«Με τη Φυλομετάβαση Έζησα μια Δεύτερη Εφηβεία» - Η Νικόλ Μιλά για τη Ζωή της ως Τρανς στη Θεσσαλονίκη

Εκείνη τη μέρα, ήταν αποφασισμένη να κάνει το επόμενο βήμα. Στη γενική συνέλευση της ΒΙΟΜΕ όπου εργαζόταν, σηκώθηκε όρθια και πήρε τον λόγο. Είχε ξεμπλοκάρει από τους εσωτερικούς μηχανισμούς που την εμπόδιζαν και είχε πετάξει από πάνω της το βάρος της αόρατης κοινωνικής πίεσης. Όταν ψέλισε αυτές τις λέξεις, όταν έκανε coming out, οι υπόλοιποι εργαζόμενοι την κοιτούσαν με ένα βλέμμα απορίας. Για μερικά λεπτά επικρατούσε απόλυτη σιωπή, όμως από την επόμενη κιόλας μέρα, το θέμα θεωρούνταν λυμένο. Η Νικόλ έπιασε το κουβάρι της ζωής της από την αρχή και στα 29 της ξεκίνησε τη διαδικασία της φυλομετάβασης. Αναβίωσε όλα τα συναισθήματα που στερήθηκε, έντονα και πρωτόγνωρα, αυτήν τη φορά ως γυναίκα. Σε μια μικρή κοινωνία, όπως αυτή της Θεσσαλονίκης, κοντραρίστηκε με τα στερεότυπα και χάραξε τη δική της πορεία, δημιουργώντας το Suburbia, μια κυψέλη πολιτισμού που δίνει ανάσα έκφρασης σε όλη την εναλλακτική, underground, πειραματική σκηνή της πόλης.

Αυτή είναι η ιστορία της, όπως την αφηγήθηκε στο VICE:

Οι αντιδράσεις που θα έπρεπε να αντιμετωπίσω από τον κόσμο, ήταν μια σκέψη που λειτουργούσε αποτρεπτικά και με απασχόλησε καιρό. Όταν άρχισα να κυκλοφορώ, οι αντιδράσεις των ανθρώπων έξω, με επηρέαζαν πολύ ψυχολογικά σε σημείο που δεν ήθελα να βγω ή δεν ήθελα να βρεθώ σε μέρη που με κάνουν να νιώθω άβολα. Αυτό δύσκολα θα αλλάξει, γιατί κάποια πράγματα είναι πολύ βαθιά ριζωμένα, όπως π.χ. το πώς αντιδρά η κοινωνία στη διαφορετικότητα. Ωστόσο, αν υπάρχει ένας υποστηρικτικός κύκλος και αρχίσεις να πατάς στα πόδια σου, όλο αυτό γίνεται διαχειρίσιμο. Σιγά-σιγά κατάφερα να μη με ενοχλεί τόσο, να αντιμετωπίζω καλύτερα τα περιστατικά και να μη με επηρεάζουν τόσο ψυχολογικά.

Οι συναισθηματικές μου διακυμάνσεις πέρασαν από ένα ευρύ φάσμα. Στην αρχή αυτό εμπεριέχει έναν οξύ πόνο, γιατί έβλεπα ότι δεν ήμουν ο εαυτός μου και συνειδητοποίησα ότι αναγκαζόμουν να κρύβω και να πατάω κομμάτια μου. Τότε κατάλαβα πόσο βαθιά ήταν η καταπίεση που ένιωθα. Αυτό σίγουρα με έκανε να στεναχωρηθώ πολύ, διότι είχα μια αίσθηση χαμένου χρόνου. Υπάρχουν άγχη και φόβοι για το πώς θα με αντιμετωπίσει η κοινωνία, τι θα πουν οι φίλοι ή οι γονείς μου. Όμως, η απελευθερωτική αίσθηση ήταν τόσο έντονη, που τελικά αυτό που αποτυπώθηκε ήταν ένα θετικό συναίσθημα. Ζω πράγματα και καταστάσεις εκ νέου. Βιώνω την ένταση των συναισθημάτων από την αρχή, σαν να περνάω μια δεύτερη εφηβεία και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον. Και είναι πάρα πολύ απελευθερωτικό.

Κάποιους μήνες πριν το ανακοινώσω στη δουλειά, είχα μιλήσει σε έναν συνάδελφο και φίλο από τη ΒΙΟΜΕ, από τον οποίο βρήκα πολύ σημαντική υποστήριξη. Είχα δημιουργήσει ένα στενό φιλικό κύκλο και το είχα εκφράσει εκεί. Κατέληξα ότι πρέπει να το κάνω και στη δουλειά για να είμαι πιο ελεύθερη.

Την ημέρα εκείνη, όταν πήρα τον λόγο στη γενική συνέλευση και είπα αυτά που ήθελα να πω, υπήρξε παγωμάρα. Για μερικά δευτερόλεπτα επικρατούσε σιωπή. Μετά έγιναν κάποιες ερωτήσεις. Είναι οι στιγμές που τις ζεις σαν να παίζεις σε ταινία και είναι σαν να ακούς τη διαδικασία της σκέψης τους εκείνη την ώρα. Όμως, από τον εργαζόμενο που πήρε το λόγο αμέσως μετά, υπήρξε πλήρης υποστήριξη και αποδοχή. Από την επόμενη μέρα το ζήτημα θεωρήθηκε λυμένο, δεν ασχολήθηκε κανείς ξανά με αυτό. Και δεν χρειάστηκε ποτέ να μπω σε διαδικασία να διορθώσω, να παρέμβω, ή να νιώσω άβολα σε ό,τι αφορά την ταυτότητά μου, ούτε αντιμετώπισα κάποια περίεργη συμπεριφορά. Συνέχισα να εργάζομαι κανονικά στο πόστο που ήμουν και πριν.

Στον δρόμο έχω υποστεί αρκετές φορές λεκτική βία ή παρενόχληση. Είναι διαφορετικό να σε βρίσει κάποιος γενικά και διαφορετικό να σε βρίσει λόγω της ταυτότητας φύλου σου. Όμως επειδή βιώνω όλα τα πράγματα από την αρχή, εξίσου ευρύ είναι και το φάσμα των αντιδράσεων. Έχω αντιδράσει έντονα και με όλους τους πιθανούς τρόπους. Έχω εκφράσει οργή, έχω φύγει σχεδόν κλαίγοντας, έχω απαντήσει με χιούμορ, έχω κάνει χειρονομίες. Από ένα σημείο και μετά, δεν γίνεται να μην αντιδράς. Ακόμα και όταν δεν εκφραζόμουν στο περιστατικό, θα έπαιρνα τηλέφωνο έναν άνθρωπό μου και θα το συζητούσα κατευθείαν. Και τώρα το κάνω αυτό.

Όσες φορές έχω βρεθεί στην Αθήνα, νιώθω πιο ελεύθερα, χάνομαι πιο εύκολα στο πλήθος. Οπότε ίσως να είναι καλύτερα σε μια μεγάλη πόλη. Από την άλλη, επειδή ακριβώς η Θεσσαλονίκη είναι μικρή πόλη, μπορώ να φτιάξω το δικό μου δίκτυο ανθρώπων. Οι αποστάσεις είναι μικρές, έχω στέκια, πηγαίνω σε μέρη που νιώθω safe, που υπάρχει δικός μου κόσμος ή κόσμος που δεν θα νιώθω περίεργα στο να εκφραστώ. Αυτό είναι πολύ πιο δύσκολο στην Αθήνα. Οπότε, είναι οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Κάθε μέρος έχει τα θετικά και τα αρνητικά του. Νιώθω ασφαλής και προστατευμένη στη Θεσσαλονίκη από τρανσφοβικά περιστατικά ή ακραία περιστατικά βίας, διότι είναι η πόλη στην οποία μεγάλωσα, κινούμαι, έχω αναφορές και εμπειρίες. Ωστόσο δεν νιώθω safe σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις, διότι επειδή είναι μικρή πόλη μπορεί να είναι πιο έντονες και συνεχόμενες σε διάρκεια.

Αυτό σίγουρα οφείλεται στο πως είναι πατριαρχικά δομημένη η κοινωνία γενικότερα και δεν πιστεύω ότι αλλάζει εύκολα, μιας και μιλάμε για αιώνες που το σύστημα δουλεύει έτσι. Έχω παρατηρήσει ότι υπάρχει δεκτικότητα άπαξ και οι άνθρωποι -μετά την άμεση αντίδρασή τους- δώσουν χρόνο να τους εξηγήσεις κάποια πράγματα, διότι υπάρχουν ερεθίσματα, υπάρχει διάθεση να ακούσουν το διαφορετικό. Βέβαια δεν είναι δουλειά των τρανς ατόμων να κάθονται να εξηγούνται, αλλά βλέπω ότι το κράτος δεν δείχνει διάθεση να κάνει κάτι. Οπότε το βάρος πέφτει σε κινηματικές ομάδες, στον καθένα και στην καθεμία ξεχωριστά, είτε σε φορείς και σε μέσα που βάζουν το λιθαράκι τους. Το θετικό είναι ότι οι νεότερες γενιές είναι πιο απελευθερωμένες σε σχέση με τις προηγούμενες, διότι είναι διαφορετική η σύνθεση της κοινωνίας, είναι πολύ περισσότερα τα άτομα που εκφράζονται όπως θέλουν, από ότι πέντε χρόνια πριν. Η πόλη είναι πιο ανοιχτή στη διαφορετικότητα και αυτό αποτυπώνεται στο δρόμο, από το πως ντύνονται τα άτομα μέχρι το πως κυκλοφορούν και εκφράζονται. Έχουν γίνει βήματα, αλλά δεν ξέρω πόσο στέρεα είναι και τι βάθος έχουν στην κοινωνία, γιατί συνεχίζουν να αναπαράγονται τα ίδια πρότυπα, να κυριαρχεί η ίδια κατάσταση στα εργασιακά, να υπάρχουν αποκλεισμοί.

Θα έλεγα στα άτομα που φοβούνται, διστάζουν ή έχουν δεύτερες σκέψεις, ότι είναι καλό να χτίσουν ένα υποστηρικτικό δίκτυο, να έχουν ανθρώπους δίπλα τους, που ό,τι και να γίνει θα τους στηρίζουν ψυχολογικά. Να μη φοβόμαστε να μιλήσουμε σε ανθρώπους που νιώθουμε ότι θα είναι κοντά μας, να επενδύουμε σε αυτούς και να παίρνουμε δύναμη για τα επόμενα βήματά μας. Αν μπορούσα να περιγράψω τη ζωή μου πλέον, μπορώ να πω πως είναι δημιουργική, αισιόδοξη και λίγο αγχωτική.

Τα πιο δύσκολα κομμάτια -από ψυχολογική και οικονομική άποψη- είναι η αλλαγή των εγγράφων των τρανς ατόμων και το κόστος της φυλομετάβασης. Είναι πολύ ψυχοφθόρο να πρέπει να εξηγείς από την αρχή την κατάστασή σου σε κάθε γιατρό που πηγαίνεις ή να περιμένεις να δεις την αντίδραση του γιατρού για να κρίνεις εάν θα προχωρήσεις εκεί. Προσωπικά άργησα να κλείσω ραντεβού με γιατρούς, διότι έψαχνα μήνες να βρω κατάλληλους. Ξέρω περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν πάει αυθόρμητα και βρέθηκαν σε καταστάσεις που δεν μπορούσαν να διαχειριστούν. Γιατί και οι γιατροί είναι κομμάτι της κοινωνίας, οπότε μπορεί να συναντήσεις οποιαδήποτε αντίδραση. Υπάρχουν γιατροί που αρνούνται να προχωρήσουν στη διαδικασία της ορμονοθεραπείας ή θέτουν ζητήματα που δεν θα έπρεπε, επειδή είναι λυμένα και βάζουν το άτομο να αμφιβάλει για την απόφαση που έχει πάρει.

Σε ό,τι αφορά την αλλαγή των εγγράφων, υπάρχουν οι ψηφιακές δυνατότητες να γίνει απλούστερα η διαδικασία μέσω taxis. Το κράτος μπορεί, αλλά δεν έχει τη διάθεση να το κάνει και δεν υπάρχει καμία μέριμνα. Μέσα στον covid-19 είδαμε να γίνονται ηλεκτρονικά δεκάδες διαδικασίες. Οπότε δεν υφίσταται το επιχείρημα περί γραφειοκρατίας, που δυσκολεύει την κατάσταση. Τώρα, για να αλλάξουμε τα έγγραφά μας, πρέπει να περάσουμε από κάθε πιθανή υπηρεσία και όταν τα αλλάξουμε, θα υπάρχουν ακόμα ζητήματα σε οργανισμούς και φορείς που θα συναντήσουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Μπορεί να πέσεις σε κάθε πιθανή περίπτωση, για ένα ζήτημα που περιέχει πολύ μεγάλη ψυχολογική ένταση. Μιλάμε για μια κατάσταση που δεν θα έπρεπε να είναι έτσι.

Το 2019, μαζί με έναν πολύ καλό φίλο και συνάδελφο που αποχωρήσαμε ταυτόχρονα από τη ΒΙΟΜΕ, είχαμε την ιδέα να δημιουργήσουμε ένα συνεργατικό εγχείρημα που θα ασχολείται με τον πολιτισμό. Έτσι φτιάξαμε μία ομάδα, το suburban crew, με πρώτο project την δημιουργία ενός χώρου μέσα στο εργοστάσιο της ΒΙΟΜΕ, που ονομάσαμε Suburbia. Θέλαμε και θέλουμε να δίνουμε χώρο έκφρασης σε εκείνα τα κομμάτια της καλλιτεχνικής κοινότητας που δεν έχουν, γιατί η Θεσσαλονίκη έχει μεγάλο πρόβλημα έλλειψης πολιτιστικών χώρων. Επίσης, έχουν επικρατήσει συγκεκριμένες μουσικές σκηνές στην πόλη -και τη χώρα- και είναι δύσκολο να βρεις μαγαζιά και χώρους live μουσικής που ασχολούνται με αρκετά είδη και δίνουν ανάσα στην πειραματική, την εναλλακτική και την underground σκηνή.

Στη Suburbia είχαμε επιλέξει να μην υπάρχει εισιτήριο, θέλαμε να προσφέρουμε δωρεάν μια συναυλία, ένα πολιτιστικό δρώμενο, που το κόστος του, τα μεροκάματα των καλλιτεχνών και τα δικά μας, να βγαίνουν μέσα από το μπαρ και το φαγητό. Εκεί όμως ήταν συγκεκριμένη συνθήκη λόγω και της κατάληψης του εργοστασίου, δεν υπήρχε κόστος για το χώρο, φαινόταν πως μπορεί να γίνει βιώσιμο και χωρίς εισιτήριο και με κάποιο τρόπο, όλες οι συνθήκες επέβαλαν ότι τα event θα είναι ελεύθερα. Τώρα κάνουμε nomad events στην πόλη και θέλουμε η σκηνή αυτή να μπορεί να αναπνέει και να είναι βιώσιμη. Να υπάρχουν μεροκάματα για αυτούς τους καλλιτέχνες, να παίζουν και να αμείβονται ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να βιοπορίζονται μέσα από τη δουλειά τους και να μπορούμε και εμείς να βιοποριστούμε. Αυτή την περίοδο πηγαίνουμε από στέκια και ανοιχτούς χώρους, μέχρι μαγαζιά που μπορεί να υπάρχει αυξημένο κόστος άρα και είσοδος, αναλόγως με το τι ταιριάζει στο κάθε event. Μας αρέσει γιατί εμπεριέχει δημιουργικότητα. Θα δουλέψει, γιατί υπάρχει ανάγκη του κόσμου για πράγματα διαφορετικά γύρω από τον πολιτισμό. Το βασικό που θέλουμε είναι τα event μας να είναι συμπεριληπτικά και προσβάσιμα στον κόσμο, άρα στόχος μας είναι ένα όσο το δυνατόν χαμηλότερο ή και καθόλου αντίτιμο, ανάλογα την περίσταση.

Μπορείτε να τους βρείτε στο facebook και το instagram, είτε στο crewsuburban@gmail.com.

Ακολουθήστε την Άντυ στο instagram.

Περισσότερα από το VICE

«Είδα Όλη μου την Ιστορία σε Flashback» - Ένας Πρώην Κρατούμενος Περιγράφει τις Τελευταίες Στιγμές στη Φυλακή

Οι Eιδικοί Απαντούν: Τι Τρώμε Όταν Έχουμε Χανγκόβερ;

Ο Λεξ το Έκανε να Φαίνεται Εύκολο Μάλλον

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.