FYI.

This story is over 5 years old.

misdaad

Waarom zuuraanvallen zijn verdubbeld in het Verenigd Koninkrijk

Het gebruik van bijtende stoffen om mensen voor het leven te verminken wordt steeds populairder.
Max Daly
London, GB

Dit jaar werden in de vroege uurtjes van tweede paasdag twintig mensen in een club in Oost-Londen met zuur besproeid. De aanval – die plaatsvond tijdens een ruzie tussen twee groepen mannen, vermoedelijk over drugs – bij club Mangle in Dalston, leidde tot de evacuatie van zeshonderd gasten, waaronder beroemdheden, modellen en voetballers. Twee mensen raakten blind aan een oog, twee mannen hadden ernstige gezichtsverwondingen en een hoop bezoekers moesten tegen littekens behandeld worden.

Advertentie

Kort daarop arresteerde de politie de 24-jarige steigerbouwer Arthur Collins in verband met het incident. Hij werd getaserd toen hij tijdens zijn arrestatie op een adres in Highham Ferrers in Northamptonshire uit het raam sprong. Sindsdien is hij aangeklaagd voor veertien pogingen om iemand opzettelijk lichamelijk zwaar te verwonden en voor het gooien van een bijtende vloeistof op een persoon met de intentie om diegene lichamelijk zwaar te verwonden. Een zuuraanval op zo'n grote groep mensen is zeldzaam, maar het gebruik van schadelijke chemicaliën – of "gezichtssmelters" – als wapen komt tegenwoordig regelmatig voor in het Verenigd Koninkrijk. Uit de cijfers die door de Metropolitan Police zijn vrijgegeven, blijkt dat er in Londen een grote toename van gerapporteerde aanvallen is, van 261 in 2015 tot 454 in 2016. Ook in de rest van het land neemt het aantal mensen dat wordt behandeld voor zuuraanvallen toe, en worden er meer incidenten bij de politie gerapporteerd. De aanval in de Mangle was een van de vier zuuraanvallen in slechts elf dagen in Londen. Op 8 april werd in Islington in Noord-Londen een lokaal Chinees gezin met hun tweejarige zoon in een kinderwagen met zuur besproeid. Terwijl ze het uitschreeuwden van de pijn, goot een voorbijganger water over hen heen. De veertigjarige vader had letsel dat hem voorde "voor de rest van zijn leven" zal tekenen. Op Goede Vrijdag, minder dan een week later, reed een man in zijn Audi S3 in Bow in Oost-Londen. Hij werd van achteren aangetikt door witte auto. Toen hij uit de auto kwam om de schade te inspecteren, werd hij in het gezicht gespoten met ammoniak en op de grond geduwd, voordat de autodieven er met zijn auto vandoor gingen. En twee dagen na het incident in de Mangle kreeg een tiener "levensveranderende" brandwonden in zijn nek en gezicht, nadat hij en een vriendin met zuur werden overgoten in Fulham in West-Londen. Ook in februari was er een schokkende reeks van vijf zuuraanvallen: allemaal rond het oosten van Londen en Essex – een gebied dat het epicentrum van zuuraanvallen in Groot-Brittannië lijkt te zijn. Er was een aanval in een metro in Barking, een bij een amateurvoetbalwedstrijd, bij een middelbare school in Dagenham en twee in Essex waarbij auto's werden gestolen. En vorig jaar werd in november een Brits-Pakistaanse zakenman in een racistische aanval met zuur in het gezicht gespoten, door een bende van veertien jongeren in Dagenham. In de Threat Assessment van 2017 verklaarde de Thurrock Council [een soort gemeenteraad] in Essex dat zuuraanvallen "een nieuwe en toenemende zorg in bendegerelateerd geweld" zijn. In februari waren er in de gemeente Havering zeven zuuraanvallen in slechts drie weken. Vorig jaar in mei werd de zeventienjarige Alexander Bassey veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf, omdat hij vijf tienerjongens met zuur uit een fles had besproeid op het treinstation van Ockendon. En zo gaat het nog wel even door. Zuuraanvallen zijn niets nieuws. De vloeistof was een populair wapen in het Victoriaanse tijdperk, voornamelijk omdat zwavelzuur toentertijd op industriële schaal werd geproduceerd. Het werd ook gebruikt om angst in te boezemen, zoals duidelijk wordt in het boek Brighton Rock, waarin de antiheld Pinkie Brown een klein flesje bij zich draagt. In Zuidoost-Azië, waar zuuraanvallen helaas aan de orde van de dag zijn, wordt zuur voornamelijk door mannen tegen vrouwen ingezet bij huiselijk geweld of zogenaamd 'eer'-geweld. Het is moeilijk een kwaadaardigere manier te bedenken om iemands leven te verwoesten. De afgelopen jaren zijn er in Groot-Brittannië verschrikkelijke incidenten geweest: de man die werd verward met een andere man en verminkt werd in Cornwall; Televisiepresentatrice Katie Piper, die werd besproeid met zuur op bevel van de man die haar had verkracht; de man die vreselijke littekens kreeg nadat er bleekmiddel in zijn gezicht werd gegooid bij een bioscoop in Sussex; en een onderzoeker van The Sun, die met zuur werd aangevallen in zijn huis in Glasgow. Maar nu zijn deze druppels van aanvallen een heuse overstroming geworden.

Een screenshot van de beveiligingsbeelden van de zeventienjarige Alexander Bassey, die vijf jongens met zuur overgoot op het treinstation van Ockendon

Er is een reden waarom er in 2017 steeds meer voor zuur als wapen wordt gekozen. De nieuwe schadelijke chemische aanvallen in Groot-Brittannië worden vooral uitgevoerd door jonge mannen, die zuur tegen andere jonge mannen gebruiken – voornamelijk kleine criminelen die het gebruiken als wraakmiddel en voor het oplossen van kleine geschillen. Ten opzichte van messen en geweren, waartegen steeds harder wordt opgetreden, heeft een chemisch wapen een voordeel: het kan incognito worden gedragen in een frisdrankfles en is legaal, goedkoop en makkelijk te krijgen. Zwavelzuur, bijvoorbeeld in de vorm van afvoerreiniger, kan voor een pond in elke doe-het-zelfzaak worden gekocht. Maar nog crucialer is dat zuur een wapen is met een uniek grotesk effect. "Het primaire doel van een zuuraanval is niet om te doden, maar om je tegenstander te brandmerken – om iemand te verminken zodat iedereen dat kan zien. Daarom is het gezicht ook zo vaak het doelwit," zegt Jaf Shah van de liefdadigheidsinstelling Acid Survivors Trust International. "Het schokkende van zuuraanvallen is dat ze met voorbedachten rade gebeuren: de dader is tijdens het kopen van het middel op de hoogte van de ernstige fysieke en psychologische effecten die de chemicaliën op het slachtoffer zullen hebben. Dat maakt dit wapen zo ijzingwekkend." Zuuraanvallen zijn nauw verbonden met de drugswereld van Groot-Brittannië. Vorig jaar in juni werden twee broers gevangen genomen, nadat ze een fles afvoerreiniger over Carla Whitlock in Southampton hadden gegooid, om wraak te nemen voor een drugsdeal die was misgegaan. De rechter omschreef hun actie als "middeleeuwse barbaarsheid" en zuur als een "verderfelijk en kwaadaardig" wapen. In 2009 werd een belangrijke getuige in een moordproces, waarbij rivaliserende drugshandelbendes uit Zuid-Londen betrokken waren, aangevallen met zuur nadat bewijs was gegeven. Het is een wapen dat gebruikt wordt door bendes die "landelijk" gaan en drugs verkopen in steden buiten Londen. In juni gooide een drugsdealer uit Peckham, die crack verkocht in Essex, zuur in het gezicht van rivaal in Westcliff. In 2015 werden de gezichten van twee mannen besproeid met ammoniak door bendeleden uit Londen die drugs verkochten in Boscombe in Dorset. De politie omschreef het als een "drugsgerelateerde misdaad."

"Als je de toekomst van een vijand vernietigt door iemand te verminken, ben je in de criminele wereld goed op weg. Het is een verschrikkelijke ontwikkeling."

Zuur heeft een krachtig vermogen om angst in te boezemen. Ondanks dat ze lijden aan verschrikkelijke verwondingen, zoeken de meeste slachtoffers van zuuraanvallen geen gerechtigheid, uit angst voor vergelding. Uit een lokaal brandwondenonderzoek in Essex bleek dat slechts negen van de eenentwintig slachtoffers hun aanvallers strafrechtelijk vervolgden. En volgens cijfers die zijn vrijgegeven door de Metropolitan Police wordt driekwart van de politieonderzoeken stilgelegd, omdat de slachtoffers niet bereid zijn om de daders te noemen of aangifte te doen. Mensen zoals Shah pleiten voor strengere controles om de verkoop van sterk zuur en andere schadelijke chemicaliën te controleren. Hij wil een licentiesysteem, waarbij de persoonsgegevens van de mensen die dit soort producten kopen, worden geregistreerd. Er is ook een mogelijkheid om de verkoop van zuur aan minderjarigen te verbieden, waarbij gebruik kan worden gemaakt van een soortgelijke wet als de Intoxicating Substances Supply Act uit 1985, die werd geïntroduceerd om de toenemende hoeveelheid lijm- en gassnuivers uit de jaren zeventig en tachtig aan te pakken. "Zuur is nu een modieus wapen voor criminelen en bendeleden om controle uit te oefenen, mensen in het gareel te houden en wraakaanvallen uit te voeren," zegt dr. Simon Harding, een bende-expert van Middlesex University. "Jonge bendeleden zijn altijd op zoek naar manieren om beruchtheid en 'straatkapitaal' te krijgen. Dus als je de toekomst van een vijand vernietigt door iemand te verminken, ben je in de criminele wereld goed op weg. Het is een verschrikkelijke ontwikkeling." Als mensen aan zuur willen komen, zal dat ze lukken – net als met lijm en gas. Helaas is het zo dat hoe meer de politie messen en geweren aanpakt, hoe meer bijtende chemicaliën gebruikt zullen worden om geschillen te beslechten, angst te verspreiden en – op de lafste manier – je stempel op iemand te drukken.