Ο Παράδεισος των Γκάνγκστερ: Το Ντουμπάι «Πολεμά» τους Βαρόνους του Εγκλήματος

ΝΤΟΥΜΠΑΪ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – όταν τέσσερις από τους μεγαλύτερους εμπόρους κόκας στην Ευρώπη κάθισαν να συζητήσουν για δουλειές στο επτάστερο ξενοδοχείο Burj Al Arab το 2017, ένιωθαν σούπερ ασφαλείς.

Σίγουρα δεν θα είχαν φανταστεί ότι μόλις μερικά χρόνια αργότερα οι δύο τους θα συλλαμβάνονταν από τις Αρχές στους δρόμους του Ντουμπάι και ότι οι άλλοι δύο θα ήταν στόχοι της DEA.

Οι τέσσερις άνδρες, ο Ridouan Taghi, ένας Ολλανδο-Μαροκινός βαρόνος, ο Raffaele Imperiale, ανώτερο μέλος της Καμόρα, μαφίας της Νάπολης, ο Daniel Kinahan, Ιρλανδός μαφιόζος και ένας Βόσνιος βαρόνος, ο Edin Gacanin, κάθονταν στο Burj Al Arab, όπου οι πράκτορες της DEA παρατηρούσαν τη συνάντηση ενός υπερ-καρτέλ. Οι τέσσερις αυτοί άνδρες, σύμφωνα με την DEA, ελέγχουν το ένα τρίτο του εμπορίου κοκαΐνης στην Ευρώπη.

Αλλά το 2022, οι Taghi και Imperiale θα βρίσκονταν φυλακή στην πατρίδα τους και οι άλλοι δύο  θα διέφευγαν των ερευνών της DEA επικηρυγμένοι, αλλά παγιδευμένοι σε μια φυλακή πολυτέλειας χωρίς πρόσβαση στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.

Συγκεκριμένα, η σύλληψη και η έκδοση του Ολλανδο-Μαροκινού Taghi τον Δεκέμβρη του 2019 για να αντιμετωπίσει σειρά κατηγοριών για φόνο στο υψηλής ασφαλείας δικαστήριο στο Άμστερνταμ, που είναι γνωστό ως ‘The Bunker”, σηματοδοτούσε μια τεράστια αλλαγή στη συχνά εύθραυστη σχέση ανάμεσα στις Αρχές του Ντουμπάι και τις αντίστοιχες της Ευρώπης. Ήταν αλήθεια; Μήπως τα ΗΑΕ καθάριζαν τη φήμη τους ως ασφαλές καταφύγιο για κάποιους από τους πλέον καταζητούμενους εγκληματίες;

Η συνεργασία για τέτοιες συλλήψεις και η έκδοση, κάποτε ήταν αδιανόητες για αυτούς τους εγκληματίες που γνώριζαν το Ντουμπάι ως ασφαλές καταφύγιο. Ως την αρχή της χιλιετίας αρκετοί πήγαιναν στο Ντουμπάι λόγω της συνθήκης μη έκδοσης, του εφτάστερου λαϊφστάιλ, των χαλαρών οικονομικών μέτρων, των free trade ζωνών και της αίσθησης διεθνούς περιβάλλοντος. Ένας από τους πρώτους που χρησιμοποίησε το Ντουμπάι κατ’ αυτόν τον τρόπο ήταν ο Βρετανός άρχοντας του εγκλήματος Robert Dawes, ένας άνδρας που η Europol τελικά θα τοποθετούσε στους δέκα πιο δυνατούς γκάνγκστερ με επιρροή.

Το 1999 ο Dawes είχε ήδη μια βάση στη νότια ακτή της Ισπανίας στη Μπεναλμαντένα και διακινούσε χασίς και αμφεταμίνες και στο τέλος κόκα, μέσω των επαφών του Ολλανδο-Μαροκινού στην Ολλανδία και την Ευρώπη.

Αλλά οι Αρχές ξεκίνησαν να προσέχουν τις συχνές επισκέψεις του στο Ντουμπάι. Σύντομα είχε στήσει δύο επιχειρήσεις στα ΗΑΕ, την Argosta Emirates General Trading και την English Laundry, με σπόνσορα κάτοικο των Εμιράτων.

Κάθε βαρόνος ήξερε στις αρχές των 2000 τα οφέλη των επαφών που μπορούσαν να «ξεπλύνουν» το χρήμα του. Ο Dawes είχε ανακαλύψει το υπόγειο μυστικό τραπεζικό σύστημα που λεγόταν Hawala και μπορούσε να μετακινήσει χρήματα σε όλο τον κόσμο χωρίς ίχνη. Ήταν ένα σύστημα που σάρωνε στο Ντουμπάι. 

Το Hawala είναι ένα σύστημα μεταφοράς χρημάτων χωρίς να μετακινούνται απτά. Βασίζεται σε ένα σύστημα χρηματιστών που λέγονται Hawaladars. Μεταφέρουν τα χρήματα ο ένας στον άλλον σε βάση καταπιστεύματος και χρησιμοποιούν έναν συμφωνημένο κωδικό πριν φτάσουν στον προορισμό και στο τέλος, ο Hawaladar πληρώνει το συμφωνηθέν ποσό στον λήπτη. Λειτουργούν νόμιμα στο Ντουμπάι και μόλις το 2021 τους ζητήθηκε να κάνουν επίσημη καταχώρηση της δουλειάς τους.

Ο Dawes επίσης χρησιμοποιούσε τις επιχειρήσεις του στο Ντουμπάι για να κοροϊδέψει τους απαρχαιωμένους οικονομικούς νόμους, σε βαθμό που όταν 200 κιλά κοκαΐνης (καθαρότητας 87%) που συνδέθηκαν μαζί του, κατασχέθηκαν στη Μαδρίτη τον Σεπτέμβρη του 2007, ήδη είχε σχέδιο για να αποφύγει την έκδοση.

Μια «κόκκινη» ειδοποίηση της Ιντερπόλ φρόντισε ώστε ο Dawes να συλληφθεί για το έγκλημά του, τον Ιούνιο του 2008 στο Ντουμπάι, αλλά πέρασαν ακόμη τρία χρόνια μέχρι να βρεθεί στα χέρια των ισπανικών Αρχών. Ο Dawes χρησιμοποίησε έναν νόμο στο Ντουμπάι, σύμφωνα με τον οποίο μια ακάλυπτη επιταγή σήμαινε ποινή φυλάκισης τριών ετών. Αμέσως κανόνισε να διαμαρτυρηθεί για μια ακάλυπτη επιταγή από μια από τις εταιρείες του και του δόθηκε ποινή φυλάκισης που προηγούνταν οποιωνδήποτε αιτημάτων έκδοσης. Τα τρία χρόνια στη φυλακή τα εκμεταλλεύτηκε σύμφωνα με έναν συνεργάτη που δεν μπορεί να κατονομαστεί, γιατί είναι μάρτυρας σε υπόθεση φόνου, ο οποίος τον επισκέφτηκε στη φυλακή.

«Δεν κρατούνταν σε κανένα μέρος γεμάτο ποντίκια ούτε βασανιζόταν, όπως έχουν παραπονεθεί πολλοί που φυλακίστηκαν στο Ντουμπάι», εξηγεί ο συνεργάτης. «Ένας από τους πιο στενούς του ανθρώπους κατάφερε να εμφανίσει ένα γράμμα που έλεγε ότι είχε την εξουσιοδότηση να δράσει ως δικηγόρος του παρότι δεν είχε τα νομικά προσόντα. Έτσι αυτός ο άνδρας τον επισκεπτόταν κάθε βδομάδα και τον προμήθευε καινούργιες κάρτες sim για το κινητό του. Συνέχιζε κανονικά τις επιχειρήσεις του μεταξύ 2008 και 2011, ενώ ήταν φυλακισμένος. Όταν πήγαινα να τον δω, οι δεσμοφύλακες μας έφερναν τσάι και είχαμε δικό μας δωμάτιο να μιλήσουμε. Η υποψία ήταν ότι δωροδοκούσε κάποιον υψηλά ιστάμενο στο Ντουμπάι».

Όσο ήταν φυλακισμένος ο Dawes συντόνιζε ένα φορτίο δύο τόνων κοκαΐνης που ερχόταν στην Αμβέρσα με τη βοήθεια της Ολλανδής συνεργάτιδάς του, Gwenette Martha, η οποία αργότερα δολοφονήθηκε στους δρόμους του Άμστερνταμ. 

Πηγή στην Guardia Civil, μία από τις δύο αστυνομικές δυνάμεις της Ισπανίας, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, περιγράφει τη δυσκολία αντιμετώπισης των Αρχών του Ντουμπάι.

«Δεν υπήρχε συνθήκη έκδοσης και σεβόμασταν το ότι ο Dawes έπρεπε να εκτίσει την ποινή του για την ακάλυπτη επιταγή. Αλλά κάθε φορά που προσπαθούσαμε να μάθουμε πότε θα αφηνόταν ελεύθερος, ώστε να γίνει η έκδοση, οι Αρχές δεν μας έλεγαν», λέει η πηγή. «Αναγκαστήκαμε να ζητήσουμε την παρέμβαση των βρετανικών Αρχών τελικά και ο Dawes συνελφήθη λίγες ημέρες αφότου είχε αφεθεί ελεύθερος κρυφά. Όταν η υπόθεση έφτασε στο δικαστήριο στη Μαδρίτη, διάφορα σημαντικά στοιχεία που είχαν βρεθεί στο Ντουμπάι είχαν χαθεί και η υπόθεση κατέρρευσε. Καταλαβαίνουμε τι γίνεται νομίζω».

Οι Αρχές τελικά βρήκαν τον Dawes το 2015, που συνελήφθη και καταδικάστηκε όταν 1.3 τόνοι κόκας κατασχέθηκαν στο Παρίσι. Ενώ παραμένει φυλακισμένος σε γαλλική φυλακή με μια ποινή 22 ετών, πολλά από τα περιουσιακά του στοιχεία παραμένουν κρυμμένα διότι δεν υπάρχουν ίχνη από το σύστημα Hawala. Οι Αρχές υποψιάζονται ότι έχει ακόμα στην κατοχή του μία βίλα αξίας 10 εκατομμυρίων δολαρίων, στην αποκλειστική ζώνη Palm Jumeirah στο Ντουμπάι.

Ανώτατος αξιωματούχος των ευρωπαϊκών υπηρεσιών πληροφοριών, που ερευνούσε πάνω από δυο δεκαετίες τους βαρόνους του οργανωμένου εγκλήματος που κυκλοφορούσαν ελεύθεροι στους «χρυσούς» δρόμους του Ντουμπάι, και μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, πιστεύει ότι το σύστημα Hawala είναι ένας από τους λίγους, που τα ΗΑΕ έγιναν τόσο ελκυστικός προορισμός για τους εγκληματίες.

«Είναι το μόνο μέρος στον κόσμο που είναι ο πυρήνας της εγκληματικότητας που αποφέρει πολύ χρήμα και η πηγή των χρημάτων σου σπάνια αμφισβητείται. Εκεί το status ως βαρόνου του εγκλήματος υπογραμμίζεται. Οι top άνθρωποι γνωρίζονται και αν δεν είσαι εκεί δεν αξίζει να ασχοληθούν μαζί σου, δεν είναι στην παρέα, τρόπος του λέγειν», λέει.

«Υπάρχουν τεράστιες ποσότητες πραγμάτων στα οποία μπορούν να επενδύσουν όπως πορτφόλιο ιδιοκτησίας που έχουν μεγάλες αποδόσεις», λέει. Για παράδειγμα, νέα δεδομένα που αποκαλύφθηκαν, δείχνουν ότι Ολλανδοί πολίτες έχουν πάνω από 1.500 ιδιοκτησίες στο Ντουμπάι, συνολικής εκτιμώμενης αξίας 630 εκατομμυρίων ευρώ.

«Μπορούν  να περνούν τον χρόνο τους στον ήλιο και κανείς να μην τους πειράζει. Όλοι οι κορυφαίοι εγκληματίες και όσοι ελέγχουν το χρήμα βρίσκονται στο Ντουμπάι κι εκεί ανταλλάσουν πληροφορίες και κάνουν deal χωρίς να ανησυχούν και πολύ για την παρακολούθηση που γίνεται σε άλλες χώρες». Μια έκθεση του 2020 από το επιδραστικό think tank “Carnegie Endowment for International Peace” έγειρε ανησυχίες για τις χαλαρές οικονομικές δομές του Ντουμπάι που δημιουργούν ένα επίκεντρο εγκληματικότητας.

Έγραφε: «Το Ντουμπάι είναι παγκόσμιο οικονομικό κέντρο, παράδεισος για ψώνια, όαση για τους πλούσιους, αλλά εν μέρει αυτό που στηρίζει την ευημερία του Ντουμπάι είναι μια σταθερή ροή παράνομων κερδών από διαφθορά και έγκλημα. Ο πλούτος έχει ενισχύσει την κτηματομεσιτική αγορά του Ντουμπάι, έχει κάνει πλούσιους τους τραπεζίτες, τους χρηματιστές και τους ελίτ των επιχειρήσεων και έχει κάνει το Ντουμπάι σημαντικό επίκεντρο ανταλλαγής χρυσού. Στο μεταξύ και οι ηγέτες των Εμιράτων και η διεθνής κοινότητα συνεχίζουν να κάνουν τα στραβά μάτια σε προβληματικές συμπεριφορές, δημοσιονομικά παραθυράκια και αδύναμες πρακτικές επιβολής του νόμου, πράγματα που καθιστούν το Ντουμπάι παγκοσμίως ελκυστικό προορισμό για βρόμικο χρήμα».

Ο ανώτατος αξιωματούχος της υπηρεσίας πληροφοριών επισημαίνει ότι, όπως υπογραμμίζει η έκθεση, οι Αρχές του Ντουμπάι στο παρελθόν προσπαθούσαν να κάνουν τα στραβά μάτια.

«Οι Αρχές βλέπουν αυτούς τους τύπους να φέρνουν τεράστια ποσά και δεν δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα. Δεν γίνονται πολλές ερωτήσεις για την προέλευση αυτών των ποσών. Οι βαρόνοι καταλαβαίνουν ότι δεν είναι καλή ιδέα να χέζουν εκεί που τρώνε και αν ακολουθούνε τους κανόνες θα νιώθουν πολύ ασφαλείς. Επίσης ξέρουν ότι είναι πολύ απίθανο να τους σκοτώσουν στον δρόμο στο Ντουμπάι, όπως π.χ. στην Κόστα Ντελ Σολ ή στο Άμστερνταμ. Ζουν σαν ροκ σταρ που απολαμβάνουν τη λιακάδα.

»Το σύστημα Hawala είναι ακόμα η προτιμώμενη επιλογή. Μπορούν να επενδύσουν σε ιδιοκτησία στο Ντουμπάι και να έχουν καλές αποδόσεις. Η υπόγεια φύση του συστήματος δεν ελέγχεται εύκολα. Αυτοί ι άνθρωποι φέρνουν τεράστια ποσά και δεν προκαλούν μεγάλα προβλήματα».

Παρόλα αυτά, οι ευρωπαϊκές προσπάθειες για την αντιμετώπιση ομάδων οργανωμένου εγκλήματος, που χρησιμοποιούν το Ντουμπάι για ξέπλυμα, έχουν κάποια επιτυχία.

Η σύλληψη ενός βασικού μέλους της Kinahan Organised Crime Group τον Σεπτέμβρη αποκάλυψε πληροφορίες για τη συνεχιζόμενη χρήση του συστήματος Hawala. Ο Johnny Morrissey, τακτικός επισκέπτης στο Ντουμπάι που ξέπλενε χρήμα για την ομάδα και άλλες ομάδες οργανωμένου εγκλήματος, πιστεύεται ότι έχει ξεπλύνει περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ μέσα 18 μήνες χρησιμοποιώντας το εν λόγω σύστημα πριν συλληφθεί στην Ισπανία.

Και τον Ιούλιο ένας κάτοικος των Εμιράτων, ο Abdulla Alfalasi, καταδικάστηκε επειδή είχε το μεγαλύτερο δίκτυο στη Βρετανία μεταφορέων παράνομων χρημάτων που μετέφεραν πάνω από 100 εκατομμύρια λίρες στο Ντουμπάι μέσα σε έναν χρόνο, πριν γίνουν αντιληπτοί από την Εθνική Υπηρεσία Καταπολέμησης Εγκλήματος.

«Οι Αρχές στο Ντουμπάι βοηθάνε πια, αλλά ακόμα είναι ανεπαρκείς ως προς τους πόρους τους. Κατακλύζονται αυτήν τη στιγμή με αιτήματα έκδοσης. Φυσικά κάνουν τα απαραίτητα, αλλά μπορούσαν να κάνουν περισσότερα», λέει ο ανώτατος αξιωματούχος της υπηρεσίας πληροφοριών. «Σε έναν βαθμό δεν θέλουν να το εξετάσουν διεξοδικά επειδή δισεκατομμύρια από χρήματα εγκληματιών έχουν επενδυθεί στο Ντουμπάι και η ιδιοκτησία είναι το άλφα και το ωμέγα».

Αυτό το υποστηρίζει και η έκθεση των συγγραφέων της έκθεσης του “Carnegie” που αναφέρει: «Η κεντρική κυβέρνηση των ΗΑΕ, οι αξιωματούχοι και οι Αρχές των Εμιράτων έχουν την τεχνογνωσία και την ικανότητα να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις. Ξέρουν πώς το Ντουμπάι χρησιμοποιείται ως αγωγός για παράνομες οικονομικές συναλλαγές. Αυτό είναι χαρακτηριστικό, όχι πρόβλημα της οικονομίας του Ντουμπάι».

Ενώ οι πρόσφατες συλλήψεις και εκδόσεις κάποιων από τους μεγαλύτερους βαρόνους ναρκωτικών της Ευρώπης έχουν υπάρχει μια ευχάριστη αλλαγή στη σχέση με τις Αρχές της Ευρώπης, μια νέα τάση έχει δημιουργηθεί στο Ντουμπάι: πλούσιοι Ρώσοι που θέλουν να αποφύγουν τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία έρχονται στη χώρα φέρνοντας μαζί τους μια έκρηξη σε start-ups κρυπτονομισμάτων

Τον Μάρτιο, αυτήν τη χρονιά, ως απάντηση στη ρωσική εισροή χρημάτων, η  Financial Action Task Force έβαλε τα ΗΑΕ στη φοβερή «γκρίζα» λίστα, που σημαίνει ότι οι οικονομικοί θεσμοί τους ελέγχονταν για να βελτιωθούν τα συστήματα ενάντια στο ξέπλυμα χρημάτων.

Ένας ειδικός start-up που δουλεύει στο Ντουμπάι τα τελευταία δέκα χρόνια και μίλησε με τον όρο της ανωνυμίας για λόγους ασφαλείας, λέει ότι παρόλο που το τοπίο άλλαζε για τους εγκληματίες, το χρήμα ακόμα αγόραζε επιρροή.

«Είναι διαφορετικό περιβάλλον σε σχέση με επτά χρόνια πριν όταν ήρθαν οι Kinahans. Ακούσαμε ότι ένας εκ των Kinahans προσπάθησε να διαφύγει από τη χώρα πέρσι αλλά τον εμπόδισαν οι αρχές. Αυτό συνέβη πριν τα ΗΑΕ παγώσουν τους τραπεζικούς του λογαριασμούς. Δεν συνελήφθη, αλλά εκεί πάει το πράγμα. Υπήρξαν πολλοί Ρώσοι και άνθρωποι που ασχολούνταν με κρυπτονομίσματα που έρχονταν εδώ αλλά νομίζω ότι από τότε που μπήκε στη γκρίζα λίστα, οι τράπεζες το καθιστούν πολύ δύσκολο για εκείνους να ανοίξουν λογαριασμό.

«Προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε να ανοίξουν επιχειρηματικούς λογαριασμούς όμως τα πράγματα αλλάζουν, υπάρχει καταστολή. Το Ντουμπάι πραγματικά δεν θέλει την ταμπέλα της πρωτεύουσας του βρόμικου χρήματος και οι Αρχές προσπαθούν να το περιορίσουν. Αλλά τελικά μιλάει το χρήμα».

Φαίνεται όμως ότι οι βαρόνοι των ναρκωτικών για τους οποίους προειδοποιούν οι ευρωπαϊκές αρχές είναι πιο πιθανό παρά ποτέ να συλληφθούν στο κέντρο του Ντουμπάι. Καινούργιες αμοιβαίες συμφωνίες βοήθειας μεταξύ ΗΑΕ και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων  σημαίνουν ότι η έκδοση θα είναι πιο πιθανή.. Η ανακοίνωση ότι θα υπάρχει αστυνομικός σύνδεσης των ΗΑΕ μόνιμα στο αρχηγείο της Europol μπορεί να σημαίνει το τέλος του Ντουμπάι ως καταφυγίου για εγκληματίες.

Μια πηγή που γνωρίζει τις Αρχές του Ντουμπάι είπε: «Είναι η αρχή του τέλους για κάποιους που εμπλέκονται στο οργανωμένο έγκλημα. Αυτό σημαίνει ότι πολλή περισσότερη πληροφορία από τις Αρχές του Ντουμπάι θα μοιράζεται με τους Ευρωπαίους ομολόγους για το ποιος είναι που και τι κάνει και η Europol μπορεί να προειδοποιήσει για ευρωπαϊκές απειλές που βρίσκονται στα ΗΑΕ. Δεν είμαστε ακόμα σε σημείο ώστε να μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι θα γίνονται εκδόσεις αλλά βελτιώνονται οι πιθανότητες».

Ο Carl Fellstrom είναι συγγραφέας του “Hoods: The Gangs of Nottingham, A Study in Organised Crime”.

Περισσότερα από το VICE

Ο Ψυχίατρος που Δουλεύει στη Μεγαλύτερη Φυλακή της Νότιας Ασίας

«Με Έβαζε στα Πόδια του και με Έπιανε στα Μπούτια» - Γυναίκες Θυμούνται την Πρώτη Σεξουαλική Παρενόχληση

Γιατί Αποκαλούμε «Μαϊμού» τις Απομιμήσεις Γνωστών Προϊόντων;

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.