«Δεν Ξέρω πια τι Είναι Κανονικό» - Μία Γυναίκα Αναζητά τον Άνδρα της που Έπεσε Θύμα Απαγωγής το 2012

Γυρίζοντας σπίτι με διαφορετικά αυτοκίνητα, η Shui-Meng έβλεπε το μαύρο τζιπ του άνδρα της να την ακολουθεί καθώς έκαναν τη σύντομη διαδρομή μέσα από τη Βιεντιάν – την ήσυχη, πεδινή πρωτεύουσα του Λάος στις όχθες του ποταμού Μεκόνγκ. 

Είναι μια διαδρομή που έχουν κάνει αμέτρητες φορές χωρίς θέμα. Αλλά καθώς κοίταζε στο καθρεφτάκι της, το αμάξι του εξαφανίστηκε. Στην αρχή υπέθεσε ότι του τηλεφώνησαν και σταμάτησε κάπου. Άρχισε να πανικοβάλλεται όταν πήγε 9 η ώρα και δεν είχε γυρίσει σπίτι. 

Ο Sombath δεν γύρισε ποτέ. Η τελευταία επαφή που είχε η Shui-Meng με τον επί τριακονταετίας άνδρα της ήταν εκείνος ο χαιρετισμός στο μαγαζί – κάτι που ακόμα της προκαλεί πόνο.

«Δεν τον πλησίασα καν, του είπα να βγει έξω και να με περιμένει. Δεν πήγα να τον αγγίξω μια τελευταία φορά. Τον χαιρέτησα απλώς», λέει στο VICE World News λίγο μετά την ένατη επέτειο εξαφάνισης του Sombath, τη 15η Δεκεμβρίου.

«Μακάρι να είχα πάει να τον αγκαλιάσω, να του είχα πει “πάμε σπίτι”».

Η Shui-Meng είδε τελευταία φορά τον άνδρα της να περνάει από ένα σημείο ελέγχου της αστυνομίας. Αργότερα ανακάλυψε βίντεο που τον έδειχνε να τον συνοδεύουν έξω από το τζιπ του αστυνομικοί. Μετά, ένας άγνωστος άνδρας με μηχανή σταματάει, μπαίνει στο τζιπ και το απομακρύνει.

Παρόλο που οι εικόνες δείχνουν σαφώς τι συνέβη, δεν έχουν δοθεί απαντήσεις για το πού βρίσκεται.

Αν και οι Αρχές το αρνήθηκαν, ομάδες υπεράσπισης των δικαιωμάτων λένε ότι ο Sombath Somphone σχεδόν σίγουρα απήχθη εκείνο το βράδυ του 2012 από την αστυνομία που δρούσε για λογαριασμό του Λαϊκού Επαναστατικού Κόμματος, του κομμουνιστικού καθεστώτος που κυβερνά από το 1975. Πιστεύουν ότι ο Sombath είναι μια από τις πολλές περιπτώσεις εξαφάνισης στο Λάος, σε μια θανάσιμη τάση απαγωγών που εγκρίνονται από το κράτος, οι οποίες επίσης συμβαίνουν κατά κόρον στη γειτονική Ταϊλάνδη, στην Καμπότζη και το Βιετνάμ.

Καθώς κοντεύει να κλείσει δεκαετία χωρίς κανένα ίχνος από τον άνδρα της, λέει ότι σήμερα έχει απομονωθεί από τις Αρχές του Λάος. Ενώ κάποτε η Hillary Clinton και ο κάτοχος Νόμπελ, Desmond Tutu, πίεζαν την κυβέρνηση του Λάος για απαντήσεις σχετικά με τον Sombath, σήμερα η διεθνής προσοχή είναι στραμμένη αλλού και η Shui-Meng είναι μόνη στον αγώνα της να κρατήσει ζωντανή την υπόθεση του άνδρα της. Σήμερα, οι Αρχές της χώρας δεν προσποιούνται καν ότι ερευνούν την εξαφάνισή του.

«Δεν ξέρω αν και πότε θα έχω απαντήσεις», λέει η Shui-Meng, που κατάγεται από τη Σιγκαπούρη. Σύμφωνα με εκείνη, η τελευταία συνάντηση που έκανε με την αστυνομία, οργανώθηκε από την πρεσβεία της το 2017. «Μας είπαν ότι είναι πολιτική υπόθεση και ότι δεν θα έχουμε απαντήσεις μέχρι η ανώτατη ηγεσία του κόμματος αποφασίσει να μας πει τι συνέβη».

Η Shui Meng πιστεύει ότι ο Sombath δολοφονήθηκε από ένα παρανοϊκό καθεστώς που είδε τις δυνατότητές του να παίξει ρόλο εικονικού ηγέτη στη δημοκρατική μεταρρύθμιση στο Λάος. Αν και εργαζόταν ως ειδικός ανάπτυξης, υποστηρικτής της πρόνοιας για τους πιο φτωχούς του Λάος, ο Sombath ήταν ένας ήπιων τόνων και προσεκτικός άνθρωπος – δεν είχε αντιπαλότητες, διατηρούσε στοιχειώδη σχέση με την κυβέρνηση και δεν δεχόταν  τον τίτλο του ακτιβιστή. 

Παρόλα αυτά, όταν εξαφανίστηκε το 2012, «ο θείος Sobmath» όπως τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά, γινόταν όλο και πιο δημοφιλής στην κοινωνία των πολιτών σε μια χώρα όπου το κομμουνιστικό κόμμα θέτει το ίδιο πάνω από οτιδήποτε άλλο και δεν ανέχεται τις αντίπαλες φωνές.

«Νομίζω ότι οι Αρχές του Λάος μπορεί να φοβούνται ότι θα μπορούσε να γίνει πιο εμβληματική φιγούρα», λέει η Shui-Meng που ακόμα έχει το μαγαζί της και ζει στο σπίτι που μοιραζόταν το ζευγάρι. «Σε ένα μέρος σαν το Λάος, το πιο ψηλό δέντρο το κόβουν. Αν γίνεις ψηλό δέντρο σαν τον Sombath, θα σε κόψουν».

Ενώ είναι απίθανο να πάρει ποτέ τις απαντήσεις που θέλει, η Shui-Meng θεωρεί ηθικό καθήκον της να μην αφήσει να ξεχαστεί η υπόθεση του άνδρα της. Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε το βιβλίο της για τη ζωή και την απαγωγή του, μια διαδικασία που η ίδια αποκάλεσε «καθαρτική και τραυματική» καθώς επανεξέτασε τον γάμο της με τον Sombath, τον οποίο γνώρισε όταν σπούδαζαν στη Χαβάη στα μέσα της δεκαετίας του ‘70.

«Δεν ξέρω πόσες φορές, ακόμα και τώρα, εύχομαι αν είχαμε εκτιμήσει περισσότερο ο ένας τον άλλον. Όταν ο άλλος λείπει τότε σκέφτεσαι όλα τα άσχημα που του έχεις πει. Το βιβλίο μου είναι ο τρόπος μου να δείξω την αγάπη μου για τον άνδρα μου και να πω στον κόσμο ότι υπάρχει. Έζησε σε αυτήν τη γη και του αξίζει να τον αντιμετωπίζουν σαν έναν κανονικό άνθρωπο».

Αλλά καθώς οι μήνες και τα χρόνια περνάνε, οι πιθανότητες να γυρίσει σπίτι ο Sombath λιγοστεύουν. Στα πλην είναι οι ανησυχητικά πολλές εξαφανίσεις που συμβαίνουν στο Λάος – το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι και το πιο φρικτό καθώς τα πτώματα δύο ανδρών βρέθηκαν στον ποταμό Μεκόνγκ το 2019, ξεκοιλιασμένα και γεμισμένα με τσιμέντο.

H Shui-Meng παρά τη σκληρή αυτή πραγματικότητα λέει ότι η ελπίδα να είναι ζωντανός ο Sombath τη βοηθάει να συνεχίζει τη ζωή της. Παρόλα αυτά, εκείνο το βράδυ του Δεκέμβρη τη στιγμάτισε, καθώς καθημερινά πράγματα της θυμίζουν όλα όσα έχασε.

«Η κανονικότητα είναι μια πολυτέλεια που πιστεύω ότι οι καθημερινοί άνθρωποι θεωρούν δεδομένη», λέει αναστενάζοντας βαθιά. «Εγώ δεν ξέρω πια τι είναι κανονικό».

"And Just Like That" Ζήσαμε την Απόλυτη Απομυθοποίηση της Κάρι Μπράντσο - Κι Αυτό Είναι Καλό

Πώς να Ταξιδέψεις στην Ευρώπη Δωρεάν Κάνοντας Train-Hopping

Δοκίμασα Advent Calendars με Sex Toys: Αξίζουν;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.