Τα Χρέη Έχουν Γίνει Βασικό Κομμάτι του Εμπορίου Ναρκωτικών

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Τον Σεπτέμβριο του 2017, ο Colin Oliphant –ένας μικροέμπορος ναρκωτικών και χρήστης– άραζε στο σπίτι ενός φίλου στο Φάιφ, στη Σκωτία, όταν ο προμηθευτής του, William Richardson, του την έπεσε για ένα χρέος 220 ευρώ για κοκαΐνη. Ο Richardson, καταδικασμένος έμπορος ηρωίνης, πήγε με ένα σφυρί και χτύπησε τον Oliphant τόσο δυνατά, που κομμάτια από το θρυμματισμένο πλευρό του τρύπησαν τους πνεύμονές του και πέθανε μέσα σε λίγες ώρες. Ο Richardson, που ήταν όλο ψευτομαγκιά μετά την επίθεση, καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία από πρόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Εδιμβούργου, νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Πρόσφατα, στο δικαστήριο του Μάντσεστερ, τρία μέλη μιας συμμορίας ναρκωτικών καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, για τον θανάσιμο ξυλοδαρμό του Ian Bendall, επίσης ως τιμωρία για ένα χρέος. Ο Bendall, μακροχρόνιος χρήστης ηρωίνης, είχε ξεκινήσει να πουλάει ναρκωτικά για τον Alexander Smith, αλλά είχε κάνει χρέος 350 ευρώ. Τον περασμένο Ιούνιο, τον έβαλαν στο αυτοκίνητό του, τον πήγαν σε μια ερημιά και ο Smith και δυο άλλοι άνδρες τον κλότσησαν, τον ποδοπάτησαν και μετά τον πέταξαν έξω από το σπίτι του στο Μπόλτον. Πέθανε από τα τραύματά του, τέσσερις μέρες αργότερα.

Το χρέος αποτελεί ένα συγκεκριμένο κομμάτι ρίσκου, αν κάνεις μπίζνες με τον κόσμο των ναρκωτικών. Δεν είναι μόνο ένας σημαντικός λόγος για βία, εκμετάλλευση και θάνατο –τιμωρίες που συνήθως υφίστανται όσοι βρίσκονται σε χαμηλότερα σκαλοπάτια του εμπορίου ναρκωτικών–, αλλά επίσης ουσιαστικό μέρος του τι κάνει τις μπίζνες των ναρκωτικών να λειτουργεί.

Οι συνέπειες του να μην πληρώνεις ακόμη και το πιο μικρό χρέος μπορεί να είναι μεσαιωνικού τύπου, ως προς τη σκληρότητα. Ιστορίες ανθρώπων που τους σκότωσαν για λιγότερο απ’ όσο κάνουν δυο μπίρες, δεν είναι σπάνιες. Τον Ιούλιο του περασμένου χρόνου, δυο ντίλερ στο Χέμελ Χέμπστεντ φυλακίστηκαν, καθώς μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου τον Adam Watt, επειδή έφυγε χωρίς να πληρώσει για ένα σακουλάκι κρακ αξίας δέκα ευρώ. Πέρσι τον Αύγουστο, ο ντίλερ ηρωίνης Michael Cullen από το Λίβερπουλ, φυλακίστηκε για 12 χρόνια, επειδή έκοψε το λαρύγγι του πελάτη του Christopher Hall, επειδή δεν τον πλήρωσε για ένα σακουλάκι ηρωίνη των 20 ευρώ. Το κύμα βίας στις φυλακές της Βρετανίας έχει πυροδοτηθεί από κρατούμενους που είναι χρεωμένοι για ναρκωτικά.

Υπάρχουν πολλές ιστορίες για απαγωγές, σεξουαλική βία και βασανιστήρια σε σχέση με χρέη ναρκωτικών που μερικές φορές γίνονται από ειδικευμένα άτομα στο να ασκούν βία για χρέη, με βαθμό σαδισμού που συνήθως ανεβαίνει ανάλογα με το ποσό του χρέους. Ένας ειδικός συνεργάτης της Αστυνομίας, που κάνει διαπραγματεύσεις σε περιπτώσεις ομηρίας, μου είπε ότι στο Τμήμα του λάμβανε τουλάχιστον μια κλήση την εβδομάδα, για να συμβουλέψει για μια απαγωγή που είχε σχέση με χρέη για ναρκωτικά.

Η ένταση της βίας που σχετίζεται με τα χρέη για ναρκωτικά δεν είναι απλώς ένδειξη της ύπαρξης θερμοκέφαλων και καθαρμάτων που χαρακτηρίζουν αυτό το κομμάτι του εγκληματικού κόσμου, είναι ένα ζωτικό εργαλείο που χρησιμοποιείται από τις συμμορίες ναρκωτικών, για να στείλουν ένα μήνυμα τόσο στους νομοταγείς πολίτες, όσο και στις εγκληματικές κοινότητες: δεν πρέπει να τα βάζουν μαζί τους.

Ένας έμπορος ναρκωτικών που πουλάει χάπια και χόρτο θα αυξήσει την πελατειακή του βάση και συνεπώς τα κέρδη του, έχοντας τη φήμη του χαλαρού. Αλλά στις πιο επαγγελματικές και σκληρές αγορές της ηρωίνης και του κρακ ή στο πολύ κερδοφόρο παιχνίδι εμπορίου κοκαΐνης, είναι πολύ σημαντικό να μη σε βλέπουν οι πελάτες ή οι αντίπαλοι ως εύκολο στόχο, από τον οποίον μπορούν να κλέψουν. Το παιχνίδι του εμπορίου ναρκωτικών είναι ένα μείγμα σεβασμού, εμπιστοσύνης και βάναυσης δύναμης. Όπως είπε μια συμμορία διακίνησης κοκαΐνης από τη Γλασκόβη σε έναν οφειλέτη που είχαν απαγάγει, προτού τον βασανίζουν, του σπάσουν το πόδι με μια βαριοπούλα και του τσακίσουν τις επιγονατίδες: «Δεν έχει να κάνει με τα λεφτά, είναι θέμα αρχής».

«Θα έλεγα ότι το 90% της βίας στην αγορά ναρκωτικών σχετίζεται άμεσα με τα χρέη», μου είπε ο Neil Woods, πρώην μυστικός αστυνομικός της Δίωξης. «Αλλά δεν έχει να κάνει με τα λεφτά. Η εικόνα είναι το κλειδί. Οι ντίλερ που δεν τους καρφώνουν είναι εκείνοι που ακμάζουν. Για να μην τους καρφώνουν, πρέπει να δημιουργήσουν όνομα για τη χρήση βίας. Αυτή η εικόνα καλλιεργείται από τον τρόπο που συλλέγεται το χρέος. Έχει γίνει θέμα κουλτούρας, όσο και θέμα χρημάτων».

Τα χρέη για ναρκωτικά είναι μεταδοτικά. Δεν στοχοποιούνται μόνο όσοι χρωστούν λεφτά, αλλά και η οικογένεια και οι φίλοι τους. Στο Λίβερπουλ, η αναμενόμενη απειλή του έφηβου ντίλερ που ζητάει τα χρωστούμενα δεν είναι πια ένας καυγάς στη γωνία, είναι «θα πάω στο σπίτι της μάνας σου». Πέρσι τον Μάρτιο, έσπασαν σχεδόν όλα τα κόκαλα στο πρόσωπο μιας ανάπηρης γιαγιάς από το Μάντσεστερ, της Barbara Dransfield, με ένα ρόπαλο του baseball, επειδή ο γιος της χρωστούσε 115 ευρώ για κάνναβη. Τον Αύγουστο, δύο άτομα φυλακίστηκαν, επειδή δάγκωσαν και έκοψαν τη μύτη κάποιου σε ένα χριστουγεννιάτικο πάρτι στο Τέινμαουθ του Ντέβον, επειδή ο γιος του χρωστούσε 1.150 ευρώ για ναρκωτικά.

Έρευνα για τον εκφοβισμό για χρέη από ναρκωτικά στην Ιρλανδία που έγινε από τον Δρ Johnny Connolly στο Κέντρο Σπουδών Εγκλήματος, Δικαιοσύνης και Θύματος του Πανεπιστημίου του Λίμερικ, αποκάλυψε μια κλιμάκωση στη βία προς τις μητέρες και τους παππούδες των χρηστών τις τελευταίες δεκαετίες.

«Πρώτα χτυπούν την πόρτα της μητέρας, λένε ότι ο γιος της χρωστάει λεφτά. Είτε πληρώνουν είτε έρχονται αντιμέτωπες με τις συνέπειες», λέει ο Δρ Connolly. «Μερικές φορές, τα χρέη οδηγούν σε εκβιασμό. Υπάρχουν άνθρωποι που βάζουν δεύτερη υποθήκη στο σπίτι τους. Ακόμη και για τα βαποράκια που πιάνονται με ναρκωτικά και προστατεύουν τα αφεντικά τους και πάνε φυλακή, το χρέος μεταφέρεται στην οικογένειά τους».

Είναι ένα τοξικό πρόβλημα που παραμένει σε μεγάλο βαθμό κρυφό. Παρόλο που η βία λόγω χρεών για ναρκωτικά καταγγέλλεται συχνά σε καταθέσεις στα δικαστήρια, η μεγάλη πλειοψηφία των περιστατικών δεν καταγγέλλονται, λόγω φόβου και έχουν γίνει ένα αποδεκτό κομμάτι της ζωής, σε κάποιες κοινότητες.

Στην Ιρλανδική έρευνα βρέθηκαν αποδείξεις για γυναίκες που αναγκάστηκαν να προβούν σε σεξουαλικές πράξεις, για να αποπληρώσουν χρέη ναρκωτικών, για έφηβους που αυτοκτόνησαν, επειδή δεν μπορούσαν να πληρώσουν. Τα μισά θύματα δέχτηκαν σωματική επίθεση και ένα τρίτο είδε το σπίτι του να καταστρέφεται. Αλλά πολύ λίγοι το ανέφεραν στις Αρχές. Όταν τα στοιχεία των καταγγελιών για τα χρέη από ναρκωτικά δεν μπορούσαν πλέον να αγνοηθούν από την Αστυνομία, δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα. «Η Εθνική Μονάδα Ναρκωτικών της Αστυνομίας ήταν αποφασισμένη να κάνει κάτι γι’ αυτό», λέει ο Connolly. «Συνάντησαν θύματα με πολιτικά έξω από Αστυνομικά Τμήματα, αλλά κανείς δεν ήθελε να φτάσει στα δικαστήρια, φοβούνταν. Η Αστυνομία δεν μπορούσε να κάνει τίποτα».

[VICE Video] Μπήκαμε με την Κάμερα του VICE στην Πιάτσα Όπου Διακινείται η πιο Επικίνδυνη Ηρωίνη στην Αθήνα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Το χρέος από ναρκωτικά δεν είναι τυχαίο κομμάτι της αγοράς ναρκωτικών – είναι ενσωματωμένο σ’ αυτό, επειδή η οικονομία των ναρκωτικών είναι εις βάρος εκείνων που βρίσκονται στο τελευταίο σκαλοπάτι. «Υπάρχει τόσο μεγάλο χρέος για ναρκωτικά, επειδή η αγορά ακολουθεί το μοντέλο της πυραμίδας», λέει ο Woods. «Οι ντίλερ πάντα θέλουν να αυξήσουν τις πωλήσεις, για να έχουν περισσότερα λεφτά. Έτσι, δανείζει έξτρα ναρκωτικά στους τακτικούς, δημιουργώντας τον χρήστη-ντίλερ που ενθαρρύνεται να χρησιμοποιεί παραπάνω. Το μοντέλο αυτό σημαίνει ότι το χρέος είναι αναπόφευκτη καθημερινή πίεση, όπως και η βία που το συνοδεύει. Το αποτέλεσμα είναι ένα σύστημα εκφοβισμού. Υποφέρει ο πιο αδύναμος».

Παραδόξως, η βία είναι μάλλον το λιγότερο τοξικό σύμπτωμα του κύκλου χρέους, επειδή τα χρέη για ναρκωτικά όλο και περισσότερο χρησιμοποιούνται ως πρωταρχική μέθοδος, για την επέκταση του ίδιου του εμπορίου. Οι ντίλερ χρησιμοποιούν το χρέος ως μια μορφή αναγκαστικής στρατολόγησης, έναν τρόπο να μπλέκει ανθρώπους που μπορεί να μην είχαν μπλεχτεί υπό άλλες συνθήκες με το εμπόριο. Σε μια μελέτη στη Νορβηγία για το πώς οι έμποροι ναρκωτικών διαχειρίζονταν τους οφειλέτες, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι προτιμούσαν να εκβιάζουν και να ελέγχουν τα θύματά τους, αντί να ασκούν βία.

Αν κάποιος έχει μικρό χρέος, του ζητούν να βοηθήσει πουλώντας ναρκωτικά ή να φυλάει όπλα ή ναρκωτικά. Όπως και να ’χει, χωρίς να το θέλουν, μπλέκουν με το εμπόριο. Είναι μια τακτική που χρησιμοποιούν οι συμμορίες ναρκωτικών, για να πείσουν τους έφηβους να γίνουν κομμάτι του αναπτυσσόμενου φαινομένου «πάμε ύπαιθρο» της Βρετανίας. Τα χρέη για ναρκωτικά, που περιλαμβάνουν και σκηνοθετημένες ληστείες σε βαποράκια, χρησιμοποιούνται επίσης για να κρατήσουν τα άτομα δεσμευμένα μέσω του χρέους και να μην μπουν στον ίσιο δρόμο.

Τι μπορεί να γίνει; Ο Δρ Connolly πιστεύει ότι χρειάζεται και άλλη έρευνα για το πώς οι αλλαγές σε νόμους περί ναρκωτικών, όπως η νομοθετική ρύθμιση, θα επηρέαζε το εμπόριο. Ως τότε, ο μόνος τρόπος να λειτουργήσουν οι Αρχές είναι να δράσουν ως μεσάζοντες ανάμεσα στις συμμορίες και στους οφειλέτες. «Το χρέος για ναρκωτικά είναι βασικό συστατικό του εμπορίου ναρκωτικών: βοηθάει τη λειτουργία και την επέκτασή του. Έτσι, όταν κάνεις το εμπόριο παράνομο, πρέπει να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα», εξηγεί.

Το σίγουρο είναι το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών θα συνεχίζει να έχει θύματα, είτε στη φυλακή είτε στο νεκροτομείο. Ενώ η ευρύτερη κοινωνία μπορεί να τους θεωρεί ανθρώπους που ήθελαν και τα έπαθαν, είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι τα θύματα της βίας και του ελέγχου που επιφέρει το χρέος για ναρκωτικά είναι σχεδόν όσοι έχουν τη λιγότερη εξουσία και τη μικρότερη επιλογή.

Η Alice, η σύντροφος ενός άνδρα που δολοφονήθηκε πέρσι για χρέος, μου είπε ότι ο θάνατός του οφειλόταν στην απίστευτα σκληρή δικαιοσύνη. «Υποθέτω πως όσο πιο πολύ χρησιμοποιούσε, τόσο πιο πολλά λεφτά έπρεπε να βρίσκει», είπε. «Προφανώς ξεκίνησε να πουλάει ναρκωτικά γι’ αυτόν τον άνδρα, με την πρόφαση ότι θα είχε πιο πολλά λεφτά για ναρκωτικά. Αλλά αν δώσεις σε έναν ναρκομανή μια τεράστια ποσότητα ναρκωτικών, περιμένεις ότι θα πάρει τα ναρκωτικά ο ίδιος. Όταν άδειασα το διαμέρισμά του, αφού πέθανε, δεν είχε τίποτα αξίας. Τα είχε πουλήσει όλα. Ήξερε ότι θα του έβρισκα τα λεφτά, αν το ζητούσε, αλλά δεν ξέρω αν του έδωσαν χρόνο να τα ζητήσει από κανέναν. Λυπάμαι που η κόρη μου έχασε τον μπαμπά της και πρέπει να της εξηγώ κάθε λίγες εβδομάδες γιατί ο μπαμπάς της δεν μπορεί να ζωντανέψει ξανά».

Περισσότερα από το VICE

Οι «Φυλές» του Συλλαλητηρίου στη Θεσσαλονίκη

H Εξελικτική Θεωρία Εξηγεί Γιατί Αρέσει Τόσο στις Γυναίκες να Στριφογυρίζουν τα Μάτια τους

Το Μυστήριο της Ανθρωποκτονίας που Έγινε Δίπλα στη ΓΑΔΑ Αλλά Δεν Εξιχνιάστηκε Ποτέ