In Patarei, de oude KGB-gevangenis in het Estlandse Tallinn, kun je voor drie euro op ontdekkingstocht. Je krijgt een zaklamp mee en bent vrij om zelfstandig te verdwalen, door het plafond te zakken, jezelf open te halen aan het glas dat overal ligt of je been te breken in een van de vele aardedonkere ruimtes.Maar wie zich daar niet door laat afschrikken, kan rekenen op een ervaring die voor altijd op het netvlies gebrand zal staan. Binnen de muren van Patarei zie je hoe het leven van gevangenen eruit zag in de tijd van de bezetting. De onvoorstelbare ellende die zich hier heeft afgespeeld – martelingen, executies, medische experimenten – heeft zichtbare sporen nagelaten.
Advertentie
Tijdens de Sovjetperiode kwamen er veel politieke gevangenen in Patarei terecht. Veel van hen kwamen er nooit meer levend uit. Ruimtes met namen als The Execution Room en The Hanging Room zeggen eigenlijk genoeg. Maar ook op andere manieren werd het leven je in Patarei onmogelijk gemaakt. Zo moesten gedetineerden de meest afschuwelijke psychologische en medische experimenten ondergaan en werd de constante blootstelling aan vocht en schimmel als psychologisch traumamiddel ingezet om gevangen voortdurend ziek, zwak en misselijk te houden.De gevangenis sloot pas in 2004 zijn deuren, in het jaar dat Estland lid werd van de EU. Dit bouwval voldeed namelijk niet bepaald aan EU-normen. Maar de gevangenis is nog altijd intact. Boeken over Jezus, intakeformulieren, reageerbuisjes, medicijnen, porno aan de muur: het is er allemaal nog aanwezig. Maar voor hoe lang is de vraag, aangezien Estland dit stuk geschiedenis graag uit zijn geheugen wist.Eerder plaatsten we een fotoserie van het oude hoofdkantoor van de KGB in Riga.
