Η Ιστορία της Ελληνίδας Ψυχικής Ντετέκτιβ που Συνεργάστηκε με την Αστυνομία

«Ήταν σούρουπο όταν επήγαμε στο αλσύλλιο που είχε διαπραχθεί το έγκλημα. Πλησίασα πιο κοντά σε μια συστάδα δέντρων. Ένα ελαφρύ κύμα ψυχρού αέρα ερχόταν από τη θάλασσα και μ’ έκανε να σφίξω τη ζακέτα που φορούσα στους ώμους μου. "Κάτι πιάνω εδώ", είπα. "Είναι μελαχρινός. Ψηλός". Ένα αίσθημα σαν ίλιγγος με έκανε να σταματήσω απότομα. "Το πιστόλι είναι μεγάλο και δεν είναι δικό του. Ο δολοφόνος το έχει κλέψει και μάλιστα εδώ και αρκετό καιρό. Είναι ένας ψηλός, αδύνατος άνδρας με εξαϋλωμένη όψη. Φορά σκούρο παντελόνι και κοντό πουκάμισο".

Το βράδυ της 19ης Αυγούστου 1953 στη Βάρκιζα, οι αστυνομικοί, παραφυλώντας σχεδόν μέσα στους θάμνους, παρακολουθούσαν την Ελένη Κικίδου να αναπαριστά τη σκηνή ενός φοβερού εγκλήματος της εποχής. Ο δράστης, που έκανε επιθέσεις σε ζευγάρια, συνελήφθη λίγες μέρες αργότερα. Τα χαρακτηριστικά του ταυτίζονταν σχεδόν απόλυτα. Ήταν η πρώτη φορά που μια «ψυχική ντετέκτιβ» είχε χρησιμοποιηθεί από τις ελληνικές Αρχές για την εξιχνίαση δολοφονίας.

Η δημοσιογράφος Στελίνα Μαργαριτίδου υπογράφει το βιβλίο «Ελένη Κικίδου – Η διαισθητικός που άφησε εποχή» (εκδόσεις Αρχέτυπο). Η ίδια γνώρισε προσωπικά και συζήτησε αμέτρητες ώρες με αυτήν τη μυστηριώδη και γοητευτική προσωπικότητα, που δεν ζει πια. Εκτός από την καταγραφή των πολύτιμων μαρτυριών, η Μαργαριτίδου χρειάστηκε να συνδυάσει επίπονη έρευνα, θέλοντας να αποφύγει να γίνει το βιβλίο της μια συναισθηματική βιογραφία. Κατέγραψε έτσι ένα συναρπαστικό δημοσιογραφικό ντοκουμέντο. «Η ίδια δεν ήθελε ποτέ να γραφτεί ότι είναι μέντιουμ, αλλά μία διαισθητικός, που ξεκίνησε από την ομάδα του ψυχίατρου Άγγελου Τανάγρα. Αυτό τη διαφοροποιούσε από όλον τον συρφετό των μέντιουμ και των χαρτοριχτρών», μου είπε η συγγραφέας. «Μέντιουμ σημαίνει ο ενδιάμεσος δύο κόσμων. Και ο μέντοράς της έλεγε ότι δεν μπορούμε να έχουμε επικοινωνία με τον κόσμο των νεκρών, ακόμη και αν υπάρχει τέτοιος. Γι’ αυτό και δεν μπορείς να είσαι μέντιουμ».

VICE: Πότε ήρθατε για πρώτη φορά σε επαφή με την Ελένη Κικίδου;
Στελίνα Μαργαριτίδου: Το 2000 εξέδωσα το βιβλίο «Έλληνες μάγοι του 20ού Αιώνα» - το μάγος με την έννοια του σοφού ανθρώπου. Ο εκδοτικός οίκος Αρχέτυπο, με τον οποίο συνεργάζομαι, με παρέπεμψε στην Ελένη Κικίδου. Ήταν η μόνη από αυτούς για τους οποίους έκανα την έρευνα, η οποία ζούσε. Έτσι τη γνώρισα στην Αθήνα, κάπου στο 1998. Κατοικούσε στην οδό Μπούσγου, πίσω από το Πεδίον του Άρεως. Έμενε μόνη κι έβγαινε σπάνια από το σπίτι. Έχανε κατά διαστήματα την επαφή με την πραγματικότητα, όπως τη βιώνουμε εμείς.

Σας εμπιστεύθηκε γρήγορα;
Με δέχτηκε εύκολα - οι συστάσεις μου άλλωστε ήταν καλές. Είχε ένα σπίτι φορτωμένο με όλη αυτήν τη μνήμη. Υπήρχαν πολλές φωτογραφίες κι επίσης θυμάμαι μια ωραία προσωπογραφία της στενής της φίλης, ηθοποιού Ίλυας Λιβυκού. Βλεπόμασταν τουλάχιστον τρεις-τέσσερις φορές τον χρόνο, περνούσα πολλές ώρες στο σπίτι της. Η σχέση μας εξελίχθηκε σε φιλία και αμοιβαία εκτίμηση. Τελευταία φορά που ειδωθήκαμε ήταν λίγο πριν πεθάνει, το καλοκαίρι το 2006.

Πότε και πού είχε γεννηθεί η Κικίδου;
Γεννήθηκε τη δεκαετία του 1920 στο χωριό Αμπελάκια της Εύβοιας. Είχε την πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση διαισθητικής σε ηλικία τεσσάρων ετών. Είχε χαθεί ένα παιδάκι στη γειτονιά της, εκείνη άκουσε τις φωνές και βγαίνοντας στο παράθυρο είπε με παιδικό τρόπο: «Λευτεράκης μπλουμ». Το αγνοούμενο παιδί βρέθηκε λίγο αργότερα πνιγμένο σε πηγάδι. Αυτό παρακίνησε τη μητέρα της να πάρει άλλες αποφάσεις για την εκπαίδευση της Ελένης. Είδε πόσο διαφορετικό παιδί ήταν και με την προτροπή μιας δασκάλας, το κορίτσι βρέθηκε στην Αθήνα, σε ηλικία οκτώ-εννιά ετών, και ήρθε σε επαφή με την ομάδα του Άγγελου Τανάγρα.

Τι ακριβώς ήταν αυτή η ομάδα;
Ο Άγγελος Τανάγρας ήταν ψυχίατρος στο Πολεμικό Ναυτικό. Ευπατρίδης και συγγραφέας, μεταξύ άλλων ταξιδιωτικά του κείμενα δημοσιεύονταν στην εφημερίδα Μακεδονία. Όταν αποστρατεύτηκε, δημιούργησε την Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών και επειδή έχαιρε εκτίμησης από ανθρώπους του πνεύματος, αγκαλιάστηκε από προσωπικότητες όπως ο Άγγελος Σικιελιανός και ο Παύλος Νιρβάνας. Η κόρη του Μπενάκη, Αλεξάνδρα Χωρέμη, είχε προσφέρει μια γενναία οικονομική βοήθεια στην Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών. Η ομάδα του Τανάγρα συγκέντρωνε άτομα, κυρίως γυναίκες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, για τις οποίες υπήρχαν μαρτυρίες ότι διέθεταν ικανότητες διαισθητικής. Οι περισσότερες δεν ήθελαν να βγει προς τα έξω, γιατί ήταν πολύ εύκολο τότε να χαρακτηριστείς από τρελός έως δαιμονισμένος. Ο Τανάγρας, όμως, προσπαθούσε να δώσει επιστημονικές εξηγήσεις κι έκανε πειράματα τηλεπάθειας με αντίστοιχες ομάδες στο Παρίσι και το Βερολίνο. Σε αυτά συμμετείχε η Ελένη Κικίδου, ως η μικρότερη σε ηλικία στην Εταιρεία. Υπάρχει ένα περιστατικό, που μου διηγήθηκε η ίδια. Όταν γνώρισε τον Νιρβάνα, που ήταν φοβερά άσχημος, έκανε μία αυθόρμητη γκριμάτσα, όχι τόσο ευγενική. Κι εκείνος της είπε, αν μας δουν, θα λένε η ωραία και το τέρας. Της έκανε μεγάλη εντύπωση και βέβαια εκτός από τα πειράματα, η Κικίδου μορφώθηκε στην Εταιρεία. Μια άλλη φορά, η Κατίνα Παξινού έτυχε να παρακολουθήσει από κοντά ένα μάθημα αυτο-ύπνωσης, κατά το οποίο οι διαισθητικές νανούριζαν δήθεν ένα μωρό στην αγκαλιά. Έπαθε σοκ από το πόσο έντονα βίωναν το πείραμα και είπε ότι θα μπορούσε να παίρνει μαθήματα για το θέατρο.

Κάπως έτσι βρίσκει την Κικίδου ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος;
Ναι, η Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών διαλύεται ο Τανάγρας πεθαίνει πάμπτωχος και ξεχασμένος από όλους. Η Κικίδου μένει με τη μητέρα της στην Αθήνα, έχει γίνει όμως γνωστή και την πλησιάζει ο Αχιλλέας Ζούπας από την Αντίσταση. Μια μέρα δίνουν ραντεβού πίσω από το δημαρχείο της Αθήνας και της ζητά να βοηθήσει στον αγώνα. Η κωδική ονομασία της ήταν «Πράκτορας Παυλόφσκα Νο 13». Η Κικίδου συνδέθηκε στενά με τον Ιταλό στρατηγό Κάρλο Τζελόζο. Απέκτησε καλή πρόσβαση και τον έπεισε για την απελευθέρωση τεσσάρων αντιστασιακών. Στη διάρκεια της Κατοχής, διοργάνωνε συσσίτια για στενό κύκλων ανθρώπων. Κάποια στιγμή, συνελήφη και βρέθηκε στην Ιταλία. Κατόρθωσε να δραπετεύσει και υπήρξε ένα μικρό διάστημα που πέρασε με Ιταλούς αντάρτες - ερωτεύτηκε μάλιστα κάποιον Ιταλό. Στη συνέχεια, φυγαδεύεται μαζί με άλλους αντιστασιακούς στη Μέση Ανατολή. Εκεί τη βρίσκει το τέλος του πολέμου. Επιστρέφει στην Αθήνα και διαπιστώνει ότι πρέπει να αρχίσει ξανά τη ζωή της από την αρχή.

Με ποιον τρόπο;
Είναι πολύ κοινωνική και έξυπνη. Μεταξύ άλλων, γνωρίζει τον δημοσιογράφο Θεόδωρο Δράκο -φοβερή σύμπτωση το όνομα- δραστήριο αστυνομικό συντάκτη τότε στην Απογευματινή και την Ακρόπολη. Δική του ήταν η ιδέα να τη φέρει σε επαφή με την Αστυνομία, το 1953, για την εξιχνίαση του εγκλήματος του «Δράκου της Βουλιαγμένης».

Ήταν η πρώτη υπόθεση;
Ναι και δυστυχώς δεν έχουμε πολλά στοιχεία για όσες ακολούθησαν, φαντάζομαι αρκετές. Μία γνωστή υπόθεση ήταν η δολοφονία του Δημήτρη Πεπέ, το 1957, τον οποίο είχε σκοτώσει ένας περιστασιακός ερωτικός σύντροφός του στον Κολωνό. Το εξαιρετικά ενδιαφέρον από δημοσιογραφική σκοπιά, είναι πώς όλο το ανακριτικό υλικό της υπόθεσης δόθηκε στις εφημερίδες. Ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκαν τα ΜΜΕ την υπόθεση, ήταν η απόλυτη καταπάτηση κάθε έννοιας δεοντολογίας.

Σας μίλησε με λεπτομέρειες για την εμπλοκή της στην εξιχνίαση αυτών των δολοφονιών;
Μιλούσε με πολύ μεγάλη δυσκολία. Στην υπόθεση του Δράκου της Βουλιαγμένης, ο κατηγορούμενος εκτελέστηκε μετά την καταδίκη του σε θανατική ποινή. Η Κικίδου έφερε βαρέως την εμπλοκή της στον θάνατο ενός ανθρώπου. Αυτό, σε συνδυασμό με τον διασυρμό δύο οικογενειών στην υπόθεση Πεπέ, εκείνη τη σκληρή εποχή, την έκανε να φύγει από την Ελλάδα. Η Κικίδου ήταν μια περίπτωση ανθρώπου, που προσπαθούσε να ισορροπήσει ανάμεσα σε πολλά αντιφατικά πράγματα και να κρατήσει μια ηθική στάση. Θα μπορούσε να βγάλει πολλά χρήματα, να εκμεταλλευτεί τις γνωριμίες της στο θέατρο και την πολιτική, ωστόσο δεν το εξαργύρωσε ποτέ. Αντίθετα, τη δεκαετία του ΄70 μίλησε ανοιχτά στα ΜΜΕ για τις αγυρτείες και τις χαρτορίχτρες, με αποτέλεσμα να δεχθεί απειλές για τη ζωή της.

Έπειτα έζησε στην Αίγυπτο;
Ναι, όπου έκανε δεύτερη καριέρα. Γνώρισε τον ανιψιό του Νάσερ, ο οποίος την ερωτεύτηκε. Δεν έμεινε πολύ εκεί και γύρισε στην Αθήνα, πιστεύοντας ότι είχε ξεχαστεί ο θόρυβος της εμπλοκής της στην εξιχνίαση των εγκλημάτων. Δεν ήθελε καθόλου να μιλάει γι’ αυτό. Στις συναντήσεις μας ήταν μονίμως θλιμμένη, σαν να αισθανόταν ότι ο καθένας ακουμπούσε στην πλάτη της το δικό του φορτίο.

Θα λέγαμε πως ήταν μια πρόδρομος των σημερινών profiler, που βλέπουμε στις αμερικανικ ές σειρές;
Υπάρχει ο όρος «ψυχικός ντετέκτιβ». Είναι όμως αδόκιμος, ουσιαστικά κατασκευάστηκε στην Αμερική γιατί υπάρχουν πολλές σχετικές εκπομπές εκεί. Είναι πάγια η κλήση διαισθητικών, κυρίως από τους Αγγλοσάξονες, για τη λύση ανεξιχνίαστων εγκλημάτων.

VICE Video] Άτομα με Υπερδυνάμεις: Οι Συναισθητικοί

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η Κικίδου έκανε οικογένεια;
Απέκτησε μια κόρη. Ήταν παντρεμένη με θεατρικό επιχειρηματία. Ζούσε πάντοτε στην Αθήνα και διατηρούσε κοινωνικές σχέσεις με την καλή κοινωνία. Σε ένα δείπνο, με καλεσμένους πολιτικούς, σηκώθηκε από το τραπέζι και φώναξε: «Αυτήν την ώρα σκοτώνουν τον Κένεντυ». Στην Ελλάδα η είδηση έφθασε το επόμενο πρωί.

Μήπως εδώ υπάρχει κάποια υπερβολή;
Υπάρχουν μαρτυρίες γι’ αυτό. Έχουμε ευχαριστήριες επιστολές από ανθρώπους που βοήθησε ως διαισθητικός. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι αυτή η γυναίκα κάποια πράγματα τα προέβλεπε, μάλλον τα έβλεπε την ώρα που συνέβαιναν. Είχε προβλέψει από τη δεκαετία του ’50 τη διάσταση των ναρκωτικών. Κι αργότερα, είχε κάνει το περίφημο εγχείρημα της Κιβωτού του Νώε, προβλέποντας την οικολογική καταστροφή. Ήθελε να κάνει ένα ίδρυμα, μια πρότυπη κατασκήνωση για τους αδύναμους. Είχε αγοράσει τη γη και σχεδίαζε να κάνει βιολογικές καλλιέργειες, όταν δεν υπήρχε ακόμη ο όρος. Στο μεταξύ, ο σύζυγός της ασθένησε και δεν μπόρεσε να το ολοκληρώσει.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία στη συγγραφή του βιβλίου;
Είναι δύσκολο να κάνεις έρευνα, να πρέπει να ζήσεις από τη δουλειά σου και να γράψεις, ταυτόχρονα. Επίσης, συνδέθηκαν μαζί της, την αγαπούσα και ήταν δύσκολο να κρατήσω την απόσταση. Έπρεπε να διαχειριστώ ντοκουμέντα και ταυτόχρονα να γράψω με ενδιαφέρουσα ροή, χωρίς να ξεφύγω. Θα μπορούσε να γράψω ένα πιασάρικο βιβλίο με πηχυαίο τίτλο, κάτι που ποτέ δεν σκέφτηκα.

Ζήτησε να μη γραφτεί κάτι;
Ήξερα τι έπρεπε να γράψω από τις συζητήσεις που είχαμε κάνει. Περισσότερο αισθάνθηκα ότι με επέλεξε ακριβώς επειδή έπρεπε να τηρηθούν κάποιες ισορροπίες κι επειδή πάντοτε είχα μία αμφισβήτηση σε όλο αυτό. Με επέλεξε μάλλον επειδή γνώριζε ότι θα προτάξω τη δημοσιογραφική μου ιδιότητα.

Ρώτησατε ποτέ να μάθετε κάτι προσωπικό;
Ποτέ, ούτε μία φορά. Είναι ωραίο να διαχωρίζεις τα πράγματα, γιατί δουλεύεις πιο εύκολα. Με τιμούσε με τη φιλία της και τη σεβόμουν. Ήμουν η βιογράφος, δεν ήθελα να αλλάξουν οι ρόλοι.

Περισσότερα από το VICE

Αμπελόκηποι Είναι η Λεωφόρος Αλεξάνδρας, ο ΠΑΟ, τα Προσφυγικά και η ΓΑΔΑ

Αναζητάμε Αυτόν τον Λιλιπούτειο Πολιτικό από μια 90s Κατάληψη σε Γυμνάσιο της Αττικής

Ο Δημήτρης Είναι ο Πρώτος Έλληνας Σεξουαλικός Βοηθός για Άτομα με Αναπηρία