Daten

Het Ierse dorpsfeest waar jaarlijks duizenden vrijgezellen op afkomen

In Lisdoonvarna komen al 170 jaar lang singles bijeen om te drinken, te dansen en aan elkaar gekoppeld te worden door een oude man met een baard die Willie heet.
lisdoonvarna matchmaking festival
GASTEN BIJ LISDOONVARNA. FOTO: HOMER SYKES / ALAMY STOCK PHOTO

Als je op de hoogte wil blijven van onze beste stukken zonder je suf te scrollen, schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief.

In een dorpje in het westen van Ierland wordt al 170 jaar lang hetzelfde gigantische feest georganiseerd, speciaal voor vrijgezellen.

Er wonen niet meer dan 800 mensen in Lisdoonvarna, maar in september zijn dat er vijf weken lang zeker honderd keer zoveel: dan wordt namelijk het Lisdoonvarna Matchmaking Festival gehouden. Er komen singles op af tussen de achttien en tachtig jaar vanuit heel Ierland (en een handjevol uit het buitenland). Elke dag van de maand zijn er van elf uur ‘s ochtends tot twee uur ‘s nachts vijftien locaties geopend in de enige straat van het dorp, waar gedanst kan worden.

Advertentie

Lisdoonvarna is zowel een matchmaking- als countrymuziek-evenement. De afgelopen jaren is jive erg populair geworden onder Ierse jongeren die op het platteland wonen, maar ook showbands en countrymuziek spelen al lang een grote rol in het festival, omdat ze zich goed lenen voor het Ierse set dancing.

“Dansen is een goede manier om mensen samen te brengen,” zegt Julie Carr, die de afgelopen zes jaar de marketing en pr voor het festival heeft gedaan. “Iedereen komt hier echt om liefde te vinden. In Lisdoonvarna is wat dat betreft niks veranderd; de tijd heeft hier stilgestaan.”

willie daly lisdoonvarna

FOTO: CHRIS DORNEY / ALAMY STOCK PHOTO

Willie Daly is als derde generatie ‘traditionele Ierse matchmaker’ het gezicht van Lisdoonvarna, en hij zegt al meer dan drieduizend matches te hebben verzorgd. Elke keer dat ik hem belde om te vragen waar hij was, en of hij tijd had voor een interview, benadrukte hij dat hij nog wel een knappe, lange man voor me in gedachten had.

Langs de weg naar het dorp kun je zijn bebaarde gezicht op de billboards zien, en op de weg naar zijn huis in het nabijgelegen dorpje Ennistymon ook handbeschilderde borden waarop ‘Donkey Farm Matchmaking Museum’ staat. Willies huis – dat naast het huis staat waarin hij is opgegroeid – is namelijk zowel een ezelboerderij als zijn eigen matchmaking-kantoor. Tijdens het festival komt hij graag in de Matchmaker Bar in de hoofdstraat, waarop ook zijn gezicht geschilderd is. Willie staat er afgebeeld met twee engelen, en houdt zijn matchmaking-boek vast alsof hij Jezus is die een lammetje draagt.

Advertentie

Ik word welkom geheten in zijn keuken, die een beetje rommelig is en wat wegheeft van een pub, en we gaan zitten met een kopje thee. Willie is 76 jaar, en het type waar je eindeloos oogcontact mee kunt hebben zonder dat het ongemakkelijk wordt.

Hij laat me het formulier zien dat iedereen moet invullen om zich aan te melden. Veel mensen melden zich ter plekke aan, en na het festival loopt hij ze na en kijkt hij welke koppeltjes er zijn gevormd. Het hele jaar door biedt hij zijn diensten aan, door belletjes te plegen, brieven te versturen en e-mails te verzenden. Hij rekent tien tot vijftien euro – de goedkopere prijs is voor de vrouwen. Tijdens het festival komen de jonge vrouwen meestal wat eerder op de avond, en de mannen later, “als ze wat whiskey hebben gehad.”

Op het formulier vul je de datum in, je naam, geboortedatum, geboorteplaats, adres, telefoonnummer, e-mailadres, beroep, autoregistratie, burgerlijke staat, aantal kinderen, hobby’s en interesses, en natuurlijk je partnervoorkeuren.

“Ik ben heel visueel ingesteld,” legt Willie uit. “Ik zoek dus vooral partners die qua uiterlijk bij elkaar passen. Daarom is het formulier ook zo eenvoudig – je kunt wel zoveel opschrijven, maar wat er uiteindelijk vooral toe doet is of je je aangetrokken voelt tot iemand.”

Later hoor ik dat er eerst ook vragen op het formulier stonden, zoals: “Wat zie jij als voornaamste verschil tussen mannen en vrouwen?” of “Wil je het liefst dat mensen contact met je zoeken via oogcontact, door te lachen of met andere lichaamstaal?” Dat lijken me prima vragen die je ieder jaar zo weer opnieuw kunt stellen. Ik vraag me af wat Willie zelf als derde generatie matchmaker heeft veranderd aan de tradities, en welke geheimen over de liefde hij van zijn vader heeft meegekregen.

Advertentie

“Hij zei er nooit wat over, maar ik zag het gewoon – ik ben ermee opgegroeid,” zegt Willie over zijn vader Henry. Willie leerde de kneepjes van het vak bij de veebeurzen waar de feesten destijds werden gehouden.

Tot in de jaren zeventig was het de gewoonte dat er ook een bruidsschat moest worden gegeven – wat meestal neerkwam op vee. Het festival wordt in september gehouden omdat het vlak na de oogst is; vroeger kwamen boeren op het evenement met contant geld en een kudde vee, zodat ze meteen konden onderhandelen. “Als een meisje er goed uitzag hoefde het maar een kleine bruidsschat te zijn, misschien één varken,” legt Willie uit. “Als het meisje niet zo knap was moest de bruidsschat groter zijn. Laten we zeggen: drie vette varkens.”

matchmaker's book lisdoonvarna

HET GROOTBOEK VAN HET MATCHMAKING FESTIVAL. FOTO: ROS DRINKWATER / ALAMY STOCK PHOTO

De manier waarop Willie naar relaties tussen mensen kijkt is geworteld in een andere tijd en manier van leven, maar zijn aanpak houdt al decennialang stand. Liefde is immers tijdloos, zegt hij. En misschien maakt juist dat zijn opvatting van moderne romantiek een beetje verwarrend.

“De klok is weer teruggedraaid: het is weer terugveranderd in hoe het een halve eeuw geleden was. Ik zie nu mensen die eind twintig of midden in de dertig zijn, en het niet langer willen uitstellen – ze willen kinderen en een gezin stichten.”

Willie gebruikt nog altijd het grootboek van zijn voorouders. Het valt enigszins uit elkaar en wordt bijeengehouden door rubberen bandjes, en hier en daar steken extra bladzijden uit. Sommige dateren uit halverwege de negentiende eeuw, en op sommige staat het woord ‘LOL’ geschreven – niet omdat er wat te lachen viel, maar omdat dit staat voor ‘lots of land’.

Advertentie

Het boek is inmiddels meer een talisman dan dat het daadwerkelijk gebruikt wordt, in ieder geval niet zoals de vader en opa van Willie dat deden. Wat mensen precies willen is in de tussentijd ook sterk veranderd – honderd jaar geleden waren er ook andere redenen om mensen aan elkaar te koppelen. Aangezien het festival nog altijd hetzelfde is, zou je je dus ook af kunnen vragen wat voor invloed dat heeft op de moderne liefdeslevens.

Een jonge vrouw uit Dublin die ik op het festival ontmoet vertelt dat ze niet het idee heeft dat Ierland een echte datingcultuur heeft. “Ierse mannen wagen nooit de eerste stap, ze zijn best gereserveerd. Ze willen wel, maar hebben uiteindelijk niet zoveel in hun mars.”

“Op een eiland leven heeft een groot voordeel: je ontwikkelt samen een heel eigen manier van leven,” gaat Willie verder. “Ieren zijn over het algemeen heel rustig en zachtaardig, omdat ze veel natuur in zich hebben. Uiteindelijk houden ze van iedereen. De mannen zijn niet bang voor romantiek – ze zijn gewoon verlegen. Ze zeggen weleens dat er niemand zo romantisch is als een Ierse man met een slok op. Zonder whiskey of Guinness zou de helft van het land niet getrouwd zijn.”

Ook in de rest van de wereld wordt natuurlijk gedronken tijdens dates, alleen niet zoveel als bij de Ieren. Zeker op dit festival. Ieder jaar komt er een karrevracht aan boerenjongens langs, van tussen de achttien en vijfentwintig jaar oud. Soms komen ze in groepen van twintig, in campers die zich niks aantrekken van de natuurwetten. Zoals een Amerikaanse vrouw zei, die bij de honderden geparkeerde busjes rondom het dorp stond te kijken: “Ze zijn allemaal zo klein. Waar slapen ze?”

Advertentie
lisdoonvarna matchmaking

GASTEN IN DE JAREN TACHTIG. FOTO: HOMER SYKES / ALAMY STOCK PHOTO

De tweede keer dat ik naar het festival ga neem ik mijn vriendin Reyna mee.

Op zaterdag is de Matchmaker Bar broeierig warm, en bomvol met mensen. Voor zover er nog iets van de grond te zien is, glinstert het van de gemorste drank. Als we op de dansvloer belanden wordt de lucht alleen nog maar vochtiger. Een vrolijk stuiterende man schopt me per ongeluk tegen mijn knie – vier keer. De band, Outta Diesel, heeft al voor een goede sfeer gezorgd, en zodra het intro van Proud Mary wordt ingezet klinkt er gejuich. Reyna en ik steken onze armen boven ons hoofd, om onszelf te beschermen tegen alle drank die naar beneden regent, al heeft dat natuurlijk geen enkele zin.

We gaan naar het Ritz Hotel, en zien daar in paarse verlichting allemaal mensen van tussen de vijftig en tachtig – ze staan op een rijtje en doen allemaal dezelfde dans. We gaan weer weg en stappen binnen bij Meg Maguire’s, de pub ernaast.

Daar ontmoeten we Liam, die tegen de bar aanleunt en een kastanje bruine trui draagt. Ik zeg hem dat ik over het festival schrijf. Hij vraagt waarvoor, en als ik hem antwoord rolt hij met zijn ogen. Liam komt uit Limerick, en is er met een groepje mensen gekomen, waaronder zijn vriendin. Dus nee, zegt hij lachend: hij is niet hier gekomen om iemand te ontmoeten.

“Mensen komen hier ook eigenlijk niet écht om anderen te ontmoeten,” zegt hij.

Liam lijkt ervan overtuigd te zijn dat ik een zoet stuk ga schrijven over hoe charmant dit allemaal is, een soort PS I Love You: Lisdoonvarna. Hij zegt dat jonge mensen vooral komen om te feesten, te drinken, en oké, ook wel om mensen te ontmoeten, maar niet per se iemand met wie je samen oud wordt. Ook hier wordt gewoon gescharreld.

Advertentie

“Maar als je dat dan toch overal kunt doen: waarom komen al die mensen dan hiernaartoe?” vraag ik. Omdat het slagingspercentage hier aanzienlijk hoger is, zegt Liam. Hier stappen mannen aan de lopende band op vrouwen af – dat wordt namelijk van ze verwacht.

Ik moet denken aan wat Willie vertelde, dat Ierse mannen zo timide zijn. Het klinkt misschien een beetje alsof de mannen hier een soort vrijbrief hebben om heel dronken te worden en zich op vrouwen te storten, en dat is het ergens ook wel, maar het is zeker niet het volledige verhaal.

“Lisdoonvarna staat met een voet in de ouderwetse wereld, en een voet in de nieuwe,” zegt Patricia Killeen, die haar masterscriptie over het festival schreef terwijl ze aan de Universiteit van Parijs studeerde. Haar scriptie ging over de koppelgeschiedenis van Ierland, waarbij ze terugging naar de periode waarin dit festival voor het eerst werd georganiseerd, maar ook modernere evenementen in betrok zoals het lhbt-festival van Lisdoonvarna, The Outing. Ze schreef ook over het bronwater van Lisdoonvarna: rond 1900 kwamen mannen naar het dorp om zich door het water te laten reinigen, in de hoop een geschikte vrouw te vinden. “De matchmakers kwamen daar samen om matches te bespreken,” schreef ze. De muziek die tegenwoordig de jongere mensen aantrekt, is volgens haar een subgenre van country en westerse muziek geworden omdat het ook Keltische invloeden heeft.

Advertentie

Als we Patricia ontmoeten, spreekt ze ademloos over Lisdoonvarna, op een manier die aan de ene kant realistisch is, maar tegelijkertijd ook romantisch. “Het festival heeft hevige sociaal-economische veranderingen in het land moeten doorstaan. Willie was slim. Tijdens de economische bloei in de jaren negentig bood hij vrijgezelle boeren aan als rijke, welgestelde mannen. Sindsdien is het veel acceptabeler geworden dat oudere vrouwen met jonge mannen daten – hij heeft dus eigenlijk de weg vrijgemaakt voor cougars.”

“Willie is een geweldige man,” voegt ze toe. “Zijn leven staat in het teken van liefde. Lisdoonvarna is met geen andere plek te vergelijken. Het is net als Las Vegas, alleen bestaat de dag niet volledig uit gokken, maar uit liefde.”

Er komen ook buitenlanders op af, en dan vooral veel Amerikaanse vrouwen. Bijna iedereen is wit. Ik sprak wel drie Zimbabwaanse vrouwen die op een veilige afstand van de pubs stonden, maar zij waren asielzoekers die in Lisdoonvarna verblijven.

Voorafgaand aan het festival raakte ik in gesprek met de Amerikaanse Trina, via de officiële facebookgroep van Lisdoonvarna. Ze is samen met een vriend een week in Ierland, en besloot om ook even een paar dagen op het festival door te brengen.

“Ik ben vrijgezel. Ik denk dat het heel leuk wordt,” zegt ze. “Als je wat ouder bent wordt dat moeilijker.” Trina is vijftig. Ze heeft ook op datingapps gezeten, maar dat vond ze maar niks. “Als mensen ergens niet voor hoeven te betalen, hebben ze het idee dat ze het gelijk helemaal gratis krijgen.”

Advertentie

Ze wist niet veel over het festival, behalve dat het al generaties lang georganiseerd werd en er veel boeren kwamen. “Ik weet niet hoeveel het er precies zijn. Ik vind het wel lief, maar ook rechtdoorzee. Dat krijg je ook wel met dat soort muziek.” Toen ik haar op het festival zag, was haar algemene indruk dat Ierse mannen “beleefder” waren.

lisdoonvarna festival

FESTIVALGANGERS IN LISDOONVARNA. FOTO: ELISABETH BLANCHET / ALAMY STOCK PHOTO

Op mijn laatste dag in Lisdoonvarna krijg ik een e-mail van Julie, waarin ze zegt dat Willie opgevolgd zal worden door zijn dochter Elsha Daly als officiële matchmaker. Of ik haar wil ontmoeten.

Als Elsha aankomt draagt ze een blazer en jeans, en heeft ze een pastelkleurige sjaal om haar nek. Ze vertelt dat ze het wel iets anders gaat doen dan haar vader. De diensten van haar matchmakingservice, die nog een beetje in de kinderschoenen staat, moet vooral moderner zijn. Haar vader maakte voornamelijk gebruik van papier (het domein van zijn website was verlopen toen ik het in september bezocht). Om gebruik te maken van de diensten van Elsha, die voor een heel jaar 250 euro kosten, moet je een formulier van twee pagina’s invullen waarin gevraagd wordt naar je interesses, beroep, waarden, sterrenbeeld, aantal kinderen, wat je zoekt in het partner, hoe je de eerstkomende vijf jaar voor je ziet en wat voor relaties je tot dusver hebt gehad. De volgende stap bestaat uit een uitgebreid gesprek aan de telefoon of face-to-face. Cliënten mogen drie keer opnieuw op date gaan, en Elsha geeft van tevoren geen foto’s van de ander. Afhankelijk van de mensen brengt ze ze alleen in contact en zet ze vervolgens een stapje terug, of helpt ze juist mee om een geschikte afspraak te maken.

Op de namiddag van de laatste zondag van het festival vertelt Elsha dat het binnen een paar dagen weer een spookstadje zal zijn.

Er gaan meerdere verhalen rond over Lisdoonvarna, en ze kloppen allemaal. Dat het een plek is waar mensen samen dansen, iemand ontmoeten en daarmee gaan trouwen. Of dat het een groot zuipfestijn is van een maand lang. Er zijn steeds jonge mensen van het platteland, er zijn stadsmensen die Tinder helemaal zat zijn. Er zijn mensen die mijn Airbnb-gastheer ook wel “september-mensen” noemt – de mensen die pas gescheiden zijn. Er zijn jonge en oudere mannen die luidruchtig drinken, en jonge en oudere vrouwen die van de man-vrouwverhouding genieten en de kans om ook zelf meer op jacht te gaan. Trina vertelde me: “Als dit festival in de VS had plaatsgevonden was er allang iemand neergeschoten.”

“Het festival wordt elk jaar groter,” zegt Elsha, terwijl ze voorover buigt in haar fauteuil. “Dit is een evenement dat nog kan groeien. Er zit geld in. Lisdoonvarna kan groter en nog beter worden. En dat zal ook gebeuren.”