Ψυχική Υγεία

Πώς να Φέρνεις Πράγματα εις Πέρας αν Έχεις ΔΕΠΥ, Σύμφωνα με Άτομα με ΔΕΠΥ

Συμβουλές, όπως να κουνάς τα πόδια σου στον αέρα και «ο κανόνας των 17».
Romano Santos
Κείμενο Romano Santos
ADHD focus concentrate work brain listening emotion engage attention deficit hyperactivity disorder adderall hyperfocus
Φωτογραφία: Yasmina H, Unsplash

«Φαντάσου να κάνεις συνέχεια ζάπινγκ – έτσι είναι το μυαλό μου την περισσότερη ώρα», λέει η Elita Reign, σχεδιάστρια κοστουμιών από το Λος Άντζελες. Συνήθως ξεκινάει να κάνει κάτι και ύστερα χάνεται και σκέφτεται κάτι άλλο.

Όταν στέλνει ένα mail ανοίγει την εφαρμογή, συνειδητοποιεί ότι δεν αντέγραψε τη διεύθυνση από το Instagram, ανοίγει το Instagram για να βρει τη διεύθυνση από τα μηνύματά της, βλέπει μια διαφήμιση ρούχων, κάνει κλικ στο προφίλ του καταστήματος, χαζεύει για 20 λεπτά ρούχα, θυμάται ότι έστελνε ένα mail, πηγαίνει να το στείλει, σκέφτεται τις κατάλληλες λέξεις, ανοίγει browser για να τις βρει, συνειδητοποιεί ότι έχει 54 καρτέλες ανοιχτές και περνάει κάποια λεπτά για να τις κλείσει.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Μπορώ να πω ότι έτσι είναι καθετί που κάνω. Σχεδόν κάθε μέρα, όταν πλένω τα δόντια μου, θυμάμαι άλλα πράγματα που έχω να κάνω και ξεκινάω να τα κάνω με την οδοντόβουρτσα να κρέμεται απ’ το στόμα μου», λέει.

Η Reign το αποδίδει αυτό στη ΔΕΠΥ της.

Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια ψυχική κατάσταση που επηρεάζει τμήματα του εγκεφάλου που βοηθούν στον σχεδιασμό, τη συγκέντρωση και την εκτέλεση εργασιών. Επηρεάζει το 11% των παιδιών και σχεδόν 5% των ενηλίκων στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ χαρακτηρίζεται από έλλειψη προσοχής και/ή υπερδραστηριότητα-παρορμητική δράση που επηρεάζει την καθημερινή ζωή ενός ατόμου. Μπορεί επίσης να επηρεάσει την προσωπική ζωή, τις διαπροσωπικές σχέσεις και την αυτοεκτίμηση.

Ο Behrad Zand, ιδιοκτήτης μικρής επιχείρησης στο Laguna Niguel (California), που έχει επίσης ΔΕΠΥ, λέει ότι κι ο ίδιος σαστίζει από την έλλειψη συγκέντρωσής του. Μερικές φορές νιώθει ότι είναι σε χαύνωση.

«Είναι λες και ο εγκέφαλός μου είναι σε χαμηλή κατάσταση συνείδησης, ξεστρατίζει, δεν κρατάει πληροφορίες», λέει στο VICE.

Άλλες φορές το μυαλό του φαίνεται να λειτουργεί πιο γρήγορα.

«Για παράδειγμα, δυσκολεύομαι να διαβάσω διότι το μυαλό μου πηδάει λέξεις ή γραμμές ή συχνά ξεκινάω μια πρόταση από την αρχή ή το μυαλό μου συμπληρώνει λέξεις που υποθέτει ότι ταιριάζουν».

Έτσι δυσκολεύεται να καταλάβει τι διαβάζει και αναγκάζεται να ξαναδιαβάζει τις προτάσεις πολλές φορές. Αλλά ο Zand λέει ότι υπάρχει κι άλλη μια πλευρά στη ΔΕΠΥ, που δεν είναι τόσο γνωστή.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Μερικές φορές, αντί να βρίσκομαι σε γνωστικό χάος, βιώνω κάτι που λέγεται υπερσυγκέντρωση», λέει. Σ’ αυτήν τη φάση ο Zand μπορεί να συγκεντρωθεί σε ένα θέμα ή μια δουλειά για ώρες χωρίς να φάει, να πιει ή να πάει τουαλέτα.

«Είναι πολύ δύσκολο να είσαι συγκεντρωμένος αν έχεις ΔΕΠΥ, αλλά όχι αδύνατον», λέει.

Υπάρχουν φάρμακα και θεραπείες που βοηθούν ανθρώπους με ΔΕΠΥ αλλά πολλοί που τη βιώνουν έχουν μάθει πρακτικούς τρόπους να την αντιμετωπίζουν. Ακολουθούν μερικές συμβουλές για να συγκεντρώνεσαι και να φέρνεις εις πέρας πράγματα, από ανθρώπους με ΔΕΠΥ.

Κάνε πρώτα το πιο εύκολο ή το πιο ενδιαφέρον

Το να έχεις ΔΕΠΥ και να προσπαθείς να συγκεντρωθείς είναι σαν ένα παιχνίδι όπου προσπαθείς να βρεις κάτι ενδιαφέρον σ’ αυτό που πρέπει να κάνεις, λέει ο Connor DeWolfe, content creator από το Μίσιγκαν. Λέει ότι μερικές φορές ψάχνει απεγνωσμένα ένα ερέθισμα.

Η Laura Flick, επιχειρηματίας από το Λος Άντζελες, λέει ότι αν κάνει πρώτα τα πιο εύκολα παίρνει φόρα για να κάνει και τα πιο δύσκολα.

Αλλά αν το πιο εύκολο είναι βαρετό;

Αν δεν αρκεί να είναι το πιο εύκολο, ο Zand προτείνει να κάνεις πρώτα κάτι ευχάριστο ή συναρπαστικό.

«Αν είναι διάβασμα, ξεκίνα με τα κεφάλαια που σε ενδιαφέρουν», λέει.

Φρόντισε να βλέπεις αυτά που έχεις να κάνεις

«Τα άτομα με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται να θυμούνται ό,τι δεν βλέπουν, έτσι η καλύτερη συμβουλή είναι να βάζεις υπενθυμίσεις στην κεντρική οθόνη του κινητού», λέει η Reign.

Γράφει σε ένα widget εκεί ό,τι θέλει να θυμηθεί γιατί το βλέπει κάθε φορά που κοιτάζει το κινητό της. Επίσης γράφει ό,τι έχει να κάνει σε έναν λευκό πίνακα στο γραφείο της.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Είναι οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι που έχω μπορέσει να χρησιμοποιήσω για να έχω ένα πρόγραμμα γιατί ξεχνάω να ανοίξω τα ημερολόγια».

Η Flick επίσης λέει ότι αν βλέπει ό,τι έχει να κάνει είναι πιο πιθανό να τα κάνει. Αλλά αντί να έχει μια λίστα, έχει φτιάξει ένα spreadsheet για τις καθημερινές, εβδομαδιαίες και μηνιαίες υποχρεώσεις της.

Γράψε τι έχεις να κάνεις

Βοηθάει επίσης να γράφεις τι έχεις να κάνεις, όχι τόσο για να θυμηθείς να τα κάνεις αργότερα αλλά για να μη τα σκέφτεσαι προς το παρόν.

«Έχε μαζί σου ένα τετράδιο και γράφε ό,τι σκεφτείς που θέλεις να θυμηθείς αργότερα», λέει η Flick. «Έτσι δεν προσθέτεις έξτρα σκέψεις στο μυαλό σου».

Κούνα τα πόδια σου

Ο Zand λέει ότι μερικές φορές το εμποδίζει η υπερβολική νευρικότητά του. Έτσι κάνει κάτι τρελό σωματικά για να διώξει τη ενέργειά του. «Για παράδειγμα κάθομαι στον καναπέ και κουνάω τα πόδια μου μέχρι που να νιώσω ότι χαλαρώνω σωματικά».

Ο Zand λέει ότι μια βόλτα ή λίγη άσκηση επίσης μπορεί να λειτουργήσει.

Δοκίμασε τον «Κανόνα των 17»

Η Reign λέει ότι ο καλύτερος τρόπος να διατηρήσει τη συγκέντρωσή της είναι να συνδυάσει τη ορμή με τους στόχους. Έτσι χρησιμοποιεί τον λεγόμενο Κανόνα των 17.

«Όταν πρέπει να συμμαζέψεις, μάζεψε 17 πράγματα. Όταν φτάσεις στα 17 μάλλον έχεις χάσει το μέτρημα ή έχεις τόση ορμή που συνεχίζεις. Όταν μελετάω χρησιμοποιώ αριθμημένα κομμάτια. Για παράδειγμα μελετώ συγκεκριμένο αριθμό καρτών κάθε φορά και δεν σταματάω μέχρι να φτάσω στον ορισμένο αριθμό. Κι εκεί χρησιμοποιώ συχνά το 17. Έχει κάτι αυτό το νούμερο που λειτουργεί».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Προγραμμάτισε τις υποχρεώσεις σου κοντά

Κάποια άτομα με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται με αυτό που η Reign αποκαλεί «Η αίθουσα αναμονής της ΔΕΠΥ».

«Ας πούμε ότι έχουμε ένα ραντεβού το απόγευμα. Περνάμε μέρες στην αναμονή και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γιατί η αντίληψη του χρόνου που έχουμε είναι off», εξηγεί.

Για να μη χάνει ώρες προγραμματίζει τις υποχρεώσεις της κοντά, ώστε να μην μένει πολύς ενδιάμεσος χρόνος.

Bonus: μην είσαι σκληρός με τον εαυτό σου

Η Flick λέει ότι οι δυσκολίες με τη ΔΕΠΥ είναι διαφορετικές κάθε μέρα. Κάποιες μέρες δεν έχει πρόβλημα να συγκεντρωθεί και να κάνει αυτά που πρέπει. Άλλες παραλύει ακόμα και με τα πιο μικρά.

«Οι δύσκολες μέρες είναι σαν εκείνα τα όνειρα όπου τρέχω και δεν φτάνω πουθενά. Έλεγα στον εαυτό μου όσα θα έπρεπε να κάνω αντί να κάθομαι στον καναπέ. Έλεγα στον εαυτό μου ότι είμαι τεμπέλα, ότι έπρεπε να σηκωθώ και να κάνω τις δουλειές μου», λέει η Flick.

Τώρα έχει μάθει να είναι συμπονετική με τον εαυτό της.

«Έμαθα ότι το  μυαλό μου λειτουργεί κάπως διαφορετικά και πρέπει να φροντίζω τον εαυτό μου με βάση αυτό. Από τη στιγμή που το συνειδητοποίησα, η πραγωγικότητά μου και η σχέση μου με τον εαυτό μου βελτιώθηκαν», λέει. «Το να τα βάζεις με τον εαυτό σου κάνει την κατάσταση χειρότερη».

Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.

Περισσότερα από το VICE

Τουρίστες Απαντούν αν θα Πήγαιναν στο Άμστερνταμ σε Περίπτωση που Απαγόρευε το Χόρτο

Khay Be: Το “Pyro” Album, η Ζωή στην Αγγλία και το West Coast Rap

Φωτογραφίες Ανθρώπων που Ζουν Δίπλα στα Μεγαλύτερα Εργοστάσια Ενέργειας της Ευρώπη

Ακολουθήστε το VICE σε FacebookInstagram και Twitter.