Πάσχα Χωρίς Τζεφιρέλι Δεν Γίνεται

Το Πάσχα είναι εδώ. Kάθε χρονιά, συνοδεύεται από τα πατροπαράδοτα κλισέ του. Ναι, κλασικά, θα φας σαν να μην υπάρχει αύριο, θα συναντήσεις συγγενείς και φυσικά, σε περίπτωση που ανοίξεις έστω και για πέντε λεπτά την τηλεόραση, θα πέσεις σε κατάθλιψη, μιας και παντού θα βλέπεις βασανιστήρια, λιθοβολισμούς και τον Ιησού να σταυρώνεται. Το βράδυ της Ανάστασης, θα εύχεσαι να μην κάνει κάποιος πιτσιρικάς καμιά εξυπνάδα και πετάξει βεγγαλικά κοντά σου -αν δεν είσαι εσύ αυτός που τα πετάει- και τελικά, θα επιστρέψεις την Τρίτη του Πάσχα στη δουλειά σου τρία κιλά βαρύτερος/η. Αυτό είναι πάνω-κάτω το μέσο ελληνικό Πάσχα, είτε βρίσκεσαι στην πόλη, είτε στο χωριό. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να επιλέξουμε κάποια από τα αγαπημένα μας πασχαλινά κλισέ και να μοιραστούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα που μας δημιουργούν μαζί σας.

Αν έχεις φίλους που νηστεύουν, μάλλον το σύνθημα «είμαστε αυτοί που οι γονείς μας έλεγαν να μην κάνουμε παρέα» δεν πάει για σένα και την παρέα σου. Οι φίλοι που νηστεύουν χωρίζονται σε αυτούς που το κάνουν για να μην ακούνε την γκρίνια της μάνας τους και λένε δικαιολογίες, τύπου «το αρνάκι τρώγεται πιο γλυκά μετά από νηστεία», σε αυτούς που νηστεύουν μπας και τους συγχωρεθεί τίποτα από την «αμαρτωλή» ζωή τους και σε αυτούς που όντως πιστεύουν στη νηστεία, όπως και η γιαγιά σου. Μάλιστα, μετατρέπονται σε Ταλιμπάν και για μια βδομάδα, αν σε δουν να αγγίζεις «τσιτσί», σε κοιτούν με βλέμμα «είσαι ένα άπιστο γουρούνι». Τέλος, δεν γίνεται να μην αναφερθούμε στην υποκατηγορία του «γκόμενου που νηστεύει μέχρι και το σεξ». Ω, ναι, αν και είδος υπό εξαφάνιση, κυκλοφορεί ανάμεσά μας. Αρκεί, βέβαια, να ξαπλώσεις δίπλα του, με ρούχα ή χωρίς, για να πάρεις κάθε αμαρτία πάνω σου - και επειδή είναι απαγορευμένο, αξίζει.

«Βλέπουμε το σκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας να φτάνει στο Ελευθέριος Βενιζέλος με το Άγιο Φως. Η υποδοχή γίνεται με τιμές αρχηγού κράτους. Το Άγιο Φως θα φτάσει στο Μετόχι και θα μεταλαμπαδευθεί σε όλη την Ελλάδα». Με αυτά τα λόγια κάθε χρόνο τα δελτία ειδήσεων, μας μεταφέρουν το χαρμόσυνο γεγονός της άφιξης του Αγίου Φωτός, που από την Αθήνα φτάνει (;) σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Το ρεπορτάζ παραμένει πάντα το ίδιο, «κόπι-πάστε» από την προηγούμενη χρονιά, όπως θα έλεγε και ο Παύλος Πολάκης. Κάπως έτσι, η άφιξη του Αγίου Φωτός γίνεται κάτι σαν τα ρεπορτάζ για τις εκπτώσεις και την κίνηση των μαγαζιών τις ημέρες των Χριστουγέννων – 30% κάτω η κίνηση φέτος, όπως τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια. Αλλά έτσι είναι η παράδοση - απαιτεί, έστω και μονότονη, επανάληψη.

Όλοι το έχουμε κάνει στα 16 μας. Είναι η περίοδος της ζωής σου που μπορείς να κάνεις σχεδόν τα πάντα και δοκιμάζεις όσα περισσότερα μπορείς. Οι περιπτεράδες και οι ψιλικατζήδες θεωρούν πως είσαι αρκετά ώριμος, ώστε να σου πουλήσουν εκρηκτική ύλη για ελεγχόμενη κατεδάφιση τετραώροφης πολυκατοικίας. Εσύ, από την άλλη, την τοποθετείς μέσα σε τρύπες τούβλων, μπουκάλια, το βρακί σου και ό,τι άλλο βρεις μπροστά σου, για να δεις τι θα γίνει. Το πρώτο δυναμιτάκι σκάει παραδοσιακά περίπου δύο εβδομάδες πριν από το Πάσχα και λειτουργεί σαν προειδοποίηση για τους απανταχού νονούς, ώστε να μην ξεχάσουν να βάλουν λεφτά στην άκρη για τα βαφτιστήρια τους. Το φαινόμενο κορυφώνεται τη Μεγάλη Εβδομάδα και χάνει τη δυναμική του στον πρώτο ακρωτηριασμό. Την Ανάσταση επανέρχεται δυναμικά και την εβδομάδα του Πάσχα σβήνει σιγά-σιγά καθώς τα πυρομαχικά λιγοστεύουν, οι προμηθευτές έχουν στεγνώσει και ανοίγουν τα σχολεία.

Όλοι, νομίζω, συμφωνούμε πως τα έθιμα και οι παραδόσεις που έχουμε στην Ελλάδα είναι κομμάτι του πολιτισμού μας και τις σεβόμαστε. Φυσικά, αυτό δεν αναιρεί το γεγονός πως κάποιες από αυτές τις πρακτικές είναι επικίνδυνες - βλέπε το έθιμο του ρουκετοπόλεμου στον Βροντάδο της Χίου ή αυτό με τις σαΐτες στην Καλαμάτα. Κάθε χρόνο, τα δελτία ειδήσεων αναπαράγουν ακριβώς το ίδιο βίντεο, με τους δημοσιογράφους να κάνουν τις ίδιες περιγραφές. Το μόνο που αλλάζει -όχι πάντα-, χρόνο με τον χρόνο, είναι ο αριθμός των θυμάτων ή των ζημιών σε περιουσίες. Κατά τα άλλα, ίδιες δηλώσεις, ίδιοι πρωταγωνιστές, ίδιο συναίσθημα. Στην τελική, υπάρχουν και άλλα έθιμα ανά την Ελλάδα. Γιατί δεν προβάλλουμε και αυτά, να μάθουμε και κάτι νέο; Για παράδειγμα, στα Γιάννενα, οι νοικοκυρές τη Μεγάλη Πέμπτη ψάχνουν παραδοσιακά η μια στο κοτέτσι της άλλης να βρουν ένα αυγό «μεγαλοπεφτίσιο». Το αυγό που γεννούν οι κότες εκείνη τη μέρα, το βάφουν ξεχωριστά και το βάζουν στα εικονίσματα.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι πιο εκνευριστικό από το πρόγραμμα της τηλεόρασης στις περιόδους των γιορτών. Την 25η Μαρτίου πρέπει να παίξει η Μπουμπουλίνα και την 28η Οκτωβρίου, η Υπολοχαγός Νατάσα. Το Πάσχα, αντίστοιχα, όλα ξεκινούν δέκα μέρες πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, όταν παίζει το πρώτο τρέιλερ στην τηλεόραση: «Το διαχρονικό τηλεοπτικό αριστούργημα Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, που αγαπήθηκε όσο καμία άλλη σειρά στο είδος της από το τηλεοπτικό κοινό, έρχεται και φέτος». Λίγες μέρες αργότερα, σκάει ακόμη ένα τρέιλερ: «Η εκπομπή σηκώνει αυλαία πριν από την Ανάσταση σε κλίμα κατάνυξης, ενώ μετά τις 12 το σκηνικό αλλάζει και η διασκέδαση ξεκινά», λέει το σπικάζ διαφημίζοντας το Στην Υγειά Μας ρε Παιδιά, που πριν από τις 12 θα φιλοξενεί χορωδίες και ψαλμούς, τιμώντας την παράδοση. Μπαλαντέρ που πιάνει πάντα πριν από την Ανάσταση είναι και οι δημοσιογράφοι που παίρνουν το Άγιο Φως κάνοντας live stand up. Το πρόβλημα είναι ότι, αν και τα τηλεοπτικά προγράμματα είναι κάθε χρόνο τα ίδια, ποτέ το κοινό δεν βαριέται αυτό το απλανές βλέμμα του Robert Powell. Βλέπει κάθε χρόνο, την ίδια εποχή, την ίδια εξάωρη μίνι σειρά και ακούει τις ίδιες θεωρίες συνωμοσίας για το πως καταστράφηκαν όλοι οι ηθοποιοί που υποδύθηκαν τον Χριστό. Ούτε το απλανές βλέμμα του Σπύρου Παπαδόπουλου βαριέται. Θυμάστε πόσα χρόνια τρώτε μαγειρίτσα με τους δικούς σας στο σπίτι την ώρα που κάποιος/α χορεύει τσιφτετέλι στη συγκεκριμένη εκπομπή; Ακόμη και αν δεν δίνει κανένας σημασία, η τηλεόραση παραμένει ανοιχτή. Κάθε χρόνο η διαδρομή είναι μια: Από τον Γολγοθά του Ιησού, στο πλατό του Σπύρου Παπαδόπουλου.

Περισσότερα από το VICE

Μια Φωτογράφιση Ζευγαριών που Κάνουν Αληθινό Σεξ για Διαφημιστική Καμπάνια

Αυτόν τον Χειμώνα οι Διαχειριστές Ήταν μια Κόλαση

«Έκανα και τους Αλήτες να με Σέβονται» - Μία Συζήτηση με την Κατερίνα Στανίση για την Ευρώπη, την Εκκλησία και τους Παντρεμένους