Τελικά Υπάρχουν (Ακόμα) οι Ζώνες Αγνότητας;

Το θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Την περασμένη εβδομάδα, στην Padua της Ιταλίας, μια 60χρονη μπήκε σε έναν πυροσβεστικό σταθμό για να αναφέρει ένα κάπως περίεργο επείγον περιστατικό: ήταν παγιδευμένη σε μια ζώνη αγνότητας.

Σύμφωνα με την τοπική Il Mattino di Padova, τόσο εκείνη όσο και οι πυροσβέστες αισθάνθηκαν αμήχανα, καθώς εκείνη παραδέχτηκε ότι είχε χάσει το κλειδί που ξεκλείδωνε τη ζώνη. Αν και οι Aρχές υποψιάστηκαν πως η ζώνη συνδεόταν με κάποιο περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας ή κάποιο επικίνδυνο παιχνίδι σεξ, όπως το έθεσε η Il Mattino di Padova, η γυναίκα υποστήριξε ότι είχε φορέσει τη ζώνη με τη θέλησή της, θέλοντας να αποτρέψει τον εαυτό της από το να μπει σε οποιαδήποτε σεξουαλική σχέση.

Κάποιες ειδησεογραφικές πηγές ανέφεραν πως η γυναίκα φορούσε τη ζώνη για να προστατευτεί από μια πιθανή σεξουαλική επίθεση, κάτι που βέβαια ανατρέπει τον παραδοσιακό ρόλο του εν λόγω αντικειμένου που χρησιμοποιούνταν για να μην μπορεί μια γυναίκα να κάνει σεξ με κάποιον που δεν ήταν ο άντρας της. Όχι βέβαια πως αυτός ο «παραδοσιακός ρόλος» είναι απαραίτητα αληθινός. Σύμφωνα με μελετητές της μεσαιωνικής περιόδου, όπως ο Dr Albrecht Classen, που διδάσκει γερμανικές σπουδές στο πανεπιστήμιο της Arizona, οι ζώνες αγνότητας δεν δημιουργήθηκαν τη μεσαιωνική περίοδο, αλλά κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Αν και υπάρχουν κείμενα και εικονογραφήσεις που οριοθετούνται μέχρι και στα 1405, τα οποία δείχνουν ή αναφέρουν ζώνες αγνότητας, ο Classen στο βιβλίο του The Medieval Chastity Belt: A Myth-making Process, αναφέρει πως κατά πάσα πιθανότητα επρόκειτο για χοντροκομμένα αστεία τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποίησαν μεταγενέστερες γενιές για να επιβεβαιώσουν συγκεκριμένα στερεότυπα για τη «βαρβαρότητα» των μεσαιωνικών χρόνων. Με άλλα λόγια, κανείς δεν φορούσε ζώνες αγνότητας.

Το παραπάνω στοιχείο με σόκαρε, αλλά εν τέλει έχει λογική. Όπως μου είπε ο Classen κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής μας συνομιλίας, «η ζώνη αγνότητας είναι μια εντελώς παράλογη ιδέα. Ιατρικά, είναι τόσο ανθυγιεινή που μια γυναίκα θα πέθαινε πολύ γρήγορα από τις μολύνσεις».

«Όλα ξεκινούν από τον 19ο αιώνα», εξηγεί ο Classen. «Υπάρχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον για την προβολή συγκεκριμένων απόψεων σχετικά με το παρελθόν: ο Μεσαίωνας ήταν βρώμικος, ο Μεσαίωνας δεν είχε επιστημονική σκέψη, οι άνθρωποι ήταν πρωτόγονοι, πίστευαν πως η γη ήταν επίπεδη. Όλες αυτές είναι ηλίθιες ιδέες, οι οποίες όμως έχουν βρει πεδίο έκφρασης σε ταινίες όπως αυτές των Monty Python».

Τον 19ο αιώνα, αυτή η προθυμία να αναγάγουν το παρελθόν στη σφαίρα της μυθολογίας, συνδυάστηκε με την περίφημη σεξουαλική καταπίεση της περιόδου βοηθώντας ανθρωπολόγους, ιστορικούς και φεμινίστριες της εποχής να γιγαντώσουν την ιδέα της ζώνης αγνότητας. «Η ζώνη ήταν ένας θαυμάσιος τρόπος για τους ανθρώπους της βικτωριανής εποχής να παράγουν ένα αντίβαρο για την καταπίεση της εποχής, καθώς χρησιμοποίησαν μια ψευτο-επιστημονική προσέγγιση για να αναλύσουν το παρελθόν», λέει ο Classen. Μάλιστα, σύμφωνα με το βιβλίο Misconceptions about the Middle Ages, το 1996 το Βρετανικό Μουσείο αναγκάστηκε να αφαιρέσει από τα εκθέματά του μια «μεσαιωνική ζώνη αγνότητας» όταν αποκαλύφθηκε πως είχε φτιαχτεί τον 18ο ή 19ο αιώνα.

Εντούτοις, παρά τις προσπάθειες των ιστορικών, ο μύθος εξακολουθεί να «ζει» εμφανιζόμενος σε ταινίες όπως το Robin Hood: Men in Tights, έστω και αν πλέον ένα αντικείμενο που εθεωρείτο ένα όργανο ελέγχου με έντονες νότες μισογυνισμού, μπορεί να «φωτιστεί» με σαφώς πιο sex-positive τρόπο. «Σήμερα, υπάρχει πλέον και το στοιχείο της S&M κουλτούρας, η οποία παίζει και αυτή ένα σημαντικό ρόλο», αναφέρει ο Classen. «Επιτρέπει σε άτομα, από αυτόν τον χώρο, να συνδυάσουν το ιστορικό τους ενδιαφέρον και τις σεξουαλικές τους φαντασιώσεις. Αν και πίστευα ότι είχα γράψει το βιβλίο μου για να αποδομήσω τον μύθο, τελικά δεν μπορείς να καταπιέσεις τις ερωτικές φαντασιώσεις του ανθρώπου».

Όταν ρωτάω τον Classen για την Ιταλίδα και τη δική της χρήση της ζώνης που παραπέμπει στην «κλασσική» της χρήση, η κουβέντα μας παίρνει έναν πιο σκοτεινό τόνο. Αν και τα ρεπορτάζ, σχετικά με αυτήν την ιστορία, αντιμετωπίζουν το ζήτημα με μια χιουμοριστική ελαφρότητα, εντούτοις μπορεί κανείς να δει πως τα πράγματα μπορεί να ήταν διαφορετικά σε μια δυστοπική εκδοχή της πραγματικότητας. «Βέβαια, μπορώ να δω πως κάποιος θα μπορούσε να πει "αν φορούσες τη ζώνη δεν θα κινδύνευες από μια σεξουαλική επίθεση"», σχολιάζει ο Classen, «αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία».

Περισσότερα από το VICE

Τα Μέλη Αυτής της Μπάντας Κάνουν Τατουάζ Κατά τη Διάρκεια των Συναυλιών τους

We're Loud Athens: Rock n' Roll και Κρίση στην Ελλάδα

Είναι ο Ύπνος μια Ασθένεια που Πρέπει να Θεραπευτεί;