Φωτογραφιες: NASA & Grant Faint / Getty Images
Όποιος έχει κοιτάξει τον καθαρό νυχτερινό έναστρο ουρανό ξέρει καλά το δέος που προκαλεί το εξώτερο διάστημα: ένα μίγμα παιδικού θαυμασμού και υπαρξιακού τρόμου, χαράς και φρίκης για τις μικρές ζωές μας σε σχέση με το απέραντο σύμπαν.Οι φωτογραφίες που έδωσε στη δημοσιότητα η NASA την προηγούμενη Τρίτη από το πιο ισχυρό τηλεσκόπιο του κόσμου, το James Webb Space Telescope, προκαλούν το ίδιο συναίσθημα. Οι πέντε φωτογραφίες –κάποιες από φως κυριολεκτικά δισεκατομμυρίων ετών και άλλες δομές όπως το νεφέλωμα Καρίνα και τους γαλαξίες στο Κουιντέτο του Στεφάν, που είχε φωτογραφίσει το Hubble με πολύ λιγότερη λεπτομέρεια– είναι ένα εκθαμβωτικό παράθυρο στο διάστημα. Και είναι πολύ όμορφες.
Trevor Paglen: Τις περίμενα με ενθουσιασμό πολύ καιρό. Παρακολουθούσα τη δημοσιοποίηση της πρώτης και μου φάνηκε εκπληκτικό. Εξεπλάγην που η φωτογραφία από το βαθύ διάστημα ήταν η πρώτη που έδωσαν στη δημοσιότητα, διότι κατά μία έννοια είναι πολύ τεχνική εικόνα. Επίσης είναι υπέροχη αλλά έχει πολλές λεπτομέρειες. Μου έκανε εντύπωση που δεν έδωσαν κάτι που θα μπορούσε να συγκριθεί πιο προφανώς με τις δημοφιλείς φωτογραφίες του Hubble. Αυτή η φωτογραφία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και από τεχνικής πλευράς και από φιλοσοφικής πλευράς, αλλά και από την οπτική της φιλοσοφίας των εικόνων.Μπορείς να μας το εξηγήσεις;
Οι εικόνες δεν υπάρχουν μόνες τους, πάντα συνοδεύονται από ένα πλαίσιο για το πώς πρέπει να τις δούμε. Κάποια στοιχεία από αυτό το πλαίσιο είναι συνειδητά και κάποια ασυνείδητα, κάποια ρητά και κάποια άρρητα. Για παράδειγμα, σου δείχνω αυτήν τη φωτογραφία και λέω, «Αυτή είναι μια φωτογραφία από τις απαρχές του χρόνου και τα πιο μακρινά βάθη του σύμπαντος». Αυτό είναι το πλαίσιο που τη συνοδεύει, στο οποίο υπάρχει. Έτσι προσεγγίζεις την εικόνα, αναζητώντας κάτι οικουμενικό, κάτι άχρονο, μια υπερβατική αλήθεια της εικόνας αυτής. Αυτό είναι κάτι πολύ δυνατό για μια φωτογραφία. Αν την παρουσιάζεις έτσι, ζητάς από τον κόσμο την προσεγγίσει με μεγάλη περιέργεια και σεβασμό.Είναι σαν να πας να δεις τη Μόνα Λίζα. Σκέφτεσαι ότι είναι ένα πολύ σημαντικό ιστορικό έργο τέχνης που κοστίζει ακριβά. Η προσέγγισή σου είναι με τεράστιο σεβασμό. Η NASA κάνει το ίδιο με τις φωτογραφίες από το James Webb Space Telescope. Το θέμα είναι ότι σε επηρεάζει – το βιώνεις και συναισθηματικά αλλά και εγκεφαλικά. Και αυτό είναι πολύ ισχυρό συναίσθημα, ένα συναίσθημα το οποίο εκμεταλλεύονται οι θρησκείες διαρκώς.Αν είχα τραβήξει την ίδια φωτογραφία και σου την έδειχνα και έλεγα «Κοίτα κάτι ενδιαφέρον που είδα σε μια λιμνούλα με το μικροσκόπιο» θα ήταν μάλλον παρόμοια και εσύ θα έλεγες, «Α, ωραίο» ή κάτι τέτοιο. Δεν θα έλεγες «Πωπω, από εκεί ξεκίνησαν όλα». Νομίζω ότι έτσι προκύπτει αυτό το έντονο συναίσθημα.Μπορείς να μου πεις τι κάνει αυτές τις φωτογραφίες τόσο ιδιαίτερες σε τεχνικό επίπεδο; Πώς το καινούργιο τηλεσκόπιο δημιούργησε κάτι τόσο πιο εστιασμένο και θεαματικό από ό,τι μπορούμε να αποτυπώσουμε με μια συνηθισμένη φωτογραφική μηχανή;
Όταν κοιτάζουμε αυτές τις φωτογραφίες από το Hubble και από το JSWT –ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι το Hubble– το τηλεσκόπιο δεν κοιτάζει το ορατό φως. Μπορεί αν δει κάποιο φως, λίγο πορτοκαλί και κόκκινο αλλά το περισσότερο φως που συγκεντρώνει δεν είναι ορατό στα μάτια μας. Είναι υπέρυθυρο φως. Φωτογραφίζει θειώδη νέφη, οξυγόνο και υδρογόνο, στοιχεία που αντανακλούν το φως και εκπέμπουν φως σε μήκη κύματος που δεν μπορούμε να δούμε.Αν φτιάχνεις ένα τηλεσκόπιο και θέλεις να δεις από τι είναι φτιαγμένο το σύμπαν, τα περισσότερα δεν είναι ορατά σε οπτικά μήκη κύματος. Ούτε τα υπόλοιπα που συμβαίνουν στο σύμπαν – όλοι οι γαλαξίες και όλες οι δομές στο σύμπαν απομακρύνονται μεταξύ τους και καθώς αυτό συμβαίνει, τα φωτόνια «τεντώνονται» και έτσι αλλάζει τα πάντα προς το κόκκινο. Ακόμη και ένα αστέρι που αν ήσουν δίπλα του θα ήταν ορατό, αν απομακρυνόταν σούπερ γρήγορα, το φως του θα γινόταν κόκκινο σε τέτοιο βαθμό που δεν θα μπορούσες αν το δεις. Γι’ αυτό κατασκευάζουν τηλεσκόπια που συγκεντρώνουν φως που δεν μπορούμε να δούμε.Πολύ ενδιαφέρον. Λες επίσης ότι αυτές οι φωτογραφίες λειτουργούν σε αισθητικό επίπεδο για να προκαλέσουν την έντονη αντίδραση που βλέπουμε. Τι υπάρχει σε αυτές τις εικόνες που προκαλεί αυτή την αντίδραση;
Το αισθητικό κομμάτι είναι και ιστορικό, και παραδόξως συγκεκριμένα αμερικάνικο. Όταν συγκεντρώνεις όλο το φως που δεν μπορούμε να δούμε σε αυτές τις φωτογραφίες διαφορετικών μηκών κύματος, πρέπει να μεταφράσεις αυτά τα μήκη κύματος σε μήκη κύματος που γίνονται αντιληπτά από εμάς. Και βασικά είναι κάπως τυχαίο: «Να μερικά υπέρυθρα μήκη κύματος, ας τα μεταφράσουμε σε αυτό το ορατό χρώμα». Υπάρχει κάποιος στη NASA που δουλειά του είναι να κάνει αυτό – λέγεται Joe DePasquale. Για μένα είναι ενδιαφέρον που η NASA πληρώνει κάποιον για να κάνει αυτή την τέχνη. Και όπως το κάνει το Hubble, έχουν κάτι που λέγεται παλέτα του Hubble – οι συμβάσεις που χρησιμοποιούν για να κάνουν αυτήν τη μετατροπή. Για το Hubble η παλέτα λέει ότι οι εκπομπές θείου είναι κόκκινες, του υδρογόνου πράσινες και του οξυγόνου μπλε.Η παλέτα που χρησιμοποιούν είναι μια παλέτα που προέρχεται από τους δυτικούς ζωγράφους τοπίων και τους ζωγράφους της σχολής Hudson. Είναι μια παλέτα που σχετίζεται με καλλιτέχνες όπως ο Albert Bierstadt - αναζήτησε πίνακες του Bierstadt και θα καταλάβεις. Μια καθηγήτρια στο Stanford, η Elizabeth Kessler, έγραψε ολόκληρο βιβλίο για την παλέτα του Hubble και τη σχέση του με τη δυτική τοπιογραφία, με τίτλο Picturing the Cosmos: Hubble Space Telescope Images and the Astronomical Sublime. Κι έτσι φτάνουμε σε αυτό που θέλω να πω για τη φιλοσοφία των εικόνων – πάντα έχουμε πλαίσιο για τις εικόνες που κοιτάζουμε. Υποσυνείδητα συσχετίζουμε αυτές τις μορφές και αυτά τα χρώματα με μια συγκεκριμένη παράδοση δυτικής εικονοποιείας που προέρχεται από μια πολύ αμερικανική οπτική του 19ου αιώνα.Επομένως τουλάχιστον στο αμερικανικό πλαίσιο μιλάμε για πολύ δυνατά υποσυνείδητα πράγματα. Αγγίζει χορδές στο συλλογικό ασυνείδητο της παλιάς δυτικής Αμερικής και της αποικιοκρατίας, όλο τον μύθο της Δύσης και συγκεκριμένα των ΗΠΑ. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι καταπληκτικές φωτογραφίες. Απλώς καθώς αναλύω σκέφτομαι: τι κουμπιά πατάει;Αναρωτιέμαι τι γνώμη έχεις για τη NASA και για το ότι λαμβάνουμε αυτές τις υπερβατικά πανέμορφες εικόνες από την κυβέρνηηση.
Αυτό είναι άλλο επίπεδο. Η NASA έχει κάνει εκπληκτική δουλειά στα PR. Είναι απίστευτο. Τους ενδιαφέρει πολύ ποια είναι η δημόσια εικόνα τους. Έχουν καταφέρει να είναι στο μυαλό των πολλών το μόνο κομμάτι του κράτους που φαίνεται λειτουργικό και λογικό. Νομίζω ότι στη φαντασία του κόσμου για τις ΗΠΑ η NASA χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Έχω βρεθεί σε αυτοκίνητο με υπαλλήλους της NASA και μας σταμάτησαν για κλήση και κάποιος από την παρέα είπε «Πες στον αστυνομικό ότι είστε από τη NASA!» και οι υπάλληλοι είπαν, «Τι; ΟΚ...» και του το είπαν και ο αστυνομικός είπε «Α δουλεύετε για τη NASA; ΟΚ, φύγατε, μια προειδοποίηση ήταν απλώς».Τρομερό!
Δεν είναι; Κατέχουν μοναδική θέση ανάμεσα στις κυβερνητικές υπηρεσίες, πολύ προσεκτικά φτιαγμένη. Νομίζω πως ιδίως σε μια τέτοια στιγμή είναι τραγικό αλλά μάλλον υπάρχει ένα κομμάτι στην κυκλοφορία αυτών των φωτογραφιών που μιλάει στην επιθυμία πολλών ανθρώπων στις ΗΠΑ να έχουν μια λειτουργική κυβέρνηση.Νομίζω πως θα ήταν πολύ απλοϊκό να πούμε πως πρόκειται για προπαγάνδα, αλλά είναι δύσκολο να μη σκέφτεσαι ως φόντο την τρέχουσα κατάσταση.
Βέβαια. Και το εννοώ με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο από αυτόν των συνωμοσιολόγων: δεν νομίζω ότι αυτές οι εικόνες είναι για να σε αποσπάσουν. Μάλλον υπάρχει επιπλέον ενδιαφέρον γιατί αποτελούν προϊόν ενός κυβερνητικού προγράμματος που φαίνεται να ωφελεί τους πάντες με έναν μη αμφιλεγόμενο τρόπο. Νομίζω πως πολλοί άνθρωποι θέλουν να αποτελέσει αυτό παράδειγμα της διακυβέρνησης γενικά, ιδίως σε μια στιγμή που δεν ισχύει κάτι τέτοιο – με όσα κάνει το Ανώτατο Δικαστήριο και τη γενική δυσλειτουργία και όσα άσχημα βλέπουμε από το κράτος αυτή τη στιγμή.Έχεις φωτογραφίσει πολλές φορές τον ουρανό. Γιατί πιστεύεις ότι μας συγκινούν τόσο φωτογραφίες του ουρανού –ηλιοβασιλέματα, σύννεφα, αστέρια, το φεγγάρι– σε βαθμό που θέλουμε να τα φωτογραφίζουμε κ εμείς; Από πού προκύπτει όλο αυτό;
Θα έβαζα τις αστρονομικές φωτογραφίες μου σε άλλη κατηγορία από τις φωτογραφίες με τα σύννεφα αλλά έτσι το νιώθω εγώ. Όταν κοιτάζουμε το διάστημα, μιλάμε για αστέρια και το σύμπαν. Οι άνθρωποι πάντα στρέφονταν στο σύμπαν για να βρουν απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα. Τι είναι το παρελθόν; Τι είναι το μέλλον; Ποιοι είναι οι άνθρωποι; Από πού προήλθαν; Αυτό ανάγεται στην αστρονομία και την αστρολογία των Βαβυλωνίων χιλιάδες χρόνια πριν, που προσπαθούσαν να εξηγήσουν και να μαντέψουν τη θέση μας στο σύμπαν προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσουν τα μοτίβα στον ουρανό – στα αστέρια συγκεκριμένα. Το ίδιο μπορείς να πεις και για το Hubble ή το James Webb. Όταν κοιτάζουμε αυτές τις φωτογραφίες, προσπαθούμε να καταλάβουμε από πού προήλθε το σύμπαν; Ποια είναι η θέση μας σ’ αυτό; Ποια είναι η δομή της πραγματικότητας -ξέρεις- και τι θα συμβεί στο μέλλον; Παραδόξως, τα ίδια ακριβώς ερωτήματα.Τι θα φωτογράφιζες εσύ με το James Webb Space Telescope;
Καλή ερώτηση. Δεν είμαι αστρονόμος με αυτή την έννοια. Το τηλεσκόπιο αυτό σχεδιάστηκε για να φωτογραφίζει πράγματα και να προσπαθήσει να απαντήσει σε πράγματα που εγώ δεν μπορώ να εκφράσω. Με ενδιαφέρει περισσότερο πώς λειτουργούν αυτές οι υποδομές απ’ ό,τι το ίδιο το σύμπαν. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο να φωτογραφίζω τα ίδια τα τηλεσκόπια. Για πολύ καιρό προσπαθούσα να φωτογραφίσω πράγματα στον ουρανό που δεν υπάρχουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, είτε επειδή είναι απόρρητα ή επειδή οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι είναι. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο το πώς έχουμε αλλάξει τον νυχτερινό ουρανό – έχουμε βάλει δορυφόρους ή έχουμε φτιάξει υποδομές στο διάστημα. Τι λέει αυτό για την εποχή μας ότι όχι μόνο κοιτάζουμε τον ουρανό αναζητώντας την προέλευσή μας και απαντήσεις, αλλά το ότι τον μεταμορφώνουμε ενεργά;
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τι είναι όμως αυτό που κάνει τις σπείρες και τις λάμψεις της πρώτης δημόσιας ενημέρωσης του Webb Space Telescope τόσο συγκινητικές; Γιατί οι εικόνες του διαστήματος μας μιλάνε τόσο πολύ; Αντί να στύψω το μυαλό μου για να βρω απαντήσεις μίλησα με τον Trevor Paglen, καλλιτέχνη και γεωγράφο που χρησιμοποιεί τη φωτογραφία ως μέσο για να συλλογιστεί σχετικά με τον ουρανό, το διάστημα και την πορεία του ανθρώπου και στα δύο. Ο Paglen χρησιμοποιεί τηλεσκόπια ενώ φωτογραφίζει μέρη και τεχνολογίες απόρρητα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ (φανταστείτε drones και την περιοχή 51). Επίσης έχει στείλει τη δουλειά του στο διάστημα σε διάφορες περιστάσεις· έναν προσωρινό δορυφόρο με ικανή αντανάκλαση ώστε να είναι ορατός από τη Γη και έναν δίσκο με 100 εικόνες, ανάμεσά τους πόλεις, ανθρώπους να χορεύουν και τον εγκέφαλο του Τρότσκι, που ήταν σχεδιασμένος να είναι σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας μόνιμα και να εξηγήσει την ουσία της ανθρωπότητας σε τυχόν επισκέπτες αφότου θα έχουμε εξαφανιστεί. Μιλήσαμε γιατί το χρώμα των στοιχείων των αστεριών είναι σημαντικό, για τη θέση της NASA στη φαντασία του κόσμου στις ΗΠΑ και την τάση του ανθρώπου να αναζητά απαντήσεις στον ουρανό.VICE: Ποια ήταν η αυθόρμητη αντίδρασή σου σε αυτές τις φωτογραφίες;
Trevor Paglen: Τις περίμενα με ενθουσιασμό πολύ καιρό. Παρακολουθούσα τη δημοσιοποίηση της πρώτης και μου φάνηκε εκπληκτικό. Εξεπλάγην που η φωτογραφία από το βαθύ διάστημα ήταν η πρώτη που έδωσαν στη δημοσιότητα, διότι κατά μία έννοια είναι πολύ τεχνική εικόνα. Επίσης είναι υπέροχη αλλά έχει πολλές λεπτομέρειες. Μου έκανε εντύπωση που δεν έδωσαν κάτι που θα μπορούσε να συγκριθεί πιο προφανώς με τις δημοφιλείς φωτογραφίες του Hubble. Αυτή η φωτογραφία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και από τεχνικής πλευράς και από φιλοσοφικής πλευράς, αλλά και από την οπτική της φιλοσοφίας των εικόνων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι εικόνες δεν υπάρχουν μόνες τους, πάντα συνοδεύονται από ένα πλαίσιο για το πώς πρέπει να τις δούμε. Κάποια στοιχεία από αυτό το πλαίσιο είναι συνειδητά και κάποια ασυνείδητα, κάποια ρητά και κάποια άρρητα. Για παράδειγμα, σου δείχνω αυτήν τη φωτογραφία και λέω, «Αυτή είναι μια φωτογραφία από τις απαρχές του χρόνου και τα πιο μακρινά βάθη του σύμπαντος». Αυτό είναι το πλαίσιο που τη συνοδεύει, στο οποίο υπάρχει. Έτσι προσεγγίζεις την εικόνα, αναζητώντας κάτι οικουμενικό, κάτι άχρονο, μια υπερβατική αλήθεια της εικόνας αυτής. Αυτό είναι κάτι πολύ δυνατό για μια φωτογραφία. Αν την παρουσιάζεις έτσι, ζητάς από τον κόσμο την προσεγγίσει με μεγάλη περιέργεια και σεβασμό.Είναι σαν να πας να δεις τη Μόνα Λίζα. Σκέφτεσαι ότι είναι ένα πολύ σημαντικό ιστορικό έργο τέχνης που κοστίζει ακριβά. Η προσέγγισή σου είναι με τεράστιο σεβασμό. Η NASA κάνει το ίδιο με τις φωτογραφίες από το James Webb Space Telescope. Το θέμα είναι ότι σε επηρεάζει – το βιώνεις και συναισθηματικά αλλά και εγκεφαλικά. Και αυτό είναι πολύ ισχυρό συναίσθημα, ένα συναίσθημα το οποίο εκμεταλλεύονται οι θρησκείες διαρκώς.Αν είχα τραβήξει την ίδια φωτογραφία και σου την έδειχνα και έλεγα «Κοίτα κάτι ενδιαφέρον που είδα σε μια λιμνούλα με το μικροσκόπιο» θα ήταν μάλλον παρόμοια και εσύ θα έλεγες, «Α, ωραίο» ή κάτι τέτοιο. Δεν θα έλεγες «Πωπω, από εκεί ξεκίνησαν όλα». Νομίζω ότι έτσι προκύπτει αυτό το έντονο συναίσθημα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όταν κοιτάζουμε αυτές τις φωτογραφίες από το Hubble και από το JSWT –ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι το Hubble– το τηλεσκόπιο δεν κοιτάζει το ορατό φως. Μπορεί αν δει κάποιο φως, λίγο πορτοκαλί και κόκκινο αλλά το περισσότερο φως που συγκεντρώνει δεν είναι ορατό στα μάτια μας. Είναι υπέρυθυρο φως. Φωτογραφίζει θειώδη νέφη, οξυγόνο και υδρογόνο, στοιχεία που αντανακλούν το φως και εκπέμπουν φως σε μήκη κύματος που δεν μπορούμε να δούμε.Αν φτιάχνεις ένα τηλεσκόπιο και θέλεις να δεις από τι είναι φτιαγμένο το σύμπαν, τα περισσότερα δεν είναι ορατά σε οπτικά μήκη κύματος. Ούτε τα υπόλοιπα που συμβαίνουν στο σύμπαν – όλοι οι γαλαξίες και όλες οι δομές στο σύμπαν απομακρύνονται μεταξύ τους και καθώς αυτό συμβαίνει, τα φωτόνια «τεντώνονται» και έτσι αλλάζει τα πάντα προς το κόκκινο. Ακόμη και ένα αστέρι που αν ήσουν δίπλα του θα ήταν ορατό, αν απομακρυνόταν σούπερ γρήγορα, το φως του θα γινόταν κόκκινο σε τέτοιο βαθμό που δεν θα μπορούσες αν το δεις. Γι’ αυτό κατασκευάζουν τηλεσκόπια που συγκεντρώνουν φως που δεν μπορούμε να δούμε.Πολύ ενδιαφέρον. Λες επίσης ότι αυτές οι φωτογραφίες λειτουργούν σε αισθητικό επίπεδο για να προκαλέσουν την έντονη αντίδραση που βλέπουμε. Τι υπάρχει σε αυτές τις εικόνες που προκαλεί αυτή την αντίδραση;
Το αισθητικό κομμάτι είναι και ιστορικό, και παραδόξως συγκεκριμένα αμερικάνικο. Όταν συγκεντρώνεις όλο το φως που δεν μπορούμε να δούμε σε αυτές τις φωτογραφίες διαφορετικών μηκών κύματος, πρέπει να μεταφράσεις αυτά τα μήκη κύματος σε μήκη κύματος που γίνονται αντιληπτά από εμάς. Και βασικά είναι κάπως τυχαίο: «Να μερικά υπέρυθρα μήκη κύματος, ας τα μεταφράσουμε σε αυτό το ορατό χρώμα». Υπάρχει κάποιος στη NASA που δουλειά του είναι να κάνει αυτό – λέγεται Joe DePasquale. Για μένα είναι ενδιαφέρον που η NASA πληρώνει κάποιον για να κάνει αυτή την τέχνη. Και όπως το κάνει το Hubble, έχουν κάτι που λέγεται παλέτα του Hubble – οι συμβάσεις που χρησιμοποιούν για να κάνουν αυτήν τη μετατροπή. Για το Hubble η παλέτα λέει ότι οι εκπομπές θείου είναι κόκκινες, του υδρογόνου πράσινες και του οξυγόνου μπλε.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αυτό είναι άλλο επίπεδο. Η NASA έχει κάνει εκπληκτική δουλειά στα PR. Είναι απίστευτο. Τους ενδιαφέρει πολύ ποια είναι η δημόσια εικόνα τους. Έχουν καταφέρει να είναι στο μυαλό των πολλών το μόνο κομμάτι του κράτους που φαίνεται λειτουργικό και λογικό. Νομίζω ότι στη φαντασία του κόσμου για τις ΗΠΑ η NASA χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Έχω βρεθεί σε αυτοκίνητο με υπαλλήλους της NASA και μας σταμάτησαν για κλήση και κάποιος από την παρέα είπε «Πες στον αστυνομικό ότι είστε από τη NASA!» και οι υπάλληλοι είπαν, «Τι; ΟΚ...» και του το είπαν και ο αστυνομικός είπε «Α δουλεύετε για τη NASA; ΟΚ, φύγατε, μια προειδοποίηση ήταν απλώς».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Δεν είναι; Κατέχουν μοναδική θέση ανάμεσα στις κυβερνητικές υπηρεσίες, πολύ προσεκτικά φτιαγμένη. Νομίζω πως ιδίως σε μια τέτοια στιγμή είναι τραγικό αλλά μάλλον υπάρχει ένα κομμάτι στην κυκλοφορία αυτών των φωτογραφιών που μιλάει στην επιθυμία πολλών ανθρώπων στις ΗΠΑ να έχουν μια λειτουργική κυβέρνηση.Νομίζω πως θα ήταν πολύ απλοϊκό να πούμε πως πρόκειται για προπαγάνδα, αλλά είναι δύσκολο να μη σκέφτεσαι ως φόντο την τρέχουσα κατάσταση.
Βέβαια. Και το εννοώ με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο από αυτόν των συνωμοσιολόγων: δεν νομίζω ότι αυτές οι εικόνες είναι για να σε αποσπάσουν. Μάλλον υπάρχει επιπλέον ενδιαφέρον γιατί αποτελούν προϊόν ενός κυβερνητικού προγράμματος που φαίνεται να ωφελεί τους πάντες με έναν μη αμφιλεγόμενο τρόπο. Νομίζω πως πολλοί άνθρωποι θέλουν να αποτελέσει αυτό παράδειγμα της διακυβέρνησης γενικά, ιδίως σε μια στιγμή που δεν ισχύει κάτι τέτοιο – με όσα κάνει το Ανώτατο Δικαστήριο και τη γενική δυσλειτουργία και όσα άσχημα βλέπουμε από το κράτος αυτή τη στιγμή.Έχεις φωτογραφίσει πολλές φορές τον ουρανό. Γιατί πιστεύεις ότι μας συγκινούν τόσο φωτογραφίες του ουρανού –ηλιοβασιλέματα, σύννεφα, αστέρια, το φεγγάρι– σε βαθμό που θέλουμε να τα φωτογραφίζουμε κ εμείς; Από πού προκύπτει όλο αυτό;
Θα έβαζα τις αστρονομικές φωτογραφίες μου σε άλλη κατηγορία από τις φωτογραφίες με τα σύννεφα αλλά έτσι το νιώθω εγώ. Όταν κοιτάζουμε το διάστημα, μιλάμε για αστέρια και το σύμπαν. Οι άνθρωποι πάντα στρέφονταν στο σύμπαν για να βρουν απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα. Τι είναι το παρελθόν; Τι είναι το μέλλον; Ποιοι είναι οι άνθρωποι; Από πού προήλθαν; Αυτό ανάγεται στην αστρονομία και την αστρολογία των Βαβυλωνίων χιλιάδες χρόνια πριν, που προσπαθούσαν να εξηγήσουν και να μαντέψουν τη θέση μας στο σύμπαν προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσουν τα μοτίβα στον ουρανό – στα αστέρια συγκεκριμένα. Το ίδιο μπορείς να πεις και για το Hubble ή το James Webb. Όταν κοιτάζουμε αυτές τις φωτογραφίες, προσπαθούμε να καταλάβουμε από πού προήλθε το σύμπαν; Ποια είναι η θέση μας σ’ αυτό; Ποια είναι η δομή της πραγματικότητας -ξέρεις- και τι θα συμβεί στο μέλλον; Παραδόξως, τα ίδια ακριβώς ερωτήματα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Καλή ερώτηση. Δεν είμαι αστρονόμος με αυτή την έννοια. Το τηλεσκόπιο αυτό σχεδιάστηκε για να φωτογραφίζει πράγματα και να προσπαθήσει να απαντήσει σε πράγματα που εγώ δεν μπορώ να εκφράσω. Με ενδιαφέρει περισσότερο πώς λειτουργούν αυτές οι υποδομές απ’ ό,τι το ίδιο το σύμπαν. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο να φωτογραφίζω τα ίδια τα τηλεσκόπια. Για πολύ καιρό προσπαθούσα να φωτογραφίσω πράγματα στον ουρανό που δεν υπάρχουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, είτε επειδή είναι απόρρητα ή επειδή οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι είναι. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο το πώς έχουμε αλλάξει τον νυχτερινό ουρανό – έχουμε βάλει δορυφόρους ή έχουμε φτιάξει υποδομές στο διάστημα. Τι λέει αυτό για την εποχή μας ότι όχι μόνο κοιτάζουμε τον ουρανό αναζητώντας την προέλευσή μας και απαντήσεις, αλλά το ότι τον μεταμορφώνουμε ενεργά;
Περισσότερα από το VICEΟ Μάγος Σανκάρα Αποκαλύπτεται στο Εργαστήριό του στο ΚερατσίνιΜια Αντιδημοφιλής Άποψη (Μπορεί και Όχι) για τους Ενήλικες που Πίνουν ΓάλαΗ Μέρα που Έσπασα τα Νεύρα στην Εισπρακτική που με Πήρε ΤηλέφωνοΑκολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.