Έτσι Είναι η Ζωή σου Όταν Δηλώνεις Γκέι στην Κίνα

Ο Will γελάει μόνος του όταν παρακολουθεί τον μπράβο να ψάχνει μέσα στο σακίδιό του, γνωρίζοντας ότι θα βρει μόνο λιπαντικό και προφυλακτικά. Ένα πλήθος Κινέζων ανδρών τσεκάρει ο ένας τον άλλον στο προαύλιο ενός χώρου απομακρυσμένου από το δρόμο. Το μπάσο ενός από τα πιο δημοφιλή γκέι κλαμπ του Πεκίνου δονείται. Οι πορτιέρηδες μας συνοδεύουν προς τα μέσα, λέγοντας «ίσως να μην πείτε σε κανέναν Δυτικό τι συμβαίνει εδώ μέσα». Η βαριά από ορείχαλκο πόρτα ανοίγει και χάνεται μέσα στο κλαμπ.

Μια εβδομάδα νωρίτερα και πάνω από 1.000 μίλια δυτικά, στην επαρχία Σιτσουάν, είχα πάρει συνέντευξη για πρώτη φορά από τον Will (όχι το αληθινό όνομά του) κάτω από το φιλτραρισμένο από τη σκόνη φως ενός λαμπτήρα σε μια αερογέφυρα. Μόλις είχε τελειώσει τον φιλικό αγώνα Tai Qi με τον δάσκαλό του, στην πόρτα του οποίου είχε υποκλιθεί για 12 ώρες πριν να γίνει δεκτός. Οι τρεις μας, ο Will, ο 60χρονος και εντυπωσιακά ευκίνητο δάσκαλός του και εγώ, μιλήσαμε για ένα συναίσθημα που γίνεται όλο και πιο δημοφιλές στην Κίνα σήμερα· την εκτίμηση για τη συνύπαρξη του παλιού και του νέου, της παράδοσης και της καινοτομίας. Ο δάσκαλος του Tai Qi και εγώ κοιτάξαμε τον Will, να κοιτάει το κεφάλι του.

Το 2001, όταν ο Will ήταν εννέα ετών, η Κινεζική Εταιρεία Ψυχιατρικής αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία και την αμφιφυλοφιλία από τον επίσημο κατάλογο των ψυχικών διαταραχών στην κινεζική κατάταξη των ψυχικών διαταραχών. Αξίζει να σημειωθεί ότι «καθάρισαν» τις λεσβίες, τους γκέι και του αμφιφυλόφιλους (LGB) αλλά αμέλησαν να βγάλουν τους διαφυλικούς (T) από τον κατάλογο με τα ψυχικά νοσήματα.

Σήμερα, η Κίνα εικάζεται ότι φιλοξενεί τη μεγαλύτερη LGBT κοινότητα στον κόσμο. Το Grindr με 5 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως παραγκωνίζεται απολύτως από την γεω-κοινωνική γκέι εφαρμογή Blued της Κίνας που σήμερα έχει 15 εκατομμύρια χρήστες, με τα 12 εκατομμύρια εξ αυτών να βρίσκονται εντός των κινεζικών συνόρων. Η κυβέρνηση, από τη μία πλευρά, τηρεί σιγή ιχθύος για το θέμα. «Ούτε μας εγκρίνει, ούτε μας αποδέχεται, γεγονός που είναι απογοητευτικό αλλά μπορείς να ζήσεις μ'αυτό» λέει ο William.

Ο Will είναι ένας 22χρονος Κινέζος φοιτητής από το Πεκίνο που τώρα ολοκληρώνει τις προπτυχιακές σπουδές του στο Chengdu στο Σιτσουάν, την επονομαζόμενη «πύλη προς τη Δύση» της Κίνας. Ο Will αυτοπροσδιορίζεται ως γκέι και έχει πάρει μέρος σε διαδηλώσεις τόσο στην ηπειρωτική Κίνα όσο και στην Ταϊβάν. Τον επόμενο χρόνο, θα σπουδάσει στο πιο φημισμένο πανεπιστήμιο της Κίνας, το Tsinghua για να πάρει το μάστερ του στη φιλοσοφία.

Ο στόχος του Will είναι να «εκσυγχρονίσει την κινεζική σκέψη» πράγμα που εν μέρει σημαίνει να αποδείξει τη συμβατότητα των άκαμπτων παραδοσιακών δογμάτων που είναι μοναδικά στην Κίνα. Συγκρινόμενη με τον χριστιανικό ή τον ισλαμικό κόσμο, ο Will πιστεύει ότι η Κίνα μπορεί να είναι μεταξύ των πιο προοδευτικών χωρών στον πλανήτη σε θέματα LGBT, εάν η ευαισθητοποίηση γίνει μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα.

Το VICE μίλησε με τον Will για το να αποκαλύψει κανείς τον σεξουαλικό προσανατολισμό του στην κινεζική κοινωνία, το πόσο λεπτό είναι το θέμα να είσαι ομοφυλόφιλος αρσενικός διάδοχος και την ομαλοποίηση του ομοφυλόφιλου σεξ.

VICE: Μεγαλώνοντας τη δεκαετία του ΄90 στην Κίνα, πότε ήταν η πρώτη φορά που κατάλαβες ότι ήσουν γκέι;
Will: Την πρώτη φορά που κατάλαβα ότι υπάρχει τέτοιο πράγμα, ομοφυλόφιλος –όταν συνειδητοποίησα ότι υπήρχε τέτοια έννοια- ήμουν 11 ετών. Το ανέφεραν συχνά στην κοινωνία, τις ταινίες, τα μέσα ενημέρωσης, όλοι έλεγαν '同性恋,' tóng xìng lìan, αλλά δεν ήξερα τι ακριβώς ήταν. Ποτέ κανείς δεν το προσδιόρισε, οπότε έκανα υποθέσεις απλά κοιτάζοντας μεμονωμένους χαρακτήρες.

Η κινεζική λέξη για τους γκέι και τις λεσβίες είναι η ίδια· 同性恋，tóng xìng lìan. Ο πρώτος χαρακτήρας σημαίνει «ίδιο». Ο δεύτερος χαρακτήρας κατά κύριο λόγο σημαίνει φύλο. Ωστόσο η προφορά του και ο τόνος είναι ίδιος με του χαρακτήρα 姓, xìng, που σημαίνει επίθετο, σε αντίθεση με το 性, xìng που σημαίνει σεξ. Όταν συναντάς κάποιον για πρώτη φορά στην Κίνα, είναι ευγενικό να τον ρωτήσεις ποιο είναι το xìng του. Δεν ρωτάς «ποιο είναι το φύλο σου;» αλλά «ποιο είναι το επώνυμό σου;».

Άρα αντί να καταλάβω πως μιλούσαν «αγάπη ίδιου φύλου», πίστεψα ότι οι άνθρωποι μιλούσαν για «αγάπη ίδιου επωνύμου», δηλαδή δυο ανθρώπους με το ίδιο επώνυμο, το ίδιο '性,' xìng. Επειδή είχαν το ίδιο επώνυμο, έβγαιναν ραντεβού. Θα αστειευόμασταν με άλλα αγόρια συμμαθητές «το επώνυμο σου είναι Wang. Το επώνυμό μου είναι Wang. Είμαστε tóng xìng lìan!»

Δεν ήμουν παρά 11 ετών όταν έπεσα πάνω σε μια ιστοσελίδα που ονομαζόταν Friend, Don't Cry (Φίλε μην κλαις). Σήμερα η ιστοσελίδα είναι αρχαία αλλά νομίζω ότι εξακολουθεί να υπάρχει. Έχει πολλές μικρές ιστορίες και μυθιστορήματα, φόρουμ, φωτογραφίες γκέι ατόμων. Το φόρουμ περιγράφει τον γκέι τρόπο ζωής. Τα είδα αυτά και σκέφτηκα «Ω, ήμουν γκέι όλο αυτό το διάστημα».

Δεν χρειάζεται να σπάσεις το σύστημα αποκλεισμού Great Firewall για να έχεις πρόσβαση στην ιστοσελίδα;
Όχι. Ο οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση. Ξέρω πολλούς, πάρα πολλούς νέους αλλά και μεγαλύτερους Κινέζους που ανακάλυψαν αυτή την ιστοσελίδα ή ιστοσελίδες σαν κι αυτή και τελικά συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν ανώμαλοι ή περίεργοι.

Τι έκανες όταν συνειδητοποίησες ότι είσαι γκέι;
Πειραματίστηκα. Είχα την πληροφορία αλλά δεν είχα εκπαίδευση στη συναισθηματική πλευρά των σχέσεων. Ήμουν μόλις 12 ετών και έπειτα ήρθε το πρωκτικό σεξ. Ήταν μεγαλύτερος από μένα δέκα χρόνια. Ήταν συναινετικό. Στην πραγματικότητα ήμουν εγώ που τον αποπλάνησα. Σήμερα πιθανώς είναι παράνομο. Πιθανώς δεν θα έπρεπε να το είχε κάνει. Ήμουν 13 ετών.

Δεν ήταν καλό. Δεν ήμουν συναισθηματικά αρκετά ώριμος. Μου έλειπε η καλή αντίληψη της συναισθηματικής πλευράς του σεξ. Μου έλειπε η σεξουαλική παιδεία συνολικά. Δεν υπήρχε καμία ηθικολογία όσο αφορά στο σεξ μεταξύ ανδρών, όπως αυτή που υπάρχει με τις γυναίκες, όπως το «όχι σεξ πριν από το γάμο» ή «η πρώτη φορά θα πρέπει να είναι από αγάπη». Εάν βλέπεις μόνο ιστοσελίδες ή διαβάζεις το βιβλίο, δεν θα σκεφτόσουν ότι το σεξ με έναν άνδρα είναι ταμπού, δεν θα σκεφτόσουν ότι θα έπρεπε να περιμένεις για να δοκιμάσεις αργότερα. Δεν υπήρχε λόγος να σκεφτείς δυο φορές.

Πώς ήταν η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στην Κίνα; Ο δάσκαλος σου αναφέρθηκε στην ομοφυλοφιλία;
Στο δημοτικό σχολείο, είχαμε μάθημα που ονομαζόταν «Εκπαίδευση για την Εφηβεία». Το έκανε ο γιατρός του σχολείου μας. Ήταν επίσης ο δάσκαλος βιολογίας. Απλά μας έβαλε να παρακολουθήσουμε μια ταινία που λεγόταν The World of the Human Body (Ο Κόσμος του Ανθρώπινου Σώματος). Τότε, ανέφερε μια φορά την ομοφυλοφιλία. Το μόνο που είπε ήταν ότι επρόκειτο για ψυχολογική ασθένεια.

Έχεις μιλήσει στην οικογένειά σου;
Για τον μέσο Κινέζο γκέι άνδρα, το δυσκολότερο κομμάτι είναι πάντα το να πας και να μιλήσεις στους γονείς σου, αλλά όχι για τους ίδιους λόγους με εσάς στη Δύση. Οι Κινέζοι πραγματικά τονίζουν 孝道, xìao dào, [πολύ συχνά μεταφράζεται ως σεβασμός του παιδιού προς τον γονιό]. Η αντίθεση στην ομοφυλοφιλία κατά κύριο λόγο βασίζεται στο 不孝, έτσι εάν δεν κάνεις το καθήκον σου σαν παιδί, δεν είσαι καλός γιος.

Αυτή η αντίληψη είναι κομφουκιανή, σωστά; Μπορείς να εξηγήσεις το συσχετισμό του να είσαι καλός γιος με το να έχεις παιδιά;
Ο Κομφουκιανισμός δεν είναι θρησκεία με τη δυτική έννοια, αλλά είναι το θεμέλιο της κινεζικής παράδοσης. Δημιουργεί ένα ηθικό σύστημα.

Το θέμα της Κίνας με τους γκέι έχει ως εξής: το να κοιμάσαι με έναν άνδρα καθιστά αδύνατο το να έχεις απογόνους. Το ότι κοιμάσαι με έναν άνδρα δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά το να μην αποκτήσεις απόγονο, είναι και δεν επιτελείς το καθήκον σου ως παιδί. Υπάρχει μια κεντρική ιδέα στον Κομφουκιανισμό, χαραγμένη στις καρδιές των περισσότερων Κινέζων, είτε συνειδητά, είτε κοινωνικά κωδικοποιημένα «不孝有三，无后为大». Σημαίνει ότι «υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι να μην κάνεις το καθήκον σου ως γιος, ο χειρότερος από τους οποίους είναι να μην δώσεις απόγονους».

Έτσι το θέμα με το να είσαι γκέι στην Κίνα δεν έχει σχέση με το ότι είσαι κάπως «μη φυσιολογικός» ή κάπως αμαρτωλός, όπως είναι στη Δύση. Το πρόβλημα είναι λογιστικό: πώς να αποκτήσουν έναν γιο.
Ακριβώς. Υπάρχουν κι άλλα θέματα όσο αφορά στη δομή της οικογένειας, αλλά στην ουσία του θέματος βρίσκεται αυτή η ιδέα. Λίγο-πολύ, η χειρότερη ηθική παράβαση είναι να μην είσαι καλός γιος και να μην αποκτήσεις δικό σου παιδί.

Πώς αντέδρασαν οι γονείς σου όταν τους το είπες;
Ο μπαμπάς μου δεν είπε τίποτα, απλά έγειρε πίσω και συνέχισε να κοιτάει το ταβάνι. Η μαμά μου είπε «εάν είσαι σίγουρος, μόνο να το δεχθούμε μπορούμε». Τρεις μέρες αργότερα, ο μπαμπάς μου και εγώ καθίσαμε να συζητήσουμε για τις σημαντικές λεπτομέρειες.

Γιατί όχι η μαμά σου;
Δεν είχε σχέση με εκείνη. Ήταν θέμα του μπαμπά μου και δικό μου.

Τι είδους λεπτομέρειες συζητήσατε;
Έχω έναν πολύ βαρύ ρόλο στην οικογένεια. Είμαι ο μόνος γιος του πατέρα μου. Ειλικρινά με την Πολιτική του Ενός Παιδιού, είναι πολύ τυχερός που απέκτησε γιο. Τα αδέρφια του έχουν μόνο κόρες. Η συνέχιση του οικογενειακού ονόματος απαιτεί έναν γιο και είναι το καθήκον μου.

Υπάρχουν πολλές επιλογές σήμερα για να αποκτήσεις έναν γιό. Η εξωσωματική γονιμοποίηση για παράδειγμα, είναι ένα τρόπος για να προχωρήσει η γραμμή αίματος χωρίς να παντρευτείς ένα κορίτσι. Το να κάνεις συμφωνία με μια λεσβία είναι κάτι που επίσης συμβαίνει περισσότερο στην Κίνα, αλλά ξέρω ότι μπορεί να μην το αντιμετωπίζει θετικά η Δύση. Προφανώς όλα γίνονται συναινετικά.

Η παραδοσιακή κινεζική σκέψη λέει κάτι συγκεκριμένο για την ομοφυλοφιλία;
Η αρχαία Κίνα βλέπει την ομοφυλοφιλία ως ένα είδος προσωπικού χόμπι. Με αυτό εννοώ, ότι μπορούσες να παντρευτείς τη σύζυγό σου, να έχεις το γιο σου και επίσης να κοιμάσαι με έναν άλλο όμορφο άνδρα. Υπάρχουν αρκετά λογοτεχνικά έργα και τραγούδια που εξυμνούν τις αρετές των γκέι και αρκετά που γελοιοποιούν αυτού του είδους τις γκέι χαζομάρες, αλλά συνολικά δεν υπάρχει σοβαρή ή βαθιά συζήτηση για την ομοφυλοφιλία.

Τώρα, όμως, η ομοφυλοφιλία, ιδιαιτέρως η ανδρική ομοφυλοφιλία είναι μεγάλο θέμα στα κινεζικά μέσα ενημέρωσης. Πόσο έχουν αλλάξει οι συμπεριφορές προς την ομοφυλοφιλία από τότε που ήσουν παιδί;

Σήμερα, υπάρχουν πολλά δημοφιλή ανέκδοτα που αφορούν τους γκέι. Υπάρχουν γκέι χαρακτήρες σε τηλεοπτικά σόου, ακόμα κι αν δεν το λένε ανοιχτά. Υπάρχουν κινεζικά viral βίντεο με την υπογραφή του Zank. Μερικές φορές είναι αρνητικά, άλλες είναι θετικά.

Κατά κάποιον τρόπο, είναι σα να μας βλέπουν. Υπάρχουμε τώρα. Αστεία ή όχι, μπορεί η στάση των νέων ανθρώπων να γίνει πιο ζεστή με την ιδέα της ομοφυλοφιλίας.

Ποιος είναι το μεγαλύτερο γκέι πρότυπο στην Κίνα αυτή τη στιγμή;
Περιέργως ο Tim Cooke. Η παραδοχή του έκανε μεγάλη διαφορά για τους ανθρώπους που έχουν τρέλα με τα προϊόντα της Apple. Εάν κάποιοι γράφουν άσχημα πράγματα για τους γκέι, οι άλλοι απαντούν «χρησιμοποιείς iPhone για να το γράψεις αυτό;».

Πιο έντονο είναι όταν ο κόσμος σχολιάζει online για τους γκέι, κάποιοι θα απαντήσουν «Τι χρησιμοποιείς για να σχολιάσεις αυτή τη στιγμή;». Ο Alan Turing ήταν γκέι. Όχι γκέι, όχι κομπιούτερ.

Ποιος πιστεύεις ότι είναι το πιο σημαντικό θέμα για την LGBT κοινότητα εδώ στην Κίνα;
Χωρίς αμφιβολία η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Ο γάμος είναι κάτι που απασχολεί αργότερα. Τώρα, πολλοί δεν κατανοούν τα βασικά του να είναι κανείς γκέι.

Πιο σημαντικό, πέρα από την πτυχή της σωματικής ασφάλειας είναι το ψυχολογικό θέμα. Όντας ομοφυλόφιλος σε αυτή την κοινωνία, πώς μπορείς να προστατέψεις τον εαυτό σου; Πώς διαχειρίζεσαι τη σεξουαλικότητά σου; Σε ποιον να το πεις, σε ποιον να μη το πεις; Πόσα να πεις και σε ποιον; Εάν έχεις συναισθήματα για ένα ετεροφυλόφιλο αγόρι, πώς θα πρέπει να το διαχειριστείς; Γιατί κανένας, ποτέ δεν μου είπε τίποτα απ'όλα αυτά. Περπάτησα σε πολλά σκοτεινά και μερικές φορές επικίνδυνα μονοπάτια πριν τα πράγματα να ξεκαθαρίσουν για μένα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.