Όλες οι φωτογραφίες είναι ευγενική παραχώρηση της Little Brown and Company
Το 1899, ο George και ο Willie Muse, που τότε ήταν εννέα και έξι χρονών αντίστοιχα, απήχθησαν και αναγκάστηκαν να δουλέψουν σε ένα τσίρκο. Τα αδέρφια ήταν αμφότερα αλμπίνοι, παιδιά Αφροαμερικανών γονιών σε μια περίοδο της ιστορίας του Νότου των ΗΠΑ κατά την οποία ο μαύρος πληθυσμός είχε μηδενικά δικαιώματα. Το άσπρο δέρμα τους και τα μαύρα χαρακτηριστικά τους τους χάριζαν μια εξωτική εμφάνιση την οποία θέλησαν να εκμεταλλευτούν οι Ringling Brothers και το «Μεγαλύτερο Σόου στη Γη» των Barnum & Bailey, παρουσιάζοντας τα αδέρφια σε ρόλους κανίβαλων, «αντιπροσώπων από τον πλανήτη Άρη», αλλά και ως απλώς «φρικιά».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα αδέρφια ήταν διεθνείς αστέρες πολλά χρόνια πριν από την εποχή της τηλεόρασης, παίζοντας τους διάφορους ρόλους τους στο Παλάτι του Buckingham και στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης. Σε όλη τη διάρκεια όμως αυτής της «καριέρας», η μητέρα τους η Harriet αρνήθηκε να δεχτεί ότι τα παιδιά της δεν μπορούσαν πια να είναι μαζί της και πέρασε τρεις δεκαετίες προσπαθώντας να τα φέρει και πάλι κοντά της.Σε ένα νέο βιβλίο με τίτλο Truevine: Two Brothers, a Kidnapping, and a Mother's Quest: A True Story of the Jim Crow South , το οποίο κυκλοφορεί στις 18 Οκτωβρίου από τη Little, Brown and Company, η δημοσιογράφος Beth Macy καταγράφει μια συγκλονιστική ιστορία ακραίας φυλετικής καταπίεσης στις αρχές του 20ού αιώνα. Εξιστορεί την πορεία των αδερφών Muse, αλλά εστιάζει και στην προσπάθεια της μητέρας τους να τους εντοπίσει. Για δεκαετίες, η σχεδόν «μυστική» ιστορία του Eko και του Iko, όπως τους έλεγαν στο τσίρκο, ήταν γνωστή μόνο σε μέλη της οικογένειάς τους, τα περισσότερα εκ των οποίων ήταν αγράμματα. Η Macy χρειάστηκε 25 χρόνια για να συλλέξει όλα τα στοιχεία της ιστορίας τους, «επιμένοντας ευγενικά» και χτίζοντας σχέσεις εμπιστοσύνης με τα εναπομείναντα μέλη της οικογένειας, πείθοντάς τα τελικά να μοιραστούν τα κομμάτια της ιστορίας που γνώριζαν.Στο βιβλίο της, η Macy σκιαγραφεί με έντονα χρώματα την επαρχιακή Virginia, την περίεργη διασημότητα των φρικιών των τσίρκων και την απίστευτη ιστορία μιας μαύρης γυναίκας που αψήφησε τους λευκούς, σε μια προσπάθεια να μετατρέψει δύο μαύρα αγόρια από ιδιοκτησία τσίρκου σε ανθρώπους. Πρόσφατα κατάφερα να μιλήσω στη Macy για το ταξίδι των αδερφών Muse, για τον λόγο για τον οποίο πρέπει να χτιστεί ένα άγαλμα για τη μητέρα τους και για τον ρατσισμό.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
VICE: Πριν διαβάσω το βιβλίο δεν ήξερα την ιστορία των αδερφών Muse. Μπορείς να μου πεις λίγα πράγματα για τη ζωή τους πριν γίνουν «διάσημοι»; Beth Macy: Ήταν από τα κορυφαία νούμερα στο τσίρκο των Ringling Brothers και των Barnum & Bailey κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του '20 και του '30, εποχές κατά τις οποίες το τσίρκο ήταν ο βασιλιάς της ψυχαγωγίας στην Αμερική. Πέρα από την ημέρα των Χριστουγέννων, η μέρα του τσίρκου –η μέρα δηλαδή που το τσίρκο ερχόταν στην πόλη σου– ήταν η πιο σημαντική ημέρα του χρόνου, με τον κόσμο να μαζεύεται για να δει ακόμα και το ξεφόρτωμα των βαγονιών του τσίρκου, έστω κι αν δεν είχαν χρήματα για την παράσταση που θα λάμβανε χώρα αργότερα.Οι αδερφοί Muse έπαιξαν μπροστά σε μέλη της βασιλικής οικογένειας της Αγγλίας καθώς και σε sold-out παραστάσεις στο Madison Square Garden. Το νούμερό τους συχνά γινόταν θέματα πρωτοσέλιδων των New York Times. Όταν ήταν έφηβοι, χρησιμοποιούνταν απλώς ως εκθέματα σε μικρότερα τσίρκα, με το κάτασπρο δέρμα και τα γαλάζια τους μάτια να αρκούν για να εκτίθενται στον κόσμο. Έπειτα από μερικά χρόνια, οι μάνατζερ αποφάσισαν να τους δώσουν όργανα σαν κομμάτια θεατρικού σκηνικού, αλλά το «αστείο» τούς γύρισε. Όπως προέκυψε, τα αδέρφια είχαν την ικανότητα να ακούν ένα τραγούδι μόνο μία φορά και μετά να το παίζουν άψογα με οποιοδήποτε όργανο, είτε αυτό ήταν ξυλόφωνο είτε σαξόφωνο ή μαντολίνο.
Η ιστορία τους είναι συγκλονιστική, αλλά εσύ έσκαψες βαθύτερα, ψάχνοντας επί 25 χρόνια μέχρι να φτάσεις στις ρίζες της ιστορίας. Ποια ήταν η διαδικασία που ακολούθησες για να το πετύχεις αυτό;
Την πρώτη φορά που ρώτησα τη Nancy Saunders αν θα μπορούσα να γράψω μια ιστορία για τους προ-θείους της μου είπε να πάω στο διάολο, κάτι που είπε και σε πολλά ακόμα άτομα που προσπάθησαν να καταγράψουν την ιστορία τους. Δέκα χρόνια μετά και αφού πέθανε ο Willie Muse, επέτρεψε σε εμένα και έναν συνάδελφο να γράψουμε μια σειρά άρθρων για μια εφημερίδα, αλλά δεν μας είπε και πολλά. Το κλειδί ήταν ότι επέμεινα ευγενικά, επιστρέφοντας διαρκώς στην αρχή. Όπως τονίζει και ο (βραβευμένος με Πούλιτζερ) Robert Caro: «Ο χρόνος ισούται με την αλήθεια». Χρειάζεται χρόνος για να χτίσεις τις σχέσεις που θα επιτρέψουν στα άτομα που θες να πλησιάσεις να σε εμπιστευτούν. Αυτό είναι κάτι που ξεχνιέται καμιά φορά στη σημερινή εποχή. Είμαι ένας μονόκερος στον κόσμο της δημοσιογραφίας. Έχω παραμείνει στην ίδια πόλη και αυτή η σταθερή μου θέση μου έχει επιτρέψει να γράψω δύο βιβλία που παρουσιάζουν μια βαθύτατη μελέτη πάνω στο θέμα με το οποίο ασχολούνται.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μια ζωή σε μια στενή καλύβα χωρίς τρεχούμενο νερό και ένα μέρος που όλοι τους κοιτούσαν και τους κορόιδευαν ή μια ζωή στο τσίρκο, το μόνο μέρος που εντέλει γνώριζαν σαν σπίτι τους;
Μπορείς να μας πεις περισσότερα για τη μητέρα των παιδιών και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε θέλοντας να πάρει πίσω τους γιους της;
Είναι μια πραγματική ηρωίδα που δεν έχει αναγνωριστεί, μια αγράμματη μαύρη υπηρέτρια που έζησε σε μια εποχή με τον ρατσισμό στο απόγειό του, μένοντας σε μια πόλη που ο ανώτερος αστυνομικός ήταν ο ιδρυτής και αρχηγός της Κου Κλουξ Κλαν. Τα έβαλε όχι μόνο μαζί του, αλλά και με τους πανίσχυρους δικηγόρους των Ringling (με τους όποιους έδωσε μάχη, την οποία και κέρδισε, για να πάρει τα παιδιά της από το τσίρκο). Σκεφτείτε το θάρρος και το θράσος της. Θα μπορούσαν να την είχαν λιντσάρει. Αν μπορούσε τότε να τα βάζει με τις κραταιές δυνάμεις εκείνων των δεκαετιών, αποσπώντας διαρκώς νίκες από συστήματα που ήταν φτιαγμένα για να καταπιέζουν τα νομικά τους δικαιώματα, σκεφτείτε τι θα ήταν αυτή η γυναίκα σήμερα. Κάποιος θα πρέπει να φτιάξει ένα άγαλμα προς τιμήν της. Ήταν ατρόμητη.Δεν ήξερε ανάγνωση, επειδή τότε στην επαρχιακή Virginia μια μαύρη υπηρέτρια δεν είχε πρόσβαση στη σχολική εκπαίδευση. Δεν ξέρω με σιγουριά πώς ήξερε πως οι γιοι της ήταν στο τσίρκο την ημέρα που εμφανίστηκε για να τους πάρει πίσω, το 1927. Στους συγγενείς της είπε πως το είδε σε ένα όνειρο. Ξέρουμε ότι έδειξε σχεδόν αυτοκτονικό θάρρος, βάζοντάς τα με τους δικηγόρους των Ringling και τους οκτώ αστυνομικούς που βρέθηκαν στο τσίρκο, επιχειρηματολογώντας επιτυχώς για την επιστροφή των παιδιών της. Ως μαύρη γυναίκα, υποτίθεται πως έπρεπε να γνωρίζει τη θέση της.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πώς φέρθηκαν στα αδέρφια όσο ήταν στο τσίρκο; Η ζωή τους έγινε πιο εύκολη όσο μεγάλωνε η φήμη τους;
Ήταν αγράμματοι επειδή δεν τους επετράπη ποτέ να πάνε στο σχολείο, οπότε δεν υπήρξαν και πολλά γράμματα στα οποία εξιστορούσαν τη ζωή τους. Είπαν στους συγγενείς τους ότι τα πρώτα τους χρόνια ήταν τραυματικά, από την άποψη πως ήταν αιχμάλωτοι και τους είχαν πει πως η μητέρα τους ήταν νεκρή. Γνωρίζουμε επίσης πως τα Μέσα της εποχής τους κορόιδευαν διαρκώς, ενώ δεν τέθηκε ποτέ το ζήτημα ότι ουσιαστικά ήταν θύματα σωματεμπορίας.Από τη στιγμή που η μητέρα τους κατάφερε να τους πάρει από το τσίρκο, εκείνοι επέλεξαν να επιστρέψουν. Αλλά ήταν μια δύσκολη απόφαση. Τελικά τι ήταν καλύτερο γι' αυτούς; Μια ζωή σε μια στενή καλύβα χωρίς τρεχούμενο νερό και ένα μέρος που όλοι τους κοιτούσαν και τους κορόιδευαν ή μια ζωή στο τσίρκο, το μόνο μέρος που εντέλει γνώριζαν σαν σπίτι τους; Η ζωή τους βελτιώθηκε αισθητά όταν άρχισαν να πληρώνονται και να έχουν δικαίωμα να επισκέπτονται τη μητέρα τους. Μπορείς να το καταλάβεις και από τις φωτογραφίες ότι από αυτό το σημείο και μετά ήταν πολύ πιο ευτυχισμένοι.
Η Harriet Muse / φωτογραφία-ευγενική παραχώρηση της Nancy Saunders
Πώς συγκρίνεται η περίοδος του βιβλίου με αυτό που ζουν αυτήν τη στιγμή οι Ηνωμένες Πολιτείες σε επίπεδο ρατσισμού;
Κοίτα, πολύς λευκός κόσμος δεν θέλει να συζητάει για τα φυλετικά προβλήματα – του είναι άβολο. Πολλοί υποστηρίζουν πως επειδή η ιστορία της σκλαβιάς έλαβε χώρα πάνω από έναν αιώνα πριν, δεν συνδέεται με τους σημερινούς ανθρώπους. Αλλά πολλά από τα στοιχεία αυτών των ιστοριών, από τη σκλαβιά και τον φυλετικό διαχωρισμό μέχρι τα κοινωνικά δικαιώματα και τις μαζικές φυλακίσεις, αποτελούν το μεδούλι των ΗΠΑ σήμερα. Αναφέρω τα παραδείγματα μιας ηλικιωμένης που ακόμα τρέμει με την ανάμνηση της εποχής που περπατούσε στον δρόμο για το σχολείο και άκουγε βροχή από ρατσιστικά σχόλια, ή την αγρότισσα η οποία έλαβε το φαγητό της από ένα παράθυρο και διατάχτηκε να το φάει έξω στη βροχή γιατί ο κανόνας της οικίας έλεγε πως «δεν επιτρέπονται αράπηδες μέσα στο σπίτι».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το τσίρκο ίσως είναι το εντυπωσιακό κομμάτι της ιστορίας, το πιασάρικο στοιχείο αν θες, αλλά η ουσία του έχει να κάνει με το πώς ιστορικά σβήνονται κάποια πράγματα, για το πώς η ιστορία μιας ολόκληρης οικογένειας αποσιωπήθηκε συστηματικά από λευκούς θεσμούς.
O ρατσισμός είναι πιο ύπουλος και πιο βαθιά ριζωμένος από όσο νομίζουμε. Και παρά το γεγονός ότι έχω περάσει τρεις δεκαετίες γράφοντας κυρίως για περιθωριοποιημένα άτομα, τα πράγματα ήταν ακόμα πιο σκληρά από όσο μπορούσα να καταλάβω. Εφημερίδες σε όλη τη χώρα δημοσίευαν ρατσιστικά κόμικ, ενώ οι μαύροι θεωρούνταν υπάνθρωποι από τους περισσότερους λευκούς, ανάμεσα στους οποίους βρίσκουμε και τους δικούς μας λευκούς προγόνους, πολλοί από τους οποίους επωφελούνταν από τη συστηματική εκμετάλλευση του μαύρου πληθυσμού. Νομίζω ότι πρέπει να αποδεχόμαστε και να αναγνωρίζουμε αυτή μας την κληρονομιά.To βιβλίο μπορεί να εστιάζει σε μια πολύ συγκεκριμένη ιστορία που αφορά την εκμετάλλευση των δύο αυτών αδερφών, αλλά η ουσία του αγγίζει πολύ πιο ευρείες έννοιες, όπως η αγάπη.
Το τσίρκο ίσως είναι το εντυπωσιακό κομμάτι της ιστορίας, το πιασάρικο στοιχείο αν θες, αλλά η ουσία του έχει να κάνει με το πώς ιστορικά σβήνονται κάποια πράγματα, για το πώς η ιστορία μιας ολόκληρης οικογένειας αποσιωπήθηκε συστηματικά από λευκούς θεσμούς. Η καρδιά του Truevine αφορά τις προσπάθειες και τις δοκιμασίες δύο γενναίων μαύρων γυναικών που αγωνίζονται για να απονεμηθεί δικαιοσύνη στην οικογένειά τους. Δεν είναι μόνο η Harriet, η μητέρα, αλλά και η Nancy, η δισέγγονή της, που έκανε μήνυση στη μεγαλύτερη εταιρεία της πόλης όταν ο Willie Muse έπεσε θύμα κακομεταχείρισης αργότερα στη ζωή του. Η Nancy είχε μεγαλώσει δεχόμενη τον εμπαιγμό και τον εξευτελισμό του κόσμου γύρω της –μαύρους και λευκούς– λόγω της οικογενειακής της σύνδεσης με τους θείους της και ανέπτυξε απίστευτες άμυνες και αντοχές. Οι συγγενείς της την αποκαλούσαν χαϊδευτικά «ο φύλακας». Έπειτα από 25 χρόνια μου επέτρεψε να πω αυτή την ιστορία, όχι τόσο για εκείνη και την οικογένειά της όσο επειδή πιστεύει ότι οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να αγκαλιάζουν και να δέχονται τη διαφορετικότητα. Επιπλέον, πίστευε ότι ο θείος της ο Willie –από τον οποίο δεν πάρθηκε ποτέ καμία συνέντευξη– έπρεπε για μια φορά στη ζωή του να έχει τον τελευταίο λόγο.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
