Dankzij speltheorie weten we hoe je het beste wordt in rock paper scissors

​

Als je in je leven ooit op een schoolplein geweest bent dan zullen de regels van het meest elegante besluitvormingsspel rock paper scissors je bekend zijn. Steen verslaat schaar, schaar verknipt het papier en papier wikkelt zich om de steen. Voor dit 4000 jaar oude spel (de Egyptenaren hebben het waarschijnlijk nog als scarabee, papyrus en steen gespeeld) kan een trefzekere taktiek levensreddend zijn, of je wint er natuurlijk het laatste stuk pizza mee. Speltheoretici van de Universiteit van Hangzou in China hebben een grootschalig veldonderzoek in werking gezet, waaruit ze de ultieme strategie konden extraheren.

Voor het onderzoek werden 360 studenten van de Zhejiang University in Hangzhou verzocht om 300 ronden lang, in paren, rock paper scissors te spelen. De bevindingen worden in een paper samengevat. Deze gaat voor een aanzienlijk deel over menselijk gedrag en strategie in situaties van hoge druk.

Om te beginnen: mensen hebben de neiging om hun succesvolle strategieën te herhalen. Een ander gegeven: verliezers proberen vaak om hun tactiek te veranderen. Omdat mensen vaak irrationeel en relatief voorspelbaar handelen, waren de Chinese spelonderzoekers in staat om de volgende strategieën over winst op te stellen.

De eerste strategie is de counter tactiek: als je verliest, heeft je tegenhanger uiteraard gewonnen, omdat er bijvoorbeeld steen werd gespeeld. De kans is groot dat je tegenstander overtuigd is van de overwinning en weer steen zal spelen. Wat betekent dit voor jou? Anticipeer hierop en speel papier. Of met andere woorden, de optie die in het vorige spel niet voorkwam.

De tweede strategie gaat op als je net gewonnen hebt en is een soort 'finishing move'. Speel het gebaar waarmee de persoon tegenover je heeft net verloren heeft. Hij of zij zal namelijk denken dat je hetzelfde gebaar opnieuw zal gaan maken.

Als je kijkt naar de driehoek in de afbeelding hierboven, zou je in ieder geval moeten handelen volgens de pijlen. Meer is er eigenlijk niet. Deze uiterst geraffineerde tactiek ligt op het raakvlak tussen wiskunde en psychologie en is gebaseerd op speltheorie, de wetenschap van de menselijke besluitvorming in competitieve omgevingen. In het fragment van Audiophile wordt de strategie opnieuw uitgelegd met een aangenaam Brits accent.

Voor degene die nu deelnemen aan het wereldkampioenschap in steen, papier, schaar (Prijzengeld: $ 10.000) heeft de  "World Rock Paper Scissor Society" een paar professionele tips afgeleid uit de 4000-jarige geschiedenis van het spel.

Mannen hebben de neiging een wedstrijd te openen met steen (een gebaar van macht). Doe hier je voordeel mee. Of verwar je tegenstander met eerlijkheid: kondig je beslissing aan, niemand gelooft namelijk dat je zult spelen wat je zegt. Een andere tip: speel om te beginnen een schaar. Statistisch gezien wint deze openingszet het vaakst.

Onderzoekers aan de Universiteit van Tokio hebben twee jaar geleden een robot ontwikkeld, die 100% van de steen-papier-schaar wedstrijden wint. Hij heeft echter een belangrijk voordeel: zijn sensoren zijn zo gevoelig dat hij de bewegingen van mensen binnen enkele milliseconden kan voorspellen. Eigenlijk is een robot met een eerlijke strategie waarschijnlijk dus niet mogelijk.

Voor een gedegen opleiding in de wetenschap achter steen-papier-schaar raden we het 208 pagina dikke "Officiële Rock Paper Scissors Strategy Guide" aan. Waarin onder meer de volgende prangende vragen worden beantwoord: "draagt de steen bij aan het slijpen van de schaar? Of breekt de steen de schaar in doormidden?" Of: 'Is rock paper scissors een sport?"

Als je het bovenstaande spel speelt, dat ontwikkeld werd door de rock paper scissors expert David Lovelace, dan heb je de keuze uit 25 mogelijke symbolen. Deze uitvoering is zeker het overwegen waard. Je moet wel aandacht besteden aan alle complexe extensies: Toss Toss houdt in dat elk symbool even vaak kan worden geslagen als dat het de anderen zelf kan verslaan.

Tot slot: houd de hierboven gegeven instructies in gedachten en verlies het niet van de zenuwen. Dan wordt het de volgende wedstrijd gemakkelijk om de bijrijderstoel te veroveren of om bijvoorbeeld niet af te hoeven wassen. En voor het geval je geen sparringspartner bij de hand hebt, bij de ​New York Times kan je tegen een computer je tactiek testen.