Τα Αδέσποτα στο Μέτσοβο Έχουν το Δικό τους Κρασί

Αν είσαι περαστικός από το Μέτσοβο είναι δύσκολο με την πρώτη ματιά να αντιληφθείς ότι σε αυτό τον όμορφο τόπο, τα ζώα μπορεί να αντιμετωπίζονται πολλές φορές με τόση σκληρότητα, που υπάρχει έντονο φαινόμενο με αδέσποτα κυρίως σκυλιά.

Ο Αλέξανδρος Ιωάννου, Διευθύνων Σύμβουλος της Κατώγι Αβέρωφ ΑΕ και εθελοντής στην προστασία των αδέσποτων της περιοχής, μιλάει στο VICE για την κατάσταση που επικρατεί στο Μέτσοβο, τις αιτίες που το προκαλούν και την πρωτουβουλία να αποκτήσουν τα αδέσποτα της περιοχής εκτός από φροντίδα και σπίτι, και το δικό τους κρασί.

VICE: Ποια είναι η κατάσταση αυτήν τη στιγμή με τα αδέσποτα στο Μέτσοβο;
Αλέξανδρος Ιωάννου: Η κατάσταση, αυτήν τη στιγμή, βρίσκεται υπό έλεγχο. Έχει γίνει καταγραφή των ζώων και όλα έχουν εμβολιαστεί, αποπαρασιτωθεί και τσιπαριστεί (τοποθέτηση ηλεκτρονικής ταυτότητας). Επίσης, τα ζώα αναπαραγωγικής ηλικίας έχουν στειρωθεί. Βέβαια η κατάσταση είναι μια φωτογραφία της στιγμής. Σε μέρη σαν το Μέτσοβο, μπορεί ανά πάσα στιγμή να εμφανιστεί διψήφιος αριθμός αδέσποτων ζώων από την μία μέρα στην άλλη. 

Για πόσα αδέσποτα μιλάμε και σε τι συνθήκες ζουν τώρα; 
Από το 2020 έχουν δεχθεί φροντίδα 52 ζώα, 49 σκυλιά και τρεις γάτες. Από αυτά έχουν υιοθετηθεί 25 σκυλιά. Τα υπόλοιπα έχουν επανενταχθεί και τρία φιλοξενούνται από εθελοντές στο Μέτσοβο. Δυστυχώς, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κάποιος επίσημος χώρος φροντίδας και φιλοξενίας. Ως εκ τούτου, τα ζώα είτε επανεντάσσονται στο μέρος που βρέθηκαν και τα φροντίζουμε επί τόπου είτε χρησιμοποιούμε έναν πρόχειρο χώρο που μας έχει παραχωρήσει ο Δήμος Μετσόβου, ο οποίος όμως παρουσιάζει ακόμα πολλές δυσκολίες. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι αυτή την στιγμή, φιλοξενούνται σε αυτόν τον χώρο 15 σκυλιά και δεν υπάρχει παροχή νερού, το οποίο είναι πολύτιμο για το πότισμα των ζώων και για την καθαριότητα τους. Το μεταφέρει με μεγάλα δοχεία η ομάδα εθελοντών και ένας υπάλληλος του δήμου που έχει οριστεί για την υποστήριξη του έργου ώστε να καλύπτονται επαρκώς οι ανάγκες.

Πώς γίνεται ένα τόσο μικρό μέρος να έχει ένα τόσο έντονο πρόβλημα;
Στο Μέτσοβο το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων εστιάζεται κυρίως στους σκύλους και οφείλεται επί το πλείστον σε δύο αιτίες, τα ζώα που γεννιούνται από τα τσοπανόσκυλα και τα εγκαταλειμμένα κυνηγόσκυλα. Το Μέτσοβο είναι ορεινή περιοχή με μεγάλη μετακίνηση κτηνοτρόφων. Τα κοπάδια των ζώων, όπως πρόβατα και αγελάδες, συνοδεύονται από μεγάλο αριθμό σκύλων, συνήθως μη ελεγχόμενο, με ανεξέλεγκτες γέννες. Επίσης η περιοχή γύρω από το Μέτσοβο είναι κυνηγότοπος και υπάρχουν περιπτώσεις ζώων που χάνονται κατά το κυνήγι ή εγκαταλείπονται από τους κυνηγούς. Οι κυνηγοί και οι κτηνοτρόφοι είναι δύο κατηγορίες ιδιοκτητών σκύλων που αρκετές φορές αντιμετωπίζουν τα ζώα σαν εργαλεία. Έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις όπου οι ιδιοκτήτες τους τα συντηρούν μόνο όσο είναι απόλυτα λειτουργικά. Όταν δεν είναι πλέον αποτελεσματικά για τη δουλειά που τα χρειάζονται ή τα κουτάβια που μόλις γεννήθηκαν υπερτερούν των αναγκών τους,  τα ζώα -στην καλύτερη περίπτωση- εγκαταλείπονται. Τα ζώα αυτά πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και η αλυσίδα συνεχίζει να τροφοδοτείται με νέες γεννήσεις ζώων που είναι ανεμβολίαστα, αστείρωτα και προφανώς ατσιπάριστα. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν τους «τσουβαλιάζουμε» όλους. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν επαγγελματίες του είδους που αγαπάνε τα ζώα τους και τους παρέχουν σωστή φροντίδα, απλά οι κακές πρακτικές είναι πολλές.

Έχουν υπάρξει κυρώσεις;
Δεν έχει πέσει στην αντίληψή μου κάτι τέτοιο. Αν έχει γίνει, θα μιλούσαμε για μια εξαίρεση που δεν αγγίζει ούτε την κορυφή του παγόβουνου. Όταν οι αρνητικές συνέπειες παρουσιάζουν εκθετική αύξηση, μια επιδερμική αντιμετώπιση δεν προσφέρει κάτι.Ένα αστείρωτο θηλυκό σκυλί μπορεί σε λίγα χρόνια να γεννήσει, αυτό και οι απόγονοί του, κάποιες εκατοντάδες νέα αδέσποτα. Θα ήταν πολύ σημαντικό η πολιτεία να διασφάλιζε ότι τα ζώα αυτά δεν θα κάνουν ανεξέλεγκτες γέννες και θα είναι τσιπαρισμένα διότι έτσι θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα στην ρίζα του. Η συντριπτική πλειοψηφία των ζώων, προσωπικά εκτιμώ ότι ξεπερνάει το 90%, προέρχεται από εγκατάλειψη ή είναι αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτης αναπαραγωγής των εγκαταλελειμμένων και των ελλιπούς επίβλεψης σκύλων εργασίας. 

Υπάρχει μέριμνα από την Πολιτεία για το θέμα; 
Ο Δήμος Μετσόβου δείχνει ενδιαφέρον για τα αδέσποτα ζώα και συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος. Αυτή την περίοδο υλοποιεί ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει κυρίως στειρώσεις, εμβόλια και τσιπαρίσματα. Για τα μεγάλα σκυλιά υπάρχουν τρία σημεία όπου επανεντάσσονται μετά από ιατρική περίθαλψη, όπου και φροντίζονται από εθελοντές. Λίγα σκυλιά φιλοξενούνται από εθελοντές και όσον αναφορά στα κουτάβια υπάρχει ο προσωρινός χώρος φιλοξενίας του δήμου όπου λαμβάνουν ιδιαίτερη φροντίδα και περίθαλψη και ταυτόχρονα γίνεται μεγάλη προσπάθεια για υιοθεσία αυτών. Υπάλληλος του Δήμου Μετσόβου βρίσκεται καθημερινά στο προσωρινό χώρο φιλοξενίας κουταβιών. Παρόλα αυτά, η κύρια καθημερινή δουλειά γίνεται από εθελοντές.

Επίσης, γνωρίζουμε πως ο Δήμος Μετσόβου προτίθεται να προχωρήσει στην κατασκευή μόνιμου χώρου διαμονής των ζώων, αλλά μέχρι τότε θα πρέπει να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες με προσωρινές λύσεις. Αξίζει να αναφερθεί ότι το μόνιμο καταφύγιο, αν και μπορεί να βοηθήσει πολύ, ενέχει και μεγάλα ρίσκα. Έχουμε δει περιοχές που τα καταφύγια έχουν καταλήξει να είναι κολαστήρια για τα ζώα λόγο υπερπληθυσμού, μιας και οι υιοθεσίες είναι πολύ λιγότερες από τα νέα αδέσποτα. Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι αρκετά συχνά η δημιουργία καταφυγίου οδηγεί σε εγκαταλείψεις ζώων γύρω από αυτό. Σε κάθε περίπτωση όταν δημιουργηθεί το μόνιμο καταφύγιο, όλοι εμείς που απαρτίζουμε την ομάδα των εθελοντών θα προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε τις δυσλειτουργίες και θα φροντίσουμε να ακολουθήσουμε τα επιτυχημένα πρότυπα καταφυγίων.

Τα αδέσποτα ζώα στο Μέτσοβο χρειάζονται τροφή, έναν ασφαλή χώρο διαμονής και ιατρική περίθαλψη. Η ιατρική περίθαλψη περιλαμβάνει στειρώσεις, εμβολιασμούς, τοποθέτηση ηλεκτρονικής ταυτότητας – τσιπάρισμα, αποπαρασιτώσεις, χειρουργεία μετά από ατυχήματα. Δυστυχώς υπάρχουν αρκετά σκυλιά που τα βρίσκουμε χτυπημένα από αυτοκίνητα, που έχουν τραυματιστεί σε αυτοσχέδιες παγίδες για άγρια ζώα ή έχουν φάει φόλα. Στις περιπτώσεις αυτές η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι πολύ σημαντική ώστε να δράσουμε άμεσα προκειμένου να πετύχουμε την επιβίωση του ζώου και να καλυφθούν τα έξοδα νοσηλείας.

Εσείς πόσο καιρό ζείτε στο Μέτσοβο και πώς ξεκινήσατε να δραστηριοποιείστε; 
Ζω στο Μέτσοβο με την σύντροφο μου, τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Αν και υπήρχε πάντα μια ευαισθησία και αγάπη για τα ζώα και από τους δύο μας, στον τόπο διαμονής μας στην Αθήνα δεν υπήρχαν αδέσποτα που έχρηζαν φροντίδας. Όταν εγκατασταθήκαμε στο Μέτσοβο ήρθαμε σε επαφή με ένα τσοπανόσκυλο το οποίο είχε βρει καταφύγιο έξω από το οινοποιείο, είχε κάνει ήδη δύο γέννες και ήταν σε άθλια κατάσταση. Αυτό ήταν το πρώτο σκυλί που βοηθήσαμε (η Φίλη) και μετά από αυτό προέκυπταν συνέχεια καινούρια. Για να καταλάβει ο κόσμος τι αντιμετωπίζουμε, θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό περιστατικό που αποτυπώνει την κατάσταση. Η σκυλίτσα που προαναφέραμε μέχρι να τη στειρώσουμε γέννησε αρκετά κουτάβια. Σε ένα από αυτά, όταν ήταν νεογέννητο, κάποιος έδεσε σφιχτά έναν σπάγκο γύρω από την κοιλιά του.  Ενώ το κουτάβι μεγάλωνε., ο σπάγκος έμενε στο αρχικό του μέγεθος και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το σκυλί να φτάσει σε οριακό σημείο όπου σχεδόν είχε κοπεί στα δύο. Η περίθαλψη του ήταν πολύ δύσκολη και γλύτωσε τόσο οριακά που αν το εντοπίζαμε μια μέρα μετά ίσως δεν ζούσε. Ευτυχώς το σκυλί αυτό πλέον ζει με μια οικογένεια που το αγαπάει και όλη η περιπέτεια του ανήκει στο παρελθόν. 

Βρήκατε συμμάχους στην τοπική κοινωνία;
Αν και ξεκινήσαμε οι δύο μας με τα ζώα που ήταν κοντά μας, σε λίγο χρονικό διάστημα διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν και άλλοι άνθρωποι που έκαναν την ίδια δουλειά σε δικό τους τοπικό επίπεδο. Τελικά ενώσαμε τις δυνάμεις μας και φροντίζουμε αυτά τα θέματα από κοινού. Έχουμε φτιάξει μια σελίδα στο Facebook για τη διαχείριση της πληροφορίας γύρω από το θέμα και όπου αναφέρω παραπάνω την λέξη εθελοντές, πρόκειται για άτομα της συγκεκριμένης ομάδας που με κίνητρο την αγάπη για τα ζώα, φροντίζουν για την βελτίωση της διαβίωσης τους. Μπορεί το Κατώγι Αβέρωφ με τη νέα σειρά κρασιών να λύσει εν μέρει το πρόβλημα της χρηματοδότησης των δράσεων, αλλά η χειρωνακτική και όχι μόνο δουλειά που προσφέρουμε ως εθελοντές είναι πάντα πολύτιμη. Αν και ο αριθμός των ατόμων της ομάδας μας είναι ακόμη μονοψήφιος, η δουλειά που γίνεται είναι σημαντική. 

Πώς αποφασίσατε να κάνετε ένα κρασί για τα αδέσποτα; Τι συμβολίζει ο μαύρος σκίουρος; 
Στο Κατώγι Αβέρωφ πιστεύουμε πως οι αξίες μας και το όραμά μας πρέπει να αντανακλάται στα κρασιά μας και στις υπηρεσίες που προσφέρουμε. Το κρασί Black Squirrel προϋπήρχε στην γκάμα μας και είχε λάβει το όνομά του από ένα μικρό, μαύρο σκίουρο που επισκέπτεται την αυλή του οινοποιείου. Ένα ζώο που έχει οικειοποιηθεί το χώρο μας και το οποίο μας δίνει χαρά κάθε φορά που το βλέπουμε. Μέσα από την ενασχόλησή μας με τα αδέσποτα ζώα γεννήθηκε η ιδέα να τους αφιερώσουμε το συγκεκριμένο κρασί δημιουργώντας μία πηγή εσόδων για τη φροντίδα τους και δίνοντας την ευκαιρία στους καταναλωτές να γίνουν κοινωνοί τη προσπάθειάς μας και να την στηρίξουν ενεργά. Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε το 2021 και βρήκε τέτοια ανταπόκριση από τον κόσμο που οδηγηθήκαμε στη δημιουργία δύο ακόμα κρασιών που στηρίζουν με τις πωλήσεις τους το έργο για τα αδέσποτα, του Lucky Squirrel και του Proud Squirrel. Από την πώληση κάθε φιάλης, ένα ευρώ διατίθεται στο “The Black Squirrel Project”.

Πραγματικά μας έχει εκπλήξει πολύ ευχάριστα το ενδιαφέρον που δείχνει το κοινό για τα κρασιά αυτά και για το έργο που κάνουμε, ενδιαφέρον που δεν αποτυπώνεται μόνο στις πωλήσεις αλλά εκφράζεται με ενθαρρυντικά σχόλια και δωρεές. Χαρακτηριστικά θα ήθελα να αναφέρω το περιστατικό μίας κυρίας που αποφάσισε να κάνει δώρο σε ένα συγκεκριμένο αδέσποτο ένα καλό καθαρισμό και κούρεμα. Μετά από την περιποίηση που έλαβε το ζώο έγινε πιο χαρούμενο και ακόμη πιο φιλικό. Η ανταπόκριση είναι συγκινητική και ευχαριστούμε πολύ για αυτό.

Τι είδους κρασιά είναι; Πού μπορεί κάποιος να το προμηθευτεί;
Πρόκειται για τρία κρασιά με πολύ ευχάριστο αρωματικό και γευστικό προφίλ, ιδανικά για άμεση κατανάλωση. Το Black Squirrel είναι ένα απολαυστικό κόκκινο κρασί από τις ποικιλίες Ξινόμαυρο και Merlot, που συνοδεύει ευχάριστα φαγητά με έμφαση το κρέας, αλλά και χορτοφαγικές επιλογές όπως μανιτάρια, μελιτζάνες και φακές. Το Proud Squirrel είναι ένα εκφραστικό ροζέ κρασί, από την ποικιλία Merlot, με έντονα αρώματα φρούτων και απαλή γεύση, που μπορεί κανείς να το απολαύσει μόνο του ή να το συνδυάσει με ό,τι «τραβάει» η όρεξή του. Το Lucky Squirrel είναι ένα αρωματικό λευκό κρασί από την ποικιλία Malvasia Aromatica με έντονα αρώματα λουλουδιών και φρούτων. Τα κρασιά είναι διαθέσιμα σε όλη την Ελλάδα σε επιλεγμένες κάβες λιανικής πώλησης, σε εστιατόρια και μπαρ.

Με ποιον τρόπο αυτά τα χρήματα πηγαίνουν στα αδέσποτα;
Η εταιρεία Κατώγι Αβέρωφ είναι στα τελευταία στάδια δημιουργίας μιας Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας με συγκεκριμένο σκοπό και καταστατικό που ορίζει την φιλοζωική της δράση και η οποία θα έχει επίβλεψη από ορκωτό λογιστή. Τα έσοδα των συγκεκριμένων κρασιών εντός του μήνα της είσπραξης, θα καταβάλλονται στην ΑΜΚΕ η οποία θα τα διαχειρίζεται ανάλογα με τις ανάγκες. Με τον τρόπο αυτό είναι σαφές ότι η διαδικασία έχει απόλυτη διαφάνεια, γεγονός που είναι  πολύ σημαντικό για εμάς ώστε να είναι αντιληπτό και εμφανές σε όλους πως ο στόχος μας είναι να βοηθήσουμε αυτά τα ζώα. Μας ενδιαφέρει κόσμος να αγκαλιάσει αυτήν τη σειρά κρασιών και να αισθάνεται σίγουρος πως αποκτώντας ένα αξιόλογο κρασί ταυτόχρονα βοηθάει άμεσα τον σκοπό μας. 

Και πώς θα αξιοποιηθούν τελικά για τα ζώα; 
Το Black Squirrel Project, αν και βρίσκεται ακόμα στα θεμέλια, έχει ένα φιλόδοξο πλάνο με δράσεις που θα έχουν ως κέντρο το Μέτσοβο και όσο το επιτρέπουν τα έσοδα του, θα γίνεται διεύρυνση αυτής της ακτίνας ακόμα και με πανελλαδική εμβέλεια. Η ΑΜΚΕ θα κάνει απευθείας δράσεις και ενδέχεται να κάνει δωρεές σε φιλοζωικές οργανώσεις για συγκεκριμένους σκοπούς. Οι δράσεις θα έχουν σαν άξονες:

Η ευζωία των ζώων που θα περιλαμβάνει: μέριμνα για την σίτιση, μέριμνα για την περίθαλψη και μέριμνα για την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Το πρόγραμμα υιοθεσίας θα περιλαμβάνει εύρεση κατάλληλων ανθρώπων που θέλουν να αποκτήσουν ένα κατοικίδιο και συνεργασία με άλλους φορείς που βρίσκουν σπίτια σε ζώα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Και το πρόγραμμα ευαισθητοποίησης κοινού θα περιλαμβάνει προβολές μέσω social media - website των δράσεων και θεμάτων που αφορούν τα αδέσποτα και σεμινάρια σε συνεργασία με εκπαιδευτές ζώων και άλλων ατόμων με ειδικές γνώσεις πάνω στο αντικείμενο σε σχολεία και σε άλλους χώρους.

 Περισσότερα από το VICE

Αγάπη, Τελικά Μπορεί μία Αληθινή Αγάπη να Γεννηθεί σε Ένα Μπαρ;

Δεν Mπορώ να Σταματήσω το Gaming, Ακόμα κι Όταν δεν το Διασκεδάζω. Έχω Εθισμό;

Έχουμε Μερικές Απορίες για Αυτό το Trap Video Clip: Είναι Όντως ο Αλέξης Κούγιας Αυτός που Βλέπουμε;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.