Συναντήσαμε την Ασέξουαλ Κοινότητα της Βρετανίας

Ξέρετε κάποιον ασέξουαλ; Είναι μια ερώτηση που μπορεί να σας προκαλέσει μια κάποια απορία. Άλλωστε δεν είναι κάτι το οποίο το ακούς και ιδιαίτερα συχνά. Αυτό όμως άρχισε να αλλάζει πριν περίπου 15 χρόνια, όταν ένας Αμερικάνος φοιτητής, ο David Jay, ίδρυσε το Asexuality Visibility and Education Network, το επίσης γνωστό και ως AVEN.

Οι έρευνες επί του θέματος, καταδεικνύουν πως ίσως ξέρετε κάποια ασέξουαλ άτομα, ακόμα και αν δεν το έχετε συνειδητοποιήσει. Υπολογίζεται πως το 1% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ασέξουαλ, ακόμα και αν δεν ορίζουν τον εαυτό τους έτσι.

Τα κριτήρια; Να μην έχετε αισθανθεί ποτέ σεξουαλική έλξη για κάποιον. Ποτέ. Πουθενά.

Είμαι ένας κοινωνιολόγος με έδρα το Πανεπιστήμιο του Warwick και έκανα την πρώτη μου έρευνα για τα ασέξουαλάτομα το 2009. Βρήκα το θέμα συναρπαστικό και έκτοτε εξερευνώ θέματα που συνδέονται με αυτά τα άτομα. Η έρευνά μου αφορούσε αρχικά την ασέξουαλ ταυτότητα, το πώς δηλαδή κάποιος προσδιορίζει τον εαυτό του με αυτόν τον όρο, αλλά σύντομα κατάλαβα πως δεν μπορούμε να καταλάβουμε πως προέκυψε η ασέξουαλ ταυτότητα, αν δεν κοιτάξουμε τις ευρύτερες πολιτιστικές απόψεις σχετικά με το σεξ.

Όταν έκανα την έρευνά μου με θέμα τις σκέψεις και τα αισθήματα των ασέξουαλ ατόμων, μου έκανε εντύπωση το πόσο κοινές ήταν οι εμπειρίες των περίπου 200 ατόμων που έλαβαν μέρος στην έρευνα. Ήταν διαφορετικοί με τόσους πολλούς τρόπους, αλλά τους ένωνε το γεγονός ότι τους είχαν κάνει να αισθάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά μαζί τους σε ένα πολύ βασικό επίπεδο, επειδή δεν ένιωθαν κάποια σεξουαλική έλξη. Αισθάνονταν «περίεργοι», «χαλασμένοι», ή απλά «σκατά», που ήταν λέξεις που χρησιμοποίησαν ξανά και ξανά.

Συχνά, αυτοί που τους έκαναν να αισθάνονται έτσι ήταν οι πιο κοντινοί τους άνθρωποι. Ο Ben μου εξήγησε πως οι γονείς του γέλασαν με εκείνον όταν τους είπε ότι ήταν ασέξουαλ και πως ακόμα και τώρα, δεν δείχνουν να τον πιστεύουν.

Σε άλλες περιπτώσεις, τα άτομα που ρώτησα μου περιέγραψαν ιδιαίτερα άκαρδες συμπεριφορές. Ένα άτομο που πήρε μέρος στην έρευνα, μου περιέγραψε το πώς οι συμφοιτητές της έβαζαν sex toys στο φαγητό της. Ένα άλλο άτομο, o Vincent μου είπε ότι δεν ήθελε αρχικά να πει σε κόσμο ότι ήταν ασέξουαλ γιατί δεν ήταν έτοιμος να «αντιμετωπίσει όλους αυτούς που θα προσπαθούσαν να μου πουν ότι κάνω λάθος, ότι είμαι πολύ μικρός ή ότι ακόμα δεν έχω συναντήσει το κατάλληλο άτομο».

Πολύς κόσμος αντιμετωπίζει την έννοια του να είναι κανείς ασέξουαλ, ως κάτι «εξωγήινο», ως κάτι που πρέπει να φτιαχτεί. Ο Vincent πιστεύει ότι ένα μεγάλο ρόλο σε αυτό παίζουν και τα media. «Η έννοια του να είναι κανείς ασέξουαλ, παρουσιάζεται με απαίσιο τρόπο στις ταινίες και στην τηλεόραση. Ο περισσότερος κόσμος σκέφτεται τον Sheldon από το The Big Bang Theory, αλλά δεν θεωρώ ότι αυτό ισχύει. Βασικά, οι περισσότεροι ασέξουαλ χαρακτήρες στην τηλεόραση, πάσχουν από κάποια διαταραχή».

Ο Michael από το Coventry εξηγεί το πώς, πριν πει ανοικτά πως ήταν ασέξουαλ, έβρισκε τον εαυτό του να αισθάνεται «εξαιρετικά άσχημα και άβολα όταν αναφερόταν το θέμα του σεξ ή των σχέσεων, λόγω της επίμονης ερώτησης σχετικά με το γιατί δεν είχα κάνει ποτέ σχέση και γιατί δεν είχα δείξει ποτέ κανένα ενδιαφέρον για το σεξ». Γνώριζε καλά τι υπέθετε ο κόσμος. Ότι δηλαδή ήταν ομοφυλόφιλος, μπερδεμένος ή απλά δεν μπορούσε να βρει μια κοπέλα, κάτι που έκανε το να αισθανθεί καλύτερα με το ποιος ήταν ακόμα πιο δύσκολο.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα ασέξουαλ άτομα, έχει περισσότερο να κάνει με την «ορατότητά» τους παρά με κάποια φοβία βέβαια. Είναι οδυνηρό να βλέπεις μια κοινωνία που απλά δεν πιστεύει ότι αυτά τα άτομα υπάρχουν. Ο Ben που το βρίσκει δύσκολο να εξηγεί το ποιος είναι, πιστεύει πως το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει αρκετά για άτομα όπως αυτός. «Φαίνεται να γίνεται ολοένα και πιο έντονο κομμάτι του mainstream, υπό την έννοια ότι ο κόσμος πλέον έχει ακουστά τον όρο, αλλά μέχρι εκεί», μου λέει.

Το να συναντάς ασέξουαλ άτομα για πρώτη φορά, σε κάνει να αναρωτηθείς σχετικά με μια βασική υπόθεση που κάνουμε, τουλάχιστον οι περισσότεροι από εμάς: ότι όλοι μας νιώθουμε λίγο-πολύ κάποια σεξουαλική έλξη. Βασικά, οι περισσότεροι από εμάς δεν το λογίζουμε καν ως υπόθεση, απλά θεωρούμε την ύπαρξη αποδείξεων προς το αντίθετο ως κάτι το αδιανόητο. Είναι αυτή ακριβώς η αίσθηση πλήρους απορίας σχετικά με το πώς γίνεται κάποιος να ζει χωρίς την σεξουαλική έλξη που με έχει συναρπάσει αλλά και απογοητεύσει ταυτόχρονα.

Η Jenni, που κάνει το master της στο Bristol είχε μια αρκετά ξεκάθαρη εμπειρία. Λέει πως αφού ξεκίνησε το πανεπιστήμιο, είπε σε κόσμο ότι ήταν ασέξουαλκαι αυτό ήταν όλο. «Δεν ήταν κάποια μεγάλη αλλαγή για κάποιον. Απλά αυτή ήμουν. Ήταν φοβερό να μπορώ να μπαίνω σε διαπροσωπικές σχέσεις ξέροντας ότι το άλλο άτομο γνώριζε για μένα, οπότε αν δεν τους άρεσε, δεν έφταιγα εγώ. Όλοι μου οι φίλοι είναι εξαιρετικά ανοιχτόμυαλοι».

Το να είναι κανείς ασέξουαλ, απορρίπτεται από πολλούς ως μια «μπερδεμένη» περίοδος, αν και εγώ πλέον είμαι περισσότερο σίγουρος ότι οι πραγματικά μπερδεμένοι για την σεξουαλικότητα είμαστε όλοι εμείς, οι υπόλοιποι. Βρίσκουμε πιο εύκολο να μιλάμε για το σεξ – με ποιον, με ποιο τρόπο, πόσο συχνά – παρά να μιλάμε για την έννοια του να είμαστε σεξουαλικά όντα. Όπως τονίζει η ψυχολόγος Leonore Tiefer: «Υπάρχει πλέον μια διαδεδομένη άποψη πως η σεξουαλική λειτουργία είναι ένα κεντρικό, αν όχι το κεντρικότερο στοιχείο μιας σχέσης».

Βλέπουμε το σεξ ως το βασικό στοιχείο των ρομαντικών μας σχέσεων και δυσκολευόμαστε να σκεφτούμε πως θα μπορούσαν να υπάρξουν αυτές οι σχέσεις χωρίς αυτό. Γίνεται όμως. Η υπερ-σεξουαλική κουλτούρα μας, έχει οδηγήσει τους ανθρώπους να πιστεύουν πως μια σχέση χωρίς σεξ είναι κάτι που είναι λάθος και πρέπει να φτιαχτεί, μια εντύπωση που έρχονται να αντικρούσουν διαδικτυακές κοινότητες όπως η AVEN. Πολλά από τα ασέξουαλ άτομα στα οποία μίλησα, συμφώνησαν πως το ότι βρήκαν τον τρόπο να μιλήσουν σε άλλα ασέξουαλ άτομα, τους βοήθησε να δεχτούν αυτό που ήταν. Ο Gareth από το Newcastle θα πρότεινε σε «κάθε ασέξουαλ άτομο, οποιασδήποτε ηλικίας, να κοιτάξει το τι κάνει η AVEN», μια και πιστεύει ότι του άλλαξε την ζωή.

Ο Gareth θεωρεί ότι παραδεχόμενος το ποιος ήταν τον βοήθησε πολύ. «Μην περιμένετε για την «κατάλληλη» μέρα ή ημερομηνία, απλά κάντε το όπως σας βγει. Μπορεί να είναι μια αγχωτική διαδικασία, το να βρεις την «σωστή» στιγμή και μπορεί να μην προκύψουν ποτέ τα «σωστά» άτομα για να το πείτε. Όταν η στιγμή είναι η κατάλληλη θα το νιώσετε. Θα νιώσετε άνετα και θα καταλάβετε πως αυτή είναι η ευκαιρία σας. Τότε πρέπει να ανοιχτείτε».

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.

Ο Michael, από το Coventry. «Οριοθετώ τον εαυτό μου ως ασέξουαλ και χωρίς ρομαντικά στοιχεία. Πρόσφατα έδωσα μια ομιλία με βάση την έννοια του ασέξουαλ σε μια ομάδα ανθρώπων οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν συνταξιούχοι. Ήμουν κάπως νευρικός, λόγω του στερεότυπου που λέει πως οι πιο μεγάλοι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται τόσο για το σεξ και άρα δεν θα τους ενδιέφερε το θέμα, αλλά έκανα λάθος. Το βρήκαν συναρπαστικό και αναρωτήθηκαν γιατί δεν υπήρχε μεγαλύτερη πληροφόρηση. Νομίζω πως πρέπει να επικοινωνήσουμε με όλες τις ηλικίες, με μεσήλικες και ηλικιωμένους και γιατί όχι να υπάρξει και μια πληροφόρηση για το θέμα στα σχολεία».

Ο Mark, ο οποίος φωτογραφήθηκε στο Reading. «Την καλύτερη αντίδραση την είχε ο (ετεροφυλόφιλος) αδερφός μου, ο οποίος μου είπε "τι τυχερός είσαι ρε μπάσταρδε". Εκείνη την περίοδο βέβαια, περνούσε έναν χωρισμό. Οι περισσότεροι εξέφρασαν μια περιέργεια και ήθελαν να μάθουν περισσότερα. Δεν έχω λάβει κάποια αρνητική αντίδραση μέχρι στιγμής. Το ότι κατάφερα και το είπα σε άλλους ήταν το κερασάκι στην τούρτα, αφού συνειδητοποίησα πως υπήρχαν και άλλοι σαν κι εμένα εκεί έξω».

Ο Gareth, από το Newcastle. «Ακούω όλο και περισσότερες ιστορίες από γιατρούς, νοσοκόμες και θεραπευτές, σχετικά με άτομα που παραδέχονται το ποιοι είναι και να αντιμετωπίζονται με στοργή και κατανόηση. Αυτή η γνώση και η κατανόηση σιγά-σιγά απλώνεται, αλλά ίσως πάρει κάποιο χρόνο μέχρι να είναι κάτι που καταλαβαίνει ο περισσότερος κόσμος».

Ο Christof, που φωτογραφήθηκε στο Liverpool. «Η γνώση σχετικά με το να είναι κανείς ασέξουαλ, είναι πλέον πιο διαδεδομένη σε άτομα που ασχολούνται με τα σεξουαλικά δικαιώματα, αλλά μέχρι στιγμής αφορά κυρίως το διαδίκτυο. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού απλά θα σε κοιτάξει με απορία».

Vincent, από το Plymouth. «Εξακολουθώ να προτιμώ το demisexual. To βρίσκω πιο συγκεκριμένο και ταιριάζει περισσότερο στο πως αντιλαμβάνομαι την έλξη. Εντούτοις, στον κόσμο απλά λέω ότι είμαι ασέξουαλ, όταν βαριέμαι να εξηγήσω περαιτέρω. Δεν το έχω πει και σε πολύ κόσμο, οπότε το ξέρουν απλά οι πολύ δικοί μου άνθρωποι. Η αδερφή μου είναι ομοφυλόφιλη, οπότε ήταν ανοιχτή στην έννοια μιας σεξουαλικής κατεύθυνσης που δεν είναι ευρέως κατανοητή, αν και δεν νομίζω ότι το καταλαβαίνει πλήρως. Η μητέρα μου δεν μπορεί να το χωνέψει, νομίζει ότι απλά περνάω μια φάση (είμαι 28). Η πρώην μου μπερδεύτηκε πολύ με όλο αυτό, μιας και αποτελούσε ένα βασικό στοιχείο της σχέσης για εκείνη. Έχω πει σε φίλους και συνήθως είναι οι straight που το βρίσκουν περίεργο».

H Jo, που φωτογραφήθηκε στο Camden Town. «Αυτήν την στιγμή οριοθετώ τον εαυτό μου ως ασέξουαλ, χωρίς ρομαντικά στοιχεία και trans. Ο κόσμος αντιδράει διαφορετικά όταν τους το λέω. Πρόσφατα, ήμουν intern σε έναν queer θεατρικό θίασο που ήξερε ελάχιστα για άτομα σαν κι εμένα. Όλοι ήταν πολύ περίεργοι να μάθουν και κατέληξα να τους κάνω μια κανονική ενημέρωση. Περίπου την ίδια περίοδο το είπα και στην δασκάλα του χορού μου κι εκείνη μου πρότεινε ένα κάρο βιβλία με συμβουλές για σχέσεις. Δεν ξέρω πώς να αντιδράσω σε αυτό ακόμα».