Έζησα σαν Έλληνας Πριν από την Κρίση για μια Mέρα

«Ελλήνων Οδύσσεια. Ο κύβος ερρίφθη-πάμε “τρόικα”. Τρία (τουλάχιστον) χρόνια σκληρής λιτότητας», έγραφαν ΤΑ ΝΕΑ την επόμενη μέρα. «Αναγκαστική προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα. Η Ελλάδα προσέφυγε στον μηχανισμό στήριξης - Υπό την κηδεμονία του ΔΝΤ για 5 έτη - Στρος Καν: Είμαστε έτοιμοι», ήταν το πρωτοσέλιδο της Καθημερινής, αντίστοιχα.

Έχουν περάσει μόλις οκτώ χρόνια από τότε, όμως η ένταση και η βαρβαρότητα των μέτρων λιτότητας που έχουν μεσολαβήσει τα έχουν κάνει να μοιάζουν πολλά περισσότερα. Πλέον, έχουμε σχεδόν ξεχάσει πώς ζούσαμε πριν από την κρίση και για όσους θυμούνται, φαντάζει σαν κάτι πολύ μακρινό, δεκαετίες πίσω.

Αναρωτήθηκα, λοιπόν, πώς ήταν η ζωή προ κρίσης (π.κ.) και προσπάθησα να ζήσω, όσο το δυνατόν, μια σχεδόν τυπική ημέρα ενός Έλληνα πολίτη, λίγο πριν από τα μνημόνια.

Ντύθηκα, στολίστηκα και κατέβηκα στο Κολωνάκι για τον πρωινό καφέ μου, παρέα με την ελίτ της αθηναϊκής κοινωνίας. Μιλάμε για μια εποχή όπου η καθιστική ζωή έχει πρωταγωνιστική θέση στη ζωή των Ελλήνων, ενώ η χώρα μας παρουσιάζει την υψηλότερη αναλογία καπνιστών μεταξύ των δυτικοευρωπαϊκών χωρών (37,6%). Επίσης, ο καφές είναι το πιο απολαυστικό, αληθινό και διαχρονικό στερεότυπο για τους Έλληνες, που παραμένει ακμαίο ακόμη και κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Δεν χρειάζεται να είναι κανένας ειδικός, για να αντιληφθεί το πόσο έντονη ήταν η παρουσία του ΠΑΣΟΚ πριν από την κρίση. Πρόκειται για ένα από τα δύο κυρίαρχα κόμματα της Μεταπολίτευσης, έχοντας μάλιστα για πολλά χρόνια τη διακυβέρνηση της χώρας, προτού η κρίση μάς χτυπήσει και επίσημα την πόρτα. Άλλωστε, ο τότε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και Πρωθυπουργός της χώρας, Γιώργος Παπανδρέου, μας ανακοίνωσε τα μαντάτα του πρώτου Μνημονίου από το Καστελόριζο, ακριβώς οκτώ χρόνια νωρίτερα.

Σήμερα, τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ στη Χαριλάου Τρικούπη -ο «ναός» πολλών Ελλήνων κάποτε- είναι αρκετά μίζερα και λαβωμένα από τις επιθέσεις αντιεξουσιαστών που έχουν δεχθεί κατά καιρούς, όπως είναι άλλωστε και τα ποσοστά του κόμματος (τέταρτο στη Βουλή), που πληρώνει τα σπασμένα της οικονομικής κρίσης για τα καλά - από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 έχει, μάλιστα, μετονομαστεί και μετασχηματιστεί σε Δημοκρατική Συμπαράταξη.

Βέβαια, το ΠΑΣΟΚ στις μέρες μας χρησιμοποιείται περισσότερο για να περιγράψει μια ολόκληρη κουλτούρα που υπήρχε τότε και να παρομοιάσει την κατάσταση που ζούσαμε π.κ.

Ο εσωτερικός τουρισμός, απέφερε την περίοδο προ κρίσης (2006-2008) περίπου το 25% του συνόλου των εσόδων του τομέα (περίπου τέσσερα δισ. ευρώ, λένε τα στοιχεία των ειδικών). Κατά τη διάρκεια της κρίσης, το ποσοστό αυτό κατέρρευσε, φτάνοντας το 2015 να καταγράφει μείωση 67%.

Πριν από μερικά χρόνια, οι τράπεζες -μετά τα στεγαστικά δάνεια- μάς έδιναν ακόμη και διακοποδάνεια, ώστε να έχουμε τα χρήματα να πάμε τις διακοπές μας.

Όσο για τα ταξίδια στο εξωτερικό, οι Έλληνες συνεχίζουν να ταξιδεύουν ακόμη και σήμερα, απλώς χωρίς εισιτήριο επιστροφής.

Το 57% των Ελλήνων έτρωγε εκτός σπιτιού προ κρίσης κατά μέσον όρο δύο φορές την εβδομάδα, με τους περισσότερους να επιλέγουν κλασικά ταβέρνες και ψησταριές, ωστόσο ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας -ειδικά στην πρωτεύουσα- μάθαινε έθνικ κουζίνες, όπως η ασιατική και η ανατολίτικη, ψάχνοντας νέες γεύσεις. Οι ελληνικές δαπάνες για το φαγητό κυμαίνονταν γύρω στο 38,9%.

Όχι, δεν παριστάνω κάποιον πολιτικό προ κρίσης που ντιλάρει κάποιο ρουσφέτι. Η αλήθεια είναι ότι με το ξέσπασμα της κρίσης, ξέσπασαν επίσης αρκετά πολιτικά σκάνδαλα για την π.κ. εποχή, εξηγώντας κάποιες από τις αιτίες της σημερινής κατάστασης. Anyway, εγώ ένα ραντεβού για μασάζ κλείνω στην παραπάνω φωτογραφία, επειδή έχω κουραστεί πάρα πολύ σήμερα.

Μέχρι να έρθει η ώρα του ραντεβού μου, διαβάζω επιτέλους την οικονομική εφημερίδα μου, ώστε να μάθω πώς πηγαίνει το χρηματιστήριο και τα αμοιβαία κεφάλαια - όλα αυτά που μας απασχολούσαν κάποτε.

Στην παραπάνω φωτογραφία θα με δείτε, επίσης, να αράζω πάνω σε μια Porsche Cayenne, ένα αυτοκίνητο-σύμβολο του ελληνικού νεοπλουτισμού. Μάλιστα, η χώρα μας είχε το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ποσοστό Porsche Cayenne σε όλη την Ευρώπη, όπως είχε αποκαλύψει σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle, ο πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής της Ευρωβουλής για τη Χρηματοπιστωτική και Οικονομική κρίση, Wolf Klinz, το 2010.

Προτού ξεσπάσει η κρίση, πωλούνταν ακόμη και περισσότερες από 200 τον χρόνο. Καινούργιες, αλλά και εισαγωγής από τη Γερμανία, αποκτήθηκαν από πολύ κόσμο που δεν θα έπρεπε να τις είχε αποκτήσει. Μόλις η κρίση ξέσπασε, η Cayenne αποτέλεσε το σύμβολο του αποτυχημένου επιχειρηματία. Σε κάθε συζήτηση, οπουδήποτε, από καφετέρια μέχρι τηλεοράσεις, χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται, για να περιγράψει το πόσο πολύ είχαμε ξεφύγει ως λαός.

VICE Video: Το Beat της Ζωής σου

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Γενικότερα, οι πωλήσεις αυτοκινήτων είναι ένας από τους πιο βαριά λαβωμένους κλάδους της οικονομίας από την κρίση, με τις επιχειρήσεις στον κλάδο της αντιπροσώπευσης και της εμπορίας να κατεβάζουν ρολά η μία μετά την άλλη την τελευταία δεκαετία και πολλές άλλες να χάνουν τις συμβάσεις τους με τις ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες. Είναι χαρακτηριστικό πως από 2.519 καταστήματα και 20.954 εργαζομένους το 2008, ο κλάδος έκλεισε το 2016 με μόλις 1.352 καταστήματα και 9.094 εργαζομένους, σύμφωνα με στοιχεία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών. Η αγορά περιορίστηκε, δηλαδή, στο μισό.

Με αυτά και με εκείνα, πέρασε η ώρα και πρέπει να πάω για το μασάζ μου. Είναι, βέβαια, μια υπηρεσία εκτός budget, για την οποία δεν πληρώνουν πια οι Έλληνες και οι Ελληνίδες. Πριν από την κρίση, το 79% εξ ημών πραγματοποιούσε και αγορές πέρα από τις προγραμματισμένες - μετά την κρίση, παρόμοια συμπεριφορά παρουσιάζει μόνο το 29%.

Σε συνέχεια των παραπάνω, για τις μη προγραμματισμένες αγορές από τον ελληνικό λαό κάποτε, ίσως θα θυμάστε και τις μαζικές αγορές μαγειρικών -άχρηστων- συσκευών ή οργάνων γυμναστικής, κυρίως από υπηρεσίες telemarketing ή μέσω τηλεοπτικών εκπομπών, με τη μορφή δώρου.

Κάποιοι, επίσης, πειραματίζονταν με καινούρια, πιο ψαγμένα αθλήματα. Όσοι πιστεύουν ότι το μπάσκετ και το ποδόσφαιρο είχαν τα πρωτεία στις προτιμήσεις, ας μάθουν ότι το αερόμπικ κρατούσε τότε τα σκήπτρα.

Επίσης, κάποτε, το 29% των Ελλήνων διέθετε κάποιο όργανο γυμναστικής στο σπίτι, αλλά μόνο οι μισοί από αυτούς το χρησιμοποιούσαν:

Τι καλύτερο, για να κλείσεις μια μέρα στην π.κ. Ελλάδα, από το να τα σπάσεις στα μπουζούκια; Οι Έλληνες, άλλωστε, δεν επισκέπτονταν γκαλερί, χώρους τέχνης και βιβλιοθήκες και προτιμούσαν τις βραδινές εξόδους για τη διασκέδαση/ψυχαγωγία τους, δείχνοντας σαφή προτίμηση στη μουσική, ανεξαρτήτως κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Ένα άτομο τότε χρειαζόταν 100-120 ευρώ (ποια capital controls;), για να συνδυάσει εστιατόριο και μπουζούκια, με την πλειοψηφία (ποσοστό 61,9%) να αναφέρει κατανάλωση αλκοολούχων εκτός σπιτιού και κυρίως σε νυχτερινά κέντρα διασκέδασης.

Οκτώ χρόνια μετά από όλα τα παραπάνω, ο σημερινός υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, δηλώνει ότι μετά τον Αύγουστο έρχεται καθαρή έξοδος της χώρας μας από το Μνημόνιο. Μείνετε συντονισμένοι, λοιπόν, για το επόμενο θέμα μας: «Έζησα σαν Έλληνας Μετά την Κρίση, για μια Ημέρα».

Περισσότερα από το VICE

Δοκίμασα να Ζήσω σαν τον «Βασιλιά» Dan Bilzerian και Κατάλαβα Ποιο Είναι το Πρόβλημά του

Ο David Lynch Τράβηξε Μερικές Αφαιρετικές Γυμνές Φωτογραφίες

Το Καλύτερο Ξενοδοχείο της Ευρώπης Είναι στην Αχαρνών και Γίνεται Δύο Ετών