Papadag in een crackpand

De gang van de woning waar ik mijn 48-jarige vader Xavier tref, riekt naar het laatste stadium waarin aan crackcocaïne verslaafde mensen zich kunnen bevinden. De grond is bezaaid met lege pizzadozen, onaangeroerde poststapels en opengereten teddyberen. Dit is de plek waar al mijn meisjesdromen als sneeuw voor de zon verdwijnen.

In de woonkamer - gevuld met een inboedel uit de collectie van de Leen Bakker, begin jaren '90 - staan twee vrienden van Xavier. Eén van de mannen doet sterk denken aan de crystal meth-dealende scheikundeleraar Walter White uit Breaking Bad: hij draagt een vintage blouse in zijn hoog opgetrokken spijkerbroek met riem en heeft een jaren '80-nerdbril op zijn neus. "Mooi huis heeft mijn vriend, vind je ook niet Daphny?", vraagt mijn vader terwijl ik word rondgeleid. "Ja ontzettend mooi..", reageer ik vertwijfeld. Ik verberg mijn medelijden en wiebel ongemakkelijk van voet naar voet als ik me bedenk dat dit voor hen een sociaal hoogtepunt is. Mijn jarenlange ervaring in ontmoetingen met mijn vaders vrienden werpt zijn vruchten af en we praten doodgemoedereerd over koetjes en kalfjes. De andere vriend is een boom van een vent die zich het best laat omschrijven als een hybride nazaat van Bokito en Shrek. Hij lijkt niet zo verheugd met mijn aanwezigheid als de rest, maar accepteert het. Ik ben immers de dochter van.

De sfeer in het huis is alsof er kinderen in afwachting zijn van Sinterklaas, maar dan wat treuriger. Mijn vader vraagt mij of hij nog een paar euro kan lenen. Hij heeft dertig euro gecasht vandaag, maar dat is lang niet genoeg voor de dosis die hij nodig heeft. Hoewel ik mijn vader nooit geld leen – je krijgt het nooit terug en junkies willen altijd meer – overweeg ik het even. Ik haal mijn portemonnee tevoorschijn en heb meteen spijt. Ik heb toegegeven; laat de manipulatiespelen maar beginnen! Hij gaat na hoeveel geld hij in totaal heeft. Net iets minder dan een gram is waar hij het mee moet gaan stellen, mits de dealer hem een gunst doet. Hij draait zich om en zegt tegen Shrokito dat de dealer kan komen.

"Ik ben zenuwachtig man. Mijn dochter heeft me nog nooit zien gebruiken." Xavier ratelt aan één stuk door over zijn relatie met mij. Hij vertelt zijn vrienden lachend en vol trots over wat ik, veertien jaar geleden, op achtjarige leeftijd zei over zijn druggebruik. Hij bekende dat hij soms drugs gebruikte, waarop ik schijnbaar antwoordde: "Oh, daarom zie je er soms heel anders uit als je de wc uitkomt, papa." Deze herinnering heb ik niet eerder gehoord. Meestal komt hij op de proppen met die keer dat ik zei: "Papa, als je zo vaak 's avonds moet werken, waar blijft het geld dan?" Voor hem een trotse herinnering over zijn intelligente en opgroeiende dochter, voor mij het einde van de illusie van mijn vader als rolmodel.

De dealer komt binnen en de mannen begroeten elkaar stoer knikkend met duidelijke incrowd handgrepen. Maar de dealer blijkt toch niet zo stoer. Als hij op mijn aanwezigheid wordt gewezen trekt hij zijn pet omlaag en vermijdt hij ieder oogcontact, als een klein kindje dat een koekje uit de trommel heeft gestolen. Ze overleggen over de hoeveelheid crack en de prijs. Meneer de dealer heeft een naam hoog te houden en als hij Xavier matst, stort zijn businessmodel in. Eigenlijk hoor ik alleen maar gebrom en gemompel, maar uit de vele gebaren en de teleurstelling in mijn vaders gezicht trek ik deze conclusie.

De dealer vertrekt en Xavier loopt met zijn verse aankoop naar de koffietafel. Daar ligt het cokegerei al de hele middag klaar voor gebruik, waar het - in afwachting van de crack - steeds even aangeraakt en opnieuw geordend werd. Het plastic bolletje wordt uitgestrooid op een spiegel. Snel en zorgvuldig stampt Xavier de roze gekleurde crack fijn met een pinpas. Hij scheidt een klein deel van het chemische goedje van de rest en stopt dat met een afgebroken ijzeren staafje in de pijp. Binnen een mum van tijd brengt hij de pijp naar zijn mond en trekt hij. "Dit is ook niet denderend. Hier ga ik niet van trillen. Dit is echt een kwaliteit van nul min drie," reageert hij teleurgesteld op het uitblijven van de langverwachte rush.

De geur van verbrand plastic, hout en chemische troep vult de kamer. Ik deins achteruit van de stank en kijk mijn vader voorzichtig aan. Veel verandering merk ik niet en de spanning zakt. Walter White krijgt de pijp in zijn handen gedrukt en neemt een flinke haal. Dan is Shrokito aan de beurt, ook hij neemt een fikse hijs. Xavier vult de pijp met meer crack en neemt weer een haal. De tweede hijs komt aan. Hij wordt er stil van. Na de hele tijd gerateld te hebben komt de rust en het genot. "Nu voel ik het. Ik word paranoïde. Voel me alsof ik word bekeken. Nu denk ik dat ze bovenkomen." Wie 'ze' zijn blijft onduidelijk. Ik wacht op een grote verandering in mijn vaders gedrag en blik, maar tot mijn verbazing blijft hij hetzelfde. Schijnbaar heb ik hem vaker onder invloed gezien. Het ergste komt nog: als de rush over is en zijn honger naar meer begint, dan wordt het pijnlijk. Vanaf dat moment telt niets of niemand meer, zelfs zijn dochter niet.

"Ik kan geen relatie hebben," begint Xavier opeens. "Wanneer ik zin heb in drugs wil ik het hebben, maar voor een niet-verslaafde vrouw is dat vreemdgaan. Ik wil basen [crack roken] terwijl ik gepijpt word en beffen terwijl ik rook. Maar dat kan niet."

Xavier bouwt met de ijzeren buisjes een mikado-opstelling rond het roze crackcocaïnegoedje. Zo zorgt hij ervoor dat hij zeker weet dat er niemand aan zijn spul komt. "Je laat je vrienden nooit alleen met je drug, dat is een alom bekende regel," legt hij uit. Jaloers kijk ik naar het kasteel dat hij bouwt voor de enige roze prinses in zijn leven. Opgaand in zijn eigen analyses vertelt Xavier aan Walter White dat hij nooit of te nimmer het gesprek tussen Xavier en zijn dochter mag onderbreken. Doet hij dit wel dan zullen de gevolgen ongekend zijn, laat Xavier weten. Het gaat namelijk diep, heel diep, de band tussen vader en dochter. Ze zijn het nooit met elkaar eens, maar dat is het mooie van hun relatie. Hoewel ze elkaar nooit zien, zijn ze precies hetzelfde. Ik lach beleefd en veins met moeite een instemmend knikje. Dan denk ik aan de wijze woorden van mijn vader: "Zeg nee tegen drugs, maar als je het dan toch doet, blijf niet hangen bij één soort. Geniet van ieder moment. Jaag je dromen na, je kunt alles bereiken wat je maar wilt."