Hoe Hotmail een lachertje werd

Ik kijk naar een foto van drie vrouwenbillen. De foto is van achteren genomen, de bovenlichamen van de vrouwen zijn niet zichtbaar en elke vrouw draagt een opzichtige broek van Evisu. Er zit ook een knipperende knop bij de foto, waar in grote letters “koop nu” op staat. Ik heb nog nooit ‘Evisu’ gegoogled en was ook niet van plan om een damesbroek te kopen. Toch zit ik naar deze advertentie op de zijbalk van mijn Hotmail-inbox te staren.

Toen Microsoft in 1996 Hotmail introduceerde, maakte het niemand wat uit dat er advertenties aan de zijkant stonden. Eindelijk kon je e-mails vanuit je browser bekijken en ze gratis versturen en ontvangen. Voor Hotmail waren je e-mails alleen beschikbaar via desktopprogramma’s. Drie jaar na de lancering van Hotmail kreeg je met je e-mailadres ook toegang tot MSN Messenger, de chatdienst van Microsoft – wat tot intense ruzies leidde over wie er wanneer op de gezinscomputer mocht.

En toen werd in 2004 Gmail geïntroduceerd, met zijn advertentievrije, strakke design en zogenaamde gebruiksvriendelijkheid. Mensen begonnen zich af te vragen of Hotmail nou echt de beste e-maildienst was. Veel mensen stapten over van het comfort van wat ze kenden – inclusief Evisu-advertenties – naar een geüpdatete wereld, die volledig geïntegreerd was in de nieuwe, zichzelf steeds ontwikkelende internetgigant Google.

Als Gmail de e-mailwereld wilde domineren, moest de dienst in alle opzichten beter zijn dan Hotmail. Mensen werden in de eerste instantie geprikkeld door een opslagcapaciteit van een gigabyte – vijfhonderd keer zo veel dan Hotmail. De nieuwe maildienst introduceerde ook een scantool, waarmee sleutelwoorden geïdentificeerd konden worden, die dan voor advertenties konden worden gebruikt. Maar het indrukwekkendste van alles was de zoekfunctie – die nu standaard bij alle inboxen zit. In 2012 had Gmail met 425 miljoen maandelijkse gebruikers meer dan de 360 miljoen van Hotmail. Op dit moment wordt geschat dat Gmail 1,5 miljard gebruikers heeft – terwijl Hotmail er zo’n 400 miljoen heeft.

“In het begin was het aantrekkelijk dat Gmail werkte met de G-suite – zoals Drive en Sheets – en je er goed mee kon samenwerken, bijvoorbeeld op Hangouts en door live documenten aan te passen,” zegt Alex Oakley, een IT-consultant in Londen. “Maar uiteindelijk hield iedereen gewoon meer van het uiterlijk, het gevoel en de ervaring. Iedereen dacht dat Gmail sexy was en Hotmail niet.”

Veel mensen ruilden Hotmail in voor Gmail, maar toch zijn er nog steeds een paar toegewijde mensen die hun @hotmail.com-adres niet willen laten gaan. Lady Kitt, een 29-jarige uit Newcastle, is een van die mensen. “Het is nostalgisch, comfortabel, vertrouwd en beetje lomp – alsof je weer naar die vreselijke kroeg gaat waar je voor het eerst als minderjarige dronken werd. Ik kan via mijn account het grootste deel van mijn volwassen leven terughalen. Het is een soort persoonlijke archeologie.”

Er zijn ook praktische redenen om Hotmail te blijven gebruiken, ondanks de dominantie van Gmail. “Ik ben vreselijk dyslectisch,” zegt Kitt. “Ik vind het moeilijk om nieuwe e-mailadressen te onthouden, laat staan dat ik overweg kan met een volledig onwerkbare inbox.” Voor sommigen is de toegankelijkheid van Hotmail, een dienst die er schijnbaar altijd al was, een kwestie van noodzaak.

Voor anderen gaat het om hoe de verschillende diensten worden gezien. Hotmail lijkt puberaal, terwijl Gmail wordt gezien als de meer volwassen keuze. De 32-jarige Safiyyah Choycha uit Birmingham zegt dat ze naar Gmail overstapte toen ze een fulltime kunstenaar werd. Haar websiteontwerper had haar aangeraden om een “nieuwer account” te gebruiken. Hoewel Choycha het nog steeds “zoveel makkelijker” vindt om Hotmail te gebruiken – “waarschijnlijk omdat ik heb leren e-mailen toen ik zeventien was” – zegt ze dat ze haar Hotmail nu alleen nog maar voor persoonlijke zaken gebruikt, nooit voor werk.

Er wordt nog steeds veel gediscussieerd over hoe professioneel een Hotmail-adres overkomt. Sree Sreenivasan maakte het in 2018 mee, toen hij op LinkedIn vroeg: “Als jullie een cv met een Hotmail-adres zien, wat doe je dan? Behandel je dat hetzelfde als de andere? Wijs je die meteen af?” In één antwoord stond: “Als mijn e-mailadres ertoe leidt dat ik de baan niet krijg, dan wil ik ‘m überhaupt niet.” Iemand anders ging er tegenin: “Als je nog steeds Hotmail gebruikt, snap je moderne technologie niet. Simpel.” Dit snobistische gedoe over e-mailadressen is niet alleen voorbehouden aan mensen op LinkedIn. Zowel The Telegraph als Poynter adviseren hun lezers om niet te solliciteren met een Hotmail-adres – of een “vintage” adres, zoals Poynter het noemt.

Toen Hotmail in 2012 overging in Outlook, zeiden experts dat het een duidelijke poging was om de dominantie van Google in de e-mailwereld te bestrijden. Larry Magid schrijft over consumententechnologie, en testte het nieuwe uiterlijk voordat de dienst voor het grote publiek op de markt kwam. Hij prees de “schone, moderne interface” en vond de dienst “vrij van rommel en makkelijk te navigeren.” De andere dingen die hij opmerkte, waren de mogelijkheid om je mails als ‘gelezen’ te markeren, met je Facebookvrienden te chatten, de links naar Twitter, LinkedIn, Google en Skype, en een design dat overduidelijk met smartphones in gedachten is gemaakt – in tegenstelling tot dat van Gmail.

Sinds de rebranding heeft Outlook, volgens IT-consultant Oakley, een soort van comeback gemaakt, maar alleen op professioneel gebied – niet op het persoonlijke vlak. “De meeste kantoren gebruiken nu wel Outlook om te mailen, maar in de publieke opinie is de verouderde reputatie nooit hersteld,” zegt hij. “Dat zal waarschijnlijk ook nooit gebeuren.”

Toch gebruik ik Hotmail nog steeds. Te midden van alle chaos voelt mijn inbox vertrouwd aan. Buiten mijn inbox zijn de puinhopen van het internet veel onvoorspelbaarder. Er schuilt comfort in de vertrouwdheid van Hotmail, zelfs als dat gebeurt in de vorm van onzinnige advertenties.

Daarover gesproken: de zijbalk met de Evisu-reclame is net veranderd. Hij is vervangen door een reclame van Tiffany’s. Willen de reclames soms dat ik een aanzoek doe aan een van de billenmodellen? Wie weet. Het is in ieder geval het soort plezier dat alleen Hotmail-gebruikers hebben.