«Απόκοσμο, Τρομακτικό, Άδικο»

Υπάρχουν κάποιες στιγμές -είτε ευχάριστες είτε δυσάρεστες- που κολλάνε στο μυαλό σου. Κολλάνε σε τέτοιο βαθμό που πάντα θυμάσαι τι έκανες όταν άκουσες για αυτές πρώτη φορά. Μια τέτοια στιγμή είναι η τραγωδία στο Μάτι στις πυρκαγιές της Αττικής το 2018 - πυρκαγιές που κόστισαν τη ζωή σε 102 ανθρώπους.

Ο Νίκος Γεωργάρας δεν αποτελεί εξαίρεση από τον παραπάνω κανόνα. «Βρισκόμουν στον Νέο Βουτζά, όπου δούλευα σε ένα καφέ-μπαρ έως τη στιγμή που αναγκαστήκαμε να φύγουμε», λέει καθώς θυμάται που βρισκόταν όταν άκουσε για πρώτη φορά για την πυρκαγιά στο Μάτι. Ο 29χρονος φωτογράφος, ο οποίος πρόσφατα ολοκλήρωσε τις σπουδές στη σχολή Focus, School of Photography, λίγο καιρό μετά θα βρεθεί στις πληγείσες περιοχές καταγράφοντας με τον φακό του όλα όσα άφησε πίσω της η πυρκαγιά - στιγμές που ακόμα και σήμερα είναι χαραγμένες στο μυαλό του.

VICE: Γιατί αποφάσισες να πας εκεί;
Νίκος Γεωργάρας: Η τόσο μεγάλη αυτή πυρκαγιά ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία, η οποία μου άφησε πολύ έντονες αναμνήσεις. Η περιοχή μας έχει περάσει πολλές πυρκαγιές, ωστόσο το να βρεθείς μέσα σε μία πυρκαγιά τέτοιας έκτασης σε γεμίζει με απόκοσμα συναισθήματα. Αποφάσισα λοιπόν, από τη στιγμή που είμαι κάτοικος της περιοχής, να δουλέψω πάνω σε ένα πρότζεκτ για το Μάτι και τις ευρύτερες περιοχές, το οποίο θα μπορούσε να αποτυπώσει όλα αυτά που βίωσα και είδα.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία στη φωτογράφιση;
Υπήρχαν πολλά πράγματα που με δυσκόλεψαν κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης. Αρχικά οι λήψεις έγιναν το βράδυ, με αποτέλεσμα όταν με έβλεπε ο κόσμος της περιοχής να φλασάρω, νόμιζα ότι καλούσε την αστυνομία καθώς μετά την φωτιά αυξήθηκαν οι ληστείες και τα πλιάτσικα στην περιοχή.

Επίσης, με δυσκόλεψε αρκετά να αποτυπώσω στο πρότζεκτ μου τον απόκοσμο χαρακτήρα που είχα φανταστεί. Σε αυτό το σημείο, οφείλω να ευχαριστήσω τους καθηγητές μου, Παύλο Φυσάκη, Μαριλένα Σταφυλίδου και Απόστολο Ζερδέβα, για την στήριξη τους κατά την διάρκεια του πρότζεκτ.

Περίγραψε το σκηνικό με τρεις λέξεις.
Απόκοσμο, τρομακτικό, άδικο.

Τι δεν θα ξεχάσεις ποτέ απ’ όσα είδες;
Το βράδυ της φωτιάς, πολλοί άνθρωποι στην προσπάθεια τους να σωθούν, έφυγαν από τα σπίτια τους αφήνοντας πίσω τα κατοικίδιά τους. Οι φωνές τους είναι ακόμα στο μυαλό μου.

Ποιο είναι το όριο φωτογραφικής αποτύπωσης του ανθρώπινου πόνου;
Το όριο το βάζει ο φωτογράφος, μέχρι εκεί που μπορεί να το υποστηρίξει.

Πόσο καιρό σου πήρε να «ξεχάσεις» τα όσα αντίκρισες τις πρώτες ημέρες στο Μάτι;
Αρκετό, παρόλα αυτά έχουμε ομάδες νέων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μετά το συμβάν και φροντίζουν να δίνουν μια χαρούμενη νότα στην καθημερινότητά μας.

Υπήρχαν στιγμές που το συναίσθημα επηρέασε τη δουλειά σου;
Σίγουρα, όταν ετοιμάζεις μια δουλειά έχεις στο μυαλό σου κάποια στοιχεία. Το ανθρώπινο δεν μπόρεσα να το αποτυπώσω, μου ήταν αρκετά ψυχοφθόρο. Ωστόσο, προχωρώντας το πρότζεκτ, κατάλαβα ότι η απουσία της ανθρώπινης ύπαρξης είχε ουσιαστικό ρόλο.

Άλλαξε κάτι στη ζωή σου μετά από αυτήν την εμπειρία;
Ξεκάθαρα, όλοι μας πρέπει να έχουμε τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε σε τέτοιες καταστάσεις. Θα ήθελα να ενημερωθώ στο θέμα της οργάνωσης και της πρόληψης τέτοιων περιστατικών, καθώς και στο κομμάτι των πρώτων βοηθειών. Η περιοχή μας είναι στο κόκκινο, παρόλα αυτά η πρόληψη είναι αστεία.

Που θα μπορούσε κάποιος να δει την δουλειά σου;
Η δουλειά μου έχει επιλεχθεί στην κατηγορία Young Greek Photographers στο Athens Photo Festival 2019, παρουσιάστηκε στις 13 Ιουνίου στο Μουσείο Μπενάκη και θα βρίσκεται εκεί έως και τις 28 Ιουλίου. Στην συνέχεια, θα παρουσιαστεί ολοκληρωμένη σε μια έκθεση στο Booze Cooperativa το Σεπτέμβρη του 2019.

Περισσότερα από το VICE

Τελικά τι Έκανε η Πολιτεία για να μην Ξαναγίνει Tραγωδία σαν Αυτή στο Μάτι;

Πώς ένας Εθελοντής Πυροσβέστης Έγινε Κατά Συρροή Εμπρηστής

Έργα και Ημέρες της Σοράγια Μοντενέγκρο, της Απόλυτης Κακιάς της TV