Keith Flint inspireerde een generatie jongeren om anders te zijn dan de rest

Afgelopen maandag was de wereld van de elektronische muziek in shock: een van haar meest invloedrijke en iconische personen was dood verklaard. Keith Flint, de rauwe frontman van The Prodigy, werd maandagochtend vroeg door de politie in zijn huis in Essex aangetroffen. Zijn bandlid Liam Howlett zou later bevestigen dat Flint helaas door zelfmoord om het leven was gekomen. Hij bevestigde de vermoedens van fans op Instagram toen hij schreef: “Het nieuws klopt – ik kan niet geloven dat ik dit zeg, maar onze broeder Keith heeft zichzelf dit weekend van het leven beroofd. Ik ben in shock, fucking boos, in de war en diepbedroefd … r.i.p., broeder.” Voor veel kinderen die opgroeiden in de jaren negentig, voor een hele generatie aan ravers, was Flint een mascotte en een leider.

Je kan het aandeel van The Prodigy binnen de elektronische muziek niet overschatten. Hoewel ze aan het begin van hun carrière niet serieus genomen werden, slaagden ze er uiteindelijk in om de woede, energie en losbandigheid van een generatie te vatten. De 'Criminal Justice and Public Order Act’ had de Britse partyscene zo goed als de nek omgedraaid, en het hele land leed onder de grootste comedown in de geschiedenis. Flint omschreef de gratis raves als volgt, in een gesprek met Richard Russell van XL Recordings: “De overheid wist niet wat er gebeurde. De politie wist niet wat ze eraan moesten doen. De jeugd had de teugels in handen.” De Britse muziekscene had kunnen verdwijnen, nu de wet steeds dichterbij kwam, maar dat was buiten vier jongens en een meisje uit Essex gerekend (Sharky verliet de band toen ze tekenden met XL). Ze droegen rare kleren, hadden raarder haar en een houding die niet meer gezien was sinds de Sex Pistols. Na hun debuutalbum, Experience, zou elk van hun volgende zes studioalbums – waaronder een singlescollectie uit 2005 – bovenaan de Britse hitlijsten staan.

In zekere zin is Flint eigenlijk per toeval aan de top van de dancemuziek beland. “Ik belandde in de ravescene nadat ik lang op reis geweest was, en me eigenlijk een beetje verloren voelde,” zo vertelde hij ook aan Richard. “Ik had geen eigen huis, dus ik sliep op de bank van Liam’s toenmalige vriendin. Er kwam toen een vriendin van haar langs die vertelde over raves en over The Barn, een plaatselijke club waar we vaak heen gingen.” Flint en Liam hadden elkaar ooit daar ontmoet; de club was vaste prik in het uitgaansleven in Essex in 1989. Die vriendin sprak toen zo vol enthousiasme, zei hij, dat Flint dacht: “Ik moet hier bij zijn. En de vrijdag daarop ging ik terug naar The Barn, nam LSD en een pil, en ik heb nooit meer achterom gekeken.”

Zoals veel mensen maakte ik voor het eerst kennis met Keith Flint door de clip van Firestarter, waar hij gefilmd wordt in zwart-wit. Ik was acht in 1997 toen The Prodigy die video op de wereld losliet. Die amper vier minuten, die ik toevallig tegenkwam toen ik op een stille zaterdagmiddag een beetje aan het zappen was, heeft zich voorgoed in mijn brein genesteld. Daar was hij, dit vreemde, angstaanjagende wezen; wild dansend in zijn donkere onderwereld. Ik had nog nooit zoiets gezien. De invloed van de video was enorm: de BBC weigerde de video nog uit te zenden nadat kijkers van Top of the Pops geklaagd hadden dat de uitzending kinderen bang had gemaakt en brandstichting zou promoten.

Hoewel hij de liedjes niet zelf schreef was Flint The Prodigy, in ieder geval voor ons buitenstaanders. Hij had Liam aangemoedigd om de eerste Prodigy-mixtape te maken, nadat ze elkaar voor het eerst hadden ontmoet in The Barn. En de enige twee nummer-één-hits die ze ooit hebben gehad, Firestarter en Breathe, bevatten vocalen van Flint. Het Britse muziekmagazine The Face besloot in 1996 om alleen Flint op de cover te zetten. Op het podium was zijn impact nog groter. Een live-optreden van The Prodigy bijwonen was alsof je een witte haai met benen over het podium zag rennen. Hij gromde, schreeuwde en bewoog manisch heen en weer. Op een festival in 2006 zag ik hem een publiek zo opzwepen met Firestarter dat er naderhand een groepje jongeren over de camping liep om tenten in de fik te steken – waaronder de mijne. Ik moest erin duiken terwijl-ie afbrandde om mijn autosleutels en slaapzak te redden. Zelfs toen, met tranende ogen van het brandende plastic, dacht ik nog: dit is vet.

Net zoals Flint The Prodigy was, was The Prodigy ook Flint. Na The Fat of the Land namen ze een pauze van vijf jaar. Op de volgende plaat, Always Outnumbered, Never Outgunned, had Liam echter besloten om gastvocalisten te gebruiken, in plaats van Flint. Dat was niet goed voor het album – critici waren niet bepaald mild – en ook niet voor Flint, die in een depressie belandde en later sprak over zijn verslaving aan medicatie. Toen de band herenigde voor Invaders Must Die uit 2009, nam Flint een grotere rol en hielp hij met het schrijven van veel van hun latere nummers.

Flint hoorde op het podium thuis omdat hij de beweging belichaamde die hij had helpen creëren. Hij deed wat maar weinig mensen eerder (of sindsdien) hadden bereikt – hij nam elektronische beats en maakte er een energieke live-ervaring van, met het spektakel van stadionrock en de kracht van een drum-'n-bass-rave. Hij deed het allemaal met alleen zijn onmenselijke aanwezigheid: hij had geen Daft Punk-piramide of een mau5head nodig. Hij was de Rotten én de Savage van onze generatie. In de late jaren negentig, toen The Prodigy op het hoogtepunt van hun roem was, hadden de media de luie gewoonte om dj’s de nieuwe rocksterren te verklaren. Dat klopte niet – er was maar één rockster en hij was geen dj. Hij was een firestarter.

Volg Noisey op Facebook, Instagram en Twitter.