Δοκίμασα Ιμπογκαΐνη, το Ψυχεδελικό Ναρκωτικό που Καταπολεμά τον Εθισμό

Μία βελόνα που είναι συνδεδεμένη με έναν ορό διαπερνά μια φλέβα μου, ένα μονιτοράκι στον αριστερό μου δικέφαλο παρακολουθεί τον καρδιακό μου ρυθμό και ένα κλιπ στο δεξί μου δείκτη, επίσης, παρακολουθεί τον σφυγμό μου καθώς είμαι ξαπλωμένος στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου σε μια αποστειρωμένη κλινική, στις 9 πμ. Ακούγεται σαν να είμαι έτοιμος για επέμβαση. Στην πραγματικότητα έχω καταπιεί εννέα κάψουλες που περιέχουν ιμπογκαΐνη, ένα ψυχεδελικό συστατικό που εξάγεται από έναν φλοιό που απαντάται στην Γκαμπόν και που χρησιμοποιείται σε τελετουργικά ενηλικίωσης τα οποία συχνά περιλαμβάνουν έντονα οράματα.

Σύντομα αρχίζει το τριπάκι: εικόνες από το ηλιακό σύστημα και στιγμιότυπα από τον νεότερο εαυτό μου να γελάει, έπειτα μια εικόνα του Χριστού, ένας εξωγήινος και η εικόνα ενός θάμνου - προφανώς το φυτό απ’ όπου βγαίνει το φάρμακο.  Όλα αυτά τελικά δίνουν τη θέση τους σε μια καταιγιστική αφήγηση αρνητικών σκέψεων, γνωστών ως «κάθαρση μυαλού». Μετά από πάνω από 12 ώρες στο κρεβάτι της κλινικής -από τις οποίες οι έξι περνάνε σαν νερό- με βγάζουν από τα μηχανήματα και τα ακουστικά απ’ όπου ακουγόταν ένα παράξενο μια αφρικανικής μουσικής, Pink Floyd και ευρωπαικής techno. Μένω ξύπνιος όλη νύχτα σε μια κατάσταση ευτυχίας και ευγνωμοσύνης ενώ τα δάκρυα κυλάνε.

Οι περισσότεροι έρχονται στο Beond, μια κλινική ιμπογκαΐνης σε μια έπαυλη στο Κανκούν (Μεξικό) για να κόψουν τα ναρκωτικά, όπως συνταγογραφούμενα οπιοειδή, παυσίπονα, ηρωίνη, φαιντανύλη και meth. Εμένα με κάλεσε εδώ ο ιδιοκτήτης αφότου εξέφρασα δυσπιστία ότι η ιμπογκαΐνη μπορούσε να εξαλείψει αμέσως τα συμπτώματα στερητικού συνδρόμου.

«Έχω θεραπεύσει πάνω από 2.000 ασθενείς με ιμπογκαΐνη εδώ και 17 χρόνια και το ποσοστό των ανθρώπων που κυλάνε ξανά είναι περίπου 50% μακροπρόθεσμα, αλλά περίπου 85% των ανθρώπων φεύγουν από την κλινική χωρίς στερητικά συμπτώματα», λέει ο Dr Felipe Malacara, υπεύθυνος της κλινικής.

Στις οκτώ μέρες μου στο Κανκούν, βλέπω ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι ήταν εξαρτημένοι να απολαμβάνουν εκπληκτικά γρήγορες αλλαγές. Ο Michael από τις ΗΠΑ έκανε τη διαδικασία ταυτόχρονα με μένα. Μέχρι να φτάσει στην κλινική, ο 33χρονος, που δεν θέλει να αποκαλυφθεί το επίθετό του, μου είπε ότι έπαιρνε τεράστιες ποσότητες φαιντανύλης, crystal meth και βενζοδιαζεπίνες. Είχα ανταλλάξει δυο κουβέντες μαζί του πριν τη θεραπεία του — είχε τρομερό άγχος και συμπτώματα στερητικού συνδρόμου, παρόλο που είχε πάρει μεγάλες δόσεις μορφίνης.

Αλλά τη μέρα μετά τις θεραπείες μας, ο Michael κάνει γιόγκα, χαμογελάει και μιλάει χωρίς εμφανή συμπτώματα στέρησης. Έχει μπει για αποτοξίνωση σε δεκάδες άλλα κέντρα και δεν έχασε την επιθυμία για ναρκωτικά. «Το φως επέστρεψε στα μάτια μου», λέει.

Η ιμπογκαΐνη φαίνεται να κάνει γρήγορο reset στα νευρωνικά μονοπάτια στον εγκέφαλο, όπως κανένα άλλο ψυχεδελικό μέσα από μια διαδικασία τριπαρίσματος, (μερικές φορές όχι ευχάριστου), που μπορεί να διαρκέσει μέχρι 36 ώρες. Αυτό μπορεί να παίζει ρόλο στον περιορισμό της επιθυμίας για ναρκωτικά που δημιουργείται με τον καιρό. Το ίδιο reset, επίσης, έχει κάνει πολλούς βετεράνους των ΗΠΑ να ισχυρίζονται ότι με το ναρκωτικό αυτό έχουν καταφέρει να αντιμετωπίσουν το μετατραυματικό τους στρες. Άλλοι, σαν εμένα, το κάνουν για ψυχο-πνευματικούς σκοπούς.

Ένας άλλος ασθενής που γνώρισα, ο Richard, μου είπε ότι έπαιρνε βαριές δόσεις οπιοειδών κάθε μέρα, επί δέκα χρόνια. Απέκτησε την εξάρτηση αυτή μετά από μια επέμβαση. «Έχασα δουλειές και κάποιους στενούς φίλους και παραλίγο να χάσω τη γυναίκα μου», λέει.

Κι αυτός απαλλάχθηκε από τις βασανιστικές επιθυμίες — παραδόξως του έμεινε για αρκετές μέρες ένα ασταμάτητο χασμουρητό και λίγο άγχος. «Μικρό τίμημα για να λήξει μια δεκαετία εξάρτησης από οπιοειδή», λέει. Ο 60χρονος αστειευόταν και γελούσε καθώς έκανε ένα πεντικιούρ, λίγες μέρες μετά το τριπάκι του. Την άλλη μέρα, απόλαυσε μια συνεδρία aguahara, όπου οι συμμετέχοντες βρίσκονται σε μια πισίνα κι ένας εκπαιδευτής τους λικνίζει απαλά. Μου φαινόταν αδιανόητο οι δύο αυτοί άνδρες να έκαναν τέτοιες δραστηριότητες πριν από τη θεραπεία τους.

Η ιδέα ότι μέσα σε μια νύχτα είναι σαν δέκα χρόνια θεραπείας έγινε γνωστή από τον δημοσιογράφο Daniel Pinchbeck -συγγραφέα του Breaking Open the Head- φαίνεται πολύ καλή για να είναι αληθινή, αλλά οι θετικές αναφορές περιστατικών αυξάνονται.

«Η ιμπογκαΐνη δεν είναι μαγικό φίλτρο, αλλά μπορεί να βοηθήσει να ξεκινήσει η διαδικασία της ίασης», λέει ο Malacara. «Αλλά μετά εξαρτάται από τους ασθενείς, πρέπει να θέλουν να αλλάξουν το περιβάλλον τους και τον τρόπο ζωής τους όταν γυρίσουν σπίτι τους».

Τα μοναδικά οφέλη της ιμπογκαΐνης ενάντια στον εθισμό ανακαλύφθηκαν το 1962 από τον 19χρονο Howard Lotsof, που τότε ήταν εξαρτημένος από την ηρωίνη και πειραματιζόταν με άλλα ναρκωτικά. Μετά από πρόταση γνωστού του φαρμακοποιού δοκίμασε την ιμπογκαΐνη. «Ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι δεν είχα στερητικό σύνδρομο», είπε αργότερα. «Ενώ πριν έβλεπα την ηρωίνη ως ένα ναρκωτικό που με παρηγορούσε, τώρα θεωρούσα ότι ήταν ένα ναρκωτικό που προσομοίαζε τον θάνατο. Η αμέσως επόμενη σκέψη μου ήταν «προτιμώ τη ζωή από τον θάνατο».

Παρά τις γοητευτικές αφηγήσεις απεξάρτησης, τα ντοκιμαντέρ που καταγράφουν τη γρήγορη απεξάρτηση (περιλαμβάνεται και ένα από το BBC), τις επιστημονικές μελέτες και τις δοκιμές παρατήρησης, η φαρμακοβιομηχανία δεν έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη στήριξη της υψηλής ποιότητας έρευνας που θα μπορούσε να κάνει το ναρκωτικό μέινστριμ. Όμως είναι νόμιμο στη Νέα Ζηλανδία από το 2009 αφότου οι Αρχές αναγνώρισαν ότι «έχει καταγραφεί ότι ανακουφίζει τα συμπτώματα στέρησης οποιοειδών».

Όπως κάθομαι στην κλινική και αναρρώνω από το τριπάκι μου, αρχίζω να διαβάζω ένα από τα βιβλία στο τραπεζάκι, το Heart Medicine: A True Love Story - One Couple's Quest for the Sacred Iboga Medicine & the Cure for Addiction. Έχει γραφτεί από την Εlizabeth Bast, της οποίας ο καλλιτέχνης σύζυγος Chor Boogie κύλησε ξανά στην ηρωίνη και το αλκοόλ, έπειτα από μια περίοδο νηφαλιότητας μετά από μακρόχρονη εξάρτηση.

Η ιστορία τους κορυφώνεται σε μια τελετή στην Κόστα Ρίκα, όπου το ζευγάρι κατανάλωσε ιμπόγκα – το πανίσχυρο φυτό από όπου προκύπτει η ιμπογκαΐνη και γενικά θεωρείται πιο δυνατό. Δεν μπορώ να τον αφήσω από τα χέρια μου.

Μια εβδομάδα αργότερα στέλνω ένα μήνυμα στην Bast για να την ευχαριστήσω και να εκφράσω πώς το βιβλίο με βοήθησε να επεξεργαστώ την ψυχεδελική μου εμπειρία. Λέει ότι από τότε που πήγαν στο Γκαμπόν πριν από δέκα χρόνια, για να εκπαιδευτούν στην παράδοση των Μπαμπόνγκο, οι άνθρωποι που ανακάλυψαν το φάρμακο, εκείνη και ο Boogie, οργανώνουν κι οι ίδιοι καταφύγια. Με καλεί σε ένα για να βιώσω την επίδραση του ωμού, ανεπεξέργαστου φυτού και δέχομαι.

Σύντομα βρίσκομαι στο καταφύγιο SoulCentro στην Κόστα Ρίκα και τρώω ένα μίγμα φλοιού ιμπόγκα με μέλι που είναι απαίσιο. Μια ασταμάτητα uptempo tribal μουσική ακούγεται από το ηχείο -οι κάτοικοι της Γκαμπόν λένε ότι ο ρυθμός των μπόνγκος βοηθάει να προγραμματιστεί ξανά ο εγκέφαλος- και ο Boogie με συνοδεύει σε μια διαδρομή ψυχής που καταλήγει σε μια συζήτηση και αγκαλιά με τη μακαρίτισσα τη θεία μου, αλλά μετά γίνεται άγχος και παράνοια. Αυτά τα βαθιά συναισθήματα είναι αυτά που απ’ ό,τι φαίνεται πρέπει να εξαγνίσω για να είμαι πιο ευτυχής.

«Το ιμπόγκα μπορεί να συνδέσει τους ανθρώπους με την ψυχή τους και με τους νεκρούς συγγενείς τους», λέει ο αναγνωρισμένος καλλιτέχνης ζωγραφικής με σπρέι. «Σε φτάνει σε ένα σημείο όπου παίρνεις απαντήσεις για τη ζωή σου. Το ιμπόγκα ξυπνάει ανθρώπους από το Matrix, είναι σαν να παίρνεις το κόκκινο χάπι. Δεν ξανακοίταξα πίσω και δεν έχω πιει ούτε έχω πάρει ναρκωτικά ούτε καν καφέ από τότε που δοκίμασα».

Η μακροπρόθεσμη επιτυχία της θεραπείας με ιμπογκαΐνη και ιμπόγκα για την απεξάρτηση κυμαίνεται από 50% ως 75% και εξαρτάται από την ποιότητα της φροντίδας και της ενσωμάτωσης συν τον αριθμό των τριπ. Οι παραδοσιακές μέθοδοι καταπολέμησης του εθισμού κυμαίνονται γύρω στο 10%.

Ο Fletcher Burdick επισκέφτηκε το SoulCentro πριν από έναν χρόνο σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει τον εθισμό στην ηρωίνη, που δημιουργήθηκε από τη λήψη συνταγογραφούμενων οπιοειδών όταν ήταν 17 ετών. Μέσα σε 15 χρόνια - όπως και ο Boogie-  είχε δοκιμάσει τα πάντα από ψυχεδελικά ναρκωτικά όπως DMT και μεσκαλίνη, διάφορα είδη απεξάρτησης και αποτοξίνωσης.

Μου λέει ότι πάντα προσπαθούσε να πνίξει κάτι μέσα του, να αποφύγει την πραγματικότητα, από τότε που οι γονείς του χώρισαν άσχημα όταν ήταν μικρός. «Φοβόμουν τον θάνατο. Είχα χάσει τόσο πολύ επαφή με τον εαυτό μου που πλέον δεν ήταν διαχειρίσιμο. Ήμουν 55 κιλά, το δέρμα μου γκρίζο, τα μάτια μου θαμπά και ένιωθα δυστυχής και μόνος».

Ο Burdick, από την Καλιφόρνια θυμάται ότι το ιμπόγκα που επέφερε ένα όραμα που τον βοήθησε να κοιτάξει μέσα στον εαυτό του και να δει το απόλυτο χάος, το άγχος και το σκοτάδι που υπήρχε μέσα του. «Μετά το φάρμακο μου επέφερε απόλυτη ψυχική αποτοξίνωση στον εγκέφαλο και τα καθάρισε όλα. Για πρώτη φορά ένιωθα ήρεμος», λέει. Έναν χρόνο αργότερα με πολλή δουλειά ενσωμάτωσης και στήριξη παραμένει νηφάλιος και είναι πιο χαρούμενος από ποτέ. 

Είναι μόνο ένας από τους όλο και περισσότερους Αμερικανούς που στρέφονται σε λιγότερο γνωστά ψυχεδελικά σε μια προσπάθεια να κόψουν τα οπιοειδή καθώς η κρίση θανάσιμων overdose στη χώρα βαθαίνει. Πάνω από 100.000 Αμερικανοί πέθαναν από υπερβολική δόση πέρσι, έχοντας πάρει κατά βάση συνθετικά οπιοειδή. Όμως το ιμπόγκα και η ιμπογκαΐνη παραμένουν στην κατηγορία Schedule I ελεχόμενων ουσιών στις ΗΠΑ, μαζί με την ηρωίνη και το έκστασι.

Το ιμπόγκα και η ιμπογκαΐνη έχουν σημαντικούς κλινικούς κινδύνους και κάποια άτομα έχασαν τη ζωή τους μετά τη χρήση, κυρίως λόγω αρρυθμίας — αν και αυτό συχνά οφείλεται σε ελλιπή αρωγή και μη τήρηση των ελέγχων υγείας ή τη διασφάλιση της σωστής αποτοξίνωσης από τα ναρκωτικά. Ο έλεγχος πριν από το τριπ είναι πολύ σημαντικός και τα άτομα που το κάνουν πρέπει να παρακολουθούνται καθ’ όλη τη διάρκεια.

«Η ιμπογκαΐνη, στην καθαρή χημική της μορφή η ως συστατικό του ιμπόγκα, έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική εξάρτηση από τα οπιοειδή και την επιθυμία για ουσίες», λέει ο γιατρός Kenneth Alper MD, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής και νευρολογίας στη σχολή ιατρικής του NYU και συγγραφέας πολύ γνωστών άρθρων για την ιμπογκαίνη, σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά.

«Αλλά δεν λειτουργεί ως υποκατάστατο για συμβατικές θεραπείες όπως η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη, που λειτουργούν ως υποκατάστατα των οποιοειδών. Ο μηχανισμός δράσης της ιμπογκαΐνης είναι άγνωστος κι αυτό είναι το τόσο ενδιαφέρον, κατά τη γνώμη. Είναι το πιο ενδιαφέρον φαρμακολογικό πρότυπο της γενιάς μου». Άνθρωποι που έχουν κάνει τη διαδικασία βλέπουν την ανάρρωση με πνευματικούς όρους, συμπληρώνει. «Επικαλούνται τον Θεό ή μια ανώτερη δύναμη».

H ιμπογκαΐνη και το ιμπόγκα πρέπει να υποβληθούν σε αυστηρούς επιστημονικούς ελέγχους, εν μέρει γιατί είναι και τα δύο παράνομα στις ΗΠΑ. Όπως λέει ο Alper είναι άγνωστο πώς λειτουργούν για να σταματήσουν τον εθισμό, αν και μια μελέτη από το Στάνφορντ αυτή τη στιγμή είναι στα τελευταία στάδια, αφού κατέγραψε εικόνες του εγκέφαλου υπό την επήρεια του ναρκωτικού για πρώτη φορά σε δοκιμή.

«Μπορεί να πάρει λίγο χρόνο να καταλάβουμε πλήρως τι μπορεί να προσφέρει η ιμπογκαΐνη στην έρευνα της νευροβιολογίας του εθισμού και την ανάπτυξη μιας νέας θεραπείας», λέει ο Alper.

Παραμένει διστακτικός για το αν τέτοιες θεραπείες θα έπρεπε να γίνονται μαζικά, εν μέρει λόγω της φύσης του συστήματος υγείας. «Θα με προβλημάτιζε η χρήση σε μεγάλη κλίμακα, επειδή για να γίνει σωστά και με ασφάλεια χρειάζεται έλεγχος και γνώση. Δεν είμαι σίγουρος ότι μπορεί να γίνει ευρέως χωρίς συμβιβασμούς», λέει.

Παραδόξως είχα ένα όραμα του Χριστού στον σταυρό με το ακάνθινο στεφάνι του. Ίσως ήταν απλώς μια ανάμνηση από ταινία — αλλά πέντε μήνες μετά νιώθω ευγνώμων που είμαι ζωντανός. 

Περισσότερα από το VICE

Ο Ψυχίατρος που Δουλεύει στη Μεγαλύτερη Φυλακή της Νότιας Ασίας

«Με Έβαζε στα Πόδια του και με Έπιανε στα Μπούτια» - Γυναίκες Θυμούνται την Πρώτη Σεξουαλική Παρενόχληση

Γιατί Αποκαλούμε «Μαϊμού» τις Απομιμήσεις Γνωστών Προϊόντων;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.