Πακιστάν: Mια Ανέλπιστα Όμορφη και Διεστραμμένα Δύσκολη Χώρα

Αυτές τις ημέρες το Πακιστάν μονοπωλεί τον Τύπο εξαιτίας των επεισοδίων στο Ισλαμαμπάντ, όπου η αντιπολίτευση προσπαθεί να ρίξει την κυβέρνηση του Nawaz Sharif, ενός μεγιστάνα των επιχειρήσεων. Η κυβέρνησή του έχει ήδη γραφτεί στην ιστορία καθώς είναι η πρώτη εκλεγμένη κυβέρνηση που διαδέχτηκε την προηγούμενη στην ιστορία της χώρας.

Το Πακιστάν είναι μία χώρα βουτηγμένη στη διαφθορά και τη φτώχεια. Δεν έχει επάρκεια σε ηλεκτρικό ρεύμα, με αποτέλεσμα να γίνονται διαρκώς διακοπές στην ηλεκτροδότηση. Δεν έχει παντού καθαρό νερό, με αποτέλεσμα τα παιδιά να πεθαίνουν από ασθένειες που στη Δύση θα περνούσαν σε ένα 24ωρο. Δεν έχει καν ένα αξιόπιστο σιδηροδρομικό δίκτυο ώστε να μπορεί να αναπτύξει την οικονομία της, η οποία στηρίζεται κυρίως στις εξαγωγές.

Ένα χρόνο πριν είχα ταξιδέψει στο Καράτσι, την πλέον επικίνδυνη πρωτεύουσα του κόσμου, για να παρακολουθήσω τη Διεθνή Έκθεση Πακιστάν. Σύμφωνα με το πρόγραμμα θα έμενα 4 ημέρες και θα επέστρεφα για να γράψω για τα υπέροχα κοσμήματα, τα περίτεχνα ξύλινα έπιπλα, τα δερμάτινα είδη, τα χαλιά, τα ιατρικά εργαλεία και γενικά τα εξαίσια προϊόντα που παράγονται στο Πακιστάν και εξάγονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Το πρόγραμμα της έκθεσης για τους επισκέπτες περιλάμβανε διαμονή σε πεντάστερο ξενοδοχείο με όλα τα κομφόρ (η πρόσβαση στο ίντερνετ κόστιζε περίπου 10 ευρώ την ημέρα), γεύματα σε καταπληκτικά εστιατόρια δίπλα στη θάλασσα, δεξίωση με τον Πρόεδρο της χώρας Mamnoon Hussain -χαλιά απλωμένα στο γκαζόν, ροτόντες και καρέκλες που θύμιζαν τις ghost δημιουργίες του Philip Starck - ακόμα και παρακολούθηση fashion show, για να γνωρίσουμε τους ταλαντούχους σχεδιαστές της χώρας.

Όλα ήταν ωραία, παρά το γεγονός ότι για να περπατήσω από το ξενοδοχείο μέχρι τη γωνία έπρεπε να έχω τουλάχιστον τέσσερις ένστολους με καλάσνικοφ, οι οποίοι με φύλασσαν και με τρόμαζαν ταυτόχρονα. Κάτι όμως έλειπε. Έτσι αποφάσισα να επεκτείνω τη διαμονή μου και να περιηγηθώ (όσο μπορούσα) στο Καράτσι και τις περιοχές του Νότου που πνίγηκαν από τις πλημμύρες το 2010.

Εάν είσαι (και κυρίως μοιάζεις) Δυτικός, είναι σχεδόν αδύνατο να επισκεφτείς το ιστορικό κέντρο στο Καράτσι. Ένας φίλος φωτογράφος από το Πακιστάν μου πρότεινε να με μεταμφιέσει σε ντόπιο προκειμένου να μου δείξει την πραγματική ζωή στο κέντρο της πόλης. Όμως, ούτε συζήτηση για να βγάλω φωτογραφίες. Αρνήθηκα ευγενικά, κυρίως από ντροπή και φόβο. Η άλλη λύση ήταν να νοικιάσω αυτοκίνητο και οδηγό και να του ζητήσω να με πάει σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης προκειμένου να τραβήξω φωτογραφίες, πράγμα το οποίο έκανα ως άλλος τουριστικο-βλάκας της Δύσης.

Η παραλία στο Καράτσι, στη δύση του ήλιου, είναι ίσως από τα πιο ωραία μέρη που εχω πάει στη ζωή μου. Το χρώμα του ουρανού είναι ροζ. Η παραλία είναι γεμάτη από μικρές καντίνες που πουλούν από φαγητό έως και φωσφορίζοντα κολιέ λες και ετοιμάζεσαι να πας στο rave party της ζωής σου. Καμήλες κάνουν βόλτες τα παιδιά. Ερωτευμένα ζευγαράκια κάθονται στην άμμο. Σμήνη από κοράκια κράζουν στον ουρανό. Οικογένειες κάνουν πικ - νικ. Ο μπαμπάς με τον γιο παίζουν κρίκετ. Η άμμος είναι βρώμικη και η θάλασσα σχεδόν μολυσματική, όμως η εικόνα - όπως πάντα -κερδίζει την ουσία. Οι άνθρωποι αυτοί περνούν όσο πιο καλά μπορούν κι εγώ βρίσκομαι σε ένα γοητευτικό μέρος, την ύπαρξη του οποίου αγνοούσα. Για να φτάσω εκεί είχα ήδη δωροδοκήσει καμιά δεκαριά τύπους μετά από επιμονή του οδηγού προκειμένου, όπως μου είπε, να με φυλάνε - η δική μου αίσθηση ήταν πως τους πλήρωνα για να μην μου επιτεθούν. Ο οδηγός δεν με πήγε ποτέ στο κέντρο της πόλης, αντιθέτως με παράτησε σε ένα υπερπολυτελές εμπορικό κέντρο όπου κατέληξα να τρώω KFC, γεγονός που μετάνιωσα το βράδυ στο ξενοδοχείο.

Η προσπάθειά μου να δω τη ζωή στο κέντρο της πόλης ήταν πλήρης αποτυχία. Έτσι αποφάσισα να έρθω σε επαφή με μία ΜΚΟ, την HOPE, για να την ακολουθήσω στις περιβόητες παραγκουπόλεις στα περίχωρα. Σε αυτές τις περιοχές οι δολοφονίες και οι επιθέσεις με όπλα είναι πλέον μέρος της καθημερινότητας. Αν θέλετε να καταλάβετε τι ακριβώς συμβαίνει εκεί, σας συστήνω να δείτε το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του Suroosh Alvi, ενός εκ των συνιδρυτών του VICE, Ο Οδηγός του VICE για το Καράτσι. Η HOPE έχει αναλάβει να εκπαιδεύσει νεαρές γυναίκες που γνωρίζουν να διαβάζουν και να γράφουν, προκειμένου να αναπτύξουν ένα είδος σχολείου στις αυλές των σπιτιών τους για τα παιδιά της γειτονιάς. Η ιδέα μου φάνηκε απίθανη. Και πράγματι τα κορίτσια αυτά καταφέρνουν, σε μία από τις πιο επικίνδυνες περιοχές του κόσμου, να εκπαιδεύουν τα παιδιά των παραγκουπόλεων, να τους μαθαίνουν αγγλικά και να τους αλλάζουν τη ζωή. Οι αυλές που κάνουν μάθημα είναι χωμένες σε στενά χωμάτινα δρομάκια που ίσα ίσα χωράει ένας άνθρωπος να περάσει. Σε άλλες περιοχές ιδρύουν μικρά νοσοκομεία ενώ έχουν και κάποια πλήρως οργανωμένα σχολεία. Η πραγματικότητα για τους Πακιστανούς είναι ζοφερή. Πληρώνονται λιγότερα από 2 ευρώ την ημέρα, δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και τα παιδιά εμφανίζουν συμπτώματα υποθρεψίας.

Την ίδια στιγμή, εάν ανήκεις στην ανώτερη τάξη στο Πακιστάν, η ζωή σου είναι χαρισάμενη ως προς τα βασικά είδη, όμως βιώνεις στο έπακρο τον θρησκευτικό συντηρητισμό που απαγορεύει το YouTube, το αλκοόλ, την ομοφυλοφιλία κ.ό.κ.. Βέβαια αν έχεις χρήματα βρίσκεις τις άκρες σου και ξαφνικά μπορείς να βρεθείς σε "παράνομα" πάρτι με αλκοόλ και ναρκωτικά σε εξοχικές κατοικίες ή σε σουίτες ξενοδοχείων όπου μπαίνεις με ειδικό μαγνητικό κλειδί.

Στα Νότια της χώρας, στην επαρχία Μπαντίν που είχε πληγεί από της πλημμύρες του 2010, σε ένα πλίνθινο ιατρείο, οι ντόπιοι που έχουν λάβει στοιχειώδη υγειονομική εκπαίδευση από κλιμάκια των Ηνωμένων Εθνών κάνουν μετρήσεις στα μπράτσα παιδιών για να δουν εάν πάσχουν από υποθρεψία. Στη συνέχεια τους μοιράζουν φόρμουλες σε σακουλάκια, που διασφαλίζουν την ανάπτυξή τους. Δεν έχουν νερό, ενώ οι καλλιέργειες μόλις πέρυσι άρχισαν να αποδίδουν καρπούς. Τα χωριά εκεί αποτελούνται από τρεις ή τέσσερις χωμάτινες παράγκες που στεγάζουν συνήθως μεγάλες οικογένειες.

Έφτασα σε ένα από αυτά τα χωριά μεσημέρι με ένα κλιμάκιο των Ηνωμένων Εθνών. Η ζέστη σε συνδυασμό με την υγρασία προκαλούσε ασφυξία σε όποιο έμβιο ον έχει πνεύμονες και φοράει βλακωδώς τζιν παντελόνι - δηλαδή εμένα. Το χωριό ήταν στη μέση του πουθενά, χωμένο σε ένα καταπράσινο χωράφι. Διασχίζω την ξύλινη περίφραξη και βρίσκω καταφύγιο σε ένα πλίνθινο σκέπαστρο. Απέναντί μου δύο γυναίκες με φορητά ψυγειάκια και χαρτιά στα χέρια εξετάζουν τα παιδιά του χωριού (τέσσερα ή πέντε ήταν όλα κι' όλα). Είχα μπροστά μου τις διάσημες polio workers του Πακιστάν, οι οποίες εμβολιάζουν τα παιδιά για την πολιομυελίτιδα (ενδημεί μόνο σε τέσσερις χώρες στον κόσμο, μία εκ των οποίων είναι το Πακιστάν). Αυτές οι γυναίκες πέφτουν θύματα δολοφονίας τα τελευταία χρόνια από ένοπλους μαχητές των Ταλιμπάν. Όλη η ιστορία ξεκίνησε το 2011, όταν οι Αμερικανοί δημιούργησαν ένα ψεύτικο πρόγραμμα εμβολιασμού προκειμένου να τρυπώσουν στο κρησφύγετο του Μπιν Λάντεν. Έκτοτε οι μαχητές δολοφονούν τις γυναίκες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα εξάλειψης της πολιομυελίτιδας ενώ διαδίδουν φήμες ότι τα εμβόλια αυτά προκαλούν στείρωση. Το μόνο πράγμα που τις ρώτησα είναι τι είναι αυτό πους τις ωθεί να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα που θέτει τη ζωή τους σε κίνδυνο. Και η απάντησή τους ήταν αποστομωτικά ρομαντική για το ταλαιπωρημένο ελληνικό μυαλό μου. Ήθελαν να προσφέρουν στην κοινότητά τους.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.