INTERVIEW - SIOUXSIE SIOUX

EEN DRUPPELTJE BLOED OP EEN MADELIEFJE IN DE ZON

Toen Siouxsie Sioux in september 1976 het podium van de befaamde 100 Club opklom met haar vrienden, de muzikanten in haar band - Marco Pirroni, Steven Severin, en Sid Vicious - dacht ze er hoogstwaarschijnlijk niet over na dat 30 jaar later haar wereld zou bestaan uit roadies, versterkers en kostuumwisselingen. Waarschijnlijk krijste ze Het Gebed van de Heer over stampende gitaarmuziek heen en ontweek ze ondertussen de rondvliegende rochels. Maar het lot had andere plannen…

Interview: STEVE LAFRENIERE
Foto's: SOLVE SUNDSBO/ART + COMMERCE

Zestien Siouxsie and the Banshees albums, tien Creatures albums en een immens aantal singles (de ene na de andere hit! Hong Kong Garden, Dear Prudence, Cities Dust, Peek-a-Boo, Israel etc.). Later is ze weer op tournee, ditmaal met een soloplaat, Mantaray. Nog steeds vermaakt ze haar fans met haar duistere voodoo glamrock. Na een recente toer in Amerika, belde Vice haar op in Frankrijk.

Vice: In welke deel van Frankrijk ben je?
Siouxsie: In het Zuidwesten, vlakbij Toulouse en Bordeaux. We zitten hier redelijk dichtbij de Pyreneeën.

En Spanje. Kom je terug naar huis na je solotour?
Ja. We waren in Amerika in februari. Daarna gingen we naar Groot Brittannië waar we wat regionale concerten hebben gegeven, wat ik al ruim tien jaar niet meer had gedaan. We eindigden in londen, in Shepherd's Bush Empire. Dat was echt een geweldige show.

Wat vind je van Amerika dezer dagen?
Ik heb veel van tour in Amerika genoten dit keer. We hebben bijna alleen nieuw materiaal gespeeld met slechts een paar oude nummers, en de reactie was heel goed. Veel oude fans, maar ook een aantal jongeren. De laatste show die we deden was in Orange County, Californië, waar heel veel superjonge kinderen kwamen, me hun moeders natuurlijk. Er zat een meisje bij van negen of tien, en ze kende alle teksten.

Ik begrijp dat wel, dat kinderen concerten van Siouxsie Sioux leuk vinden.
Mijn catsuits waren wel een hit, geloof ik. Ik heb mijn Emma Peel look goed over kunnen brengen.

Denk je dat het nieuwe solo album een vervolg is op je werk met de Banshees en de Creatures?
Tekstueel is dit album directer dan de anderen. Er is veel veranderd in mijn leven de laatste tijd. Daarbij komt dat ik de afgelopen jaren alle kanten heb gezien van de popmuziek, de muziekindustrie, en ook van het leven als geheel.

Jullie zaten midden in de punkscene van '76-'77, maar toch maakten jullie je eerste album pas in 1078.
Yeah, we waren een van de laatste bands uit die tijd die getekend werd. We hebben ons enorm afgezet tegen alles en iedereen die misbruik wilden maken van de opkomst van de punk. Het feit dat ik een vrouw was, schrikte veel labels trouwens ook af. Ze vonden een band met een zangeres met 'attitude' niet interessant. Maar tegen de tijd dat we werden getekend hadden we ons eigen publiek opgebouwd, dus waren we niet meer zo afhankelijk van de hype en de platenmaatschappijen.

The Scream zou waarschijnlijk niet heel veel succes hebben gehad in 1976. Maar toen de plaat uitkwam in 1978 was de muziekale vocabularia weer in de opmars.
Precies. Maar voor mij betekent punk meer dan wat het uiteindelijk is geworden. Het werd een karikatuur van zichzelf, three-cord wonder, bla-bla-bla. En heel erg mannelijk. In het begin was het geweldig om een vrouw te zijn. Wanneer mensen het nu over punk hebben, missen ze veel. Het ging er meer om dat de dagelijkse orde werd opgeschud, en alles veranderde. Muzikaal, maar voornamelijk op sociaal vlak.

Het wordt niet vaak besproken, maar punk werd oorspronkelijk gecreëerd door een aantal homo's en vrouwen.
Dat is een heel kenmerkend punt. Ik wordt altijd boos als mensen maar het halve verhaal vertellen. Ze hebben het altijd over de vaste namen, maar zien nooit de diversiteit van wat er toen gebeurde. Wanneer je juist die facetten wegneemt, neem je de lading ook weg.

Je hebt een argument met wat hardcore werd…
Oh, dat haatte ik. Fantasieloos en walgelijk. In Engeland hadden we de Angelic Upstarts en Sham 69. Al die "Oi! Oi! Oi!" voetbal muziek.

…maar wat denk je dan van de Batcave fans die jou zagen als hun Queens of Darkness?
Dan hebben we het weer over een hele eenzijdige aspect van de band. John McGeoch heeft ooit een quote in onze biografie gestopt. Hij schreef dat de Batcave draaide om alle voor de hand liggende monsters en duistere huizen. Met ons is het niet zo enorm bloederig, maar is het meer spannend. Een druppeltje bloed op een madeliefde in de zon.

Je stem heeft altijd een spanning en mysterie gedragen. Het kan een monsterlijk instrument zijn van tijd tot tijd.
Dat klopt, maar dat komt eigenlijk doordat ik nooit muzikaal ben geschoold. Daarbij komt dat veel muzikanten en zangers ernaar neigen om als iemand ander te willen klinken. Toen ik muziek begon te maken wist ik dat ik dat niet wilde. Ik herinner me dat ik iets las van William Burroughs over hoe een stem en instrument kan zijn, maar ook een wapen. Een toon die glas kan breken of een bas noot die je ingewanden ondersteboven keert.

Het bruine geluid.
Ja. Ik herinner me nog dat ik dacht: Nou, dat klinkt goed. Vandaar dat de eerste keer dat men me zag optreden in de 100 Club in '76, ik drie microfoons gebruikte die aan elkaar waren geplakt. Ik was zo naïf dat ik dacht dat als ik er drie bij elkaar gebruikte, dat dat wel een smerig effect zou hebben [lacht]. Natuurlijk zijn drie microfoons gewoon maar drie microfoons, en niets meer.

Soms weet ik niet zeker wat de nationaliteit van je stem is.
Veel Engelse zangers hebben Amerikaanse accenten, een beetje lijzig. Maar bij ons klonk het altijd meer Europees. Tamelijk ironisch gezien het feit dat ik opgroeide met R&B uit de jaren '60… Atlantic, Tamla, Motown. Maar ook klassieke muziek en filmmuziek, en Engelse artiesten zoals Bolan, Roxy en Bowie. Ik ben kieskeurig wat betreft de zangers die ik goed vind.

Was Julie Driscoll er een van?
Ja! Ik heb van haar nog This Wheel's on Fire gecoverd.

Nog zo een met een dijk van een stem zonder aantoonbaar accent.
Je moet Nico niet vergeten. Maar er zijn ook een hoop mannelijke zangers waarvan ik vind dat ze hun 'eigen' stem hebben, zoals Jim Morrison en Iggy Pop. Ik houd zelfs van Hendrix' stem. En Howlin' Wolf. Zo kenmerkend. Ik begrijp niet dat sommige mensen een stem enkel beoordelen op gestemdheid of mooiheid.

Je gaat er echt helemaal vorr op het podium. Doe je al de dingen die zangers doen om hun stem te beschermen?
Het is zwaar voor je stembanden om vel te toeren. Het enige dat ik recentelijk heb geleerd, is om stembanden op te warmen voordat ik het podium opga.

Is het ooit gebeurd dat voor de microfoon stond en er niets meer uitkwam?
Vroeger wel eens, ja. Ik ben met een fikse keelontsteking het podium opgegaan, ik voelde me echt vreselijk. Vroeger speelden we nog vaak vijf of zes dagen achter elkaar, met lange reistijden tussen de verschillende optredens. De stem kan zo'n afmarteling niet aan. Ik droomde er toen vaak van om achtergrondzangeres te zijn en niet iedere avond in het spotlicht te hoeven staan. Er zijn ook zangers die veel minder divers zingen. Niet echt omhoog of omlaag. Veel vlakker.

Het is ongelofelijk dat je nooit met een voice coach hebt gewerkt.
Toen ik erachter kwam dat ik wilde proberen om te zingen, heeft onze toenmalige manager naar Tona de Brett gestuurd, die geloof ik getracht heeft Johnny Rotten het een en ander bij te brengen [lacht]. Maar goed, ik ging er naartoe, heb een les gehad en dacht dat het niets voor mij was.

Ik moet zeggen dat je live show echt een verademing is. Het lijkt alsof je een soort van transformatie ondergaat.
Ik ben dol op toeren en optreden. Er echt helemaal voor te gaan en mezelf niet tegen te hoeven houden, zowel fysiek als mentaal. Met alle verschillende nuances, en de controle erover. Het is zo bevrijdend.

Je noemde eerder je gitarist uit de jaren '80, John McGeoch.
Met gemak de beste gitarist uit die tijd. Jongere muzikanten zals Radiohead en Johnny Marr noemen hem als hun voorbeeld.

Hij was briljant in Magazine, en later met Nick Cave. Hoe schrijf je nummers met zo iemand? Eerst de teksten?
We werkten heel eerlijk. Eerst speelden we samen, in dezelfde ruimte, heel tastbaar. En ik omschreef ideeën. Ik had vaak een zangmelodie, waar hij meer verder werkte. McGeoch was zo makkelijk en fantasierijk, maar ik geloof dat hij daarvoor nog nooit op zo'n open manier had gewerkt.

Wacht even, de Banshees waren een jam band?
Ja, het was allemaal heel open. We speelden zelfs nummer live die nog niet helemaal waren uitgewerkt.

Jullie stonden erom bekend dat op jullie B-kanten vaak geïmproviseerd werk stond.
We brachten bijna een album per jaar uit en we toerden ook heel veel. Dus keek ik uit naar de sessie waarin we de B-kanten opnamen, want dat was vaak een manier om weer terug te gaan naar de manier waarop we ooit waren begonnen met werken. We huurden dan een studio voor een dag of drie en keken wat we konden bedenken. Het kon van alles worden. Meestal naam ik op met Severin, en Budgie, en wat wat er ook in de studio stond, zelfs als dat slechts een piano was. "Ok, we hebben drie dagen, en we willen twee nummer sopnemen. laten we gaan kijken wat er gebeurd". Ik vind sommige B-kanten beter dan sommige nummers die op het album terecht kwamen, in het bijzonder de laatste albums. Peek-a-Boo begon als een B-kant.

Ok, ander onderwerp. Ik vond de Banshees altijd een 'film band'.
Absoluut. Van The Screamon, je kan het echt horen.Van die Bernard Hermann-achtige nummers, en Shostakovich. We waren allemaal gek op film en hielden enorm van de soundtracks.

Wie vind je goed in filmland tegenwoordig?
Tarantino houdt van muziek. Ik vind de manier waarop hij contrast gebruikt heel goed. Voor een heftig scène gebruikt hij redelijk lichte muziek. En natuurlijk David Lynch.

Wat vond je van Inland Empire?
Dat was de eerste waar ik niet helemaal weg van was. Meestal is het echt een visueel feest, maar hij heeft die film digitaal geschoten en het pakte me niet echt. Maar ik zie redelijk veel Engelse en Amerikaanse films hier.

Maar geen Franse.
Ik spreek Frans, maar het gaat te snel om het allemaal te bevatten. Ik denk dat het makkelijker is met Franse ondertiteling. Over het algemeen kijk ik niet echt veel films van Franse regisseurs. Maar die man die Delicatessen heeft gemaakt, hoe heet hij ook alweer?

Jean-Pierre Jeunet.
Hij deed een hele reeks films die ik heel goed vond.

Herinner je je La Haine nog?
Die film over skinheads? Ja. Vincent Cassel was briljant. Hij speelde ook in de nieuwste Cronenberg, Eastern Promises. Cronenberg slaat de plank wel een mis. Ik heb een aantal van zijn films gezien maar vond ze niet allemaal even goed. Ken je Existenz nog? [lacht]

Gegeven het feit dat je ooit muziek hebt gemaakt voor eenJohn Maybury film en regisseurs zoals JohnHillcoat hebt ingehuurd voor jullie video's, waarom is er nooit een film geweest met jou in de hoofdrol?
Eerlijk gezegd ben ik daarvoor nooit gevraagd. Heel lang geleden werd ik gevraagd om in Breaking Glass te spelen.

Dat new wave gedrocht uit de jaren '80? Raar.
Ik ben zo blij dat ik de wijsheid heb gehad om "nee" te zeggen. Als ik al in een film zou verschijnen, is het spelen van een zangeres het laatste wat ik zou willen doen. Ik heb net iets gedaan voor de nieuwe film van John Maybury, The Edge of Love. Gaat over Dylan Thomas. Angelo Badalamenti heeft de muziek ervoor gemaakt en ik heb met hem meegewerkt aan een nummer. Maar nee, er is me nog nooit een rol aangeboden. Maar het lijkt me te gek om ooit een cameo te doen in een goede film.

Ik heb over die film over Dylan Thomas gehoord. Houd je van lezen?
Het enige wat ik leuk vind om te verzamelen zijn boeken. Ik wil altijd meer en meer lezen en dat is iets wat ik mis nu ik in Frankrijk woon. Ik kan niet zomaar naar de boekenwinkel gaan en rondneuzen. Terwijl er toch veel Franse auteurs zijn waar ik van houd. Sartre, Camus. En Samuel Beckett en Oost-Europese schrijvers zoals Patrick Süsskind.

En je had het eerder over Burroughs.
Herinner je je nog dat Bowie altijd Burroughs citeerde in de jaren '70? Doordat we muziekliefhebbers waren, kwam het dat we ook literatuur ontdekten.

En dat moest je eropuit om bepaalde boeken te vinden.
Ja. Het was meer sociaal, en een manier om met andere mensen in contact te komen. Natuurlijk dachten we toen dat we de enige freak ter wereld waren. Erop uit gaan en andere mensen ontmoeten bij concerten of in boekwinkels. De mensen die ik toen heb leren kennen zijn allemaal heel belangrijk voor me. Ik ga nog steeds met een aantal van hen om.

Steve Severin?
Severin en zijn toenmalige vriend, Faio, ontmoette ik tijdens een concert van Roxy Music, in 1975. Dat concert met Ferry en de achtergrondzangeressen in uniforms van de luchtmacht.

De Siren shows. Goed, laten we het hebben over kleding. Wat is er aan de hand met de stijl van jongeren?
Hmmm, tja. Ik denk dat het hele internetgebeuren er mee te maken heeft, de toegankelijkheid en gemak waarmee mensen of dit kunen kopen, of dat aan informatie kunnen verzamelen. Het heeft mensen heel lui gemaakt. Het heeft veel van de individualiteit en honger weggenomen. Meer dan ooit wilt men de laatste mode dragen, maar worden ze er ook toe gedwongen. Het verbaast me enorm. Maar ik denk dat de enige oplossing is om het huis uit te gaan! [lacht] Verlaat de virtuele wereld. het kan niet beter dan om iets in het echt te hebben.

Word je bang van technologie?
Nou, we hebben het er nu wel over een generatie die is opgegroeid met computers. Mijn grote angst is dat het aangaan van een tastbare relatie met iemand overbodig wordt.

Kan je als artiest echt verwachten invloed te hebben op iemand?
Je kan enkel iemand inspireren om iets te doen wat ze daarvoor niet aan durfden. Met mij was dat om de muziek in te gaan, en specifiek welk type muziek dat ging worden had een groots effect. Zeker op die leeftijd -14, 15, 16 - wanneer je begint om je eigen mening te vormen. De muziek die je vindt kan een leven veranderen. Je moet met anderen een connectie kunnen maken.

Dat is belangrijk voor je.
Omdat voor mij toen mijn leven ging veranderen, dingen gingen gebeuren. Je kan je familie niet uitzoeken, maar je kan een nieuwe maken met soulmates. De connecties die je eerste maakt, zijn hele sterke. Je bouwt echt iets met die mensen op.

Hoe voelt het om 50 te zijn?
Ik heb het naar mijn zin. Er zijn veel dingen waarvan ik nu zeg, "Aha, dat begrijp ik nu". En dan kan ik het eindelijk uit mijn hoofd zetten.