Γιατί το «Γυναικείο Viagra» δεν Είναι Τελικά και Τόσο Καλή Ιδέα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Υπάρχει ένα νέο θαυματουργό φάρμακο στην αγορά. Το Addyi έχει ονομαστεί ως το «γυναικείο Viagra», ένα λαμπρό φάρμακο που μπορεί να προσφέρει στις κυρίες που ψάχνουν την σεξουαλική τους «ολοκλήρωση», ότι προσέφερε το Viagra στους «ξαναμμένους» συντρόφους τους. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι δημιουργοί του έχουν δώσει έναν μακρύ και σκληρό αγώνα για να πάρει το φάρμακο την έγκριση, μιας και επί τόσο καιρό το πράσινο φως δεν άναβε, επειδή το FDA δεν θεωρούσε ότι το φάρμακο προσέφερε αρκετά ώστε να αγνοηθούν οι παρενέργειές του. Οι δημιουργοί του προχώρησαν στην δημιουργία μιας PR καμπάνιας, ασκώντας έντονες πιέσεις στο FDA, οι οποίες ενισχύθηκαν από φεμινιστικές οργανώσεις, κάτι που τελικά οδήγησε στην έγκριση του φαρμάκου. Βγαίνει στην αγορά τον Οκτώβριο. Το πρόβλημα βέβαια είναι, πως ίσως δεν θα έπρεπε.

Αρχικά, ας ξεπεράσουμε τις μαλακίες περί «γυναικείου Viagra». Το Addyi δεν είναι κάποιο είδος Viagra. Βασικά, δεν υπάρχει φάρμακο που απέχει τόσο πολύ από το Viagra όσο αυτό και το να γίνεται αυτή η ατυχής σύγκριση, μόνο το να μπερδέψει περαιτέρω τους καταναλωτές μπορεί.

Όταν παίρνει κανείς Viagra δεν συμβαίνει τίποτα. Ή τουλάχιστον τίποτα το εμφανές. Σε αντίθεση με τον δημοφιλή μύθο, δεν αυξάνει ξαφνικά την όρεξή σου για σεξ. Δεν «φουσκώνει» καμία λίμπιντο. Αυτό που κάνει είναι ουσιαστικά να βοηθάει τον χρήστη να πετυχαίνει και να κρατάει μια στύση, κάτι που επιτυγχάνεται απλά με μια δόση. Είναι επί της ουσίας ένα υδραυλικό βοηθητικό. Το πέος είναι μια μεγάλη σακούλα με αίμα και το Viagra βοηθάει αυτήν την σακούλα να φουσκώσει.

Το Addyi -ή flibanserin όπως είναι το μη εμπορικό όνομά του- είναι εντελώς διαφορετικό. Ξεκίνησε την πορεία του την δεκαετία του '90 ως πειραματικό αντικαταθλιπτικό και λειτουργεί με τον εγκέφαλο και όχι με το σώμα, αλλάζοντας την ισορροπία νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, καταφέρνοντας έτσι να «ξυπνήσει» τα σημεία του εγκεφάλου που ελέγχουν την σεξουαλική διάθεση.

Τα αποτελέσματα είναι «ελαφριάς μορφής». Τόσο ελαφριά μάλιστα που μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν υπάρχουν καν. Στις δοκιμασίες που εξέτασε το FDA, η μέση γυναίκα που συμμετείχε δήλωνε πως βίωνε 2.8 «ικανοποιητικά σεξουαλικά συμβάντα» τον μήνα. Στις γυναίκες που δόθηκε κάποιο εικονικό φάρμακο (placebo), αυτός ο αριθμός ανέβηκε στο 3.7 και στις γυναίκες που έλαβαν Addyi, σκαρφάλωσε στο 4.5. Με άλλα λόγια, οι γυναίκες που πήραν Addyi, αύξησαν τα «ικανοποιητικά σεξουαλικά συμβάντα» ανά μήνα, κατά μόνο 0.8 σε σχέση με αυτές που έλαβαν placebo. Άρα βρισκόμαστε περίπου στην κατηγορία του στατιστικού λάθους.

Επιπλέον, σε αντίθεση με το Viagra, το Addyi θέλει δουλειά. Δεν αρκεί δηλαδή να πάρεις απλά το χάπι, να ξαπλώσεις και να περιμένεις. Πρέπει μια γυναίκα να πάρει το Addyi για έναν μήνα, κατά την διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να πίνει αλκοόλ. Περιέργως, η έρευνα που εξέτασε τι γίνεται όταν συνδυάζεις το φάρμακο με το αλκοόλ -άσχημα πράγματα- έγινε σχεδόν αποκλειστικά σε άντρες. Επίσης, το φάρμακο μπορεί να δημιουργήσει άσχημες αντιδράσεις όταν συνδυαστεί με την χρήση συγκεκριμένων ορμονικών αντισυλληπτικών και όπως πολλά φάρμακα, δημιουργεί μια σειρά από παρενέργειες: τάση για λιποθυμίες, ναυτία, νάρκωση και σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο συκώτι.

Αξίζει λοιπόν; Θέλοντας να πάρω την γνώμη μιας γυναίκας, απευθύνθηκα στην φίλη μου την Jennifer, η οποία είναι ειδική στα μέσα και στα έξω των οργασμών. Μου είπε τα παρακάτω: «Αν είναι να παίρνω ένα χάπι κάθε μέρα, σημαίνει πως δεν μπορώ να πιώ αλκοόλ, γιατί "κυνηγάω" τους οργασμούς. Για μια τέτοια θυσία, θέλω να έχω τουλάχιστον έναν ή δύο οργασμούς την ημέρα. Αν ενδέχεται να μου κάνει ζημιά στο συκώτι, τότε θέλω πέντε με έξι. Και επιπλέον, αν δεν μπορώ να παίρνω και αντισυλληπτικό, θέλω να προσφέρεται και με δωρεάν προφυλακτικά».

Το φάρμακο βέβαια δεν είναι για όλες τις γυναίκες. Είναι στοχευμένο προς εκείνες που πάσχουν από μια πάθηση που πρόσφατα έχει διαγνωσθεί, το Hypoactive Desire Disorder (HSDD). Μια γυναίκα έχει HSDD όταν έχει πολύ χαμηλά επίπεδα σεξουαλικής όρεξης, η οποία δημιουργεί σοβαρό άγχος ή/και προβλήματα στην σχέση της και όταν τα παραπάνω προβλήματα δεν καλύπτονται από κάποιο άλλο ιατρικό πρόβλημα.

Το HSDD είναι μια πάθηση που έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις στους ιατρικούς κύκλους, με πολλούς να αμφισβητούν αν μπορεί να λογίζεται ως τέτοια. Το πρώτο θέμα που προκύπτει είναι το πώς ορίζεται η «χαμηλή σεξουαλική όρεξη». Αν πεις σε μια γυναίκα πως η σεξουαλικότητά της δεν είναι «κανονική», ουσιαστικά την κρίνεις σύμφωνα με κάποιο κοινωνικά ορισμένο επίπεδο «κανονικότητας», κάτι που είναι απόλυτα σχετικό. Είναι το ίδιο πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι ψυχολόγοι όταν ο ομοφυλοφιλία θεωρείτο ακόμα μια ιατρική διαταραχή. Η κοινωνία άλλωστε έχει πολλάκις πιαστεί να εξασκεί μια πολύ στενόμυαλη ιδέα περί της σεξουαλικότητας.

Ακόμα όμως και αν κάποιος πιστεύει ότι είναι μια πάθηση, το πιο πιθανό είναι πως οι περισσότερες γυναίκες δεν θα λάβουν την σωστή διάγνωση, ή θα πιεστούν να πάρουν φάρμακα από τους συντρόφους τους.

Στην καλύτερη περίπτωση, βοηθάς εκείνες τις γυναίκες που έχουν ένα πραγματικό πρόβλημα να βρουν περισσότερη σεξουαλική ευχαρίστηση. Στην χειρότερη όμως, παίρνεις υγιείς γυναίκες οι οποίες δεν συμφωνούν με τα στάνταρ της κοινωνίας περί σεξουαλικής ορμής και όρεξης και τις φαρμακώνεις μόνο και μόνο για να έρθουν στην ίδια «ομάδα» με τον περισσότερο κόσμο.

Ποιο από το δύο ισχύει; Ίσως λίγο και από τα δύο, αλλά το πρόβλημα πλέον είναι υπαρκτό, μιας και το φάρμακο έλαβε την έγκριση του FDA, κάτι που σημαίνει ότι από τον Οκτώβριο, οι γιατροί θα μπορούν πια να το «μοιράζουν». Το FDA δεν μπορεί να πει να χρησιμοποιείται το Addyi μόνο για περιπτώσεις HSDD. Από την στιγμή που το ενέκριναν, το μόνο που μπορούν να ζητήσουν είναι να αναγράφονται στις συσκευασίες οι παρενέργειες.

Οι κατασκευαστές του φαρμάκου έχουν υποσχεθεί να μην προχωρήσουν σε κάποια καμπάνια marketing για τους πρώτους 18 μήνες, αλλά μετά το πέρας αυτών μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν, πράγμα που σε συνδυασμό με την λύσσα των Αμερικάνων για τα φάρμακα, μπορεί να οδηγήσει μόνο σε έναν δρόμο.

Τι θα γίνει λοιπόν, όταν το φάρμακο πάρει τον δρόμο του; Κανείς δεν ξέρει.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.