O Χίτλερ Xρησιμοποιούσε Λυκάνθρωπους και Βρικόλακες για να Κάνει Πλύση Εγκεφάλου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Ο Kurlander αναφέρει τον φιλοναζιστή συγγραφέα Gottfried Benn, ο οποίος σημείωνε πως «υπήρχε μια οπισθοδρομική τάση ό,τι αφορά στην πνευματική πρόοδο, καθώς εκείνοι που έψαχναν την εξουσία και τη δύναμη, αναζητούσαν στο παρελθόν μια μυθολογική συνέχεια». Στη ναζιστική Γερμανία, αυτό μεταφραζόταν σε λυκανθρώπους, μια προτίμηση προς τη μαγεία σε σχέση με την επιστήμη, καθώς και στην παρουσία της ισχυρότατης Εταιρείας της Θούλης, η οποία εντόπιζε τις ρίζες της Άριας φυλής σε μια χαμένη ήπειρο.

To Hitler's Monsters, το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Ιουλίου από τη Yale University Press, καταγράφει την ιστορία ενός ρομαντικού κινήματος (του λαϊκίστικου κινήματος völkisch) που πήρε τον λάθος δρόμο, καθώς οι παραστρατιωτικές οργανώσεις που το ασπάστηκαν υιοθέτησαν τη μαγεία και τη θρησκεία, αποκλείοντας την πραγματικότητα. Κατέληξαν να έχουν «φαντασιώσεις μιας φυλετικής θρησκείας», όπως η θεωρία του Κόσμου από Πάγο, του Hanns Horbiger, σύμφωνα με την οποία οι ρίζες όλων των φυσικών επιστημών ήταν κάποια τεράστια σώματα πάγου, τα οποία μάλιστα εξηγούσαν και την ανθρώπινη ιστορία. Ο Kurlander καταγράφει επίσης τις προσπάθειες κομβικών προσωπικοτήτων του ναζιστικού κινήματος, όπως ο Reinhard Heinrich, να διώξουν τους αποκρυφιστές από την παράταξη, το οποίο αποδείχτηκε αδύνατο, μιας και η «θρησκεία» των Ναζί στηριζόταν στις δεισιδαιμονίες, για να επιβεβαιώνει τις θέσεις της.

Έχοντας ελάχιστη σχέση με τη χολιγουντιανή τους απεικόνιση σε ταινίες, όπως αυτές του Indiana Jones, οι ναζιστές οπαδοί της μαγείας και του μυστικισμού έφτιαξαν κάτι σαφώς επικίνδυνο και ύπουλο: μια ιδεολογία με ισχυρές άμυνες απέναντι στη λογική επιχειρηματολογία, ικανή να διαμορφώσει έναν λαϊκισμό με βάση την πίστη, που είχε τις ρίζες του σε μια κοινή μυθολογία και ένα κοινό πεπρωμένο. Όταν μίλησα πρόσφατα στον Kurlander τηλεφωνικά, έγινε ξεκάθαρο πως το βιβλίο του δεν ήταν μια απλή ιστορία του αποκρυφισμού, αλλά μια χρησιμότατη καταγραφή για το πώς ένα έθνος σε περίοδο κρίσης κατέληξε να πιστέψει τον μύθο του αντί της πραγματικότητας, εισπράττοντας και τις καταστροφικές συνέπειες.

VICE: Λοιπόν, πόσο πίστευαν τελικά οι Ναζί στους βρικόλακες και τους λυκανθρώπους;
Eric Kurlander: Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως πολλοί Γερμανοί και σίγουρα και κάποιες ηγετικές φυσιογνωμίες του έθνους πίστευαν σε υπερφυσικά όντα και δυνάμεις. Όχι βέβαια πως όλοι στο κίνημα πίστευαν στα βαμπίρ και τους λυκάνθρωπους, δεν θα έφτανα στο σημείο να πω κάτι τέτοιο, αλλά σίγουρα ασχολήθηκαν με αυτά τα θέματα και υπήρχε λόγος για αυτό, σε μια περίοδο που οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί δεν το έκαναν. Μπορείς να φανταστείς τον Roosevelt ή τον Churchill να ονομάζουν μια στρατιωτική επιχείρηση, Επιχείρηση Λυκάνθρωπος;

Για εμάς, τα τέρατα είναι κυρίως ένα φαινόμενο φθηνής, μαζικής κουλτούρας. Τα άτομα που φορούν γκοθάδικο makeup, δεν πιστεύουν πως τα βαμπίρ αντιπροσωπεύουν τις «έκφυλες» φυλές των Σλάβων ή των Εβραίων, οι οποίες εισέβαλαν από την Ανατολή, για να ρουφήξουν τα αγαθά και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Γερμανίας και να μολύνουν το άριο αίμα. Για τους Ναζί, όμως, υπήρχαν τα «καλά» τέρατα, όπως οι λυκάνθρωποι –φολκλορικά τέρατα του αίματος και της γης που προστάτευαν το έθνος σε εποχές κρίσης– και υπήρχαν και τα «κακά» τέρατα, όπως τα βαμπίρ, που δεν αντιπροσώπευαν απλά μεταφορικές έννοιες.

Έχεις κάποια αίσθηση σχετικά με το γιατί αυτές οι πρακτικές αποκρυφισμού άνθισαν τόσο στη Γερμανία;
Υπάρχει μια γενική τάση προς έναν μεταπαραδοσιακό πνευματισμό ή μια υπερβατική πνευματικότητα στη Γαλλία και τη Βρετανία - και υπάρχουν πολλά καλά βιβλία που εξετάζουν αυτά τα κινήματα παράλληλα με τη Γερμανία. Η διαφορά, νομίζω, ήταν πως εκεί είχε έναν χαρακτήρα πιο ιδιωτικό και απολιτικό. Το είδος της θεοσοφίας που ήταν δημοφιλές στην Αμερική εκείνη την περίοδο θα εμφανιζόταν σε κάποιο σουαρέ, στο δάσος ή σε μια καλλιτεχνική κοινότητα. Η πνευματική φιλοσοφία της ανθρωποσοφίας του αποκρυφιστή Rudolf Steiner, για παράδειγμα -η οποία βρήκε κάποιο πρόσφορο έδαφος στη Μεγάλη Βρετανία και την Αμερική-, δεν απέκτησε εκεί ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο ή φυλετικό χαρακτήρα, όπως απέκτησε στη Γερμανία και την Αυστρία.

Μπορείς να μας πεις κάτι για το πώς συνδέονται με όλα αυτά οι γίγαντες των πάγων και η θεωρία του Κόσμου από Πάγο;
Το συγκλονιστικό στοιχείο, στο υπερφυσικό αφήγημα της κεντρικής Ευρώπης, είναι πως όλο το παγκόσμιο ενδιαφέρον σχετικά με θέματα όπως η Ατλαντίδα ή η έρευνα για το Ιερό Δισκοπότηρο, αποκτά φυλετικό χαρακτήρα και μπαίνει σε έναν κατάλογο ιδεών, όπως η χαμένη Θούλη και η Υπερβόρεια, που παίζει κομβικό ρόλο στην ευρύτερη ιστορική θεωρία της φυλετικής καθαρότητας της Άριας φυλής. Νορμανδικοί μύθοι, όπως οι γίγαντες των πάγων, κατάφεραν να μπουν στη θεωρία του Κόσμου από Πάγο, την οποία ήθελαν να υιοθετήσουν ο Hitler και ο Himmler, ως την επίσημη κοσμολογία της Γερμανίας, με κάποιους ιστορικούς να προτείνουν πως αυτό οδήγησε τον Hitler να μην εξοπλίσει επαρκώς τους στρατιώτες του στο ανατολικό μέτωπο, μιας και οι νορμανδικές φυλές ήταν πιο ανθεκτικές στο κρύο.

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Γράφετε πως η παραδοσιακή μυθολογία των Γερμανών αντλούσε πολλά στοιχεία από τους αδερφούς Grimm, τις ιδέες τους σχετικά με τα δάση που ήταν γεμάτα μάγους και δαίμονες.
Δεν θα ήθελα να υπονοήσω πως υπάρχει μια ευθεία γραμμή που συνδέει τη γερμανική μυθολογία με την υπερφυσική σκέψη που οδήγησε στον ναζισμό, αλλά σίγουρα υπάρχουν κοινά στοιχεία. Το ερώτημα που τίθεται είναι, «Πώς σφετερίστηκαν τη γερμανική μυθολογία κάποιοι στοχαστές του υπερφυσικού;». Όταν χρησιμοποιείς τις οριακές επιστήμες και τον εσωτερισμό, για να λύσεις πολύπλοκα ερωτήματα, όπως αυτά της φυλής και των εθνο-ιστορικών ριζών, τότε μιλάμε για έναν συνειδητό σφετερισμό από τους θιασώτες του υπερφυσικού. Άλλωστε, έτσι μπορείς να εκλογικεύσεις και να «αποδείξεις» τη φυλετική λογική. Έτσι λοιπόν, μια ολόκληρη συλλογή από ρατσιστικές και ιμπεριαλιστικές ιδέες ενώνονται υπό τη σκέπη της οριακής επιστήμης ή του εσωτερισμού.

Άρα λέμε πως οι ηγέτες των Ναζί, υιοθέτησαν μια βολική ιδεολογία;
Ναι, λίγο-πολύ, αυτό ισχύει. Τo περιεχόμενο αυτών των δογμάτων βρήκε πρόσφορο έδαφος σε Γερμανία και Αυστρία, και ένα μεγάλο μέρος αυτών αγκαλιάστηκαν από το Γ΄ Ράιχ - η παραψυχολογική πίστη στην τηλεπάθεια ή την αστρολογία, για παράδειγμα. Πλέον βρίσκεσαι στο πεδίο της εσωτερικής σκέψης, εκεί όπου ο «εβραϊκός» υλισμός και ο «στενόμυαλος» ορθολογισμός δεν έχουν σημασία, αφήνοντας χώρο για τις ιδέες ενός Ράιχ 1.000 ετών ή της φυλετικής «επιστήμης». Γνωστοί επιστήμονες της εποχής ήδη έλεγαν πως όλα αυτά δεν μπορούσαν να αποδειχτούν με στοιχεία, κάτι που απλώς λάμβανε την εξής απάντηση από Ναζιστές, όπως ο Himmler: «Δεν δείχνετε καμία ανοχή σε εναλλακτικές απόψεις».

Άρα και την αστρολογία πρέπει να μην τη θεωρούμε ως μια απλή και αθώα δεισιδαιμονία;
Πολύ καλή ερώτηση. Το 1941, υπήρχε έντονη διαφωνία εντός της ναζιστικής παράταξης για αυτό ακριβώς το ερώτημα. Δεν ήταν μόνο το δεξί χέρι του Hitler, ο Rudolf Hess, ο οποίος πέταξε μέχρι τη Σκωτία για να διαπραγματευτεί μια ανακωχή με τους Βρετανούς, επειδή έτσι τον συμβούλεψε ο αστρολόγος τους. Ο Himmler ζήτησε τη βοήθεια του αστρολόγου William Wulf, ενός αποτυχημένου καλλιτέχνη που αποφάσισε να ακολουθήσει το επάγγελμα του αστρολόγου, επειδή διάβασε τα ημερολόγια του Da Vinci και θεώρησε πως έτσι μπορούσε να βγάλει λεφτά. Ακόμη και ο υπουργός Προπαγάνδας του Hitler, o Joseph Goebbels, που θεωρείτο από τους πλέον νηφάλιους ηγέτες των Ναζί, έφτιαξε μια ομάδα αστρολόγων, ώστε να κατασκευάσουν προπαγάνδα με βάση τις προφητείες του Νοστράδαμου, την οποία ήθελε να χρησιμοποιεί στην εξωτερική πολιτική της χώρας.

Ποιο είναι το μάθημα εκείνο που θα ήθελες να πάρουν μαζί τους οι αναγνώστες σου σχετικά με τη χρήση της μυθολογίας από τους Ναζί, ως όργανο προπαγάνδας; Νομίζω ότι δείχνει πως σε καιρούς κρίσης, η λογική που στηρίζεται στην πίστη και το παραφυσικό, ειδικά όταν μεταμφιέζεται σε «επιστημονική» σκέψη, οδηγεί στα χειρότερα πολιτικά και κοινωνικά αποτελέσματα. Δεν θέλω να πω ότι είναι ένα φαινόμενο που βρίσκουμε αποκλειστικά στην ακροδεξιά απλά να τονίσω πως οι συντηρητικοί και οι φιλελεύθεροι οφείλουν να αναγνωρίσουν πως τα επιχειρήματα που μας έρχονται από το alt-right ή από άτομα που θέλουν να πάρουν κοινωνικοπολιτικές αποφάσεις με βάση την πίστη και όχι με βάση τις εμπειρικές αποδείξεις, μπορούν να οδηγήσουν σε ακραία και ολοκληρωτικά καθεστώτα, με έντονα εθνικιστικά και θρησκευτικά στοιχεία. Υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία ανάμεσα στα επιχειρήματα που βλέπουμε σήμερα από το alt-right και από θρησκευτικούς φονταμενταλιστές και στα δόγματα που βοήθησαν στην άνοδο του ναζισμού, πριν από σχεδόν έναν αιώνα.

Περισσότερα από το VICE

Παίξαμε Στοίχημα για Τρεις Μήνες στο Διαδίκτυο με «Στημένους Αγώνες» από το Facebook

«Ναι, Είσαι Μισογύνης»: Η Απόδειξη πως η Ελληνική Κοινωνία Είναι Επικίνδυνα Σεξιστική

Όχι Αγαπητέ Γιάννη Σπαλιάρα, Δεν Είσαι πιο Άτυχος από τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες