Interview met een ketaminechemicus

De chemische structuren van de acht meest voorkomende arylcyclohexylamines (1) (opmerking van de schrijver: ‘M’, de geïnterviewde chemicus in dit artikel, heeft in principe het semi-legale medicijn ‘Roflcoptr’ uitgevonden, waar de Britse pers zich tegenwoordig over opwindt. Lees er hier meer over.)

Er zijn medicinale chemici die aan een onzichtbare kant van de farmaceutische industrie werken. Net zoals hun legale tegenhangers werken ze aan het produceren van medicijnen waarvan ze hopen dat het therapeutische effecten bij de gebruiker veroorzaakt. Maar ze werken niet met miljardenbudgetten of reclamebureaus; dokters worden niet afgeperst om producten uit te delen met ergonomische pennen of mooie badstof handdoeken. De illegale dokters moeten het hebben van mond-tot-mondreclame of van semi-waarschuwende artikelen zoals dit.

Het maken van deze chemicaliën vergt een buitengewone beheersing van meerdere disciplines. Vaak zijn de farmacoloog, de doseringsdeskundige, de toxicoloog en het proefdier allemaal één en dezelfde persoon. Dit is de manier waarop drugs zich hebben ontwikkeld sinds het begin van de medische geschiedenis. Zelf uitgevoerde experimenten zijn pas sinds een paar jaar verboden en moeten volgens de uitvoerders, zoals M., gehuld blijven in mysterie.

M. is één van de meest gerespecteerde ondergronds opererende chemici. In zijn eentje heeft hij talloze nieuwe drugs ontdekt en populair gemaakt op de grijze markt. Zijn meest recente ontdekking van een chemische variatie op ketamine is een nieuw verdovend middel met een hallucinerende werking, genaamd methoxetamine. Het goedje heeft onlangs zijn weg gevonden naar de neusgaten en anussen van drugsavonturiers wereldwijd. Methoxetamine is een goed voorbeeld van een rationele drugsontdekking: ieder atoom is het resultaat van een uitvoerige studie en overweging, allemaal onafhankelijk geproduceerd met een minuscuul budget. Het succes van drugs als methoxetamine wil niet zeggen dat de uitvinders ervan veel winst maken. Maar zij zijn wel degenen die zich het meest zorgen maken over het onbekende lot van de chemische stoffen die ze creëerden. Hier zullen we het grote bio-ethische dilemma onderzoeken waar underground chemici mee dealen.

VICE: Hoe is je interesse voor hallucinerende middelen begonnen?
M.: Nou, toen ik jong was, nog maar 13, ben ik ernstig gewond geraakt door een IRA-bom in Londen. Mijn linkerhand moest na de explosie geamputeerd worden en ik wist dat ik door moest leven onder psychologische stress waar de meeste mensen zich niet eens iets bij voor kunnen stellen. Dit heeft zeker bijgedragen aan mijn interesse in hogere sferen. Wanneer je een ledemaat verliest, vooral als dat gebeurt door een ernstig trauma, is de kans groot dat je achterblijft met een extreme fantoompijn.

De behandeling van fantoompijn is één van de grootste raadsels van de hersenwetenschap. Heb je de spiegeldoostherapie van Ramachandran geprobeerd?
Oh ja, ik heb Phantoms in the Brain gelezen en verschrikkelijk veel dingen geprobeerd. Het is echt klote om te behandelen. God weet hoeveel medicijnen me voorgeschreven zijn. Antidepressiva, anti-epileptica, spierverslappers, niets werkte echt. Bij de ergste uitschieters van fantoompijnen werken traditionele pijnstillers zoals opiaten niet eens een beetje. Je kunt je er dan net zo goed niet mee bezighouden. Mij waren hoge doseringen pethidine (ook bekend als Demerol) voorgeschreven, maar ik heb de fles naar mijn dokter teruggebracht omdat het toch niet werkte. Toen ik terugkwam stuiterde mijn dokter van ongeloof. “Niemand brengt pethidine terug!” zei hij. De fantoompijn kan zo erg zijn dat het je geest kan losmaken van de realiteit. Zonder geschikte pijnstillers zag ik er uiteindelijk uit als een psychiatrische patiënt, heen en weer schommelend en verder uitvoerend. Soms duurde dit langer dan een dag. Als je het zo bekijkt, is alles dat wel werkt een absoluut godsgeschenk.

En wat werkt?
Ik heb een hele tijd geleden ontdekt dat ketamine en cannabis hielpen tegen de fantoompijnen aan mijn hand. Ik ben er vrijwel van overtuigd dat deze middelen werken doordat ze het lichaamsbeeld zo vervormen dat de opwekkers van pijn af worden gesloten. Ik heb hevige waarnemingen van mijn vervormde lichaam meegemaakt na PCP-injecties in mijn spieren, waarbij het leek alsof mijn lichaam een proportioneel model was van een volmaakt miniatuurmensje. Maar eigenlijk is wat ik dan voel geen hallucinatie of vertekening, ik ervaar het meer als corrigerend, in die zin dat de fantoompijn verdwijnt. Dit is niet gewoon een rare reactie van mij alleen, er zijn minstens drie artikelen gepubliceerd over de effectiviteit van ketamine bij het behandelen van fantoompijnen. Alleen hiervoor wordt het door Britse pijnbestrijdingsklinieken in de vorm van misselijkmakend sap met kunstmatige citroensmaak op de markt gebracht. Het is niet nodig om te zeggen dat het hele gebeuren in mijn kont gespoten wordt om mijn smaakpapillen te vermijden, maar zelfs dit heeft zijn keerzijde… zoals plakkerige, zoetsappige billen!

Fascinerend. Ik had nooit gedacht aan de mogelijkheid dat het therapeutische effect van ketamine op fantoompijn psychologisch zou zijn, als een soort antihallucinatie. Recentelijk is er een experiment uitgevoerd met ketamine en de illusie van een rubberen hand. De proefpersonen die ketamine toegediend kregen konden de ritmische trillingen van een elektrische tandenborstel voelen als ze naar de rubberen hand met de tandenborstel keken, alsof de rubberen hand hun echte hand was. Dus ketamine kan zowel een illusie opwekken als wegnemen. Je achtergrond is farmacologie en je hebt phenmetrazine(2)-analogen (peppillen, stimulerende middelen) bestudeerd toch?
Klopt, na het behalen van mijn bachelor biochemie ben ik begonnen aan de master neurofarmacologie. Ik verbond een heel stel phenmetrazine-analogen en kwantificeerde hun potentie als eetlustremmers. Maar om deze experimenten uit te voeren moet je ratten doden. Ze leren je milde benamingen als ‘opofferen’ te gebruiken, maar om eerlijk te zijn slaat een laborant gewoon hun koppen open of knipt hij ze doormidden met een schaar. Mijn geweten kon dat niet aan, dus werd ik leraar.

Wat deed je? 
Ik gaf les in neurobiologie als onderdeel van mijn masteropleiding. Maar langzaam stapte ik over van academisch onderzoek naar het soort onafhankelijke onderzoek dat ik nu doe.

Je was de eerste die berichtte over de effecten van synthetische cannabinoiden als JWH-018, lang voordat Spice Gold bestond. Ook was je de eerste die commentaar gaf op desoxypipradrol, 1-ethynylcyclohexanol, 5-APB en methoxetamine. Je hebt bij veel zaakjes een vinger in de pap… bij wijze van spreken.
Na het behalen van mijn diploma praatte ik gewoon met mensen die dezelfde interesse deelden en leerde ik mensen kennen die veel kennis hadden over de organische chemie van dingen. Vaak zochten deze mensen naar iemand met een farmaceutische achtergrond om suggesties te doen over veelbelovende medicijnen. Zo is het allemaal begonnen. Na een tijd hing ik mijn Leibigkoeler aan de wilgen vanwege politiebezoeken en paranoia. Maar de belangrijkste reden was wel dat ik mijn ex-partner beloofde dat leven achter me te laten voordat we trouwden. Zij is klinisch toxicoloog dus ze weet heel goed wat voor schade dit soort gedrag kan veroorzaken.

1. Ik weet dat je bij het kijken naar een woord met acht lettergrepen meteen weg wil klikken, maar laat je vocabulaire grenzen je er niet van weerhouden verder te lezen. Deze concepten zijn vrij simpel, in ieder geval op het niveau waarop ik ze bespreek. Arylcyclohexylamines is een chemische categorie bestaande uit een arylgroep vastgemaakt aan een cyclohexane ring. Deze bestaan uit een farmaceutisch gezien diverse categorie stimulerende middelen, opioïde en vooral hallucinerende middelen als PCP en ketamine. Ze hebben meestal een chemische vorm die er zo uit ziet: 
2. Phenmetrazine is een bicyclische amfetamine-analoog die legendarisch is geworden sinds het niet meer als medicijn te krijgen is. Het is het kampvuurverhaal van de liefhebbers van geestverrijkende middelen en was het favoriete stimulerende middel van John Lennon.

Methoxetamine: geen alledaags hallucinogeen middel tegen fantoompijn.

Er is zeker een markt voor farmaceuten die suggesties kunnen doen over nieuwe chemische structuren. Sommige onderzoekers en verkopers van chemicaliën hebben een groepje PhD’s achter de hand als adviseurs over de selectie en synthese van nieuwe drugs.
Ik heb onderzoek gedaan naar scheikundige verbindingen en suggesties gedaan welke interessant kunnen zijn voor bepaalde bedrijven. Ik heb meegedaan aan het onderzoeken van de relatie tussen structuur en activiteit van een hele groep arylcyclohexylamines, volgens dezelfde procedure als de onderzoeksgroep van Alexander Shulgin. Het liep allemaal op rolletjes. Ik gebruikte al mijn denkvermogen in de aryl- en aminovervangers van PCP en ketamine-achtige middelen. Sommige hiervan zijn heel, heel erg veelbelovend.

Welke specifiek?
3-MeO-PCP en 3-MeO-PCE zijn simpelweg ongelofelijke medicijnen. Ze hebben een echte genezende werking omdat de 3-methoxy groep de µ-opioïde ontvangstaffiniteit (3) afleidt en de manische gedachtestroom wegneemt die PCP een behoorlijk onplezierige drug maken. Door de 3-methoxys krijg je een ongelofelijke lachbui en onbegrensde seksuele energie. 3-meO-PCP produceert een innerlijke stilte, alsof alle plagende gedachten uit het onderbewuste de mond worden gesnoerd. Bij 15 mg voelde ik dat 3-MeO-PCP waarschijnlijk de meest geweldige drug was die ik ooit had ingenomen en 3-MeO-PCE heeft alle capaciteiten om de volgende LSD te worden. Het is een vat vol joligheid zonder de ongecontroleerd rondslingerende gedachten bij het gebruik van ketamine. Ik voelde me Peter Sellers als Inspector Clouseau in een wereld vol wanhopig spartelende Charlie Chaplins. Ik lachte totdat de tranen over mijn wangen rolden! De arylcyclohexylamines hebben een therapeutisch potentieel middel met ontzettend veel potentie, maar ze hebben ook veel potentie om misbruikt te worden.

Ja, het lijkt erop dat methoxetamine al met open armen ontvangen is.
Het methoxetaminemolecuul was iets dat al een jaar of drie door mijn hoofd spookte. Ik wist gewoon dat het iets fantastisch was; het bevat iedere noodzakelijke functionele groep om het perfecte hallucinerende middel te produceren. Ik had gevoeld dat het een stressvrije versie van ketamine zou worden. Uiteindelijk vond ik iemand die geïnteresseerd was in het maken van een kleine partij, en toen ik het testte… Ik was blown away. had geen enkele twijfel dat dit veel potentie had als antidepressiva. Een koper toonde interesse en maakte een lading gereed voor distributie en het begon te lopen. Nu zijn er allerlei soorten variaties te koop, zoals tiletamine (4) en wat al niet meer. De populariteit was geen verrassing, maar ik was verrast door de bereidheid van Chinese laboratoria om het te produceren. Een aantal jaren geleden zouden Chinese labs nooit arylcyclohexylamines produceren onder wat voor omstandigheden dan ook. Mensen die verdacht worden van het handelen in grote hoeveelheden ketamine worden daar geëxecuteerd.

In Singapore kunnen ketaminedealers vijftien slagen met een in zoutwater gedompelde stengel van een rotanpalm op hun blote kont verwachten… Waarschijnlijk als voorbode op de executie. Er zit veel risico aan. Toen je werkte met deze middelen ging je door een soort van psychotische periode – wat gebeurde er precies?
Ik vond dat het mijn verantwoordelijkheid was om deze chemicaliën te testen op giftigheid in een groot aantal variërende doseringen. Het is gewoon niet ethisch om niet-geteste drugs aan andere mensen te geven. Ik was me er meteen van bewust dat deze arylcyclohexylamines de potentie hadden om extreem populair te worden. Een tijdje gebruikte ik ook dagelijks methoxetamine om mijn fantoompijn te behandelen, dus mijn oordeel was niet helemaal onpartijdig. Daarnaast bevond ik me in een moeilijke fase omdat mijn geliefde kat Nesbitt, die ik al mijn hele volwassen leven had, net was doodgegaan. Hij was 22 jaar oud en ik wist dat het zou gebeuren, maar het had een heel groot effect op me. Ik gaf toe aan zelfdestructief gedrag zonder het me te realiseren, dus testte ik een dosis van 50 mg 3-MeO-PCP en, nou ja, ik belandde in een wat ze noemen catatonische staat, waarin je volledig apathisch bent en niet beweegt.

De dood van een geliefd huisdier is altijd erg moeilijk.
Mijn partner kwam thuis en vond me, mijn geest tenminste, ergens verder weg dan Alpha Centauri. Het eerste wat ik me herinnerde was het rijden in een ambulance. Medici stelde me allerlei soorten vragen over wat het was en hoeveel ik had ingenomen. In hun ogen was ik een halve gare. Later kwam ik erachter dat ze ook dachten dat ik zelfmoord wilde plegen nadat ze een paar geprinte pagina’s vol razernij in een la naast mijn computer hadden gevonden. Het duurde veel te lang voordat ze geloofden dat die teksten jaren geleden waren geschreven als vorm van therapie waar je je gevoelens uit door ze op te schrijven zodat ze verbannen worden. Na drie weken had ik ze er eindelijk van overtuigd dat ik niet een suïcidale gek was, maar een farmaceut die de relatie tussen de activiteit en de structuur van 3-methoxylated arylcyclohexylamine onderzocht… Die hadden ze nog nooit gehoord.

Waarom onderzochten ze je dan drie weken lang?
Eerst was ik een beetje, tja, niet helemaal honderd procent door de neveneffecten van de drugs. Ik denk ook dat ze naar de medische rapporten keken, PCP zagen en dachten “Oh mijn God!” Maar gedurende de tijd dat ik medicijnen nam merkten ze op dat ik me niet gedroeg zoals de rest van de patiënten. Uiteindelijk kwamen ze tot de conclusie dat er misschien niet zoveel mis was met mij. Ik voelde me een beetje als Randle McMurphy. Dus hier volgt een goed advies: als je ooit denkt dat je gek wordt, probeer dan eens twee weken te vertoeven in een psychiatrische instelling! Ik heb echte gekken gezien daar. In vergelijking met hen ben ik gewoon een beetje excentriek.

En wat gebeurde er toen je vrijkwam?
Dat was de druppel voor mijn partner. Ze zei dat ze niet machteloos kon toekijken hoe ik mezelf kapotmaakte. Toen ik thuiskwam was ze weg, Nesbitt was nog steeds dood en al de arylcyclohexylamines die ik had onderzocht waren geconfisqueerd en vernietigd.

Dat is echt vreselijk. Alexander Shulgin vond altijd dat dissociatieve hallucinerende middelen nutteloos waren als psychotherapeutische medicijnen en John Lilly was van mening dat zelfs wanneer je denkt dat de effecten van ketamine zijn uitgewerkt, er een onderstroom van hallucinaties blijft hangen die voorkomen dat je ooit weer helemaal jezelf wordt. 
En ondanks het feit dat ik dat allemaal wist, negeerde ik alle dingen die erop wezen dat ik weggleed. De arylcyclohexylamines schudden te veel van de beloningssystemen in de hersenen wakker, met de dopamineheropnameremmer, de NMDA-tegenstelling en de µ-opioïde-affiniteit. Ze lenen zich ervoor om misbruikt te worden en je te laten ontsnappen in een fantasiewereld. Ik hoorde mezelf dolenthousiast praten over chemicaliën die ik slechts één of twee keer had geprobeerd, roepend dat het Huxley’s soma was of moksha was, of Polidamma’s Nepenthe. Ik ben me gaan realiseren dat dissociatieve hallucinerende middelen een hele donkere kant hebben die klassieke geestverruimers met serotonine niet hebben.

Juist. Eén methoxetaminegebruiker gaf aan een soort van psychotische identiteitscrisis beland te zijn. Hij streelde impulsief de borsten van een vreemde, alsof hij werd gedreven door een externe kracht. Het automatisch strelen van borsten onder invloed van ketamine is ook door John Lilly gerapporteerd. Misschien is de NMDA-ontvanger van invloed op het impulsieve borsten knijpen.
Daar zou een mooi wetenschappelijk onderzoek zijn! We hebben nog veel te leren over het menselijk brein.

3) De µ-opioïde-ontvanger wordt gezien als initiator van het euforische, versterkende effect van heroïne en co. Recent werk van J.V. Wallach over 3-MeO-PCP heeft aangetoond dat het affiniteit heeft met de µ-opioïde-ontvanger, wat suggereert dat methoxetamine hoogstwaarschijnlijk ook een onbeduidende opioïde is. Dit wil niet zeggen dat methoxetamine niet verslavend of plezierig is, maar simpelweg dat het waarschijnlijk effecten teweegbrengt via een verschillend farmaceutisch mechanisme. 
4) Tiletamine is het hoofdbestanddeel van Telazol, een rustgever gebruikt door dierenartsen voor het verdoven van ijsberen, elanden en zeeleeuwen. De effecten zijn vaak beschreven als “koud en klinisch”, maar dat weerhoudt veel dierenartsen er niet van om het veelvuldig te gebruiken.

Psychonaut John Lilly construeerde deze dosis-en-responscurve en beschreef zijn ervaringen (in de derde persoon enkelvoud): “Later bevond John dat er een klein na-effect was dat enkele uren standhield. De vallende curve ging niet helemaal naar nul en dit werd veroorzaakt door het kleine na-effect dat onopgemerkt bleef bij de eerste experimenten.

Wat zou je mensen die doorgaan met het experimenteren met methoxetamine adviseren?
Als mensen verantwoordelijkheid zouden hebben, dan zou dat genoeg zijn, maar sommige mensen weten gewoon de betekenis van het woord verantwoordelijk niet en die mensen zie je vaak veranderen in een wrak. Er zijn al mensen met een overdosis methoxetamine in het ziekenhuis beland. Ook is er een suïcidaal meisje dat naar het appartement van een vriend ging, een zak onbekend poeder pakte en besloot zichzelf ermee van kant te maken, niet wetende dat het methoxetamine was. Ze was niet gewond, maar het kwam wel in de krant. En weet je, ik heb gezien dat in Zweden pas geleden iemand methoxetamine en MDAI in zijn aderen spoot en overleed.

Wacht even, wat was dat?
Iemand in Zweden injecteerde 100 mg methoxetamine en 400 mg MDAI.

En deze persoon overleed?
Ja, er ontstonden hartproblemen en die persoon overleed. Als het aan mij had gelegen was methoxetamine nooit op de markt gekomen. Het laat een meer dan ranzige smaak achter in je mond. Je denkt meteen “als ik mijn mond sowieso niet had opengedaan dan was dit nooit gebeurt.” Maar mensen hebben contact met me gezocht om me te bedanken omdat methoxetamine hen heeft geholpen. Ik weet dat sommige mensen verlost zijn van depressies zoals ze dat nog nooit eerder hebben ervaren. Het anti-depressie-effect van methoxetamine slaat meteen in en het werkt superlang. Het kan voorkomen dat mensen een emotioneel kasplantje worden en het heet een dosis die laag genoeg is om niet schadelijk te zijn voor de blaas, zoals bij ketamine wel het geval is. Er zit een grote positieve kant aan, maar als er iets naars gebeurt, zoals een overdosis, moet je je wel klote voelen door het hele gebeuren.

Ik heb de chemicus David Nichols gevraagd wat hij vond van de doden en amputaties gerelateerd aan 4-MTA en Bromo-Dragonfly en hij zei dat hij “diep geschokt” was. 
Je moet hier wel geschokt door zijn als je geen psychotische karaktereigenschap in je persoonlijkheid hebt. Ik weet alleen dit: ik ben verantwoordelijk voor de dood van een mens. Je zou kunnen zeggen dat het de last is die je draagt als je een drug op de markt brengt. Ik bedoel, denk aan thalidomide. Het wordt nog steeds gebruikt om lepra te behandelen, of de ziekte van Hansen zoals het volgens mij tegenwoordig heet. Ik wed dat als de chemicus Wilhelm Kunz nog zou leven, hij nog steeds nachtmerries zou hebben over de misvormde baby’s die in de jaren ’60 ter wereld kwamen, hoe goed het middel ook is voor leprapatiënten. Dit soort dingen voeden nachtmerries.

Je weet het nooit. De chemicus Louis Fieser voelde zich niet schuldig over de uitvinding van napalm.
Ja, maar aan de andere kant heeft één procent van de bevolking last van een psychotische persoonlijkheid en die voelen geen empathie of schuld, en kunnen zulke dingen doen. Zoals ik al zei bij mijn masteronderzoek is het doden van dieren te veel van het goede.

Je moet jezelf niet schuldig voelen; alle technische innovaties hebben de capaciteit om mensen pijn te doen.
Tja, het is mijn goede katholieke schuldgevoel. Je kan de jongen wel uit het katholicisme halen, maar niet het katholicisme uit de jongen. En ik zoek soms gewoon naar dingen om me schuldig over te voelen. Je kunt de jongen uit de 3-methoxylated-arylcyclohexylamines halen, maar je kunt de 3-methoxylated-arylcyclohexylamines niet uit de jongen halen. Zeggen ze… Ai, laten we hopen dat het niet waar is.