Ψεύτικοι Ήχοι Αναπνοών: Μια Συσκευή που Δεν Πρέπει να Λείπει από το Σπίτι

Το αστείο με τη συνείδηση είναι το πώς δεν αντιλαμβανόμαστε όλους τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους διαμορφώνεται η υποκειμενική μας εμπειρία από το περιβάλλον και τη φυσιολογία μας. Ένας δυνατός ήχος ή ένας έντονος φωτισμός μπορεί να αποσπάσει την προσοχή μας για μια στιγμή, αλλά τις περισσότερες φορές ο εγκέφαλός μας βομβαρδίζεται από εξωτερικά ερεθίσματα που δημιουργούν εσωτερικές αντιδράσεις, στις οποίες ποτέ δεν εστιάζουμε με τις διανοητικές μας ικανότητες.

Μια νέα επιστημονική δημιουργία της Xin Liu από το Media Lab του MIT αποδεικνύει την ισχυρή επιρροή που μπορούν να ασκήσουν αυτά τα διακριτικά ερεθίσματα στη συνειδητή εμπειρία μας. Ονομάζεται Masque και είναι μια συσκευή που φοριέται και η οποία αλλάζει σκόπιμα την αντίληψη που έχει ο χρήστης για την αναπνοή του. Μεταβάλλοντας αυτό το ερέθισμα, το Masque είναι σε θέση να διαμορφώσει τη συμπεριφορά και την αντίληψη των χρηστών με προβλέψιμους τρόπους, χωρίς να χρειάζονται ρητές οδηγίες.

Η συσκευή Masque δημιουργήθηκε από τη Liu σε συνεργασία με τον βιομηχανικό σχεδιαστή Hongxin Zhang, ο οποίος εμπνεύστηκε από τις ιταλικές καρναβαλικές μάσκες της εποχής της Αναγέννησης. Η συσκευή τυλίγεται γύρω από το πρόσωπο του χρήστη και μετρά την αναπνευστική συχνότητα, χρησιμοποιώντας έναν αισθητήρα τοποθετημένο ακριβώς κάτω από το ρουθούνι. Κοντά στο αυτί βρίσκεται ένα οστεόφωνο, το οποίο μεταφέρει τον ήχο μέσα από τα οστά του κρανίου, χωρίς να παρεμβαίνει στη φυσική ικανότητα ακοής των ήχων μέσω του αέρα. Επιπλέον, τα οστεόφωνα μπορούν να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση ότι οι ήχοι που αντιλαμβανόμαστε προέρχονται από το εσωτερικό του σώματος.

Μετά τη μέτρηση του ρυθμού αναπνοής ενός χρήστη, το Masque αναπαράγει τον ήχο της αναπνοής με διαφορετικό ρυθμό στο αυτί του και μπορεί να ρυθμίσει αυτήν τη μεσολαβούμενη «αναπνοή» σε πραγματικό χρόνο, καθώς αλλάζει ο ρυθμός αναπνοής του χρήστη. Όπως ανακάλυψε η Liu κατά τη διάρκεια δύο πιλοτικών μελετών, η μεσολαβούμενη αναπνοή που παράγεται από τη συσκευή μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στην ψυχολογική κατάσταση του χρήστη. Με άλλα λόγια, η υποκειμενική κατάσταση του χρήστη επηρεάζεται περισσότερο από τις αλλαγές που αντιλαμβάνεται στον ψεύτικο ρυθμό αναπνοής.

Στην πρώτη έρευνα, στους συμμετέχοντες δόθηκε μια σύντομη εκδοχή γνωστικών τεστ GRE και τους ζητήθηκε να αναφέρουν στη συνέχεια τα επίπεδα του άγχους τους, χρησιμοποιώντας μια τεκμηριωμένη κλίμακα για την ποσοτικοποίηση του άγχους. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, καθεμία από τις οποίες άκουγε διαφορετικούς ρυθμούς αναπνοής στις μάσκες τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Liu, τα οποία δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό, όσοι υποβλήθηκαν σε γρήγορη και δυνατή ψεύτικη αναπνοή μέσω του Masque, έδειξαν μια στατιστικά σημαντική αύξηση του άγχους, σε σχέση με εκείνους που εκτέθηκαν σε βραδύτερες και απαλότερες ψεύτικες ανάσες.

Σε μια δεύτερη έρευνα, η Liu χρησιμοποίησε 12 ετεροφυλόφιλους άνδρες εθελοντές, για να μετρήσει πώς θα επηρέαζε το Masque τη σεξουαλική τους διέγερση. Για να το ελέγξει αυτό, η Liu έδειξε σε όλους τους συμμετέχοντες 14 φωτογραφίες γυναικών για 30 δευτερόλεπτα την καθεμία και στη συνέχεια τους ζήτησε να αξιολογήσουν τις φωτογραφίες με βάση το πόσο ενδιαφέρουσα, ελκυστική και φιλική βρήκαν τη γυναίκα στην εικόνα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Liu, οι συμμετέχοντες χαρακτήρισαν τις εικόνες ως πιο ελκυστικές, όταν εκτέθηκαν σε δυνατή και γρήγορη αναπνοή που έμοιαζε να βγαίνει «από μέσα τους».

Η Liu μού είπε ότι η έκθεση σε ψεύτικα αναπνευστικά ερεθίσματα μέσω του Masque δεν προκάλεσε αλλαγές στη φυσιολογία των χρηστών. Με άλλα λόγια, η ακρόαση της γρήγορης αναπνοής μέσω του Masque δεν έκανε τους χρήστες να αναπνέουν πιο δυνατά και πιο γρήγορα. Παρά την απουσία αλλαγών στη φυσιολογία, ωστόσο, η συσκευή προκάλεσε προβλέψιμες ψυχολογικές αλλαγές.

Vice Video: Εναλλακτικές Θεραπείες στην Ελλάδα: Ύπνωση

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η ιδέα ότι οι γνωστικές προκαταλήψεις μπορούν να προκληθούν στους ανθρώπους με μια συσκευή χωρίς σαφείς οδηγίες, είναι εντυπωσιακή και ταυτόχρονα τρομακτική. Παρόλο που φαίνεται πολύ πιθανό ότι τέτοιες συσκευές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την υποσυνείδητη χειραγώγηση των ανθρώπων στο μέλλον –φανταστείτε μια εφαρμογή γνωριμιών που θα παίζει ήχους με αναπνοές, καθώς «σαρώνετε»-, αλλά η Liu είπε ότι βλέπει πολλά πιθανά ψυχοθεραπευτικά οφέλη στη συσκευή, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη διαχείριση των συναισθημάτων.

«Θα έχει περισσότερο ενδιαφέρον να σκεφτούμε πώς μπορούμε να ενθουσιαζόμαστε περισσότερο και σε άλλες καταστάσεις», μου είπε η Liu μέσω email. «Στην έρευνα που κάναμε πάνω στην ερωτική διάθεση, οι συμμετέχοντες ένιωσαν να ελκύονται περισσότερο από κάποιες φωτογραφίες. Ίσως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το Masque και το σύστημα αυτό σε άλλες καταστάσεις, με σκοπό να ενισχύσουμε τον ενθουσιασμό, όπως όταν βλέπουμε μια ταινία ή παίζουμε ένα παιχνίδι».

«Βλέπουμε τη χρήση του Masque ως ένα μονοπάτι που θα βοηθήσει τον χρήστη να κατανοήσει την ικανότητά του να ελέγχει τη συναισθηματική του κατάσταση μέσω σωματικών ενεργειών», πρόσθεσε η Liu. «Αν ο χρήστης μπορεί να επηρεαστεί από ένα ψευδές σήμα, μπορεί επίσης να αναπνέει συνειδητά πιο αργά, κατά τη διάρκεια ενός αγχωτικού γεγονότος».

Tο άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE New Zealand.

Περισσότερα από το VICE

Ποιoς θα Πάρει Φέτος το Mundial, Χρήστο Σωτηρακόπουλε;

Ο Ράπερ XXXTentacion Είναι Νεκρός, Μετά από Πυροβολισμούς στο Μαϊάμι

«Είμαστε Τρελοί κι Ευτυχισμένοι»: Μια Γερή Φωτογραφική Βουτιά στα Εξάρχεια του 1980