Ο Νικολάκης ο Λουφαδόρος και οι Πυργιώτες: Όταν η Τηλεόραση Έκανε Χαβαλέ με το Bullying στον Στρατό

Βρισκόμαστε στο σωτήριον έτος 1995, σε ένα πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού που πλέει σε διεθνή ύδατα. Ο Δήμος Βερύκιος είναι 23 χρόνια νεότερος και έχει βρεθεί εκεί, για να κάνει ρεπορτάζ για λογαριασμό της τηλεόρασης του ΣΚΑΪ. Στο παρακάτω απόσπασμα, λοιπόν, παρακολουθούμε πέντε τύπους να υπερηφανεύονται για τα μπουγέλα και τον εκφοβισμό στον οποίο υποβάλλουν έναν νεαρό που τυγχάνει να μην είναι συμπατριώτης τους -από τον Πύργο είναι η παρέα-, αλλά ούτε και «αλάνι». Μάλιστα, έχει και την ατυχία να είναι ο «νέος» της παρέας. Μιλάμε, δηλαδή, για το λεγόμενο καψόνι, που πλέον έχει αλλάξει όνομα και λέγεται bullying. Από αυτό δεν γλιτώνουν -σύμφωνα με στοιχεία- ούτε και σήμερα νεαροί σε στρατόπεδα ανά την Ελλάδα.

Πίσω στο βίντεο, οι νταήδες φέρνουν, σχεδόν με το ζόρι, μπροστά στην κάμερα που δεν σταματάει να γράφει ούτε στιγμή, έναν φανερά φοβισμένο ναύτη με γυαλιά, ο οποίος έχει ένα από τα πιο άβολα χαμόγελα που έχω δει στη ζωή μου. Ο Βερύκιος -ναι, ο τύπος που στο μέλλον θα καταδικαστεί για ομοφοβικά σχόλια- δείχνει να το διασκεδάζει και ρωτάει τους Πυργιώτες γιατί τον μπουγελώνουν. Ο αρχηγός της παρέας, με μαγκιόρικο τρόπο που θυμίζει Δημήτρη Παπαμιχαήλ στην ταινία με τον Πίπη ή χαρακτήρα από το Η Αλίκη στο Ναυτικό, αναλαμβάνει τον ρόλο του δημοσιογράφου κρατώντας ένα τσιγαράκι στο χέρι και προχωράει σε μια «συνέντευξη»-διαφήμιση στον εκφοβισμό. Τον αρχηγό σιγοντάρει και το τσιράκι που κάθεται στα αριστερά του, επαναλαμβάνοντας τις ερωτήσεις με άλλες λέξεις. Σε αυτό το σημείο γέλασα λίγο, πιο πολύ επειδή ο τυπάκος μου θύμισε τον Χλαπάτσα από το Της Ελλάδος τα Παιδιά. Ο αποδέκτης του bullying θυμίζει αιχμάλωτο πολέμου κατά τη διάρκεια ανάκρισης, ενώ σε κάθε ερώτηση του αρχηγού απαντάει αυτό που θέλει να ακούσει η παρέα, για να μην έχει «άλλα», όταν θα κλείσει η κάμερα.

Ο πραγματικός δημοσιογράφος έχει πλέον ρόλο κομπάρσου και τον λόγο έχουν πάρει οι Πυργιώτες ναύτες, που αποκαλύπτουν στην κάμερα τους λόγους που θεωρούν τους εαυτούς τους αδικημένους σε σχέση με τον «νέο» - του οποίου το όνομα δίνουν φόρα παρτίδα. Ο βασικός είναι πως παίρνει πιο πολλές άδειες από αυτούς. Το γεγονός ότι μπορεί να τις παίρνει -όντας παντρεμένος, όπως ακούμε στο ρεπορτάζ- για να γλιτώσει από το bullying και τη βλακεία τους, μάλλον δεν το είχαν σκεφτεί. Μάλιστα, όταν αναθάρρησε και τόλμησε να πει τη γνώμη του, έγινε δέκτης καμουφλαρισμένων από χαμόγελα απειλών. Μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια εποχή που η θητεία είχε διάρκεια περίπου δύο ετών και ότι έχουμε να κάνουμε με νέους ανθρώπους που έχουν βρεθεί στη μέση του πουθενά παρά τη θέλησή τους. Αν σε όλα αυτά προσθέσεις ότι πριν από 23 χρόνια η Ελλάδα δεν έδινε την ίδια προσοχή στην ψυχική υγεία με σήμερα, καταλαβαίνεις πόσοι άνθρωποι έχουν πραγματικά υποφέρει στα ελληνικά στρατόπεδα. Μια πρόχειρη αναζήτηση στο Διαδίκτυο -ακόμη και μια ματιά στα σχόλια κάτω από το εν λόγω βίντεο- είναι ικανή για να σε πείσει.

Αν νομίζεις πως είμαι υπερβολικός, σκέψου ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του ιστότοπου ellinikos-stratos.com, από το 2000 μέχρι το 2016 έχουν καταγραφεί 74 αυτοκτονίες σε ελληνικά στρατόπεδα - 17 στελέχη και 57 οπλίτες. Η μείωση της θητείας έφερε μια βελτίωση στα νούμερα - με εξαίρεση το 2007 που είχαμε οκτώ αυτοκτονίες. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για κάποιο μύθο ή κάτι που βγάζω από το κεφάλι μου. Θα μου πεις: «Στρατός είναι, τι περιμένεις, να παίζουν με αυτοκινητάκια;». Προφανώς και όχι, όμως, όπως αναφέρω και παραπάνω, κανείς δεν επέλεξε να βρεθεί εκεί, ειδικά ο άνθρωπος που βλέπουμε στο βίντεο - και που ελπίζουμε να ζει σήμερα μια χαρούμενη ζωή. Βρίσκοντας στο YouTube ολόκληρη την εκπομπή, βλέπω ότι ο συγκεκριμένος παρουσιάζεται από το ρεπορτάζ ως «ο Νικολάκης ο λουφαδόρος», ενώ στο 31ο λεπτό τον βλέπουμε να παραδέχεται ότι έφτασε σε σημείο να απειλήσει πως θα πηδήξει στη θάλασσα. Δεν γνωρίζω αν η θητεία του φίλου μας είχε αίσιο τέλος, αυτό που ξέρω είναι ότι ζω σε μια χώρα που «συγκλονίζεται» συνεχώς από ιστορίες όπως αυτή του Άλεξ από τη Βέροια, χωρίς όμως να κάνει τίποτα, για να φτάσει σε σημείο να «συγκλονιστεί» ξανά από την αυτοκτονία (;) του Βαγγέλη Γιακουμάκη, σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα. Τι κοινό έχουν αυτές οι υποθέσεις με αυτήν που αναλύω στο παρόν κείμενο; Μα, φυσικά -ειδικά στη δεύτερη περίπτωση-, το «φιλικό» bullying και το σκεπτικό του «Έλα μωρέ, πλάκα κάναμε».

Σίγουρα μπορείς να παρακολουθήσεις το βίντεο από μια αστεία οπτική και να γελάσεις. Κανείς δεν θα σε κατηγορήσει. Ωστόσο, δεν θα ήταν άσχημο να σκεφτείς και λίγο αυτό που βλέπεις. Δηλαδή, μια ομάδα ανθρώπων που επειδή έχουν τη δύναμη και μπορούν, βγάζουν τα κόμπλεξ τους στον αδύναμο. Όλα αυτά με την ανοχή μερίδας ΜΜΕ που, όπως και ο Δήμος Βερύκιος, πρόβαλλαν στο παρελθόν το bullying ως «αθώο χαβαλέ». Ελπίζω να επρόκειτο για ένα αστείο και στην πραγματικότητα οι συγκεκριμένοι άνθρωποι να είναι φίλοι μεταξύ τους, οι οποίοι απλώς να τρόλαραν τους δημοσιογράφους, για να περάσει η ώρα. Σε αντίθετη περίπτωση, θέλω να πιστεύω ότι ο «Νικολάκης ο λουφαδόρος» δεν το έβαλε κάτω και ολοκλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις χωρίς περαιτέρω προβλήματα. Ίσως μετά το εν λόγω ρεπορτάζ να έπεσε και καμιά «καμπάνα» από τους ανώτερους για τον τρόπο με τον οποίο τους εξέθεσαν οι «παλιοί». Ποιος ξέρει;

Περισσότερα από το VICE

Ποιoς θα Πάρει Φέτος το Mundial, Χρήστο Σωτηρακόπουλε;

Αυτοί που Χειροκροτούν τον Δολοφόνο Ενός Παιδιού, Ζουν Ανάμεσά μας

«Είμαστε Τρελοί κι Ευτυχισμένοι»: Μια Γερή Φωτογραφική Βουτιά στα Εξάρχεια του 1980