Deze fotograaf laat kleuters 11 september en andere nieuwsverhalen naspelen

Jonathan Hobin is de Canadese fotograaf die de serie In the Playroom maakte, waarin kinderen schokkende gebeurtenissen uit de recente geschiedenis (van 11 september en Abu Ghraib tot de tsunami) naspelen. Op de meeste foto’s kun je niet goed zien of de kinderen de ernst van de situatie begrijpen, of dat ze gewoon erg veel plezier hebben. Toch is er veel kritiek geweest op de serie. De fotograaf is ervan beschuldigd dat hij alleen maar wil shockeren, en z’n foto’s worden smakeloos en sensatiebelust genoemd. Ook is er veel kritiek geweest op de ouders die hun kinderen lieten meedoen aan de serie.

Ik belde Jonathan op om te praten over deze controverse, de manier waarop kinderen omgaan met het nieuws en hoe je aan een achtjarige uitlegt wat Abu Ghraib is.

VICE: Wat vinden de kinderen in de foto’s er zelf van?

Jonathan Hobin: Meestal vonden ze het vooral erg leuk om te doen. Ze kregen toestemming om dingen te doen waar ze normaal voor op hun kop zouden krijgen: ze mochten zo gek doen als ze zelf wilden. Het grappige is dat kinderen vaak spelletjes spelen waarbij ze elkaar zogenaamd vermoorden. Als kinderen met een waterpistool spelen, dan doen ze alsof ze iemand neerschieten. Dat is iets wat we constant zien. Met mijn foto’s suggereer ik dat kinderen dat soort dingen misschien wel van het nieuws leren, en daar worden mensen ongemakkelijk van.

En wat vinden de ouders ervan?

Ik zorg er altijd voor dat ik een goed gesprek heb met de ouders over wat de bedoeling is, en hoe ik verwacht dat de beelden eruit komen te zien. Sommige mensen lijken te denken dat de ouders hier op de één of andere manier geld aan verdienen, of dat ze van die theaterouders zijn die willen dat hun kind beroemd wordt. Maar zulke moeders heb ik nog niet ontmoet. De meeste ouders zijn slimme, hoogopgeleide mensen die snappen wat ik wil laten zien met de foto’s.

Begrijpen de kinderen de scènes die ze naspelen?

Soms begrijpen ze het opeens. Zoals de kinderen in de 11 september-foto. Hoewel ze pas drie of vier jaar oud waren, zagen ze de Twin Towers en zeiden ze: “Ik hou het vliegtuig wel vast. Dit is waar het vliegtuig het gebouw invloog.” De moeder was stomverbaasd. Deze symbolen hebben zich een weg gebaand in hun onderbewuste. Ze zijn zo’n onmisbaar onderdeel van onze cultuur, dat ze gelijk herkenbaar zijn, ook voor kinderen. Aan de andere kant probeer ik de gebeurtenissen aan de kinderen uit te leggen op een manier die ze begrijpen. Zoals voor de foto van de aanvallen met bijtend zuur. Dan zeg je iets van: “Je bent aan het vechten. Om die persoon pijn te doen giet je iets over haar heen dat prikt.” Je praat met ze op een manier die ze begrijpen. Maar om nou over de details te gaan praten, of de motieven, zoals cultuur of religie….Ik denk dat dat allemaal te complex is voor ze.

Vind jij de foto’s shockerend?

Nee. Ik ben ervan geschrokken hoe heftig mensen erop reageren. Ik heb een paar interessante reacties gehad. Mensen hebben me cadeautjes gestuurd, maar ook hatemail of doodsbedreigingen. Ik zit er natuurlijk dicht op, dus ik kan moeilijk beoordelen of dat soort reacties terecht zijn. Ik doe gewoon wat ik doe.

Ik heb het idee dat de foto’s een Amerikaanse visie op het nieuws tonen, maar jij bent Canadees. Heb je er bewust voor gekozen om je vooral op Amerikaanse nieuwsverhalen te richten?

Ik denk dat de foto’s een Canadese visie op de Amerikaanse media—en de manier waarop die aan ons wordt opgedrongen—laten zien. De Amerikaanse media is er erg goed in om sensationele beelden te creëren bij nieuwsverhalen. De manier waarop zij ons het nieuws brengen is bijna als een filmtrailer, alsof het nieuws fictie is. Ze nemen iets als het Natalee Holloway-verhaal en verzinnen daar een duidelijke verhaallijn met vaste rollen bij, zoals de schurk en het slachtoffer. Het is alsof ze van elk nieuwsverhaal een waren woensdagavondfilm proberen te maken. Er is geen duidelijke grens meer tussen nieuws en entertainment. Ik denk dat mijn foto’s daar over gaan.