Πρόσφυγες Φορούν το Γιλέκο των Γιατρών του Κόσμου και Βοηθούν Άλλους Πρόσφυγες

Το VICE Greece δίνει βήμα σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άτομα, με τη δημιουργία της στήλης «Ρισπέκτ», στην οποία κάθε Δευτέρα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα με τα οποία καταπιάνονται και αξίζουν την προσοχή όλων.

Το συγκεκριμένο άρθρο υπογράφει η Δήμητρα Αθανασοπούλου, Υπεύθυνη Τύπου των Γιατρών του Κόσμου.

«Σαμπάχ αλχέρ» (καλημέρα), «Καϊφάκ» (πώς είστε;), «Μα Σαλάμα» (αντίο). Οι λέξεις του Αμπντούλ ζεσταίνουν την καρδιά των διερχομένων στο Πολυϊατρείο και συμπληρώνουν τις σιωπές τους. Οι μικροί πρόσφυγες με τα γρατζουνισμένα γόνατα που περιφέρονται στον χώρο αναμονής περιμένοντας την παιδίατρο, μοιάζουν να κρέμονται από το βλέμμα του, καθώς είναι ο άνθρωπος που γίνεται –με μια του κουβέντα- γέφυρα ανάμεσα στις χαμένες τους πατρίδες και στη χώρα υποδοχής. Το ίδιο και οι γονείς τους, που τον αναζητούν κάθε λίγο με τα μάτια για να τους συνοδεύσει στο ραντεβού στο παθολογικό, να δώσει το ιστορικό τους στο καρδιολογικό, να κατευνάσει τους φόβους τους στο οδοντιατρικό τμήμα.

Ο Αμπντούλ Σάουι εργάζεται στους Γιατρούς του Κόσμου (ΓτΚ) ως διαπολιτισμικός μεσολαβητής. Βοηθά, δηλαδή, στο να μην υπάρχουν εμπόδια επικοινωνίας και κατανόησης στη φροντίδα υγείας και στην κοινωνική υποστήριξη. Έφτασε από το Μαρόκο στην Ελλάδα το 2007 αλλά εργάζεται στους ΓτΚ τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Ξεκίνησε ως μεταφραστής το Σεπτέμβριο του 2016, στο camp στις Θερμοπύλες και εν συνεχεία στο Πολυϊατρειο, στη Σαπφούς 12, στο δρόμο της ενσωμάτωσης του ετερογενούς.

Προηγουμένως είχε ζήσει τη δική του «Οδύσσεια», αφού αποφάσισε να εγκαταλείψει το χωριό του στην Αταουία, έξω από το Μαρακές. Βρέθηκε στην Καζαμπλάνκα, εν συνεχεία στην Τουρκία. Επιβιβάστηκε σε βάρκα μαζί με άλλα 32 άτομα και έπειτα από κάμποσες αποτυχημένες προσπάθειες πέρασε από τη Σμύρνη στο Φαρμακονήσι. Περιπλανήθηκε στην Αθήνα, στην Κέρκυρα, τα Χανιά και την Ηγουμενίτσα με το νου καρφωμένο στην Ισπανία. Επιχείρησε να φτάσει ως εκεί αλλά συνελήφθη στη Βενετία και «επαναπατρίστηκε» στην Πάτρα. Μεταφέρθηκε στην ελληνική πρωτεύουσα όπου πέρασε 12 δύσκολες μέρες στο κέντρο κράτησης αλλοδαπών και έπειτα στην Κομοτηνή όπου διέμεινε σε καμπ για τρεις μήνες. Στην προσπάθειά του να ξεφύγει και να διασχίσει τα σύνορα, είδε άνθρωπο να κρύβεται κάτω από νταλίκα και να συντρίβεται στις ρόδες της.

Η ζωή του θα ήταν, ενδεχομένως διαφορετική, εάν δεν είχε «συναντηθεί» με τους Γιατρούς του Κόσμου. Βρήκε μια οικογένεια, λέει, και μια νέα πατρίδα. Σήμερα είναι εργαζόμενος της οργάνωσης, κάτοικος Κυψέλης, σύζυγος της Ερατούς, πατέρας της πεντάχρονης Γιασμίν και συνάδελφος όλων μας. Η δική του ιστορία είναι μια ιστορία χειραφέτησης. Ίσως γιατί οι Γιατροί του Κόσμου ήταν ανέκαθεν ένα σωματείο αλληλεγγύης, που εστιάζει στη μετάβαση από μια φιλανθρωπική σε μια δικαιωματική προσέγγιση των ανθρώπων, οικοδομώντας ένα νέο «εμείς» μέσα από έναν ποιοτικό μετασχηματισμό της ταυτότητας του πολίτη, συμβάλλοντας στη δημιουργία νέων πολιτικών υποκειμένων, ανεξάρτητων και χειραφετημένων.

Σύγχρονες Μαντόνες Μέσα Από τον Φακό

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

«Έχω μάθει πάρα πολλά με τους Γιατρούς, τα οποία με βοήθησαν πολύ και σε ψυχολογικό επίπεδο. Αυτή η δουλειά με έκανε ανεξάρτητο. Και με βοήθησε να ενταχτώ. Προτού ξεκινήσω να δουλεύω εδώ, διαχειριζόμουν διαφορετικά τον θυμό μου και τη λύπη μου. Τώρα με αυτή τη δουλειά ξέρω πώς να διαχειρίζομαι τον εαυτό μου και τα συναισθήματά μου […] Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων μού πρότειναν άλλη δουλειά, ακόμη και με περισσότερα χρήματα. Ποτέ δεν θέλησα να φύγω. Νιώθω πως ανήκω εδώ και πως κάνουμε ένα σημαντικό έργο. Βγαίνω έξω και ακούω μπράβο για τη δουλειά μας. Βλέπω το αποτέλεσμα, το πόσο βοηθιούνται οι άνθρωποι που φτάνουν σε εμάς. Οι ΓτΚ με έκαναν να αισθάνομαι παραπάνω από Έλληνας».

Τα λόγια του Αμπντούλ Σάουι, που μπόρεσε να επανεφεύρει μια πατρίδα και έναν νέο πολιτικό εαυτό, είναι το επιστέγασμα της εφαρμογών πρακτικών χειραφέτησης.

Ο ίδιος έχει γλιστρήσει πια επιδέξια μέσα στη γλώσσα μας αλλά τα αραβικά του μοιάζουν να είναι μια σωσίβια λέμβος για τους ωφελούμενους μας. Όπως και οι λέξεις του που γαληνεύουν τα πρόσωπα των εξυπηρετούμενων του Πολυϊατρείου.

Η ιστορία του Καντίρ, του σύγχρονου Οδυσσέα από το Μπεισούτ έξω από την Καμπούλ, είναι ήδη γνωστή. Η ζωή του έχει γίνει ντοκιμαντέρ καθώς ήταν ένα από τα παιδιά της αφγανικής φυλής Χαζάρα που είχαν πέσει θύματα απαγωγής των Ταλιμπάν. Δεν είχε, συνεπώς, άλλη επιλογή από τον δρόμο της προσφυγιάς: Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ιράν, Τουρκία, Ελλάδα. Σήμερα το ηχόχρωμα της φωνής του λειτουργεί σαν μουσικό χαλί κάτω από το σήμα των Γιατρών του Κόσμου, στο σοκάκι με τα πολύχρωμα μικρομάγαζα πάνω από την πλατεία Κουμουνδούρου.

Ο Καντίρ, προτού εργαστεί ως πολιτισμικός διαμεσολαβητής στους ΓτΚ, υπήρξε ωφελούμενος της οργάνωσης, αμέσως μετά την άφιξη του στην Αθήνα, αφού κατάφερε να περάσει με φουσκωτή βάρκα από το Αϊβαλί στη Λέσβο. Ήταν πολιτικός πρόσφυγας, ετών 18. Πλέον έχει, όμως, το στάτους του οικονομικού μετανάστη λόγω μιας νομοθετικής ρύθμισης του 2006 παρόλο που δικαιούται πολιτικό άσυλο.

Μετρά ήδη 17 χρόνια στην Ελλάδα και το πρόσωπο του είναι πια ταυτισμένο με την οργάνωση. Οι λέξεις του μαλακώνουν την οδύνη των διερχομένων στο Πολύϊατρείο ενώ συμβάλλουν στο να νιώσουν ευπρόσδεκτοί στις εγκαταστάσεις μας και ταυτόχρονα να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσης τους με την πατρογονική τους χώρα. «Σομπαχέρ Ντουστ», «Τσιτούρ Χαστι», «Χοντά αφίζ», λόγια συνοδευόμενα από ένα φιλικό νεύμα και ένα πλατύ χαμόγελο. Ενόσω εξυπηρετεί τους ωφελούμενους σε φαρσί και νταρί, διευκολύνοντας τη διαδικασία ιατρικής τους φροντίδας, τους δείχνει παράλληλα το δρόμο για να ανακαλύψουν νέα σημαίνοντα, πάνω στα οποία θα μπορέσουν να εγγράψουν την επιθυμία τους, έτσι ώστε να μην μείνουν παγιδευμένοι στο παρελθόν και να κατασκευάσουν μία νέα πραγματικότητα.

Ο Καντίρ, ο Αμπντούλ και πολλοί άλλοι -των οποίων οι ιστορίες δεν χρειάζεται να στριμωχτούν μέσα στην ίδια σελίδα- είναι η ζωντανή απόδειξη πως υπάρχουν οργανώσεις που δεν επιδίδονται στο είδος της φιλανθρωπίας που αναπαράγει την ανισότητα αλλά εφαρμόζουν πρακτικές που ανοίγουν το δρόμο προς την ανθρώπινη χειραφέτηση. Ενσαρκώνουν τη δυνατότητα ένταξης σε μια άλλη κοινωνία- πέρα από αυτή της χώρας προέλευσης- αφού οι ίδιοι βρήκαν ένα φιλόξενο και σταθερό χώρο στη χώρα υποδοχής που όχι μόνο τους συνέδραμε αλλά τους κατέστησε ικανούς να συνδράμουν τους υπόλοιπους. Είναι δυο από τα πολλά πρόσωπα της προώθησης της διαπολιτισμικής προσέγγισης των Γτκ , που έχει ως βασικό στόχο τα μέλη των μειονοτικών πληθυσμών να λαμβάνουν την κατάλληλη φροντίδα υγείας. Ο Αμπντούλ και ο Καντίρ είναι πάνω απ’ όλα άνθρωποι- παράθυρα στον κόσμο και στο όνειρο.

Περισσότερα από το VICE

Η Έλλη Τρίγγου Θεωρεί το Μπέργκερ Υπερεκτιμημένο

Ηλίας Φουντούλης: «Το Cooking Maliatsis Είναι η Καλύτερη Δουλειά που Έχω Κάνει»

Τα Αυτοκίνητα του Μέλλοντος θα Δοκιμάζονται στη Θάσο;