FYI.

This story is over 5 years old.

Film

Er is niets grappigs aan niet kunnen klaarkomen

Schrijver Chris Mazza vertelt over haar nieuwe film, die gaat over anorgasmie.

Cris Mazza is docent creatief schrijven, directrice van het Programma voor Schrijvers aan de Universiteit van Illinois in Chicago en schrijver van romans en korte verhalen. Haar nieuwe boek, Charlatan: New and Selected Stories, komt binnenkort uit. Haar eerste roman, How to Leave a Country, won in 1984 de PEN/Nelson Algren Award en sindsdien schreef Mazza over problemen die met seks, gender en hiërarchie te maken hebben. In Something Wrong with Her: A Real-Time Memoir beschrijft Mazza met een kritische blik haar eigen leven. De memoires gaan over haar ervaringen met anorgasmie: het onvermogen om klaar te komen en de bijkomende angst en gevolgen voor haar relaties.

Advertentie

Mazza werkte samen met regisseur Frank Vitale voor de film Anorgasmia: Faking It in a Sexualized World, een soort vervolg op Something Wrong with Her. Net als in haar boeken, is Mazza recht voor z'n raap. Over haar eerste seksuele ervaring vertelt ze enkel dat ze "het gevoel had dat ze iets had bereikt" en dat het "voelde alsof er scheermesjes aan zijn penis vastzaten." De film wordt aangekondigd als 'docufiction', en wisselt interviews met Mazza af met gefictionaliseerde scènes. Door deze combinatie van fictie en documentaire bereikt Anorgasmia iets diepers dan puur feitelijke verslaggeving. Ik sprak Mazza over de film, die gaat over "een anorgasmische vrouw en haar levenslange strijd met haar seksuele afwijking en het gebrek aan verlangen en opwinding."

VICE: De Mayo Clinic definieert anorgasmie als 'de medische term voor de regelmatige moeilijkheid om een orgasme te bereiken na uitgebreide seksuele stimulatie, waardoor persoonlijk leed wordt veroorzaakt'. Wanneer hoorde je die term voor het eerst? Wist je dat het misschien van toepassing was op jouw situatie?
Cris Mazza: Ik geloof dat ik net een eerste versie van Something Wrong with Her af had, en mijn uitgever gebruikte het woord toen we het boek bespraken. In het hele boek gebruik ik het woord drie keer, hoewel die ook toegevoegd kunnen zijn tijdens de verschillende redactierondes. Wel gebruikte ik het woord 'inorgasmisch' zes keer, maar volgens mij is dat helemaal geen echt woord.

Advertentie

Ik gebruikte een woord waarvan ik veronderstelde dat het betekende 'het onvermogen om klaar te komen', zonder dat ik wist dat er een medische aandoening met een component van mentaal lijden bestond. Ik heb meer geleerd van het schrijven van dit boek en het maken van de film dan ik ooit zou hebben geleerd als ik alleen met mijn eigen lichaam bezig was geweest.

De website van de Mayo Clinic zegt ook dat de aandoening vaak voorkomt en dat het een aanzienlijk aantal vrouwen beïnvloedt. Hebben veel vrouwen contact met je opgenomen nadat ze het boek lazen of de film zagen?
In mijn ervaring lijkt deze aandoening meer schaamte op te wekken dan alles wat op het tegenovergestelde lijkt, of je het nu 'seksverslaving' noemt of de ouderwetse term 'promiscuïteit' gebruikt, of een bepaalde fetisj hebt, van orgies tot masochisme. Geen seksueel verlangen hebben lijkt een taboe te zijn waar niemand voor uit wil komen. De samenleving is erg geseksualiseerd, dus als je veel van seks houdt, krijg je als persoon geloofwaardigheid. Het leven buiten die seksuele cultuur levert je geen status op. Komt dat omdat vrouwen nog steeds heel erg beoordeeld worden op hun seksualiteit, en anorgasmische vrouwen daarom geen waarde hebben? Ik denk dat daar wel iets in zit.

Ik hoorde van heel weinig vrouwen die gedeelde ervaringen hebben, en degenen waarvan ik wel wat hoorde kende ik al, dus er was al een soort relatie die dit soort intieme ontboezemingen toestaat. Ik schreef een persoonlijk stuk voor xoJane over anorgasmie, dat tientallen reacties kreeg. In de meeste stonden suggesties van dingen die ik kon doen om het op te lossen. Ik herinner me geen enkele waarin iemand toegaf een soortgelijke ervaring te hebben.

Ik denk dat het taboe minder wordt, maar dat komt door de slachtoffercultuur. Onlangs las ik een artikel over een vrouw die aan anorgasmie leed, en ze zeiden dat zij "er al jaren aan leed", maar ze was pas vierentwintig. Ze gaf ook toe dat ze veel sekspartners had gehad. Een ander artikel in een Brits blad ging over een negentienjarige die "al jaren omging met anorgasmie." Dat vind ik ongelofelijk, omdat mijn desinteresse in seks (en de bijkomende angst) mij weghield van seksuele relaties totdat ik vierentwintig was. Deze artikelen voelen nog steeds de noodzaak om seksueel actieve vrouwen op te voeren.

In de film vertel je over je ex-man, waaraan je eens vroeg hoe het is om een man te zijn. Hij antwoordde: "Je wil alles neuken wat je ziet lopen." Los van of dat waar is of niet, maakt het wel duidelijk hoe cartoonesk seks kan zijn. Denk je dat mensen zich realiseren hoe absurd seks eigenlijk is?
Hij reageerde zonder aarzeling, en hij is niet eens zo. Het maakt verlangen in elk geval cartoonesk, en het leven als seksueel mens erg simplistisch. Zelfs dieren, waarvan bekend is dat hun seksuele drang verbonden is aan hun reukvermogen, lopen niet de hele dag rond met dat eenzijdige verlangen. Ik ben alleen nog nooit iemand tegengekomen die het hele "pakken wat je pakken kan" absurd vindt.

Kun je vertellen waarom je koos voor de mix tussen fictie en documentaire?
Volgens mij kwam de coproducent met de term 'docufiction'. Ik noemde het een fictief vervolg op mijn memoires – een literaire invalshoek waarvan ik dacht dat het nog niet bestond. Op een bepaalde manier is 'docufiction' wel nauwkeuriger, omdat alle interviews 'echt' zijn. Het docugedeelte bestaat uit de interviews, en de fictie uit de scènes. De interviews geven de achtergrond die een roman als deze nodig heeft (bijvoorbeeld door vragen te stellen als: "Hoe is ze zo geworden?", waarop de antwoorden alleen maar gokjes zijn). De gedramatiseerde scènes zijn het fictieve verhaal.

We hadden niet de middelen (budget, cast, enzovoort) om een filmversie van de memoires te maken, als dat al mogelijk was geweest, gezien de versplintering van het boek. We hebben ook geen pure documentaire gemaakt, omdat het geen verhaal is over herstel. Er is geen antwoord, geen genezing. En het heeft niet de drama die nodig is voor een documentaire.