Daan Samson is een gewiekste artvogel, een sluwe kunstvos

Kunstenaar Daan Samson (die we ook eerder interviewden) moet toch wel een van de cheekiest mofo's zijn die we kennen. Hij mocht een openingsceremonie bedenken voor de opening van de nieuwe Groningse expositieruimte NP3.tmp. Hij bedacht de 'Praaltocht van koers en oogst', een optocht bestaande uit huishoudelijke spullen, die gesponsord waren door allerhande bedrijven, en die na afloop van de expositie een permanente verblijfsvergunning in zijn huis zouden krijgen. Niels Cornelis Meijer was er voor ons heen om foto's te nemen en Daan wat vragen te stellen.

Wat is er gebeurd vandaag?

Daan Samson: Het idee is ontstaan toen ik een nieuw huis kocht. Een groot pand met vier verdiepingen. Ik werd mij extra bewust van de waarde die door mensen aan materiaal bezit wordt gehecht. Hoe zou ik zelf mijn nieuwe woonvertrekken gaan inrichten met de juiste gebruiksvoorwerpen? Het klinkt een beetje pathetisch, maar ik kreeg een soort van visioen. In een flits zag ik een optocht zoals we die vandaag in Groningen hebben gezien. Een stoet, een processie, met vele nieuwe spullen voor in mijn huis. Al die begeerlijke artikelen zouden op nederige wijze door de stad worden gedragen. Aanvankelijk had ik het idee de ommegang in mijn woonplaats Rotterdam te laten plaatsvinden, maar toen ging de telefoon vanuit Groningen. Ruud Akse van NP3 (de man met de baard, red.) vroeg of ik de openingsceremonie van hun nieuwe pand wilde organiseren. Eigenlijk zaten de kunstorganisatie en ik in dezelfde situatie, want wij hadden beiden de aanschaf van een nieuwe locatie te vieren. Dus toen dacht ik: de praaltocht dient in Groningen te worden gerealiseerd. En het mooie was dat we in Groningen de bestaande en de nieuwe locatie van NP3 middels de praaltocht met elkaar konden verbinden. Pure winst dus voor ons allemaal.

Hoe heb je al die spullen bij elkaar gekregen?

Vervolgens ben ik bedrijven gaan benaderen, met de vraag: "Willen jullie een offer brengen voor de kunst, de economie en mijn persoonlijke welzijn?" En dat wilden ze. Stuk voor stuk zijn het toonaangevende merken, waaronder bijvoorbeeld Wesco, LONC Living Products, Royal VKB, Gigaset, Hapro International, Magimix, Black & Decker en Boretti.

Waren er ook fabrikanten die zeiden: "Meneer Samson, dat kunt u op uw buik schrijven?"

Ja, die zijn er wel geweest, maar niet zo gek veel. De meeste A-merken waren meteen enthousiast. Ook stuitte ik op bedrijven bij wie het praktisch gewoon niet ging. Marlies Dekkers bijvoorbeeld. Zij toont haar ontwerpen steevast op levende modellen, en liever niet op poppen. Aangezien het nu februari is, ontstond daar een nogal praktisch probleem. Verder had ik mijzelf ook graag een terrasverwarmer willen verwerven. Dat is niet gelukt, en daar baal ik ontzettend van. Heb je trouwens wél de tuinkas gezien? Die stond bij aankomst pontificaal in de kunsttempel te wachten. Hij is beschikbaar gesteld door ACD-kassen uit het Belgische Roeselare. En heb je die zes-delige messenset van Zwilling bekeken? Vervaardigd uit Duits staal. In die zin heeft mijn Praaltocht dus ook een internationaal tintje.

Kies je zelf producten uit of wacht je af waar de fabrikanten mee komen?

Nee. Ik bekijk eerst wat er in mijn leven nog ontbreekt, en daarna ga ik als het ware zitten internetshoppen.

Wat wil je de mensen hier op straat in Groningen meegeven?

Ik beschouw mijn praaltocht als een waar volksfeest. De mensen langs de route zijn getrakteerd op een hartverwarmende parade. Het is momenteel nogal ijzig buiten, dus het is super dat ik iets gloeiends door de stad heb kunnen laten trekken. Een optocht met kleding die door Henk Koers ontworpen is, en met een opzwepende soundtrack uit de computers van geluidskunstenaar Radboud Mens. En heb je al die vrijwilligers met vlaggen en rozenblaadjes gezien? Allemaal visueel prachtige mensen. Mijn praaltocht vormt daarmee een corso vol hoop.

Hoop?

Ja. Ik begrijp wel dat mensen met een meer regulier leven het momenteel moeilijk hebben. Als intellectueel echter kun je met jouw kennis een voorbeeld stellen. In het leven moet een mens het onverwachte durven te verwachten, en daarmee dus ook openstaan voor nieuwe verheffingsprincipes. En daarmee geloof ik weer helemaal in de maakbaarheid der dingen. Heel erg linkserig dus eigenlijk.

Foto: Niels Cornelis Meijer

Ik denk dat sommige nuchtere Groningers denken: "Kom op zeg, doe maar normaal. Wij eten vanavond ook gewoon stampot."

Ja, dat zullen ze misschien denken. Maar mijn kunstkleuter en ik, wij eten ook weleens een heel gewone andijviestamppot. Steevast maak ik dan eerst een smeuïge aardappelpuree. En als die écht goed romig is, dan stamp ik pas de andijvie er doorheen. Want al stamp je te vroeg, dan ontstaat de situatie waarin de groente erg papperig wordt. Kijk, ook die wijsheid kan wellicht aan jouw interview worden toegevoegd, als een soort praktische tip voor al die individuen met een bestaan in de luwte.

Zit er nog een diepere betekenis achter de praaltocht, of wilde je gewoon nieuwe spullen hebben?

Ik wilde mijzelf in eerste instantie al die 'commodity goods' verwerven. Het leek me weleens aardig om mijn marktwaarde als kunstenaar te laten uitkeren in door het bedrijfsleven geofferde bladblazers, Ferrari-rode buitenkeukens, sexy roeitrainers en vrolijk gekleurde wintersportdakkoffers. En dat er toevallig ook nog eens allerhande maatschappelijke gewichtigheden aan de optocht kleven, dat is een aardige bijkomstigheid.

Wil je nog iets anders hebben? 

Met onze familie hebben we een zeiljachtje, die heet Ukkie en die is eigenlijk best eens aan vernieuwing toe. Wellicht kan ik daar een volgend project omheen bouwen. Een 'tewaterlating' als performance. Jeetje, ook zoiets zie ik ineens helemaal voor me. Even opschrijven dit…