Randprogrammering: van knuffelcaravan tot biecht-Dixie

Met de groei van het aantal festivals neemt ook het aantal initiatieven toe dat zorgt voor de creatieve invulling van zo'n festival. De rol van deze acts lijkt steeds maar groter te worden, maar is dat ook zo? Ik sprak met de mensen achter vijf van deze projecten over waarom zij belangrijk zijn voor een festival, en over de onderlinge concurrentie. Deze vijf zoeken ieder op een eigen en grappige manier de interactie met de bezoekers op, of geven hen de kans om even bij te komen van al het festivalgeweld.

Vreemd gegaan, te veel drugs genomen of een andere zonde begaan? Bij de paters van Shit 't even tegen krijg je de kans om in een omgebouwde biecht-Dixies je zondes op te biechten.

THUMP: Ha jongens, hoe zijn jullie op dit idee gekomen?
Jos: 'Eén van ons zat op het toilet en dacht: hoe gaaf zou het zijn als je op de wc je verhaal aan iemand kwijt kan? Het idee is dus letterlijk op het toilet ontstaan. Bij ons kan je biechten, maar niet daadwerkelijk je behoefte doen – dat zal God niet onbestraft laten.

Merken jullie dat randprogrammering steeds belangrijker wordt?
Dat ligt een beetje aan het festival. Bij Into The Woods en Solar Festival is het heel belangrijk, maar bij bijvoorbeeld Amsterdam Dance Event draait het echt alleen maar om de muziek.

Wat voegen jullie toe aan een festival?
Juist de simpelheid van ons concept spreekt mensen aan denk ik. We merken dat bezoekers graag hun verhalen met ons willen delen.

Shit' t even tegen is te vinden op Facebook, en 28 februari staan ze op Nachtbrigades Winterparade

'Koken met magie' noemt Cirque Gastronomique het zelf: "Shows met vloeibaar stikstof-ijs, vuur en spektakel." De aankleding en het verhaal worden iedere keer aangepast aan het publiek, en zo laten de jongens zien dat ze de interactie aangaan. Ik sprak met Erik Westerduin, één van de drie mannen achter dit concept:

Wat maken jullie voor de bezoekers?
Erik: We maken ijsjes op een heel vette manier, en vaak is het voor de bezoekers een verrassing dat ze ook nog écht lekker smaken.

Merken jullie dat de concurrentie toeneemt?
Er is altijd wel veel concurrentie geweest, voornamelijk van gesponsorde eettentjes. Het aanbod is groot en festivals hebben weinig geld. Soms kan je door samen te werken met andere acts van één en één drie maken.

Merken jullie dat randprogrammering steeds belangrijker wordt?
Op kleine festivals zijn we soms een belangrijke act, maar wij vinden het ook leuk als we moeilijker te vinden zijn en de bezoeker juist moeite moet doen.

Cirque Gastronomique is te vinden op Facebook en op hun website. Deze zomer staan ze o.a. op Familiar Forest

Een kruising tussen een huisfeestje, de dorpskroeg en een skihut: Club Hutje Mutje is een feestje op een feestje. Het houten huisje staat tijdens feesten vol met feestgangers – vandaar de naam.

Elias, hoe is Club Hutje Mutje ontstaan?
Elias: Op een maandelijks feestje in een schuurtje op het terrein van de Katerholzig in Berlijn, waar ik en Jacco (de tweede Hutje Mutje-man, red.) samen waren. We riepen de hele avond dat dit een geniaal festivalconcept zou zijn, en hebben het vervolgens gepitcht bij Amsterdam Roest. Toen hebben we het er gewoon maar op gewaagd. Het was de grootste uitdaging van ons leven om in weinig tijd een hut te bouwen die licht en sterk genoeg was om van het ene naar het andere festival te verplaatsen. Maar het is gelukt, en hij doet het nog steeds.

Merken jullie dat de rol van randprogrammering op een festival steeds groter wordt?
Daar lijkt het wel op ja – festivals moeten steeds meer uit de kast trekken om uit te blinken en om intimiteit te creëren. Door de grote festivalindustrie die is ontstaan, zie je steeds dezelfde dingen terugkomen, zowel wat de line-up als de aankleding betreft – randprogrammering kan daarin een verschil maken.

Waarom zijn jullie een toevoeging voor een festival?
Vooral op grote festivals waar eentonige beats de boventoon voeren, vinden mensen het fijn dat Club Hutje Mutje er is: feestmuziek, een rookmachine, een discolamp en wat truttige aankleding: louter onschuldige gezelligheid dus.

Hutje Mutje is te vinden op Facebook

Bij de Wegwerpfabriek ben jij de fotograaf: je haalt de camera op, klikt een eind in de rondte en levert de camera weer in. De mensen van de fabriek zorgen ervoor dat de foto's worden ontwikkeld.
Wegwerpfabriek post vervolgens jouw beste foto's op hun facebookpagina en jij krijgt de credits als partyfotograaf. Ik sprak met Florian, de bedenker van het initiatief.

Hoe is dit idee ontstaan?
Florian: Mijn broer Milan is feestfotograaf en als ik hem bezig zag zijn, zag ik altijd een externe partij. Ik stoorde me aan de standaard foto's – er staat altijd wel een meisje met haar handen omhoog te dansen. In Eindhoven heb je een organisatie die fotografeert met analoge camera's, maar dat is nogal lastig. Ik dacht toen: waarom zou het niet met wegwerpcamera's kunnen? De foto's zijn herkenbaar en superpersoonlijk.

Hoe zwaar is de concurrentie?
Zwaar, want je moet de organisatie overtuigen dat je van meer waarde bent dan een professionele fotograaf.

Merken jullie dat de rol van randprogrammering op een festival steeds groter wordt?
Absoluut. Mensen verwachten meer van een festival, alleen muziek is niet meer genoeg. Een festival moet onderscheidend zijn, en dat is de taak voor de randprogrammering. Er zijn nog altijd festivals die er weinig gebruik van maken, maar je merkt toch dat de sfeer daar veel minder is.

Waarom zijn jullie een toevoeging voor een festival?
Vergeleken met standaard fotografen zijn wij anders, want we zorgen voor interactie tussen het publiek en het festival zelf. De foto's worden gemaakt vanuit een andere invalshoek, en dat is leuk voor bezoeker én voor de organisatie.

Wegwerpfabriek is te vinden op Facebook

Het idee achter de knuffelcaravan, die van onder tot boven gevuld is met pluche beesten, is dat je hier na een lange festivaldag in kan duiken: lekker zacht. De caravan is onderdeel van Tour d'Artistique, het grootste mobiele museum ter wereld. Ik sprak met Pet van de Luijtgaarden, initiatiefnemer van Tour d'Artstique en bedenker van de caravan:

Hoe kwam je bij dit idee?
Pet: Met knuffels heb ik al meerdere keren geëxposeerd – ik heb bijvoorbeeld ook een knuffelboom gemaakt. Maar ik wilde het nog groter maker, een soort zachte variant van de ballenbak.

Wat voegt dit initiatief toe aan een festival?
Je gaat naar de caravan om even in een andere wereld te belanden. Het is een goedkope manier van losgaan, en een vorm van nostalgisch ontspannen.

Merk je dat de rol van het randprogramma groter wordt?
Er zijn weinig festivals die er tijd in steken, ik mis bij veel festivals het vrije gevoel. Bij een festival als Oerol wordt wel veel aandacht gestoken in de creatieve programmering, maar dat is één van de weinige. Ik mis het oude Lowlands waar dingen spontaan ontstonden en er veel meer interactie was.

Wat zijn je plannen voor het aankomend jaar?
Binnenkort begint Tour d'Artistique, een culturele tour van een heleboel caravans die zijn beschilderd en aangekleed door verschillende professionele initiatieven en amateurkunstenaars uit heel Nederland. De knuffelcaravan maakt onderdeel uit van die tour, maar is ook beschikbaar voor andere festivals. Ik wil me meer richten op kleinschalige festivals waar interactie belangrijk is en waar de bezoeker samen met de organisatie van het festival feest maken.

De knuffelcaravan is te vinden op Facebook