Ένας Εφευρέτης Έχασε Σχεδόν τα Πάντα στην Προσπάθειά του να Φτιάξει το Τέλειο Όπλο

Στην αλλαγή της χιλιετίας, ένας ερασιτέχνης οπλοποιός που ζούσε στην Αυστραλία ισχυρίστηκε ότι είχε καταφέρει το αδύνατο: Προκαλώντας το γέλιο στους μηχανικούς όπλων όλου του κόσμου, ο Richard Giza, ο Πολωνός συνιδρυτής της Recoilless Technologies International (RTI), ανακοίνωσε ότι είχε κατασκευάσει έναν μηχανισμό που εξάλειφε την οπισθοδρόμηση των όπλων.

Η οπισθοδρόμηση είναι το λεγόμενο κλότσημα που αισθάνεσαι κατά την εκπυρσοκρότηση ενός πυροβόλου όπλου. Όσο ισχυρότερο είναι το όπλο, τόσο περισσότερο κλοτσάει και τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να χτυπήσεις κάτι διαφορετικό από τον στόχο σου. Για τους ανθρώπους στη βιομηχανία των όπλων, η εξάλειψη της οπισθοδρόμησης θα ήταν σαν να έβρισκαν το Άγιο Δισκοπότηρο, μιας και κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μεγαλύτερη ακρίβεια και δυνατότητα μεγαλύτερης ταχυβολίας. Από την άποψη της υλοποίησης, είναι εξίσου εφικτό με την ψυχρή σύντηξη και την εφεύρεση χρονομηχανής.

Αυτό δεν ενοχλούσε την RTI. Το 2001, η εταιρεία είχε φτάσει σε σημείο να κάνει ενημερώσεις σε Αυστραλούς επιστήμονες που ειδικεύονταν στον τομέα της άμυνας και να συνεργάζεται με κατασκευαστές πυροβόλων όπλων, όπως η Glock και η Beretta. Τον Ιανουάριο του 2006, ο Peter Dunn, ένας Αυστραλός απόστρατος υποστράτηγος, δήλωσε στην εφημερίδα Age ότι η RTI είχε «τη δυνατότητα να αλλάξει θεμελιωδώς τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα πυροβόλα όπλα». Η εταιρεία είχε επενδύσεις εκατομμυρίων δολαρίων, με την επιτυχία της όμως να είναι παντελώς αβέβαιη.

Τον Δεκέμβριο του 2013, ο Giza λιμοκτονούσε στα σκαλιά του Κοινοβουλίου της Μελβούρνης: Έκανε απεργία πείνας και δεν ήταν η πρώτη του. Η εταιρεία του Giza ρευστοποιούνταν και κάθε ίχνος του λαμπρού της μέλλοντος της είχε χαθεί. Αυτός και οι συνάδελφοί του είχαν πυροβολήσει το πόδι τους.

Ο Giza γεννήθηκε στη δυτική Πολωνία τον Μάρτιο του 1955. Από τις πρώτες του αναμνήσεις είναι ο πατέρας του να συνωμοτεί με την αντικομμουνιστική αντίσταση της Πολωνίας, τους «Z.ołnierze Wykle'ci», δηλαδή «Καταδικασμένους Στρατιώτες». «Έμενα ξύπνιος για να ακούσω», λέει για τις μυστικές συναντήσεις του μπαμπά του. «Η ιδέα της επανάστασης ήταν φυσιολογική για εμένα, έτσι μεγάλωσα».

VICE Video: Σε Αυτό το Μέρος της Ελλάδας Λέγεται Ότι Σχεδόν Κάθε Οικογένεια Έχει και Ένα Όπλο

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Το 1967, το παρακλάδι των Καταδικασμένων Στρατιωτών του πατέρα του εξαρθρώθηκε, αναγκάζοντας την οικογένεια να μεταναστεύσει στην Αυστραλία, όπου ο Giza είχε έναν θείο. Αν και στα τέλη της δεκαετίας του ’60 η Μελβούρνη ήταν πιο ζωντανή από τη σοβιετική Πολωνία, ο μελλοντικός εφευρέτης κρατούσε χαμηλούς τόνους. «Τα άλλα αγόρια πήγαιναν σε ντισκοτέκ, ενώ εγώ έμενα σπίτι για να διαβάσω», θυμάται. «Στρατιωτικά περιοδικά, Φυσική και τεχνολογία - μόνο αυτά με ενδιέφεραν». Στην ηλικία των 13 ετών διάβασε για τα σχέδια του Leonardo da Vinci για ένα κανόνι άνευ οπισθοδρομήσεως και χαράχτηκε στο μυαλό του.

Τα επόμενα 25 χρόνια πέρασαν χωρίς να συμβεί κάτι αξιοσημείωτο. Ο Giza παντρεύτηκε, έκανε παιδιά και βρήκε πολλές άθλιες δουλειές, τόσο στην Πολωνία όσο και στην Αυστραλία. Συνέχισε να διαβάζει για την τεχνολογία πυροβόλων όπλων και να παίζει με αριθμούς, εξισώσεις και σχέδια, αλλά ποτέ δεν πέρασε από τη θεωρία στην πράξη.

Στη συνέχεια, το 1992, όταν ο Giza δούλευε σε χυτήριο μετάλλων στη Μελβούρνη, τσακώθηκε με το εργατικό σωματείο και η διοίκηση τον απέλυσε. Η ανεργία είναι ένα σκληρό χτύπημα για οποιονδήποτε πατέρα, αλλά ο Giza την αντιμετώπισε ξεκινώντας απεργία πείνας κατά της κυβέρνησης, την οποία κατηγορούσε για την κατάστασή του. «Είχα στο μυαλό μου τον αγαπημένο μου ήρωα, τον Mahatma Ghandi, που είχε κάνει τέτοια πράγματα», εξηγεί χαμογελώντας. «Βασικά και στην Πολωνία κάναμε αντίστοιχα πράγματα, αλλά σε μικρότερη κλίμακα».

Η απεργία πείνας τελικά απέδωσε και το Δημοτικό Συμβούλιο του βρήκε δουλειά, ωστόσο αυτός και η σύζυγός του χώρισαν. «Η γυναίκα και τα παιδιά μου πάντα υπέφεραν από τις επαναστατικές μου πράξεις. Ήμασταν μαζί, έπειτα χωρίσαμε, μετά σμίξαμε ξανά και τελικά χωρίσαμε οριστικά, αλλά η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μπορεί να σε κάνει να σταματήσεις να αγωνίζεσαι για τα δικαιώματά σου».

Η επόμενη απεργία πείνας ήρθε το 1996. Εκείνη τη χρονιά, ένας ασθενής με διανοητική αναπηρία ονόματι Martin Bryant πυροβόλησε 35 άτομα στην Τασμανία και η αυστραλιανή κυβέρνηση απαγόρευσε ένα ευρύ φάσμα όπλων. «Αφοπλισμός! Η κυβέρνηση ήθελε να καταστήσει τους ανθρώπους ανίκανους να αμυνθούν», θυμάται ο Giza, με εμφανή ακόμη δυσπιστία. Ξεκίνησε μια ακόμα απεργία πείνας στα σκαλιά του Κοινοβουλίου και αποφάσισε να ακολουθήσει το παλαιότερο πάθος του: τα πυροβόλα όπλα. Από τα 13 του ονειρευόταν μικρά όπλα με τεράστια ισχύ - περίστροφα που πυροβόλησαν σφαίρες 20 χιλιοστών και αεροσκάφη με τη δύναμη πυρός ενός τανκ. Όντας άνεργος και μόνος, είχε περισσότερο χρόνο από ποτέ.

VICE VIDEO: Οι Έφηβοι Εφευρέτες της Ελλάδας: Το Ρομπότ του Δημήτρη

Ο Giza πούλησε το σπίτι του και νοίκιασε ένα εργαστήριο. Το πρόβλημα της οπισθοδρόμησης στα πυροβόλα όπλα έγκειται στο γεγονός ότι για κάθε δράση υπάρχει μια ίση, αντίθετη αντίδραση: το όπλο εκπυρσοκροτεί, η σφαίρα εκτοξεύεται προς τα εμπρός και κάτι πρέπει να πάει προς τα πίσω. Το σκεπτικό του Giza ήταν ότι αν η οπισθοδρόμηση του όπλου χωριζόταν σε δύο αντίθετες κατευθύνσεις, προς τα πίσω αλλά και προς τα εμπρός, το όπλο θα μπορούσε να παραμείνει σταθερό. Αυτό θα συνέβαινε αν ίδιας έντασης αέρια που εκρήγνυνται αναγκαζόταν να φύγουν τόσο προς τα εμπρός, όσο και προς τα πίσω, κάνοντας δύο ελεγχόμενα από ελατήριο τμήματα του όπλου να διαχωριστούν προς τις δύο κατευθύνσεις. Όπως λέει ο ίδιος, «ουσιαστικά το όπλο εκρήγνυται σε δύο μέρη και η σφαίρα απελευθερώνεται ως παρενέργεια». Το 1998, μετά από δύο χρόνια επιδιορθώσεων σε ένα όπλο .22 magnum, είχε ένα πρωτότυπο.

Ο Joseph Vella είναι ένας γεροδεμένος μηχανικός από τη Μάλτα, ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης του διπλανού γκαράζ. Κατά διαβολική σύμπτωση, ήταν ένας ένθερμος οπαδός της σκοποβολής ο οποίος, όπως θυμάται ο Giza, «πάντα με χαιρετούσε και είχε πολλές ερωτήσεις». Όταν του ζητήσαμε να θυμηθεί την πρώτη φορά που είδε το όπλο, τα μάτια του Vella έλαμψαν. «Δεν μπορούσα να το πιστέψω», λέει. «Το κατάλαβα με τη μία».

Οι δυο τους συνεργάστηκαν και η RTI δημιουργήθηκε στις 23 Μαρτίου 2000. Κατ’ εκτίμηση του Giza, έλαβαν εννιά εκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις μέσα σε μια δεκαετία, αλλά η μεγαλύτερη έκπληξη ήταν το ενδιαφέρον της Σιγκαπούρης. Αρκετά μέλη του υπουργείου Άμυνας της χώρας επισκέφθηκαν το εργαστήριο της RTI το 1999, κάτι που έχει καταγραφεί και στο YouTube. Μπορείτε να δείτε τους υπαλλήλους που παρακολουθούν ένα τροποποιημένο τυφέκιο κινητού ουραίου Mauser 98 που κρέμεται στον αέρα από τέσσερα ατσαλένια καλώδια. Το όπλο εκπυρσοκροτεί και τα καλώδια κουνιούνται απαλά. Δεν υπάρχει κλότσημα.

Παρατηρώντας το ενδιαφέρον της Σιγκαπούρης, ο Στρατός της Αυστραλίας υπέγραψε συμφωνία εμπιστευτικότητας με την RTI, ζητώντας από την επιχείρηση να ενημερώνει τους επιστήμονές του. Ακολούθησε μια παρόμοια συμφωνία με την Πολωνία. Αυτό άνοιξε συζητήσεις με την αυστριακή εταιρεία κατασκευής όπλων Glock και μετά από αυτό ο Vella χρησιμοποίησε τις επαφές του, για να πετύχει μια συνεργασία και με την ιταλική Beretta. Ο Vella ισχυρίζεται, επίσης, ότι ένα στέλεχος της United Defense (η οποία έγινε μέλος της βρετανικής BAE Systems) τους επισκέφθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 και αργότερα παραδέχτηκε ότι είχε πάει, για να κλέψει τα σχέδια της RTI.

Παρά την καινοτόμο τεχνολογία, οι επιχειρηματικές αποφάσεις του Giza και του Vella ήταν ανεκδιήγητες. Το 2004, η Αυστραλιανή Επιτροπή Κινητών Αξιών και Επενδύσεων ανακάλυψε ότι η RTI είχε αντλήσει το αρχικό κεφάλαιο από φίλους και συγγενείς του Vella χωρίς νομοθετικές γνωστοποιήσεις σχετικά με το ρίσκο. Η επιτροπή αποφάνθηκε ότι αυτό ήταν «αποπροσανατολιστικό ή παραπλανητικό» και ανάγκασε την εταιρεία να επιστρέψει 600.000 δολάρια σε κεφάλαια ή μετοχές. Μετά από αυτήν την πανωλεθρία, ο Giza και ο Vella επεδίωξαν να αναπτύξουν την επιχειρηματικότητα της RTI χρησιμοποιώντας έναν γλυκομίλητο διευθυντή ονόματι Andrew Flanagan. Ωστόσο, πέντε μήνες αργότερα, ο Flanagan κίνησε νομικές διαδικασίες, για να κλείσει η εταιρεία. Έρευνα της Australian έδειξε αργότερα ότι ο Flanagan ήταν ένας απατεώνας που καταζητούνταν από κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο.

Με κάποιον τρόπο, η RTI επέζησε, ωστόσο το 2006 ανέφερε λειτουργικές ζημίες ύψους 2,7 εκατομμυρίων δολαρίων, οι οποίες ακολουθήθηκαν από ζημίες ύψους 4,8 εκατομμυρίων δολαρίων το επόμενο έτος. Σύμφωνα με τον Giza, ο τομέας Έρευνας και Ανάπτυξης της εταιρείας απλούστατα κόστιζε περισσότερα χρήματα από όσα απέφερε, αλλά ο Vella είναι πιο αποκαλυπτικός: «Το διοικητικό μας συμβούλιο έβαζε χέρι στα λεφτά και ταξίδευε παντού στην πρώτη θέση». Όλα αυτά κορυφώθηκαν το 2007, όταν οι περισσότεροι επενδυτές της εταιρείας αποχώρησαν, αφήνοντας τους ιδρυτές να βυθιστούν με το πλοίο. Το τέλος ήρθε το 2009, όταν ο Giza διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου. Όταν κατάφερε να τον ξεπεράσει, η RTI είχε χάσει τα πάντα. Τον Δεκέμβριο του 2013, ο Giza και ο Vella υπέβαλαν αίτηση για κοινωνικό μέρισμα. «Δεν είχαμε χρήματα για να φάμε», εξηγεί ο Giza «και ο Joseph δεν ξέρει να γράφει, οπότε έπρεπε να συμπληρώνω εγώ τις φόρμες του». Αυτό οδήγησε σε έντονη λογομαχία με τον υπεύθυνο κοινωνικής πρόνοιας, ο οποίος έβγαλε τους δύο άνδρες έξω από το κτίριο. Λίγες μέρες αργότερα, ο Giza επέστρεψε στα σκαλιά του Κοινοβουλίου για την τρίτη απεργία πείνας του. Για τρεις μήνες δεν ζούσε παρά με αλάτι, ζάχαρη και νερό, χάνοντας 41 κιλά στο μεταξύ. Τελικά, η κυβέρνηση ενέδωσε και έκτοτε πληρώνει τη διαμονή του σε ξενώνα. «Γιατί έγινε όλο αυτό;», λέει ο Giza επαναλαμβάνοντας την τελευταία μου ερώτηση με μια κάποια ευχαρίστηση, λες και την περίμενε. «Ξέχνα τα λεφτά», λέει. «Το ζητούμενο είναι η επίλυση προβλημάτων που δημιουργούνται από τις αντίρροπες δυνάμεις». Νομίζω ότι για τις δυνάμεις της Φυσικής, αλλά δεν παύει να είναι μια διφορούμενη δήλωση. Ίσως στον Richard Giza απλώς αρέσει να αγωνίζεται.

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Australia

Περισσότερα από το VICE

Χιόνι «Πούδρα» σε Απάτητες Πλαγιές: Ο Φωτογράφος Χειμερινών Σπορ Vernon Deck

Ο Έλληνας «Μastermind» που Βάδιζε για Νόμπελ, τα Πειράματα σε Πιθήκους και ο Βλάσης Μπονάτσος

Τα Τατουάζ Γλίτωσαν Αυτές τις Γυναίκες από τη Σεξουαλική Σκλαβιά στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο