Ο Steve Δημιουργεί Comics για να Ακουστούν οι Φωνές των Queer Ατόμων

Ο Steve είναι τόσο φωτεινό και πολύχρωμο πλάσμα, όσο τα comics που δημιουργεί. Τον συνάντησα ένα μεσημέρι στο Μαρούσι. Έφτασε ακριβώς την ώρα που είχαμε πει και με χαιρέτησε με ένα πλατύ χαμόγελο. Είναι από τους ανθρώπους που όταν τους αντικρίζεις, αμέσως αισθάνεσαι οικειότητα. Είναι εξωστρεφής και επικοινωνιακός, κι αυτό γίνεται εμφανές από τις πρώτες λέξεις που θα ψελίσει. Παρατηρώ ότι στο δεξί του χέρι φορά ένα βραχιολάκι με τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Το προφίλ του στο Instagram είναι σε απόλυτη σύμπλευση με την προσωπικότητά του. Ξεχειλίζει με χρώματα, χαρούμενες φιγούρες, memes για την queer ορατότητα και θετικά μηνύματα ενδυνάμωσης για τα άτομα της κοινότητας. Μεγάλωσε διαβάζοντας comics και η αγάπη του για αυτά ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία, αφού στο σπίτι του υπήρχε μια μεγάλη συλλογή με comics Αστερίξ. Όταν πήγαινε στο Γυμνάσιο, άρχισε ο θεσμός του Comicdom και έτσι ανοίχτηκε μπροστά του ένας τεράστιος όγκος με comics που τότε δεν υπήρχε αλλού.

«Ήταν αναπόφευκτο να ασχοληθώ με αυτό. Όταν μεγάλωνα δεν υπήρχαν ιστορίες μέσα από τις οποίες μπορούσα να δω τον εαυτό μου και την trans ταυτότητά μου. Κανένα άτομο δεν έμοιαζε με μένα και καμία εμπειρία δεν ταυτιζόταν με τη δική μου», λέει με ευθύτητα. Έτσι, ως queer άτομο, άρχισε να δημιουργεί queer comics. «Όταν βρέθηκα σε θέση να φτιάχνω εγώ ιστορίες, έβαζα μέσα άτομα σαν εμένα, ήθελα να μιλήσω για τις δικές μου εμπειρίες ή έφτιαχνα χαρακτήρες που ήξερα ήδη, μετατρέποντάς τους σε queer. Δεν θέλω τα trans και queer παιδιά της επόμενης γενιάς να νιώθουν την έλλειψη που είχαμε εμείς», λέει ο ίδιος.

Με απογοήτευση διαπιστώνει ότι υπάρχει μια μιζέρια στην παρουσίαση των trans ατόμων στα ΜΜΕ, αφού μονίμως είναι συνυφασμένα με μια τραγωδία, ενώ υπάρχει μια τάση να θεωρούν την queer θεματολογία ως κάτι φετιχιστικό. «Πολλοί από εμάς δεν είχαμε ποτέ αυτή τη μιζέρια. Συνειδητοποιήσαμε ότι είμαστε trans από την trans ευφορία, όχι από την trans δυσφορία. Μας χαροποιούσε το παιχνίδι με την έκφραση του φύλου μας και ειδικά όταν μας αντιμετώπιζαν αντίστοιχα με το σωστό φύλο. Εγώ δεν θα είχα αυτοκτονήσει αν δεν έκανα transition, αλλά είμαι καλύτερα τώρα που το έκανα», εξηγεί. «Υπάρχει ένα ντοκιμαντέρ στο Netflix που λέγεται Disclosure και το προμοτάρω επειδή ακριβώς μιλά για την παρουσίαση των τρανς ατόμων στον κινηματογράφο και τα οπτικά μίντια». Γενικά, αυτό που λείπει -σύμφωνα με τον ίδιο- είναι queer ιστορίες, ειπωμένες από τις φωνές των ίδιων των queer ατόμων.

Είναι ενθαρρυντικό ότι όσο περνούν τα χρόνια, όμως, οι δημιουργοί τέτοιου είδους comics πολλαπλασιάζονται, αφού υπάρχει κοινό που αναζητά αυτές τις ιστορίες. «Τα νεότερα παιδιά έχουν ένα πρότυπο, σε αντίθεση με εμάς. Οι zoomers θα σώσουν τον κόσμο, έχουν εξαιρετικές βάσεις για δικαιωματικά ζητήματα. Όσο Euphoria και Sex Education και να δούμε, χρειαζόμαστε κάτι από τον χώρο μας, διότι τα ελληνικά Μέσα δεν το προβάλλουν. Εδώ είδαμε σε μία σειρά να δείχνει ένα gay φιλί και αμέσως στο Twitter να trend-άρει το #ερτ_ανώμαλοι. Υπάρχουν και queer δημιουργοί που δεν χρειάζεται πλέον να κρύβονται αλλά και queer θεματολογία, η οποία δεν χρειάζεται να είναι ένα τραγικό πράγμα».

Τα comics του τα χαρακτηρίζει ως μια πράξη αυτο-αγάπης προς την ίδια τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και αυτό είναι το κοινό που απευθύνεται. Οι ιστορίες του ενσαρκώνουν την queer εμπειρία. Και είναι ευτυχισμένος όταν queer άτομα βλέπουν στη δουλειά του αυτό που τους λείπει ή μια απεικόνιση με έναν τρόπο μη δραματικό. Δεν θέλει απαιραίτητα μέσα από τις δημιουργίες του να ανοίξει μια συζήτηση για την ορατότητα, ωστόσο υπάρχει πολύς κόσμος που δεν είναι της κοινότητας, αλλά παρ' όλα αυτά αγοράζει τακτικά τη δουλειά του. Ο πάγκος του είναι γεμάτος ουράνια τόξα, memes και pop κουλτούρα, οπότε είναι από τη φύση του φτιαγμένος για να κινείται ανάμεσα σε GenZ και Millennials, γιατί και ο ίδιος σε αυτές τις γενιές μεγάλωσε. Και αυτές οι ηλικίες είναι που προτιμούν τα comics του.

Τον ρωτάω εάν έχει υπάρξει κάποια αρνητική αντίδραση στο comics του ή κάποιο ακραίο ομοφοβικό περιστατικό. «Αρνητικές κριτικές υπάρχουν πάντα. Το θέμα είναι να μάθεις να φιλτράρεις εάν η αρνητική κριτική είναι κάτι που χρειάζεται να προσέξεις. Δηλαδή αν κάποιος συνάδελφος μου πει να προσέξω κάτι, θα το λάβω υπόψιν. Αν έρθει κάποιος στο Comicdom, κοιτάξει τη σημαία του ουράνιου τοξου και με διαολοστείλει ή με πει ανώμαλο, προφανώς θα τον αγνοήσω. Δεν πρόκειται να σταματήσω να το κάνω επειδή δεν αρέσει σε κάποιον, το κάνω για την κοινότητά μου και τους ανθρώπους μου», λέει με ψυχραιμία. «Κάποιο πολύ ακραίο περιστατικό δεν μου έχει συμβεί. Μια φορά στην Κύπρο ένας τύπος είδε τα ουράνια τόξα και άρχισε να φωνάζει “this is not okay” και εγώ του απάντησα “you are not okay”. Τελικά τον μάζεψαν οι φίλοι του. Επίσης, ένας ηλικιωμένος στο Pride της Πάτρας ήρθε και μας ρώτησε εάν είμαστε εξωγήινοι ή λεσβίες. Ήταν καταπληκτικό. Δεν είχα απάντηση, ακόμα αναρωτιέμαι τι εννοούσε».

Ένα δικό του comics για το οποίο είναι περήφανος, είναι η «Σπαζοραχούλα». «Είναι μία δουλειά που είχε πολύ κόπο και πολλή ενέργεια για να φτιαχτεί. Το σχέδιο το έκανε η Έλενα Γώγου, ενώ η Jemma Press το πήρε, μας καθοδήγησε και πίστεψε σ' εμάς από την αρχή. Ήταν πολύ αγαπησιάρικο κόμικ, κινείται γύρω από τις σχέσεις, την αγάπη προς τους άλλους και την αγάπη προς τον ίδιο μας τον εαυτό. Και έχει πάει πολύ καλά, έχει πάρει καλές κριτικές και βραβεύτηκε στο Chaniartoon το καλοκαίρι ως καλύτερο comics και καλύτερο σενάριο και είναι υποψήφιο στα ελληνικά βραβεία κόμικς για καλύτερο σενάριο. Και έχω ένα ιδιαίτερο δέσιμο με το comics “Εσμέ” γιατί από αυτό ξεκίνησε η καριέρα μου, και παρ' όλο που ήταν ήταν αυτοέκδοση είχε πάει πολύ καλά. Και ήταν φόρος τιμής στη γιαγιά μου -που είχε μόλις πεθάνει-, καθώς ήταν βασισμένο σε ένα παραμύθι που μου έλεγε. Γενικά, μου αρέσει να γράφω και να διαβάζω ελληνικό fantasy. Προφανώς η ελληνική μυθολογία είναι κάτι που έχει χρησιμοποιηθεί πολύ, αλλά κυρίως από αμερικάνους, με αποτέλεσμα να τη διαλύσουν και να τη βαρεθεί ο κόσμος. Επίσης μ' αρέσει και το fantasy βασισμένο σε folklore, σε παραμύθια, σε λαϊκούς μύθους. Το “Εσμέ” είναι βασισμένο σε αυτό το στιλ, είναι παραμύθι με όλα τα κλισέ και η Σπαζοραχούλα έχει πρωταγωνιστή τσοπάνο που ψάχνει τον άντρα της ζωής του. Μου αρέσει να παίζω με αυτά τα στοιχεία, γιατί με αυτά μεγαλώσαμε και είναι κάτι που δε βλέπουμε συχνά. Είναι ποτισμένοι μέσα μας οι λαϊκοί μύθοι».

Αγαπημένο του comics είναι «ο βίος και η πολιτεία του Σκρουτζ Μακ Ντακ» του Don Rosa, καθώς όπως εξηγεί επηρέασε πολύ τον τρόπο που διαβάζει κόμικ. «Από εκεί και πέρα, παρακολουθώ συγκεκριμένους δημιουργούς. Τον Alan Moore που είναι κλασικός, την Jen Wang που κάνει queer δουλειές, τ@ ND Stevenson, το δίδυμο Brian Vaughan - Fiona Staples που έχουν φτιάξει το Saga. Από έλληνες, μπορώ να σου πω ότι έχουμε πάρα πολύ δυνατή σκηνή που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το εξωτερικό. Είναι εξαιρετική η ποιότητα και το επίπεδο».

Πέρα από τα comics, ο Steve διαβάζει πολλά βιβλία και είναι λάτρης του fantasy και του Sci-Fi. «Μου αρέσουν πολύ οι ιστορίες φαντασίας και όσες ξεφεύγουν λίγο από το κλασικό αγγλοσαξωνικό fantasy. Στην Ελλάδα το φανταστικό δεν είχε δουλευτεί για χρόνια και ο κόσμος που έγραφε, έπαιρνε έμπνευση από Tolkien που είναι ο πατέρας του είδους. Μου αρέσουν και δημιουργοί πολωνικού fantasy, όπως ο Sapkowski που έχει κάνει το Witcher και η Naomi Novik που έχει κάνει το Uprooted. Η "Nnedi" Okorafor, επίσης, κάνει ένα είδος που ονομάζει African futurism, που είναι ουσιαστικά επιστημονική φαντασία σε ένα σύμπαν το οποίο δεν έχει αποικίες στην Αφρική. Και είναι εξαιρετικό».

Μιλάμε για την αμάθεια που υπάρχει στην κοινωνία, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τα δικαιώματα και τις διεκδικήσεις των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. «Στην Ελλάδα έχουμε μία τάση να κρύβουμε πράγματα κάτω από το χαλί και αυτό πάει πολύ πίσω τα δικαιώματα. Πόσα άτομα από τον καλλιτεχνικό χώρο έχουν βγει ανοιχτά να πουν ότι είναι gay; Είναι κάτι που θεωρούν ότι πρέπει να μείνει κρυφό. Όμως, όταν δεν μιλάμε για κάτι, σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουμε πως υπάρχει πρόβλημα, και έτσι είτε θεωρούμε ότι δεν υπάρχει, είτε το αγνοούμε επιδεικτικά. Ο κόσμος δεν ακούει για τις ομοφοβικές επιθέσεις, αγνοεί ότι τα ομόφυλα ζευγάρια δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα ετερόφυλα, ή ότι στα τρανς άτομα δεν καλύπτεται το κόστος των εγχειρήσεων. Στον δημόσιο λόγο κυριαρχούν ομοφοβικές φωνές. Ζούμε σε μία κοινωνία που δεν μπορούμε να παντρευτούμε τον άνθρωπό μας. Ζούμε σε μια κοινωνία που αναρωτιέται γιατί δεν υπάρχει straight pride. Κάθε μέρα είναι straight Pride. Δεν είναι παράλογο που ζητάμε να αντιμετωπιζόμαστε ως ίσοι πολίτες, εφόσον πληρώνουμε τους ίδιους φόρους. “Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει στο κρεβάτι του”, λένε, αρκεί να μην το βλέπουν και τους χαλάει την αισθητική», τονίζει ο Steve.

«Γιατί πολλά intersex υποβάλλονται σε εγχειρήσεις την ώρα που γεννιούνται, χωρίς να έχουν ικανότητα να συναινέσουν, επειδή οι γονείς τους θεωρούν ότι είναι κάτι φυσιολογικό; Γιατί να μην έχουν το δικαίωμα να μεγαλώσουν για να αποφασίσουν την ταυτότητα φύλου τους; Γιατί να μην υπάρχει σεξουαλική αγωγή στην εκπαίδευση; Όταν ζούμε σε μια χώρα τόσο συντηρητική που δεν αναγνωρίζει το σεξ σαν κόνσεπτ, θα αναγνωρίσει τα ομόφυλα ή τρανς και ίντερσεξ άτομα; Προφανώς υπάρχει αμάθεια και δεν φταίει ο μέσος άνθρωπος. Ξέρω άτομα στην ηλικία μας που είναι κλειστόμυαλα και άτομα όπως η γιαγιά μου που ήταν 90 χρονών και με ρώταγε γιατί δεν μπορούν οι gay να υιοθετήσουν παιδί εάν το θέλουν πραγματικά».

Τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε ολοένα και περισσότερες μεγάλες αλυσίδες ή πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες, εκμεταλλευόμενες τη συζήτηση που έχει ανοίξει για τη ΛΟΑΤΚΙ+ συμπερίληψη, επιλέγουν να κάνουν διαφημίσεις, προωθώντας θετικά μηνύματα που υποστηρίζουν και ενθαρρύνουν τα δικαιώματα της κοινότητας. Είναι αυτή η τακτική μια προσπάθεια ειλικρινούς στήριξης ή είναι μια στρατηγική μάρκετινγκ -το λεγόμενο “pinkwashing”- με απώτερο σκοπό το κέρδος και την αναγνώριση; Ο Steve πίνει μια γουλιά νερό και αναστενάζει. «Βλέπουμε κάποιες προσπάθειες για συμπερίληψη αλλά βλέπουμε και πολλή κοροϊδία», λέει.

«Πολλές εταιρείες δίνουν ένα κάρο λεφτά σε πολιτικούς που υποστηρίζουν ομοφοβικά και τρανσφοβικά legislations, αλλά όταν γίνεται το Pride λένε υποκριτικά πως “όλοι χωράνε κάτω από το ουράνιο τόξο”. Υπάρχουν και άλλες εταιρείες -όπως η DC- που έχει ανοιχτά queer χαρακτήρες. Στη σειρά της Harley Quinn ένα τεράστιο κομμάτι που γυρνά γύρω από τη σχέση της με την Poison Ivy, στο Doom Patrol ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές είναι gay. Αυτά δεν τα κόβουν στο εξωτερικό, είναι βασικό κομμάτι των χαρακτήρων», εξηγεί. «Από την άλλη, υπάρχουν και οι πολυεθνικές, που νοιάζονται μόνο για το κέρδος, δεν ενδιαφέρονται για τα δικαιώματα. Προτιμώ να στηρίζω μικρούς δημιουργούς, web comics που δεν έχουν βρει χώρο να τα υποστηρίξει επειδή είναι queer και εκδοτικούς οίκους που βγάζουν ιστορίες ατόμων από μειονότητες και έχουν μια πιο συμπεριληπτική ματιά. Για παράδειγμα, η Quindrie Press είναι ένας μικρός εκδοτικός στη Σκωτία που δίνει σπίτι σε queer ιστορίες και δημιουργούς που δεν θα είχαν βρει ευκαιρία αλλού, λόγω των ταυτοτήτων τους. Αυτό είναι πολύ σημαντικό».

«Πρέπει να έχουμε κριτική ματιά. Η Rowling -η δημιουργός του Harry Potter- έχει εκφράσει ακραίες τρανσφοβικές απόψεις τον τελευταίο καιρό. Ως millennials μεγαλώσαμε με Harry Potter, αλλά όταν βγαίνει αυτή και λέει ότι οι τρανς γυναίκες είναι βιαστές μεταμφιεσμένοι και οι trans άνδρες είναι προδότες του φίλου τους, θα τη στηρίξουμε επειδή μια φορά έγραψε κάτι που μας άρεσε; Όταν καταλαβαίνεις ότι κάτι είναι προβληματικό, δε συνεχίζεις να το στηρίζεις. Είναι δικαίωμά σου να το κάνεις, αλλά πρέπει να έχεις κατά νου ότι κάποια trans άτομα ίσως θεωρήσουν ότι είσαι τρανσφοβικό άτομο, αφού στηρίζεις το έργο ανθρώπου με ομοφοβικές και τρανσοφοβικές αντιλήψεις», αναφέρει ο Steve.

Η συζήτηση τελείωσε. Και είπαμε πως θα βρεθούμε ξανά στο Comicdom στην πλατεία Κλαυθμώνος (15-17 Απριλίου). Θα τον εντοπίσουμε σίγουρα, αφού θα κάθεται σε ένα από τα πιο πολύχρωμα περίπτερα της έκθεσης.

*Οι φωτογραφίες είναι μια ευγενική παραχώρηση του Steve.

Μήπως οι Ποινές των Χρυσαυγιτών Δεν Ήταν Τελικά Τόσο Αυστηρές;

Η Νατάσα Εξηνταβελώνη Είναι Τόσο Νομοταγής που Αηδιάζει με τον Εαυτό της

Την Αστρολογία μου Μέσα

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.