Ένα Απόγευμα με τους Ανώνυμους Υπερφάγους της Αθήνας που τους Ενώνει ο Ψυχαναγκασμός με το Φαγητό

Σε ένα μικρό δωμάτιο στο Χαλάνδρι, πίσω από μία τζαμαρία που έχει ντυθεί με λευκά χαρτόνια για να διατηρείται η ανωνυμία τους, γύρω από ένα τραπέζι έχουν μαζευτεί δέκα γυναίκες και δύο άνδρες. Είναι αρκετά διαφορετικοί μεταξύ τους σε ηλικία, σε σωματότυπο και -φαντάζομαι- σε τρόπο ζωής. Τους ενώνει όμως ένα πράγμα: ο ψυχαναγκασμός με το φαγητό και η επιθυμία να τον ξεπεράσουν. Άλλοι έχουν παλέψει με την παχυσαρκία, τη βουλιμία, τη νευρική ανορεξία, την εμμονή με το σωματικό βάρος και τις υπερφαγικές κρίσεις.

«Βάζω τα χέρια μου στα δικά σου και μαζί μπορούμε να κάνουμε αυτό που δεν μπορούσαμε ποτέ να κάνουμε μόνοι μας. Δεν υπάρχει πια η αίσθηση της απελπισίας, ούτε χρειάζεται πια να εξαρτόμαστε από την ασταθή μας θέληση. Είμαστε όλοι μαζί τώρα, απλώνοντας τα χέρια μας για ισχύ και δύναμη μεγαλύτερη από τη δική μας και καθώς ενώνουμε τα χέρια μας, βρίσκουμε αγάπη και κατανόηση, μεγαλύτερη κι από τα πιο τρελά μας όνειρα. Θεέ μου, χάρισέ μου τη γαλήνη να δέχομαι τα πράγματα που δεν μπορώ να αλλάξω, το κουράγιο να αλλάζω αυτά που μπορώ και τη σοφία να γνωρίζω τη διαφορά».

Στον τοίχο βρίσκεται ένα πανό που γράφει αυτά τα λόγια. Οι Ανώνυμοι Υπερφάγοι, όπως ονομάζονται όσοι βρίσκονται εκεί, τα εκφωνούν κι έτσι ξεκινά η συνάντησή τους, η οποία γίνεται στο πρότυπο των Ανώνυμων Αλκοολικών ακολουθώντας το πρόγραμμα των 12 Βημάτων των Ανώνυμων Αλκοολικών, αλλάζοντας μόνο τις λέξεις «αλκοόλ» και «αλκοολικός», σε «φαγητό» και «ψυχαναγκαστικός υπερφάγος». Μπορεί να παραπέμπει σε τελετουργικό κάποιας θρησκευτικής οργάνωσης, όμως, όπως λένε, δεν έχουν θρησκευτικό προσανατολισμό ή σύνδεση με κάποιο θρήσκευμα, αλλά το πρόγραμμα ανάρρωσης των 12 βημάτων θεωρείται «πνευματικό», διότι πραγματεύεται μία εσωτερική αλλαγή όπως την ονομάζουν. Γίνονται μάλιστα δεκτοί όλοι ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, θρησκεύματος, σεξουαλικού προσανατολισμού ή άλλου χαρακτηριστικού.

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η πρώτη συνάντηση των Ανωνύμων Υπερφάγων (Α.Υ.) πραγματοποιήθηκε το 1960 στο Λος Άντζελες, στην Καλιφόρνια. Από τότε, έχουν δημιουργηθεί περίπου 7.000 συναντήσεις σε περισσότερες από 70 χώρες με, περίπου, 54.000 μέλη. Στην Ελλάδα, οι Ανώνυμοι Υπερφάγοι υπάρχουν από το 1983, με πρώτη συνάντηση στην Αθήνα, ενώ σήμερα λειτουργούν φυσικές ομάδες σε έξι πόλεις, καθώς και διαδικτυακές συναντήσεις. Όσοι πάρουν μέρος στις συναντήσεις δεν ασχολούνται απλώς με την απώλεια, την αύξηση ή τη διατήρηση του βάρους, την παχυσαρκία ή τις δίαιτες. Στους Α.Υ., θα βρείτε μέλη που είναι νοσηρά παχύσαρκα, υπερβολικά ή μέτρια υπέρβαρα, μετρίου βάρους ή λιποβαρή· άτομα που ελέγχουν τις διατροφικές τους συμπεριφορές· ή εντελώς ανίκανα να ελέγξουν το ψυχαναγκαστικό τους φαγητό.

«Είχα πρόβλημα βάρους μετά τη δεύτερη γέννα. Προσπάθησα με κέντρα αδυνατίσματος, βελονισμό, θρησκευτικές οργανώσεις, ψυχοθεραπεία. Δεν ήμουν με τίποτα ευχαριστημένη», λέει η Κ. που είναι χρόνια στους Α.Υ. είχε χάσει αρκετά κιλά αλλά τώρα είναι σε φάση υποτροπής ξανά. «Εδώ και 28 ημέρες είμαι καθαρή», λέει η ίδια. «Γεννήθηκα οκτώ κιλά και ήταν προδιαγεγραμμένο να είμαι ένα τεράστιο πλάσμα. Πριν κάποιους μήνες μπήκα στο νοσοκομείο έτοιμη να πεθάνω από διαβήτη και πίεση. Έπειτα έμαθα για τους Α.Υ. Κατάλαβα ότι ήταν αυτό που χρειαζόμουν. Το σώμα μου το παρέδωσα στο νοσοκομείο και την ψυχή μου στους Α.Υ. Εδώ και τρεις μήνες έχω χάσει 19 κιλά. Δεν θέλω να γίνω όμορφη. Θέλω να γίνω υγιής ψυχικά και σωματικά», λέει για τη δική της εμπειρία η Β.

Από την άλλη, η Τ. δεν είχε έρθει επειδή ήθελε να χάσει κιλά, αλλά επειδή πάλευε με τη νευρική ανορεξία και τη βουλιμία. «Στα 13 μου έκανα την πρώτη μου δίαιτα για να χάσω τέσσερα κιλά και έχασα 17. Πέρασα δίπλα από το όριο της νευρικής ανορεξίας και έπειτα υπέφερα από βουλιμία για 15 χρόνια που έκανα δυο φορές εμετό την ημέρα. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν σταματήσει και οι εμετοί και οι σκέψεις που είχα επί 30 χρόνια, που ήθελα κάθε μέρα να αδειάσω το ψυγείο».

Ο Ν. πάλι, λόγω της κατάθλιψης, οδηγούνταν στο φαγητό. «Μου φαίνονταν περίεργα όλα αυτά γιατί είμαι άθεος, το θέμα όμως είναι να αφεθείς σε μία ανώτερη δύναμη που βρήκα εγώ κάποια και την ονόμασα έτσι. Μέσα από τους Α.Υ. έχω καταφέρει κιόλας να βελτιώσω και τις σχέσεις μου με την οικογένειά μου». Άθεη είναι και η Μ. που πήρε τον λόγο για να κλείσει την συνάντηση. «Έχω επενδύσει στους Α.Υ. περισσότερο κι από το master μου. Ήμουν πάνω από 100 κιλά πριν έξι χρόνια που ήρθα εδώ». Σήμερα είναι ιδιαίτερα κομψή αλλά δεν εγκαταλείπει τις συναντήσεις. «Δεν είμαι ακόμα σε υγιές σωματικό βάρος», λέει. «Δεν εγκαταλείπω την προσπάθεια».

Αφού έχουν όλοι μοιραστεί τις εμπειρίες τους, σηκώνονται πιάνονται χέρι με χέρι, επαναλαμβάνουν τα λόγια που είναι στον τοίχο, αγκαλιάζονται και ανανεώνουν το ραντεβού τους για την επόμενη συνάντηση όπου θα μοιραστούν την εμπειρία τους είτε αυτή είναι ότι είχαν υποτροπή είτε ότι έμειναν καθαροί.

Η μόνη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος μέλος στους Α.Υ. είναι η επιθυμία να σταματήσει να τρώει ψυχαναγκαστικά. Μερικές ερωτήσεις που μπορεί να σε κάνουν να αναγνωρίσεις αν είσαι ψυχαναγκαστικός με το φαγητό, είναι σύμφωνα με τους Α.Υ. κάποιες όπως αυτές: «Τρώω όταν δεν πεινάω ή δεν τρώω όταν το σώμα μου χρειάζεται τροφή;», «Κάνω υπερφαγικά επεισόδια χωρίς κανένα συγκεκριμένο λόγο, μερικές φορές τρώγοντας μέχρι να είμαι εντελώς πλήρης ή να νιώθω την τάση για εμετό;», «Έχω αίσθημα ενοχής, ντροπής ή αμηχανίας για το βάρος μου ή για τον τρόπο που τρώω» ή ακόμα «τρώω λογικά μπροστά σε άλλους και μετά ξεφεύγω πλήρως όταν είμαι μόνος μου;». Αν θες να μάθεις περισσότερα, επικοινώνησε με τους Α.Υ. εδώ.

Περισσότερα από το VICE

Ο Στηβ Ντούζος Μιλάει για τη Φυλακή, την Υγεία του και τον «Μπίλια»

Μια Μέρα στην Εγκαταλελειμμένη «Αετοφωλιά» του Δικτάτορα Παπαδόπουλου στην Πάρνηθα

Μπάλα, Casual Μόδα και Μπάχαλα: Η Κουλτούρα και το Ντύσιμο της Κερκίδας