«Να Καούν για να Βάλουν Μυαλό, ρε Φίλε» - Οι Διάλογοι την Ώρα που Καιγόταν το Μάτι

Στις 18:14 το απόγευμα της «μαύρης» Δευτέρας 23 Ιουλίου 2018, η πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική είχε περάσει το Λύρειο Ίδρυμα και κατηφόριζε προς το Μάτι. Ο υποδιοικητής της Πυροσβεστικής Αθηνών επικοινώνησε με τον αξιωματικό υπηρεσίας στο τηλεφωνικό κέντρο 199.

Ο διάλογος είναι ενδεικτικός όσων θλιβερών περιλαμβάνονται στο εισαγγελικό πόρισμα των 294 σελίδων, αναφορικά με τις ευθύνες 20 κρατικών αξιωματούχων και των κυβερνητικών στελεχών για την πυρκαγιά που στοίχισε 100 ανθρώπινες ζωές. Όπως προκύπτει από το χρονικό και τους διαλόγους της δικογραφίας, την ώρα που άνθρωποι και περιουσίες καίγονταν στο Μάτι, κανείς από όσους ήταν υπεύθυνοι για τη διαχείριση της κρίσης δεν έκανε τη δουλειά του.

Στο τηλεφωνικό κέντρο της Πυροσβεστικής καταγράφηκαν οι παρακάτω συνομιλίες με πολίτες που καλούσαν μαζικά:

Αντίστοιχα, ήταν συνομιλίες μεταξύ Πυροσβεστικής και Άμεσης Δράσης.

Σε άλλο σημείο, μιλάει αξιωματικός της Πυροσβεστικής με τον αξιωματικό υπηρεσίας του 199 για τους ανθρώπους που είχαν κινδυνεύσει νωρίτερα στην Κινέττα και αμέσως μετά λένε για το Μάτι:

Το παραπάνω σπασμένο τηλέφωνο γινόταν με παράλληλα συστήματα επικοινωνίας – κινητά τηλέφωνα, ασύρματους με αναλογικό και ψηφιακό σήμα. Το σήμα κοβόταν, ασύρματοι τέθηκαν εκτός λειτουργίας, εντολές δεν διαβιβάζονταν εκεί που έπρεπε και σήματα έμεναν στη μέση.

Από τη δικογραφία προκύπτει ότι δεν υπήρχε κανένα σχέδιο διάσωσης, ούτε δόθηκε εντολή εκκένωησης. Η Πυροσβεστική πετούσε το μπαλάκι στην Αστυνομία, η Περιφέρεια και η Πολιτική Προστασία είχαν καταρρεύσει. Στις 18:13, κάτοικοι της οδού Κουντουριώτη 27, στον Νέο Βουτζά, καλούν το 199:

Ο χειριστής κλείνει το τηλέφωνο και αντί να στείλει δυνάμεις, καλεί στις 18:15 στο Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ), αναφέροντας: «Ο δήμος δεν μπορεί να βάλει ένα αυτοκίνητο να βοηθήσει, τα δικά μας σβήνουν». Και το ΚΕΠΠ απαντά: «Ναι, παιδιά, όμως δεν γίνεται όλοι εσείς να παίρνετε μόνο το δικό μου τηλέφωνο. Έχει και δίπλα τρία-τέσσερα εδώ πέρα. Αυτή η κυρία δεν γίνεται να πάρει τηλέφωνο το 100 να πάει ένα περιπολικό; Αυτά που είπε σε εσένα, δεν μπορούσε να τα πει στο 100;».

VICE Video: Φάρμα Κλασσικής Παιδείας

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Στις 18:57, πολίτης ειδοποιεί το 199 από την οδό Μυκόνου 41, στο Μάτι, ότι απειλούνται τρεις γυναίκες, διότι γύρω από το σπίτι καίγονται τα πάντα. Ο τηλεφωνητής απαντά: «Ντάξει, πάρα πολλά περιστατικά, όμως, που είναι έτσι αντίστοιχα με τα δικά σας και κατασκηνώσεις προσπαθούμε να εκκενώσουμε, γίνεται χαμός. Να σας πω, πάρτε το 100, την Αστυνομία, αν μπορούν αυτοί να κάνουν τη μεταφορά».

Το εισαγγελικό πόρισμα διαπιστώνει ότι τις κρίσιμες ώρες δεν υπήρχε ενιαία εικόνα και πληροφόρηση, ούτε καν μεταξύ των τριών τηλεφωνητών, του αξιωματικού επιχειρήσεων, των δύο αξιωματικών υπηρεσίας, καθώς και της διοίκησης του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων. Ο διοικητής του Κέντρου κάλεσε αξιωματικό της Πυροσβεστικής:

Κανείς δεν γνώριζε ποιοι δρόμοι έπρεπε να κλείσουν και πώς γινόταν η εκτροπή της κυκλοφορίας. Στις 18:35, η Άμεση Δράση ζητά από το 199 να πάει στην οδό Θέτιδος 8 στον Νέο Βουτζά, όπου υπήρχει εγκλωβισμένος, επίσης στο Μάτι, στην οδό Κυανής Ακτής 50, επειδή η Αστυνομία δεν μπορούσε να προσεγγίσει. Από τη συνομιλία αποκαλύπτεται ότι την ώρα που η φωτιά είχε περάσει τη Λεωφόρο Μαραθώνος προς το Μάτι, περίπου στις 18:20, ο τηλεφωνητής του 199 απαντούσε: «Δεν ξέρω πού ακριβώς βρίσκεται η φωτιά αυτή τη στιγμή, για να σας πληροφορήσω περισσότερο». Άνθρωποι ζήτησαν βοήθεια στις 19:28 από το ξενοδοχείο Ramada, όπου υπήρχαν εγκαυματίες και μικρά παιδιά. Η φωτιά είχε φθάσει στο πάρκινγκ του ξενοδοχείου στις 18:43.

Μοιραία, όπως αποδείχθηκε, ήταν και η διαχείριση και εκτροπή της κυκλοφορίας. Στη δικογραφία διαβάζουμε ότι «στις 18:25-18:30, όσα οχήματα βρίσκονταν στη Λεωφόρο Μαραθώνος, βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο κλειστές διόδους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διαφύγουν κι έτσι μπροστά στην απειλή της φωτιάς, αντιδρώντες ενστικτωδώς, έστριβαν προς το Μάτι και εισέρχονταν στις κάθετες οδούς». Η έλλειψη ενημέρωσης είχε ως συνέπεια αστυνομικοί να «ενεργούν στα τυφλά, χωρίς κάποιο σχέδιο, αλλά στηριζόμενοι στις ατομικές εμπνεύσεις και πρωτοβουλίες». Την ίδια στιγμή κι ενώ το Λιμενικό στη Ραφήνα γνώριζε τι γινόταν λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, επέτρεψε να δέσουν στο λιμάνι δύο οχηματαγωγά πλοία και όσοι αποβιβάστηκαν, επιβάρυναν ακόμη περισσότερο την κυκλοφορία.

Το εισαγγελικό πόρισμα περιγράφει έναν κρατικό μηχανισμό έτοιμο μόνο στα χαρτιά. Είναι ενδεικτικό ότι στα συμπεράσματα αναφέρεται ότι αντίστοιχα τραγικά αποτελέσματα θα είχαμε ακόμη και αν ήταν μικρότερης έντασης πυρκαγιά και πιο απλό περισταστικό. «Εάν είχε κατ' ελάχιστον λειτουργήσει το σύστημα Πολιτικής Προστασίας και είχε ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός ενημέρωσης-προειδοποίησης των κατοίκων των περιοχών που απειλούνταν, εκείνοι θα είχαν τον χρόνο να απομακρυνθούν πριν πλησιάσει η φωτιά ή ο καπνός και το θερμικό, ακόμη και με ίδια μέσα και όχι απόλυτα οργανωμένα ή να λάβουν μέτρα αυτοπροστασίας έγκαιρα και έτσι να αποτραπούν οι τραγικές συνέπειες για τη ζωή τους», καταλήγει το πόρισμα.

Περισσότερα από το VICE

Στείλε το CV σου Πριν τις 10.00 - Πώς να σε Καλέσουν σε Συνέντευξη για Δουλειά

Αυτές οι Ιστορίες από το Προσωπικό του Steam Athens Είναι Όντως Τρελές

«Κόπηκε» Άρμα με τον Αμβρόσιο και τον Χίτλερ στο Καρναβάλι της Πάτρας