FYI.

This story is over 5 years old.

Ρεπορτάζ

Ο «Τζιχαντιστής» της Αλεξανδρούπολης με Δικά του Λόγια

Οι ένοπλες οργανώσεις στη Συρία, οι πηγές χρηματοδότησης, το δράμα των άμαχων προσφύγων και η προπαγάνδα του εμφυλίου.
Με συμπολεμιστή του στη Συρία.

Ο ζόφος του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, το μωσαϊκό των ένοπλων ομάδων -τζιχαντιστικών και αντικαθεστωτικών- και οι πηγές χρηματοδότησής τους, αποκαλύπτονται από την υπόθεση του 33χρονου Σύρου, ο οποίος καταδικάστηκε τη Δευτέρα στην Κομοτηνή για «ένταξη στον ISIS». Τον περασμένο Οκτώβριο ταξίδεψε στην Αλεξανδρούπολη, για να περάσει από συνέντευξη στην Υπηρεσία Ασύλου. Κρατήθηκε αρχικά, διότι σε βάρος του είχε εκδοθεί απαγόρευση εισόδου στην Ελλάδα για «λόγους εθνικής ασφάλειας». Στο κινητό του τηλέφωνο, όμως, βρέθηκαν φωτογραφίες και βίντεο, στα οποία εικονίζεται ο ίδιος με βαρύ οπλισμό στην εμπόλεμη ζώνη της Συρίας. Υπήρχαν, επίσης, σκηνές με νεκρούς και τραυματίες.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο A.S. κατηγορήθηκε για ένταξη και συμμετοχή στο δίκτυο των τζιχαντιστών - από το 2013 στην «τζιχαντιστική τρομοκρατική οργάνωση "Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL)» και από το 2012 στην οργάνωση «Μέτωπο Al Nusra (ANF)», όπως αναφέρεται στο κατηγορητήριο. Ο ίδιος το αρνείται και υποστηρίζει ότι πολεμούσε στις γραμμές του Ελεύθερου Συριακού Στρατού εναντίον του καθεστώτος Άσαντ. Όσα αρχικά φέρεται να παραδέχθηκε στην Αστυνομία και όσα κατέθεσε η σύζυγός του, τα απέδωσε σε λάθος του μεταφραστή και διάθεση των αστυνομικών να κλείσουν γρήγορα την υπόθεση. Το δικαστήριο έκρινε τον 33χρονο A.S. ένοχο για «ένταξη σε τρομοκρατική οργάνωση», όχι όμως για συμμετοχή σε δολοφονίες, εμπρησμούς και εκρήξεις. Τού επέβαλε ποινή κάθειρξης οκτώ ετών (προβλεπόταν ως και ισόβια) κι επέστρεψε στη φυλακή, καθώς δεν έδωσε ανασταλτικό χαρακτήρα στην έφεση.

Την ίδια στιγμή, από τα δικαστικά έγγραφα, αλλά και τη συνέντευξη του Σύρου στην ελληνική Υπηρεσία Ασύλου, προκύπτει η δίκη του εκδοχή για τη συμμετοχή του στον συριακό εμφύλιο. Επιπλέον, αποκαλύπτεται το πλέγμα των ενόπλων ομάδων, η προπαγάνδα όλων των εμπόλεμων πλευρών, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο οι ελληνικές διωκτικές Αρχές χειρίζονται υποθέσεις «τζιχαντιστών». Είναι χαρακτηριστικό ότι στη δικογραφία οι προανακριτικές καταθέσεις αστυνομικών και η αρχική κατάθεση του ίδιου είναι ίδιες, λέξη προς λέξη. Σε μία από τις φράσεις-καρμπόν, ο A.S. φέρεται να λέει ότι, «όσο καιρό είμαι στην Ελλάδα, έχω έρθει σε επαφή με μαχητές του ISIS που διαμένουν στην Αθήνα, τους οποίους δεν σας λέω, προκειμένου να φύγουμε για τη Γερμανία ή τη Γαλλία». Κάτι τέτοιο δεν αποδείχθηκε στο δικαστήριο. «Έγγραφο της Europol επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες για συμμετοχή του σε δίκτυα τζιχαντιστών, στη Συρία ή το Ιράκ», σημειώνει η συνήγορός του, Τριανταφυλλιά Τσιουλπά. Στην πολύωρη συνέντευξη στην Υπηρεσία Ασύλου, ο 33χρονος κλήθηκε να απαντήσει σε συνολικά 153 ερωτήσεις του ειδικού εισηγητή, αναφορικά με τη δράση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, τις συμμαχίες του Άσαντ και την εμπλοκή τρίτων κρατών στον εμφύλιο σπαραγμό.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η έναρξη του εμφυλίου

Ο A.S. γεννήθηκε στη Δαμασκό το 1985 και ως το 2009 υπηρέτησε στην Πολιτική Αστυνομία της Συρίας. Αργότερα, εργάστηκε σε οικοδομές με τον πατέρα του. Με το ξέσπασμα του εμφυλίου, σύμφωνα με όσα ο ίδιος περιγράφει, εντάχθηκε στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό.

«Βγήκαμε με ομάδες εναντίον του δικτάτορα Άσαντ. Η μυστική αστυνομία της Συρίας άρχισε να μας αναζητά, ήταν αρχές του 2012. Το 2013 παντρεύτηκα και μετά έκανα μια επέμβαση. Έμενα στην Ισντέεντα Αλφάντα. Σκότωσαν χίλια άτομα στο χωριό. Έπιασαν την αδερφή μου και τον αδερφό μου και απειλούσαν ότι θα τους κάψουν αν δεν εμφανιζόμουν. Κάθε μέρα ήμασταν με τα όπλα», περιέγραψε. «Πήρε ο διοικητής τηλέφωνο να παρουσιαστώ, αλλιώς θα τους έκανε ζημιά. Ενώ ξεκίνησα να πάω, έμαθα ότι σκότωσαν την αδερφή μου, που ήταν 15 ετών. Τότε είπα δεν θα παρουσιαστώ ποτέ. Χάσαμε από την ομάδα του Άσαντ. Το 2013 πήγαμε στην περιοχή Ντρούσα. Ήταν στα χέρια του Ελεύθερου Στρατού. Δημιουργήσαμε μια νέα ομάδα. Οι περισσότεροι που ανήκαν σε αυτήν την ομάδα, ήταν συγγενείς νεκρών».

Χρηματοδότηση και προπαγάνδα

Στην προδικασία, ο A.S. είχε ερωτηθεί για τη χρηματοδότηση της συγκεκριμένης ομάδας. Απάντησε ότι δημιουργήθηκε από την Αμερική και χρηματοδοτούταν μέσω Ισραήλ και Ιορδανίας. «Θέλαμε να πολεμήσουμε την κυβέρνηση και γι’ αυτό εκπαιδευόμασταν (…) Εντάχθηκα στην ομάδα. Ο πρόεδρος της Γαλλίας είπε όταν αν χτυπήσουν τον κόσμο με χημικά όπλα, έπρεπε να πολεμήσουμε κι εμείς. Το 2013 έφυγα και πήγα στην Ιορδανία. Ο αρχηγός της ομάδας ήρθε μαζί μου στην Ιορδανία», είπε.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η συνέχεια της δικής του αφήγησης ακούγεται περισσότερο κινηματογραφική. Ο Σύρος περιέγραψε ότι ο στρατός του Άσαντ είχε αποκόψει την επικοινωνία στα σύνορα με την Ιορδανία. Στις αρχές Οκτωβρίου 2013 τραυματίστηκε στο κεφάλι από πυρά. «Υπήρχε ένας διοικητής που μίλησε με τους Ισραηλινούς. Μίλησε με τη μυστική αστυνομία του Ισραήλ και του είπαν ότι, αν είναι από την ομάδα του ISIS, δεν θα μπει στο Ισραήλ για να κάνει επέμβαση. Τελικά, είδαν ότι δεν υπήρχε πρόβλημα, με παρέλαβε ασθενοφόρο, δεν θυμάμαι σε ποια πόλη με μετέφερε. Έμεινα για 17 μέρες εκεί κι επέστρεψα στη Συρία».

Στο μεταξύ, η σύζυγός του είχε διαφύγει στην Τουρκία μαζί με τα καραβάνια των άμαχων προσφύγων. «Ήθελα να πάω στην Τουρκία, αλλά βρισκόμουν στο Νταρά και στο ενδιάμεσο υπήρχαν τζιχαντιστές. Υπήρχε μια διαδρομή από τον βορρά, που χρησιμοποιούν οι ταξιδιώτες. Πήγαινα προς το μέρος των τζιχαντιστών. Όταν άνοιξε ο δρόμος, υπήρχε κίνηση ανάμεσα στον στρατό του Άσαντ και των άλλων ομάδων. Όλοι εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία για να φύγουν κι έφυγα κι εγώ. Αν με έπαιρναν είδηση οι τζιχαντιστές, θα μου έκοβαν το κεφάλι. Με βοήθησε ένας φίλος, δεν θυμάμαι το όνομά του», είπε.

Στην Τουρκία ο A.S. πέρασε στις 2 Μαρτίου 2014. Έμεινε εκεί για δύο χρόνια και κάποια στιγμή, συνελήφθη για λαθρεμπόριο τσιγάρων. Υποστήριξε ότι πουλούσε σε Σύρους γιατί χρειαζόταν χρήματα για να ζήσει. Στην Τουρκία κατηγορήθηκε για ένταξη στον ISIS, όμως αφέθηκε ελεύθερος. Ο παραπάνω ισχυρισμός δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στις 29 Ιουνίου 2016, ο A.S. με τη σύζυγο και το ανήλικο παιδί τους έφθασαν με βάρκα στην Ελλάδα, περνώντας αρχικά στη Λέρο. Έμειναν για λίγο καιρό στα Άνω Πατήσια στην Αθήνα κι έπειτα ανέβηκαν στη Θεσσαλονίκη, όπου έμειναν σε μισθωμένο διαμέρισμα από ΜΚΟ στη Σταυρούπολη – η σύζυγός του γέννησε στην Ελλάδα το δεύτερο παιδί τους. Στη Θεσσαλονίκη, κοινωνική λειτουργός οργάνωσης, τον είχε καταγγείλει για ενδοοικογενειακή βία, κάτι που η σύζυγός του αργότερα διέψευσε. Ο A.S. συνελήφθη νωρίς το πρωί της 19ης Οκτωβρίου 2017, στην περιοχή Νέα Χιλή Αλεξανδρούπολης, όπου είχε ταξιδέψει για τη συνέντευξη στην Υπηρεσία Ασύλου. Στο κινητό του βρέθηκαν πολλές φωτογραφίες με σκηνές ωμής βίας, με αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στον Έβρο. Ρωτήθηκε αναλυτικά για κάθε μία από αυτές.

- Γιατί βγαίνατε φωτογραφίες με τα όπλα;
- Για τις αναμνήσεις. Ήμασταν περήφανοι γι’ αυτό που κάναμε. Ο κόσμος υποφέρει από τα χημικά και αυτά που ρίχνει ο Άσαντ.

Σε άλλο σημείο, ο A.S. περιγράφει ένα χαλί που το χρησιμοποιούσαν για να προσεύχονται. «Η σημαία των τζιχαντιστών είναι μαύρη, ενώ το χαλί κόκκινο-πορτοκαλί. Δεν έχω γένια. Ο νόμος λέει ότι δεν κουρεύουν τα γένια τους οι τζιχαντιστές», είπε.

- Στη φωτογραφία ποιος είναι;
- Είμαι εγώ και ο στρατιώτης που σκότωσε την αδερφή μου.
- Εσύ τον σκότωσες;
- Όχι. Στη φωτογραφία δεν είναι νεκρός. Όταν μπήκα, νόμισα ότι ήταν πεθαμένος, τον λυπήθηκα και γι’ αυτό μπήκα μέσα και του έριξα λίγο νερό. Ήθελα να δείξω κάποια ανθρωπιά, παρά τα όσα έκανε.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

[VICE Video] Hotel Yazidi: Τα Θύματα του ISIS που Βρήκαν Καταφύγιο στην Ελλάδα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Πιο κάτω:

- Στη φωτογραφία ποιος είναι;
- Είναι ένας αξιωματικός του Άσαντ. Σε μια περιοχή είχε κακοποιήσει κοριτσάκια. Στη φωτογραφία είναι ζωντανός. Η δουλειά μας ήταν να τον συλλάβουμε και να βγάλουμε φωτογραφίες και μετά θα πήγαινε στο δικαστήριο. Όλοι είναι από τον Ελεύθερο Στρατό. Είναι στην πόλη Ιζντέντε Ατούζ Ελ Φάδελ.

Ρωτήθηκε πώς μπορεί να αποδείξει ότι δεν είναι μέλος του ISIS ή της Al Nusra; «Έχω δύο παιδιά. Αν ήμουν τζιχαντιστής, δεν θα ονόμαζα την κόρη μου Λυδία», απάντησε. «Πώς θα μπορούσα να σκοτώσω ξένα παιδιά, ενώ θέλω να προστατεύσω τα δικά μου; Απαγορεύεται να σκοτώνουμε χριστιανούς σύμφωνα με το Κοράνι. Αρνούμαι ότι ανήκω στην Αλ Νούσρα και το ISIS […[ Δεν θα κάπνιζα ναργιλέ αν ήμουν τζιχαντιστής, δεν το επέτρεπαν», φέρεται να είπε.

Η συνήγορος υπεράσπισης, Τριανταφυλλιά Τσιουλπά, σημειώνει: «Δεν υπάρχει καμία καταδίκη για τρομοκρατική ή εγκληματική οργάνωση, χωρίς κανένα επιμέρους αδίκημα. Διότι, δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί η ένταξη και συμμετοχή σε αυτή, εφόσον δεν υπάρχει έστω προπαρασκευή άλλων αδικημάτων. Επομένως, πώς αποδεικνύεται η πλήρωση της αντικειμενικής υπόστασης του αδικήματος, εφόσον δεν τιμωρήθηκε, έστω σε επίπεδο απόπειρας, για τα επιμέρους αδικήματα; Τέλος, σύμφωνα με το 187Α παρ. 8 δεν μπορούμε να μιλάμε για τρομοκρατία σε καιρό εμφυλίου πολέμου».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η έκθεση της Europol

Η υπεράσπιση επικαλείται μια πολυσέλιδη αναφορά της Europol, εμπειρογνώμονες της οποίας εξέτασαν τα αρχεία στο κινητό του «τζιχαντιστή της Αλεξανδρούπολης», καθώς και αναρτήσεις του στο Facebook. Η απάντηση είναι ότι δεν εντοπίστηκε σύνδεση του 33χρονου με τζιχαντιστικές ομάδες. Ο A.S. είχε προφίλ με στοιχεία Abu Shuja κι προκύπτει ότι ακολούθησε ομάδα-σελίδα με την επωνυμία Al-Qatariyya, η οποία μεταδίδει ειδήσεις. Τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο του 2017, αντίστοιχα, κοινοποίησε δύο ιστορίες, στις οποίες ανέφερε: «Το αγαπημένο έθνος του Κατάρ αποτελεί τη γέφυρα του Αραβικού έθνους και ο Εμίρ Ταμίμ (σσ: σημερινός εμίρης του Κατάρ) είναι το φρούριο του Ισλάμ. Προσεύχομαι στον Θεό να στέκεσαι δίπλα σου και να σε κάνει νικηφόρο».

Και στη δεύτερη: «Εάν εύχεσαι να μιλήσω περί υποστήριξης για τη Jabhat al-Nusra ή για το Ισλαμικό Κράτος, τότε η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι τα πιο υποστηρικτικά αυτών των ομάδων. Βέβαια, η στήριξη δεν δίδεται για να ενισχύσει το σύνθημά «Δεν υπάρχει άλλος Θεός εκτός από τον Αλλάχ και ο Μωάμεθ είναι ο προφήτης του», αλλά μάλλον για να υποστηρίξει τους άδικους κυβερνήτες. Δεν λέω ανοησίες. Ήμουν στο κέντρο των γεγονότων και είμαι έτοιμος να αποδείξω όσο περισσότερα». Τα παραπάνω ποστ, κατά την υπεράσπιση, «αθωώνουν» τον A.S.

Στην απάντηση της Europol περιγράφεται γλαφυρά η δράση των μεγαλύτερων και μικρότερων οργανώσεων, που πολέμησαν στη Συρία. Ενδεικτικά: «Η Ταξιαρχία Sayfullah al-Maslul είναι μέρος της Ταξιαρχίας Tawhid al-Janub κι έχουν υπάρξει αναφορές ότι η Liwaa Tawlid al-Janub πολεμάει στο πλευρό της ή μάλιστα ότι έχει ορκιστεί υποταγή στην Al Nusra, όπως πρόσφατα, τον Απρίλιο του 2017. Ωστόσο, η Liwaa Tawhib al-Janub είχε επίσης πολεμήσει εναντίον της Al Nusra σε προηγούμενες περιπτώσεις».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ίδια απάντηση της Europol καταλήγει με μια κρίσιμη διαπίστωση για τις οργανώσεις που ενεπλάκησαν στον συριακό εμφύλιο. «Αναφορικά με το εάν ο,τιδήποτε από αυτά συνδέεται είτε με την Jabhat al-Nusra ή με το Ισλαμικό Κράτος, αξίζει να σημειωθεί ότι το συριακό τοπίο έχει γίνει μάρτυρας γρήγορα εναλλασσόμενων συμμαχιών και αναπροσαρμογών από την αρχή του εμφυλίου πολέμου και δεν είναι ασυνήθιστο για μια μαχόμενη ομάδα να πολεμά στο πλευρό μιας άλλης ομάδας σε κάποια φάση και να στρέφεται εναντίον της σε άλλη φάση», σημειώνεται.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας

Περισσότερα από το VICE

Τι θα Συνέβαινε αν το Ισλαμικό Κράτος Κέρδιζε;

«Απόγνωση. Αυτό» - Ο Σταμάτης και η Κατερίνα Μετανάστευσαν στα 56 τους για να Βρουν Δουλειά

Ένας Χρήσιμος Οδηγός για το Ποια Συμπληρώματα Διατροφής Λειτουργούν Τελικά

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.