Ο βασικός διαπραγματευτής των Ταλιμπάν και λάτρης της ποίησης, Anas Haqqani, επισκέφτηκε το παλιό κελί του σε μια φυλακή που διοικούσαν οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, επιτρέποντας σε μια ειδησεογραφική ομάδα που πρόσκειται φιλικά στους Ταλιμπάν να τον ακολουθήσει εκεί όπου βρισκόταν φυλακισμένος για πέντε χρόνια.
Ο νεότερος γιος ενός πάλαι ποτέ Σοβιετικού μουτζαχεντίν διοικητή και συμμάχου της Αλ Κάιντα, που έγινε κορυφαίος διοικητής των Ταλιμπάν, του Jalaluddin Haqqani, ο Anas Haqqani, 26 περίπου ετών, είχε φυλακιστεί στην Αεροπορική Βάση Μπαγκράμ όταν συνελήφθη σε μια αποστολή της CIA στο Κατάρ το 2014.
Παρόλο που ήταν μόνο επτά ετών όταν έγιναν οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Haqqani κατηγορήθηκε για στενούς δεσμούς με την Αλ Κάιντα λόγω της φιλίας του πατέρα του με τον Osama bin Laden, καθώς και ότι είχε κάποιο ρόλο στη διοργάνωση επιθέσεων σε στρατεύματα των ΗΠΑ και του Αφγανιστάν, απάγοντας δημοσιογράφους και στέλνοντας βομβιστές αυτοκτονίας σε κυβερνητικούς στόχους και του ΝΑΤΟ.
Καταδικάστηκε σε θάνατο από αφγανικό δικαστήριο το 2016 αλλά τελικά αφέθηκε ελεύθερος το 2019 στο πλαίσιο μιας ανταλλαγής κρατουμένων που ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις, οι οποίες τελικά οδήγησαν στην απόσυρση των ΗΠΑ μετά από 20ετή πόλεμο. Μετά την απελευθέρωσή του, ο Haqqani υπήρξε βασικός διαπραγματευτής σε αυτές τις συνομιλίες και ξεχώρισε για την μετριοπαθή του στάση σχετικά με την Ινδία και το Κασμίρ και την αγάπη του για την ποίηση στη διάλεκτο των Παστούν.
Την επίσκεψη στη φυλακή παρακολούθησε η προαναφερθείσα δημοσιογραφική ομάδα, η οποία τον κατέγραψε να προσεύχεται στην είσοδο πριν απαγγείλει: Το Μπαγρκάμ δεν μπορεί να με απειλεί πια/ η δύναμή σου χάθηκε/ το χρυσάφι σου χάθηκε.
Μετά τον θάνατο του πατέρα Haqqani πριν από τρία χρόνια –από γεράματα παρόλο που τα drones των ΗΠΑ τον έψαχναν πάνω από μια δεκαετία– ο μεγαλύτερος γιος του, ο Sirajuddin, ανέλαβε το Δίκτυο Haqqani –μια τζιχαντιστική αντιστασιακή ομάδα– και έγινε κι ο ίδιος υπαρχηγός των Ταλιμπάν.
Ο Anas Haqqani αφέθηκε ελεύθερος συγκεκριμένα για τις συνομιλίες στο πλαίσιο της ανταλλαγής φυλακισμένων λόγω της νεαρής του ηλικίας και τον μη σημαντικό στρατιωτικό ρόλο του στη φράξια των Ταλιμπάν της οικογένειας, ώστε να λειτουργήσει ως εκπρόσωπος και διαπραγματευτής για αυτήν στις συνομιλίες στο Κατάρ.
Ο εξέχων ρόλος του Δικτύου Haqqani στις συνομιλίες στη Ντόχα ανησύχησε τους Αμερικανούς διαπραγματευτές αρχικά λόγω της ανεξάρτητης ιστορίας της ομάδας ως τρομοκρατικής οργάνωσης με δεσμούς με τον Bin Laden και την Αλ Κάιντα.
Παρόλο που τέσσερα άλλα αδέλφια του σκοτώθηκαν σε επιχειρήσεις των ΗΠΑ από το 2001, ο Anas Haqqani ισχυρίζεται ότι αυτήν τη φορά η φυλακή τον μαλάκωσε και τον έκανε πιο συμπονετικό με τους αντιπάλους του και αυτό, λέει, βοήθησε στις διαπραγματεύσεις.
«Σε προσωπικό επίπεδο νιώθω συμπόνια για όλους – πρέπει να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να γιατρέψουμε τις πληγές μας», είπε πέρσι στους New York Times. «Έχω δει τα αδέρφια μου να ανατινάζονται. Νιώθω τον πόνο διότι έχω χάσει κι εγώ δικούς μου».
Αλλά οι ήπιες λέξεις του δεν πείθουν ιδιαίτερα τους διστακτικούς Αφγανούς και τη Δύση ότι η ομάδα που ευθύνεται για μερικές από τις χειρότερες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Αφγανιστάν και τις διαβόητες απαγωγές δημοσιογράφων και εθελοντών έχει αλλάξει.
«Οι Haqqani είναι κακοί άνθρωποι, δεν ξέρουν για ποιον πολεμάνε», λέει ο Abdullah, πρώην διοικητής των Ταλιμπάν που ζει τώρα στην Ελλάδα ως πρόσφυγας και είχε επαφές με την ομάδα.
«Παίρνουν μικρά αγόρια από το Πακιστάν και τα στέλνουν στην Καμπούλ ως βομβιστές αυτοκτονίας, το έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια», λέει. «Συνεργάζονται με την Αλ Κάιντα και την ISI», λέει αναφερόμενος στη διαβόητη υπηρεσία πληροφοριών του Πακιστάν.
«Δεν θέλουν ειρήνη, μόνο χρήμα και εξουσία και ίσως κάτι ακόμη που δεν το ξέρουμε», συμπληρώνει ο Abdullah, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω του παρελθόντος του με την ομάδα.
Περισσότερα από το VICE
Μιλήσαμε με Αφγανούς που Eπιβίωσαν Από τις Βομβιστικές Επιθέσεις στην Καμπούλ
Ένα Οδοιπορικό στα Καταφύγια των Τζουμέρκων, Εκεί Όπου Κάθε Μέρα Είναι μια Περιπέτεια
Ελευθερία και Αυτοδιάθεση: Το Πρώτο Βιωματικό Φεμινιστικό Camp Πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική