Οι Νύχτες Πρεμιέρας Είναι Επιτέλους Προσβάσιμες σε Ανάπηρους, Τυφλούς και Κωφούς

Αν και η Αθήνα είναι η τελευταία πόλη που θα μπορούσε να πει κάποιος ότι είναι φιλόξενη απέναντι στην αναπηρία, η πρωτοβουλία της Κίνησης Καλλιτεχνών με Αναπηρία έρχεται να πει μέσα από το μεγάλο φεστιβάλ κινηματογράφου «Νύχτες Πρεμιέρας» (με μεγάλο χορηγό την Cosmote TV) ότι η τέχνη, ο πολιτισμός και το σινεμά πρέπει να είναι προσβάσιμα σε όλους.

Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, λοιπόν, η Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία σε συνεργασία με το φεστιβάλ, διασφαλίζει συνθήκες προσβασιμότητας. Φέτος, το 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», φιλοξενεί την ενότητα με θέμα «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς: Σινεμά και Αναπηρία», σε συνεργασία με την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία και τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, από τις 21 έως και τις 24 Σεπτεμβρίου 2017.

«Το θέμα της αναπηρίας στο σινεμά είναι τόσο παλιό όσο και η τέχνη του κινηματογράφου, η οποία, σαν από ειρωνεία, υφίσταται χάρη στο μετείκασμα της όρασης, μια ανθρώπινη κατασκευαστική ατέλεια. Ειρωνεία, επειδή έχουμε συνηθίσει σε μία στερεοτυπική και στρεβλωτική απεικόνιση των αναπήρων στη μεγάλη οθόνη, συνηγορώντας σιωπηλά στη διαιώνισή της. Ο συσχετισμός της με "οσκαρικές ερμηνείες" είναι δημοσιογραφικό κλισέ, ενώ στη "χρυσή εποχή" του ελληνικού κινηματογράφου -που σημειολογικά λήγει με τη Μαρία της Σιωπής- ταυτίζεται με το εύκολο μελόδραμα», λέει ο Θοδωρής Καραμανώλης, υπεύθυνος αφιερωμάτων στις «Νύχτες Πρεμιέρας» και σημειώνει:

«Οι "Νύχτες Πρεμιέρας" ξεκινούν τον διάλογο για το αυτονόητο δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία σε μία κοινωνία ίσης ευκαιρίας. Στο δικαίωμα να εργάζονται και να δημιουργούν, να ερωτεύονται, να βλέπουν σινεμά στις ίδιες αίθουσες, στο δικαίωμα να επιβιώνουν, όπως αναλύεται μέσα από τέσσερα κλασικά φιλμ και τέσσερις διακεκριμένες ταινίες πρώτης προβολής. Στην προσπάθειά μας να ορίσουμε το κοινωνιολογικό και κινηματογραφικό κάδρο μέσα στο οποίο ο διάλογος είναι δυνατός, βρήκαμε πολύτιμο αρωγό την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία, η οποία, πέρα από προγραμματικός και θεσμικός συνεργάτης, πλαισιώνει τις προβολές με ανοιχτές συζητήσεις και δίνει την ακτιβιστική ορμή που απαιτεί το επιθυμητό μήνυμα, για να ξεφύγει από τετριμμένα όρια φεστιβαλικού ενθέτου. Επίσης, χάρη στη συνεργασία τους, οι "Νύχτες Πρεμιέρας" πραγματοποιούν την πρώτη προβολή ξένης ταινίας με ακουστική περιγραφή στη χώρα μας, διευρύνοντας τη σινεφίλ βάση της σε ένα κοινό που στερείται συστηματικά την πλήρη κινηματογραφική εμπειρία».

Στο αφιέρωμα «Τίποτα για Εμάς χωρίς Εμάς: Σινεμά και Αναπηρία» πραγματοποιείται η πρώτη προβολή ξένης ταινίας με διαγλωσσική ακουστική περιγραφή (AD - Audio Description) για ανθρώπους με προβλήματα όρασης και διαγλωσσικούς υπότιτλους για Κωφούς/ες και βαρήκοους/ες (SDH - Subtitles for the Deaf or hard of Hearing), ενώ και το πρόγραμμα θα διατεθεί σε γραφή Μπράιγ, μεγαλογράμματη γραμματοσειρά και σε κώδικα QR. Παράλληλα, οι σινεφίλ σκύλοι-οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι με τους χειριστές/τριες τους. Όπως εξηγεί ο Αντώνης Ρέλλας, συντονιστής της Κίνησης Καλλιτεχνών με Αναπηρία, «Έχουμε υποτιτλίσει αρκετές ταινίες με υπότιτλους SDΗ, που ουσιαστικά είναι υπότιτλοι οι οποίοι για κάθε ηθοποιό έχουν διαφορετικό χρώμα, ενώ σημειώνουν και τις υπόλοιπες πληροφορίες, οι οποίες οι κωφοί δεν προσλαμβάνουν σε μία κινηματογραφική ταινία, αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του έργου και υπάρχει και ακουστική περιγραφή για ανθρώπους με προβλήματα όρασης».

«Για εμάς, πάγια θέση απέναντι στο φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια είναι να συνεργάζεται μόνο με τις αίθουσες που είναι προσβάσιμες για όλους τους ανθρώπους. Σε μία αφιλόξενη πόλη, όπως η Αθήνα, είναι πολύ δύσκολο να βρούμε αίθουσες οι οποίες τηρούν προδιαγραφές προσβασιμότητας. Αυτό όμως είναι κάτι που πρέπει να το δουν πολύ σοβαρά και οι αιθουσάρχες, ώστε να τροποποιήσουν τις κινηματογραφικές τους αίθουσες, καθώς όσο δεν μπαίνουν σε εύλογες προσαρμογές, παρεμποδίζουν το θεμελιώδες δικαίωμα των αναπήρων και εμποδιζόμενων προσώπων να απολαύσουν ισότιμα τέχνη και πολιτισμό», σημειώνει από πλευράς του ο Αντώνης Ρέλλας και συμπληρώνει: «Δεν θα ήταν εφικτό όλες οι ταινίες του Φεστιβάλ να έχουν ακουστική περιγραφή και ειδικό υποτιτλισμό, όλες όμως θα παρουσιαστούν με απλούς υπότιτλους, εκτός από τις μικρού μήκους. Είναι θέμα και των δημιουργών, όμως, αυτό. Δεν είναι μόνο θέμα κόστους. Είναι άγνοια ή έλλειψη ενδιαφέροντος».

Εκτός από την πρόσβαση των αναπήρων στην Τέχνη, ο ρόλος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να μάθουν και οι ίδιοι οι παραγωγοί και σκηνοθέτες ότι το σινεμά πρέπει να είναι για όλους. «Συστηματικά στη χώρα μας αποκλείονται από την ελληνική κινηματογραφική τέχνη πολλοί κωφοί και κωφές, οι οποίοι έχουν πρόσβαση μόνο στις ξενόγλωσσες ταινίες, όπου εκεί οι υπότιτλοι είναι υποχρεωτικοί. Κάνουμε αυτήν την προσπάθεια και όσο κρατά το Φεστιβάλ θα συνομιλήσουμε με παραγωγούς και σκηνοθέτες, ώστε να διευρύνεται η καθολική προσβασιμότητα στο περιεχόμενο της κινηματογραφικής τέχνης. Έτσι κι αλλιώς, αυτός είναι ο σκοπός μας και ο στόχος της συνεργασίας μας με τις "Νύχτες Πρεμιέρας". Μέσα από τις ταινίες που κάνουμε προσβάσιμες, οι ανάπηροι να προσλαμβάνουν κινηματογραφική απόλαυση, αλλά και οι παραγωγοί και οι σκηνοθέτες να διακρίνουν ότι αυτή είναι μία ανάγκη, η οποία δεν είναι καθόλου πολυτέλεια και οφείλουν να την αποδώσουν πίσω στο σύνολο της κοινωνίας - και όχι σε όσες και όσους φέρουν τον κωδικό της "κανονικότητας"», καταλήγει ο Αντώνης Ρέλλας.

Περισσότερα από το VICE

Οι Γερμανοί θα Μάθουν μια Μέρα Πριν από τις Εκλογές τους τι Εστί Ελληνικό Δημοψήφισμα

Απαντήσαμε τις πιο Συχνά Γκουγκλαρισμένες Ερωτήσεις για τη Μέρκελ

Μια Μέτρια Συνέντευξη με τον Άνθρωπο Πίσω από τη Σελίδα του Facebook που Τιμά τη Μετριότητα