Οι Διαδικτυακές Κοινότητες που Γουστάρουν να Βλέπουν Ανθρώπους να Πεθαίνουν

Το βιντεοκλιπ ξεκινάει με ένα κοκκώδες βίντεο από κάμερα ασφαλείας, από ένα εργαστήριο, όπου υπάρχουν διάφορα μηχανήματα και εξοπλισμός. Ένας άντρας, με την πλάτη του στραμμένη στην κάμερα, δουλεύει πάνω από έναν τόρνο. «Ξεκινάει με ένα συνηθισμένο βίντεο από κάμερα κλειστού κυκλώματος», λέει ο αφηγητής με κλασικό τόνο YouTuber «Κι εγώ δούλευα σε μέρη που ήταν έτσι».

Ο άντρας στο βίντεο περπατάει γύρω από το μηχάνημα, κάνει τη δουλειά του, ενώ ο αφηγητής μιλάει για τον κλιματισμό και τις εμπειρίες του σε παρόμοιους χώρους εργασίας. Ξαφνικά ο εργάτης τινάζεται μπροστά. Το χέρι του πιάνεται στον τόρνο. «Πάει», λέει ο αφηγητής, σαν να το διασκεδάζει, σαν να βλέπει έναν αγώνα ποδοσφαίρου. «Και το ξέρει». Η οθόνη θαμπώνει, κρύβοντας τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Αλλά πάλι καταλαβαίνεις τι γίνεται, καθώς το σώμα του άντρα τινάζεται ξέφρενα σε κύκλους, γίνεται κομμάτια από την γρήγορη κίνηση του μηχανήματος.

Είναι ένα βίντεο  από το κανάλι Plagued Moth του YouTube, κορυφαίο δημιουργό περιεχομένου σε μια χαλαρά οργανωμένη κοινότητα που περιγράφονται ως εξερευνητές της πιο σκοτεινής πλευράς της ανθρώπινης εμπειρίας. Μοιράζονται και αναλύουν πραγματικές ιστορίες και βίντεο βίας, φόνου και θανάτου, σαν θρίλερ. Το Plagued Moth ενδιαφέρεται ιδιαίτερα και γνωρίζει καλά το gore περιεχόμενο: βίντεο που απεικονίζουν ανθρώπους να δολοφονούνται, να ακρωτηριάζονται και να βασανίζονται που κυκλοφορούν στα πιο σκοτεινά δρομάκια του ίντερνετ. Από εκτελέσεις καρτέλ μέχρι βίαια αυτοκινητιστικά δυστυχήματα παρουσιάζονται και αναλύονται για ένα κοινό που η διάθεσή του κυμαίνεται από περιέργεια ως φρίκη.

Ενώ σε μεγάλο βαθμό το mainstream true crime σήμερα κρύβει τα πιο μακάβρια κίνητρά του κάτω από δημοσιογραφικές προφάσεις, αυτοί οι δημιουργοί περιεχομένου είναι πολύ πιο ειλικρινείς ως προς την αποστολή τους: θέλουν να σε τρομάξουν

οι δημιουργοί λειτουργούν σαν οδηγοί για όσους μπορεί να αηδιάζουν να δουν τα εν λόγω βίντεο. Μια από τις πιο δημοφιλείς σειρές του χρησιμοποιεί το δημοφιλές meme παγόβουνο   για να εξερευνήσει όλο και πιο διεστραμμένο περιεχόμενο: όσο κατεβαίνεις από την επιφάνεια, το περιεχόμενο γίνεται και πιο σπάνιο και χειρότερο. Τα βίντεο του Plagued Moth έχουν πάνω από 30 εκατομμύρια views και έχει ένα Patreon όπου μοιράζεται αλογόκριτο περιεχόμενο με τους πιο πιστούς οπαδούς του.

Αυτοί οι δημιουργοί περιεχομένου και οι fans του αντιπροσωπεύουν το πιο ακραίο κομμάτι της κοινότητας του true crime, κάπως μακριά από τους εύθυμους παρουσιαστές podcasts. Την τελευταία δεκαετία υπάρχει έκρηξη στο περιεχόμενο true crime, και όποιο μακάβριο ιστορικό γεγονός μπορείς να σκεφτείς εξερευνάται σε ντοκιμαντέρ και podcasts και δραματοποιείται σε ταινίες. Ατελείωτη σκέψη και ομφαλοσκόπηση έχει αφιερωθεί στην κατανόηση  του τι βρίσκουν  τόσο ελκυστικό οι θεατές, και αν η εμμονή με το βίαιο έγκλημα μπορεί να δημιουργήσει ηθικά προβλήματα.

Αυτά τα ερωτήματα πηγαίνουν περίπατο όταν μιλάμε για την πιο σκοτεινή πλευρά της σκηνής

Το έγκλημα, ο θάνατος και η βία μετατρέπονται σε τρομακτικές ιστορίες και σοκαριστικό περιεχόμενο για ένα κοινό που αποζητά το ακραίο. Γενικά δεν έχουν τη λάμψη μιας παραγωγής Netflix ή ενός δημοφιλούς true crime podcast και συχνά δανείζονται αισθητική από ταινίες τρόμου και το heavy metal. Ενώ σε μεγάλο βαθμό το mainstream true crime σήμερα κρύβει τα πιο μακάβρια κίνητρά του κάτω από δημοσιογραφικές προφάσεις, αυτοί οι δημιουργοί περιεχομένου είναι πολύ πιο ειλικρινείς ως προς την αποστολή τους: θέλουν να σε τρομάξουν.

Ο YouTuber Disturban, που έχει σχεδόν μισό εκατομμύριο followers, αντιπροσωπεύει μια ελαφρώς πιο ήπια πλευρά αυτού του κόσμου. Δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για gore βίντεο – αν και σέβεται αυτό που κάνει το Plagued Moth και ανάλογοι δημιουργοί, και τι μπορούν να αντέξουν – αλλά το δικό του περιεχόμενο εστιάζει σε «φρικτές και λιγότερο γνωστές» περιπτώσεις true crime, που ο ίδιος αφηγείται με τον ανατριχιαστικό τρόπο που λέει κανείς μιας ιστορία φαντασμάτων στην κατασκήνωση.

«Νομίζω ότι αυτό που θέλουν τελικά οι άνθρωποι όταν κάνουν κλικ σε ένα βίντεο true crime είναι να νιώσουν έξαψη – να φοβηθούν, να αηδιάσουν, να νιώσουν αποστροφή, οτιδήποτε», λέει στο VICE. 

To gore έχει πολύ μακρά και πλούσια ιστορία στο πιο παράξενο περιθώριο του horror fandom. Το 1987 κυκλοφόρησε η λεγόμενη ‘mondo horror’ ταινία Faces of Death, που συνδύαζε προφανώς ψεύτικο βίντεο από σατανιστικούς φόνους και ανθρώπους που έτρωγαν μυαλά πιθήκου με αυθεντικές σκηνές χάους και θανάτου από ειδήσεις και βίντεο της αστυνομίας. Τότε θεωρήθηκε κάτι το φτηνό και κακόγουστο, απαγορεύτηκε σε πολλές χώρες (αν και πιθανόν όχι στις 40 που λεγόταν για λόγους εντυπωσιασμού)  και σύντομα έγινε cult ανάμεσα στους οπαδούς του ακραίου τρόμου που θέλανε κάτι πιο φρικτό από το exploitation cinema. Θέλανε κάτι αληθινό.

Στην Αυστραλία όπου το Faces of Death απαγορεύτηκε από το συμβούλιο κατηγοριοποίησης ταινιών παρά την πίεση του διανομέα Village Roadshow – που θέλανε να το προβάλουν στα σινεμά –  η ταινία κυκλοφορούσε σε bootleg κασέτες που έφτασαν στη χώρα στα τέλη του ‘80. Ακολούθησαν sequels, κανένα από τα οποία δεν έφτασε στο ίδιο επίπεδο αστικού μύθου, είχε πιο χαζά σκηνικά και λιγότερο αληθινό θάνατο.

Οι χρήστες του ίντερνετ στις αρχές της χιλιετίας σίγουρα θυμούνται τη δημοφιλία shock sites όπως το Rotten.com και το Ogrish, όπου υπήρχαν βίαιες φωτογραφίες και βίντεο αιματηρών θανάτων για ένα κοινό που μόλις συνειδητοποιούσε ότι μπορούσε να καταναλώσει περιεχόμενο στο ίντερνετ γενικά. Αυτά τα sites επιτελούσαν διπλή λειτουργία: και προορισμός για ανώμαλους και ως εγγυημένος τρόπος να χαλάσει τη μέρα του φίλου σου. Δεν υπήρχε καλύτερο αστείο από το να κάνεις έναν φίλο σου να ανοίξει φωτογραφίες από ένα αιματηρό αυτοκινητιστικό.

Το 4chan, και ιδίως το /b/ του, έγινε επίσης αξιόπιστος χώρος για gore εικόνες θανάτου, κυρίως επειδή ήταν σοκαριστικό. Στις σελίδες του ανταλλάσσονταν σύνδεσμοι για τα πιο διαβόητα βίντεο του ίντερνετ,  ανάμεσα στους χρήστες που ενδιαφέρονταν για το ενοχλητικό και το μη αποδεκτό.

Τα πρώτα shock sites παραγκωνίστηκαν από το LiveLeak, όπου υπήρχε υλικό που δεν φιλοξενούνται στις πιο κυριλέ  βίντεο πλατφόρμες. Αυτό σήμαινε gore  -και πολύ μάλιστα – αλλά και αντισυμβατική δημοσιογραφία πολιτών και βίντεο από εμπόλεμες ζώνες. Έκλεισε το 2021 μετά από 15 χρόνια λειτουργίας και ασταμάτητης αντιπαράθεσης, με τον συνιδρυτή Hayden Hewitt να δηλώνει ότι το ίντερνετ άλλαξε πολύ από τότε που ξεκίνησε το site.

«Όλα είναι διαφορετικά τώρα, όλα προχωράνε», είπε σε ένα βίντεο στο YouTube όπου ανακοίνωνε το κλείσιμο. «Δεν μ’ αρέσει. Μου άρεσε περισσότερο όταν ήταν Άγρια Δύση».

Δεν υπήρχε καλύτερο αστείο από το να κάνεις έναν φίλο σου να ανοίξει φωτογραφίες από ένα αιματηρό αυτοκινητιστικό.

Το ίντερνετ τη δεκαετία του 2010 μπορεί να μην ήταν τόσο παράξενο όπως  πιοπαλιά αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το κοινό που ενδιαφέρεται για βίαιο περιεχόμενο χάθηκε. Φόρουμ που υπάρχουν εδώ και καιρό συνεχίζουν να δίνουν χώρο ώστε οι άνθρωποι να μοιράζονται το χειρότερο, πιο βίαιο περιεχόμενο που υπάρχει στο ίντερνετ, ενώ τα πανταχού παρόντα smartphones έχουν διασφαλίσει διαρκή ροή. Το  Documenting Reality,  που υπόσχεται «κάποια πράγματα τα βλέπεις και δεν τα ξεχνάς» περιέχει ακόμα πολλά υπο-φόρουμ όπου οι χρήστες μοιράζονται και συζητάνε για φωτογραφίες και βίντεο από νεκροψίες, ατυχήματα και θανάτους διασήμων και αναλύουν διάφορα στοιχεία true crime όπως τηλεφωνήματα στην άμεση δράση. Με 14 δολάρια τον μήνα μπορείς να μπεις να γίνεις Legacy Gold Member του Documenting Reality Patreon,  που προσφέρει ειδική πρόσβαση σε διακεκριμένα μέλη των φόρουμ.

Ο κοινωνικός ιστός έχει αποδειχτεί ιδανικό έδαφος για την άνοδο του gore την τελευταία δεκαετία. Δεν υπάρχουν και πολλοί που να μην έχουν πέσει πάνω σε κάτι που δεν θα ήθελα να δουν καθώς σκρολάρουν στα social media. Πλατφόρμες όπως το Facebook και το Twitter συχνά έχουν φιλοξενήσει βίαια βίντεο, καθώς οι διαχειριστές τους τρέχουν να προλάβουν. Το 2020 το Tiktok τρελάθηκε καθώς προσπαθούσε  να κατεβάσει το βίντεο ενός άντρα που αυτοκτονούσε και είχε γίνει viral καθώς ανέβαινε ξανά και ξανά από διάφορους χρήστες, σε μια προσπάθεια να γίνει εκμετάλλευση του autoplay της πλατφόρμας. 

Το Reddit όταν ήταν πιο σκληρό είχε διάφορες κοινότητες που υπόσχονται την αμίμητη έξαψη του να βλέπεις κάποιον να πεθαίνει – ή τις συνέπειες αμέσως μετά τον θάνατο. Πιο γνωστό ήταν το r/WatchPeopleDie, όπου έκανε ό, τι υποσχόταν το όνομά του μέχρι που απαγορεύτηκε   στον απόηχο των πυροβολισμών στο Κράισττσερτς το 2019 (το να ανεβάζεις βίντεο και εικόνες από το livestream της επίθεσης είναι ακόμα ο πιο γρήγορος τρόπος να απαγορευτεί ένα gore subreddit).

Subreddits όπως τα r/CrazyFuckingVideos και r/GoryAccidents  εξακολουθούν να φιλοξενούν βίντεο από θανάτους, στο όριο των κανόνων του Reddit. Το r/NSFL, με περίπου 140.000 συνδρομητές παρόλο που συχνά απαγορεύεται και δεν είναι δημόσιο είναι επίσης ένα φόρουμ για μοίρασμα φωτογραφιών και βίντεο ακρωτηριασμένων πτωμάτων και φρικτών τραυματισμών, αλλά επιμένει ότι είναι πρότζεκτ δημοσιογραφικής σημασίας και όχι μόνο σκανδαλισμού. «Θέλουμε να επιμορφώσουμε, καταγράψουμε και καταλάβουμε γιατί συμβαίνουν κάποια πράγματα και πώς μπορούν να αποφευχθούν», γράφει στο sidebar. 

VICE Video: Η Βιομηχανία των Influencers - Επάγγελμα "YouTuber"

Η λίστα με τους κανόνες είναι μεγάλη. Όχι πολιτικά ευαίσθητο gore βίντεο από γεγονότα όπως οι πυροβολισμοί στο Κράισττσερτς και στο Μπάφαλο. Όχι ωραιοποίησε των mass shooters και των serial killers. Όχι προώθηση τρομοκρατίας. Όχι αυτοτραυματισμοί. Όχι σεξουαλικό περιεχόμενο. Και κυρίως όχι shaming.

«Δεν σ’ αρέσει αυτό που βλέπεις;» γράφει ένας διαχειριστής. «Ούτε κι εμένα, αλλά σ’ αυτόν τον θλιβερό κόσμο ζούμε».

Ο Daniel, 26χρονος χρήστης του Reddit που συμμετέχει σε κοινότητες όπως το r/NSFL, είπε στο VICE ότι τον τραβάνε ιστορίες θανάτου και φόνου από τότε που θυμάται. Επιμένει ότι δεν καταναλώνει το gore περιεχόμενο για την άρρωστη έξαψη αλλά κυρίως για να αντιμετωπίζει τον βαθύ φόβο θανάτου. «Για μένα έχει να κάνει με το πόσο εύθραυστη είναι η ζωή και πώς τη μια μέρα είσαι εδώ και την άλλη όχι», είπε.

«Όταν βλέπω τέτοια πράγματα και βλέποντας πόσο γρήγορα μπορεί να συμβεί αντιμετωπίζω κάτι που πάντα φοβόμουν. Σίγουρα έχει να κάνει με τον φόβο. Δεν το απολαμβάνω όπως όταν βλέπω μια εκπομπή στην τηλεόραση. Ένα κομμάτι μου το απεχθάνεται».

Στην κοινότητα κάτι ανάλογο εκφράζουν χιλιάδες χρήστες. Σαν δυστύχημα που δεν μπορείς να σταματήσεις να κοιτάς μόνο που σε πολλές περιπτώσεις είναι κυριολεκτικά ένα δυστύχημα. Είναι μια παρόρμηση πολύ παλιότερη από το ίντερνετ, την οποία όμως το ίντερνετ μπορεί να τροφοδοτεί μοναδικά.

Παρόλο που sites κλείνουν και υπάρχει λογοκρισία στις πλατφόρμες, το gore βρίσκει τον δρόμο για το κοινό του.

Ακολουθήστε τον James στο Twitter  και κάντε subscribe στο  newsletter του.

Περισσότερα από το VICE

Πάρε μια Γεύση από Αυτό το Γαλλικό Αρχοντικό για να Μάθεις τι Έτρωγαν οι Βασιλιάδες

Ο Γιάννης Κοροβέσης Είναι ο Πρώτος Σομελιέ Νερού στην Ελλάδα

Διονύση Ατζαράκη, Γιατί η Μάνα μου Δεν Καταλαβαίνει τα Αστεία σου;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.