens uit wordt geramd.”

Niet geheel onverwachts is het dateleven een podium geworden waar deze spanning goed terug te zien is. Meer en meer vrouwen raken verslaafd aan astrologie, en dus moeten heteromannen hier meer en meer mee dealen. Veel van de mannen die ik sprak over dit onderwerp, vertelden dat de horoscoop-praatjes hun dates verpestten, of dat ze het uitmaakten met vrouwen die “te obsessief” bezig waren met de kosmos.

“Na de eerste fase van leren kennen, bleek dat ze behoorlijk in contact stond met haar spirituele kant: ze had dan wel geen neuspiercing of een tijdje in India gezeten, maar ze betaalde wel om haar horoscopen te laten trekken, interesseerde zich voor tarot, en zei dingen als ‘pas op voor je karma!’,” vertelt Laurie, 29, uit Londen. “Eerst vond ik het wel schattig: als een man die hier niks van weet, vond ik het een welkome aanvulling of verdieping voor de levensvragen waar ik soms geen antwoord op had. Maar toen ontmoette ze mijn ouders, en vroeg ze aan mijn vader welk sterrenbeeld hij had. Toen ze antwoordde dat het typisch Kreeften-gedrag was om muziek maar lastig te kunnen waarderen, lachte hij haar uit in haar gezicht.”

Het werd een ongezellige middag verder – de ex van Laurie was boos dat zijn vader haar niet serieus had genomen. Bij thuiskomst kreeg het stel gigantische ruzie, waarop zij er “wat tarotkaarten bij haalde, om te zien of mijn besluitvorming op dat moment te maken had met de stand van Mercurius of weet ik veel,” zegt Laurie. Even later maakte hij het uit via een sms’je.

Kevin uit Ierland vertelt me dat zijn ex haar geboortehoroscoop misbruikte om haar slechte gedrag goed te praten, en Paul uit Essex vertelt me dat een vrouw met wie hij scharrelde plotseling helemaal voor hem ging, nadat ze zijn geboortehoroscoop had gelezen – daaruit kwam dat ze perfect bij elkaar zouden passen, “maar ze negeerde alles wat erop wees dat ik een lastig iemand ben (wat ik echt ben), en wat liet zien dat we helemaal niet bestemd voor elkaar waren (wat we echt niet waren).”

Adam van 26 uit Oxford vertelt me dat hij een vrouw datete die eerst nog een “gewone interesse” in horoscopen had, maar steeds verder ging in allerlei New Age-dingen, zoals tarot en handlezen. “Ik heb daar helemaal niets mee, maar het werd opeens heel belangrijk voor de relatie. Daar zat ik niet echt op te wachten,” vertelt hij. “Het was niet meer een interesse van haar, maar het werd echt een persoonlijke karaktereigenschap: ‘ik ben een horoscopenmeisje’.”

Ik vraag hem of hij nog eens met een vrouw zou willen daten die zoveel in astrologie ziet. “Prima als ze af en toe een horoscoop leest, maar niet als het echt een groot ding in haar leven is, nee.”

Deze dingen zien professionals uit de astrologiewereld ook terug. Jessica Lanyadoo is host van de Ghost Of A Podcast, en zij vertelt dat ze wel veel “cis-hetero-mannen kent die astroloog zijn, maar niet die erin geloven”. En astroloog Randon Rosenbohm vertelt me dat astrologie voor “meisjes en homo’s” is.

“Astrologie is een natuurlijke en intuïtieve manier van weten hoe laat het is, en vrouwen staan meer in contact met de natuur,” gaat Randon verder. “Mannen zijn meer de bouwers, de mensen die met de materialen van deze wereld werken. Als je een heteroman geen bewijs kan laten zien van dat astrologie echt is, dan interesseren ze zich er niet voor.”

Met andere woorden: Randon denkt dat mannen eerder de neiging hebben om astrologie af te wijzen, terwijl vrouwen er waarschijnlijk juist nieuwsgierig naar zijn. Uit een groot onderzoek dat deze maand werd gepubliceerd, blijkt dat vrouwen over het algemeen empathischer zijn en mannen wat analytischer. Ook is er bewijs dat de hersenen van vrouwen vaker met een angstig gevoel zitten, terwijl het mannelijke brein juist op zoek gaat naar een oplossing. Aan de andere kant is wetenschap die de verschillen tussen mannen en vrouwen verklaart op basis van biologie nogal omstreden. Want niet elke man is een bouwvakker, en niet elk persoon met een baarmoeder is per definitie meer verbonden met de natuur.

Hoe dan ook, met of zonder die “natuurlijke intuïtie” zijn vrouwen ongetwijfeld de sturende kracht achter de bredere zelfhulp– en therapeutische industrie. En omdat astrologie vaak wordt gebruikt als een vorm van zelfhulp, is er vaak maar een klein onderscheid tussen de twee. Zo heeft Ghost Of A Podcast een opzet waarbij iemand in de eerste helft lezersbrieven voorleest om mensen te helpen, en daarna een astrologische voorspelling doet voor de komende week.

“Astrologie deinst niet weg voor symbolen die onze kwetsbaarheden en ‘zwakke gevoelens’ opzoekt, zoals rouw, trauma, verdriet, ontkenning, misvatting, projectie, zelf-sabotage en slachtoffergedrag,” zegt astroloog Danny Larkin. “En dat gaat in tegen de manier waarop heteroseksuele mannen constant worden aangemoedigd om zich ‘te vermannen’, in plaats van kwetsbaarheid te tonen. Het is makkelijker en makkelijker verteerbaar om te observeren dat vrouwen en queer mensen in de meeste gevallen aan het kortste eind trekken. Dus voor hun is het makkelijker om zich te identificeren met deze moeilijke thema’s, die de astrologie aangaat.

Het begrijpen van de persoonlijkheden van jou en anderen en het voorspellen van de toekomst, is dus een poging tot het hebben van controle wanneer we het gevoel hebben dat we die compleet zijn verloren. Vrouwen en queer mensen voelen zich aangetrokken tot de astrologie, omdat het ze een bepaald gevoel van verbinding en een zekere uitvlucht biedt. Iets om op te steunen in een tijd waarin religie minder belangrijk is geworden. In een heteroseksuele, patriarchale samenleving hebben cis-mannen minder reden om te vluchten. Het is immers in tijden van significante stress, dat vrouwen naar de astrologie kijken. In een onderzoek uit 1982 heeft de psycholoog Graham Tyson geconcludeerd dat mensen die de hulp van astrologen zoeken, dit doen in reactie op stressveroorzakende factoren. Hij schreef: “Onder condities van hoge stress is het individu ertoe bereid om astrologie te gebruiken als een copingmechanisme –ook al gelooft hij er in minder stressvolle situaties niet in.

Voor mij persoonlijk werd de vage interesse in astrologie die ik had als kind bekrachtigd toen ik mijn geboortehoroscoop invulde, en deze zo nauwkeurig klopte dat het bijna eng was. Op momenten dat ik gestresst ben, me angstig voel en ik niet goed voor mezelf aan het zorgen ben, merk ik dat ik meer op astrologie-apps en podcasts leun.

Ik vraag aan Joe of ik zijn geboortehoroscoop mag maken en dat mag. Op Cafe Astrology vul ik 'm voor hem in. Ik deel een paar karaktereigenschappen met hem: koppig, stoïcijns, een liefde voor plezier en kunst, voelt zich snel gepikeerd als hij zich niet ‘gehoord’ voelt. Volgens Joe klopt het eigenlijk wel – maar enige vorm van plezier uitten over het feit dat deze astrologische analyse blijkt te kloppen zou een goedkeuring zijn die hij nooit kan, en wil geven.