O Chris Christodoulou Ζει Κάνοντας Μουσική για Video Games

Σε μια χώρα όπου οι καλλιτέχνες είναι σχεδόν αόρατοι, υπάρχουν κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις που καταφέρνουν να επιβιώνουν κόντρα σε κάθε δυσκολία. Άνθρωποι που κυνηγούν το αντισυμβατικό όνειρό τους και τα καταφέρνουν μια χαρά. Ένας από αυτούς είναι και ο Chris Christodoulou, ο οποίος είχε όνειρο να γράφει μουσική για video games και τελικά το έκανε πραγματικότητα. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σπάρτη και έπειτα από σπουδές στο εξωτερικό αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα και να εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα. Ο Chris ίσως είναι ο μόνος Έλληνας μουσικός που μπορεί να ισχυριστεί ότι ζει μια άνετη ζωή δημιουργώντας soundtracks για video games. 

Οι φίλοι των indie games τον γνωρίζουν από τη δουλειά του σε παιχνίδια όπως το Risk of Rain και το The Sea Will Claim Everything. Ωστόσο, έχει γράψει μουσική και για ταινίες μικρού μήκους και άλλα project, ενώ μετράει εκατομμύρια streams σε Youtube και Spotify, και δεκάδες χιλιάδες downloads στο Bandcamp. Πρόκειται για ένα μικρό success story που σε κάνει να ελπίζεις για το μέλλον - και ας φαίνονται όλα ζοφερά. Είχα μεγάλη περιέργεια να τον γνωρίσω και έτσι κανονίσαμε να πάμε μια βόλτα και να τα πούμε. Ο καιρός, όμως, είχε άλλα σχέδια και έτσι περάσαμε ένα βροχερό πρωινό μιλώντας μέσω Discord. Ούτως ή άλλως, αυτού του είδους την επικοινωνία την έχουμε συνηθίσει πια.

VICE: Να υποθέσω ότι ήσουν gamer;
Chris Christodoulou: Ναι. Ο πατέρας μου ήθελε να έχουμε υπολογιστή σπίτι, ακόμα και την εποχή που ήμουν πιτσιρικάς και δεν ήταν τόσο συνηθισμένο. Με το που μπήκε στο σπίτι το πρώτο PC, κάθισα μπροστά του και από τότε νιώθω ότι δεν σηκώθηκα ποτέ. Έπαιζα συνεχώς παιχνίδια, όμως είχα την περιέργεια να ψαχτώ λίγο παραπάνω. Θυμάμαι ότι με τους φίλους μου στη γειτονιά, είχαμε φτιάξει τα δικά μας "Windows". Είχαμε προγραμματίσει να ανοίγεις τον υπολογιστή και να εμφανίζεται μια εικόνα και ανάλογα με το νούμερο που θα πατούσες, σε έβαζε στο παιχνίδι που αντιστοιχούσε. Αυτά σε DOS, έτσι; Δεν υπήρχαν καν Windows τότε. Μαζευόμασταν στο γραφείο του πατέρα μου ή σε σπίτια φίλων και παίζαμε games, κυρίως adventure, παιχνίδια της LucasArts και της Sierra. Προτιμούσαμε τα point and click. 

Αγαπημένα παιχνίδια; 
Σίγουρα το Grim Fandango. Ήταν ένα παιχνίδι που ξεπέρασε όσα είχα δει μέχρι τότε (1998) από όλες τις απόψεις. Τρομερή ιστορία, κορυφαίοι χαρακτήρες και απίστευτη μουσική. Το να παίζεις αυτό το παιχνίδι ήταν μια εμπειρία, ένα μεγάλο κατόρθωμα για τον κόσμο των video games. Προτιμώ να παίζω παλιότερα παιχνίδια, κυρίως λόγω έλλειψης χρόνου. Το μεγάλο μου πρόβλημα είναι ότι αγοράζω πολλά games της indie σκηνής, τα οποία συνήθως δεν παίζω ποτέ. Το κάνω για την αλληλεγγύη, είμαστε μια μικρή σκηνή και πρέπει να στηρίζουμε ο ένας τον άλλο. Με γοητεύουν, τα αγοράζω και έτσι έχω αμέτρητα παιχνίδια που περιμένουν στην ουρά. 

Ήθελες από μικρός να φτιάχνεις soundtracks για games; 
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, πρόσεχα τις μουσικές στα παιχνίδια. Από πολύ μικρή ηλικία με είχαν γράψει οι γονείς μου σε ωδείο και ήξερα από μουσική. Βέβαια, δεν μπορούσα να καταλάβω πώς οι μουσικοί περιορισμοί καθόριζαν τη φόρμα πάνω στην οποία μπορούσαν να δημιουργήσουν οι καλλιτέχνες. Στις πρώιμες κονσόλες δεν μπορούσες να ηχογραφήσεις όργανα, υπήρχε απλώς μέσα στο παιχνίδι ένας προγραμματισμός που έπαιζε ζωντανά τη μουσική. Τρία κανάλια πάνω στα οποία μπορούσες να προσθέσεις ένα 8-bit εφέ, που έδινε την αίσθηση ότι υπήρχε beat.

Άκουγα απλούς ήχους και έμενα εκεί. Κατάλαβα πολύ περισσότερα όταν σπούδαζα και έφτασα στην εποχή του Μπαρόκ. Έβλεπα, για παράδειγμα, ότι υπήρχε μία φούγκα με δύο φωνές. Έτσι έκαναν και αυτοί, είχαν δύο «φωνές» και έγραφαν αντιστίξεις. Άρχισα λοιπόν να καταλαβαίνω το artistry που υπήρχε πίσω από εκείνες τις μουσικές και το πόσο «τέντωναν» οι καλλιτέχνες τις δυνατότητες που είχαν στα χέρια τους. 

Ένα κομβικό σημείο για μένα ήταν το Monkey Island της LucasArts. Τα όργανα που θα άκουγες είχαν να κάνουν με την κάρτα ήχου που είχες. Δηλαδή, ήταν προγραμματισμένο σε ένα σημείο να παίξει μια τρομπέτα, αλλά ο ήχος της ήταν διαφορετικός ανάλογα με τις δυνατότητες της κάρτας σου. Παράλληλα, υπήρχε ένα cross-fade ήχων. Έπαιζε η μουσική του παιχνιδιού και ανάλογα με το δωμάτιο στο οποίο έμπαινες, άλλαζε η ενορχήστρωση. Τότε συνειδητοποίησα ότι με τη μουσική του παιχνιδιού μπορείς να κάνεις πράγματα που δεν γίνονται αλλού. Άρχισα να σκέφτομαι, λοιπόν, ότι ήταν κάτι που θα ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Περισσότερο σαν όνειρο - όπως λένε πολλά παιδιά ότι θέλουν να γίνουν rockstars, εγώ ήθελα να γίνω συνθέτης μουσικής για games. 

Υπάρχουν συνθέτες του χώρου που θαυμάζεις; 
Αρκετοί. Ο Peter McConnell (Grim Fandango) είναι ένας από αυτούς. Δεν μπορώ να μη θαυμάσω τον Michael Land που έχει γράψει τη μουσική για το Monkey Island και το The Dig - άλλο αγαπημένο μου παιχνίδι με τρομερή ambient μουσική. Επίσης, μου αρέσει ο Jesper kyd (Hitman, Assassin's Creed) και αρκετοί ακόμη.  

Πώς κατάφερες να μπεις σε αυτή τη σκηνή;
Στέλνοντας εκατομμύρια e-mail (σ.σ. γέλια). Προσπαθούσα για πολύ καιρό να βρω τι θα κάνω για να ζήσω από τη μουσική. Είχα βρεθεί στο Άμστερνταμ όπου έκανα ένα μεταπτυχιακό πάνω στη μουσική για κινηματογράφο. Ήταν δημιουργικά χρόνια, έγραφα συνεχώς μουσική, είτε για τα μαθήματα είτε για ταινίες μικρού μήκους. Οι συνθήκες είχαν ωριμάσει, η indie σκηνή του gaming ήταν σε άνθιση και έτσι δεν χρειαζόταν να παρακαλάς τους μεγάλους για συνεργασίες. Μπορούσες να στείλεις ένα προσωπικό μήνυμα με το Soundcloud σου σε έναν ανεξάρτητο developer και να του πεις ότι ενδιαφέρεσαι να δουλέψεις μαζί του.

Τα περισσότερα mail έμειναν αναπάντητα, μέχρι που βρήκα ένα άτομο με το οποίο είμαστε πλέον φίλοι. Είχε ένα blog όπου έγραφε για παιχνίδια και ετοίμαζε μια ελληνική εταιρεία μέσω της οποίας θα κυκλοφορούσαν indie παιχνίδια. Ήρθα σε επικοινωνία μαζί του και με παρέπεμψε σε έναν φίλο του, ο οποίος ετοίμαζε ένα παιχνίδι που διαδραματιζόταν σε έναν κόσμο που είχε δημιουργήσει. Υπήρχε ήδη συνθέτρια που είχε κάνει τα προηγούμενα soundtracks, όμως έμεινε έγκυος και δεν είχε χρόνο για να γράψει. Έτσι, πήρα εγώ το project και αφού έβαλα το πόδι στην πόρτα, αρνήθηκα να το κουνήσω.

Ποιο ήταν αυτό; 
Το The Sea Will Claim Everything.  

Τα περισσότερα κέρδη σου από πού έρχονται; 
Κοίτα, είναι λίγο πολύπλοκη η απάντηση. Γενικά είμαι ένας αρκετά οικονομικός συνθέτης, δεν ζητάω πολλά χρήματα για να γράψω ένα πλήρες soundtrack. Πλέον προσπαθώ να διαπραγματεύομαι κάποια bonus στα συμβόλαιά μου. Αν φτάσει δηλαδή το παιχνίδι έναν αριθμό πωλήσεων, παίρνω κάποια έξτρα χρήματα. Σε αυτό που έχω επενδύσει από την αρχή, συνειδητά, είναι το να πουλάω τον εαυτό μου και να χτίζω fanbase. Θέλω ο κόσμος να γνωρίζει ότι είμαι εγώ πίσω από την εκάστοτε μουσική.

Παρόλο που δεν έχω γράψει για παιχνίδια-μεγαθήρια, υπάρχει κόσμος που με ακολουθεί. Έτσι, ένα μεγάλο ποσοστό εσόδων έρχεται από το streaming. Έχω την τύχη να εκτίθεμαι με ευκολία μέσω των παιχνιδιών. Σκέψου ότι το τελευταίο για το οποίο έγραψα μουσική έχει φτάσει τους τρία εκατομμύρια παίκτες παγκοσμίως. Αν από αυτούς έρθει έστω το 5%, είναι πολύ σημαντικό νούμερο. Παράλληλα προσπαθώ να έχω και interaction με το κοινό, δεν αποστασιοποιούμαι. 

Πώς δουλεύεις τη μουσική για ένα παιχνίδι; 
Στην αρχή παίρνω κάποιες εικόνες από το παιχνίδι και κάνω μια συζήτηση με τον deveoper σχετικά με το πώς φαντάζεται τη μουσική. Πλέον, έχω φτάσει σε ένα επίπεδο που γνωρίζουν τη δουλειά μου και με προσεγγίζουν γνωρίζοντας τι να περιμένουν από μένα. Ανταλλάσσουμε κάποια references και στη συνέχεια δουλεύουμε παράλληλα δοκιμάζοντας ιδέες μέχρι να «κλειδώσει» ο ήχος.

Στα περισσότερα παιχνίδια που έχω δουλέψει, έχουμε μουσικές οι οποίες παίζουν με το που ξεκινήσει η εκάστοτε πίστα - playback, δεν έχει περίπλοκες συνθήκες αλληλεπίδρασης με τις κινήσεις του παίκτη. Υπάρχουν περιπτώσεις που έχω γράψει εντελώς ελεύθερα. Μου ζητάνε δηλαδή πέντε τραγούδια για πίστες και πέντε για boss fights, τους τα δίνω και τα τοποθετούν αναλόγως. Ωστόσο, έχω δουλέψει και πάνω σε συγκεκριμένες συνθήκες (χώρος, συναισθηματική κατάσταση και ένταση).

Πολλοί γράφουν διαφορετικά τραγούδια για το παιχνίδι, σε σχέση με το πώς είναι στο soundtrack. Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις όπου υπάρχει αλληλεπίδραση μουσικής με όσα συμβαίνουν στο game. Έχει εξελιχθεί τόσο πολύ ο ήχος τα τελευταία χρόνια, είναι τρελό. Υπάρχουν, για παράδειγμα, προγράμματα που «κουμπώνουν» πάνω στη γλώσσα προγραμματισμού του παιχνιδιού και μπορούν να κάνουν τα πάντα. «Διαβάζουν» το κομμάτι και το συνδυάζουν με όσα γίνονται στην οθόνη. Αυτή η δυναμική της μουσικής μέσα στο παιχνίδι είναι πολύ όμορφη και σου δίνει πολλές δυνατότητες.  

VICE Video: VICE Talks Film: Θανάσης Νεοφώτιστος

Θα σε ενδιέφερε να γράψεις album που να μην έχει σχέση με video games; 
Ναι, είναι από τους βασικούς μου στόχους. Δεν θέλω να είμαι μόνο συνθέτης μουσικής για παιχνίδια. Προφανώς δεν έχω πρόβλημα να είμαι μόνο αυτό, αλλά θα ήθελα να κάνω κι άλλα πράγματα. Να γνωρίζει το κοινό ότι ο άνθρωπος πίσω από τη μουσική του Risk of Rain είναι ο Chris Christodoulou.

Σήμερα ο μουσικός πρέπει να είναι ενημερωμένος και για το business κομμάτι. Τι συμβουλές θα έδινες σε έναν νέο καλλιτέχνη που, είτε θέλει να κάνει το ίδιο με σένα είτε να πετύχει στη μουσική;
Η βασική μου συμβουλή είναι να έχει παρουσία σε όλες τις μουσικές πλατφόρμες. Μπορείς πολύ εύκολα να βρεις online έναν διανομέα και να βάλεις τη δουλειά σου παντού. Ξέρω, είναι βαρετή διαδικασία αλλά δεν γίνεται να λείπεις. Οπωσδήποτε πρέπει να έχεις παρουσία στο Bandcamp. Είναι αδιανόητο να μην έχεις προφίλ εκεί. Επίσης, παρουσία στο YouTube. Μπορεί να μη βγάλεις ποτέ χρήματα από το YouTube, αλλά στην πραγματικότητα είναι το καλύτερο forum που υπάρχει.

Φτιάξε το artwork, ανέβασε καλής ποιότητας αρχεία, έλεγξε πώς βγαίνει η μουσική σου εκεί έξω. Φτιάξε ένα QR Code που να οδηγεί στις σελίδες σου, να τις σκανάρει κάποιος και να βγαίνει στο Bandcamp ή στο Spotify. Ο κόσμος θα σε ψάξει μία φορά, δεν θα περιμένει έναν χρόνο για να ανεβάσεις τη μουσική σου στο Spotify. Στη συνέχεια, φυσικά, θέλει ατελείωτο «σπρώξιμο». 

Θεωρείς δικαιολογημένη την γκρίνια της μουσικής κοινότητας σχετικά με το revenue του Spotify; 
Είναι κάτι που προβληματίζει και μένα. Το πρώτο κύμα διαμαρτυριών αφορούσε τεράστιους καλλιτέχνες, αφού για πολύ μεγάλο διάστημα ήταν μια «κλειστή» πλατφόρμα. Τότε, είχε να κάνει περισσότερο με το γεγονός ότι οι εταιρείες δεν τους έδιναν λεφτά από το Spotify. Αυτό το είδα και από τα δικά μου νούμερα, δεν γίνεται να παίρνω εγώ με κάποια χιλιάδες streams χρήματα και να μην παίρνει η Beyonce. Βγαίνουν πολλά χρήματα από εκεί. Το θέμα είναι ποιος τα παίρνει. Το Spotify ίσως θα έπρεπε να είναι πιο ξεκάθαρο σχετικά με το πώς υπολογίζονται τα κέρδη από τα streams. 

Τι μουσική ακούς; 
Αγάπησα μπάντες όπως οι Pink Floyd, οι Dream Theater και οι Queen. Πάνω από όλα, όμως, έχω τους Beatles. Αυτές οι μπάντες επανέρχονται ανά διαστήματα στο playlist μου. Μεγαλώνοντας άκουσα αρκετά Progressive, Porcupine Tree και πολλά ακόμη. Πέρασα μια φάση που έδινα μεγάλη έμφαση στην τεχνική, κάτι που ξεπέρασα αργότερα. Σπουδάζοντας, μπήκαν οι ορχήστρες και η κλασική μουσική στη ζωή μου. Βαριέμαι αφόρητα να ακούσω Μότσαρτ, αλλά μπορώ να ακούσω πολύ ακραία πράγματα από τον 20ό αιώνα. Μπορώ να ακούω με τις ώρες Ξενάκη. Μετά από όλα αυτά βέβαια, έφτασα και στην jazz. 

Από εδώ και πέρα, τι περιμένουμε από σένα; 
Δουλεύω με έναν φίλο μου πάνω σε ένα narrative podcast. Ένα project για το οποίο είμαι πολύ ενθουσιασμένος. Έχει γράψει μια ιστορία που θα εξελίσεται σε επτά 15λεπτα επεισόδια και εγώ γράφω τη μουσική που θα παίζει στο background και κάνω το sound design. Την εκφώνηση έχει αναλάβει o Peter Wingfield, που έπαιζε τον Methos στην 90's σειρά Highlander και έχει κάνει εκπληκτική δουλειά. Από εκεί και πέρα γράφω κάποιες επιπλέον μουσικές για ένα expansion του Risk of Rain 2  -ακόμα είναι νωρίς να πω περισσότερα- και όπως σου είπα πριν, θέλω να ξεκινήσω επιτέλους τον πρώτο μου προσωπικό δίσκο, ο οποίος θα είναι πιθανότατα ένας φόρος τιμής στον H.P. Lovecraft.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Περισσότερα από το VICE

O Sigma Δεν το Ζει Όπως Φαντοζόταν το Rap Game

Οι Ειδήσεις που μας Έκαναν να Σκεφτούμε ότι το 2020 Δεν Ήταν Εντελώς Σκατά

Vintage Φωτογραφίες Ενός Από τα Μεγαλύτερα Αρχεία Tattoo Art Παγκοσμίως

Ακολουθήστε το VICE σε Twitter, Facebook και Instagram.