Przewodnik po najbardziej bezużytecznych kierunkach studiów w całej Europie

W miarę jak zbliżamy się do nieuchronnej automatyzacji każdego zawodu, coraz wyraźniej widać, jak uniwersyteckie dyplomy stają się zupełnie bezużyteczne. Zawsze jednak warto szukać pozytywów: niektóre kierunki studiów mają o wiele mniej sensu niż inne. Zabierają ci kilka lat życia, a jedyne, co gwarantują, to bezrobocie.

Żeby lepiej wyjaśnić, czego możesz się spodziewać, gdy wybierasz taką drogę, poprosiliśmy naszych kolegów z europejskich redakcji VICE, by opisali ich zdaniem najbardziej bezużyteczne kierunki studiów na naszym kontynencie.

Jaki to kierunek?
Stand-up (studia magisterskie)

Gdzie możesz go studiować?
Uniwersytet w Kent

Opis kierunku
Magisterka ze stand-upu to coś w sam raz dla ludzi przeświadczonych, że nieustanne gadanie o tym, jacy są zabawni, choć sami nie mówią nic zabawnego, to świetny sposób na przełamanie lodów na pierwszej randce. Uniwersytet w Kent to jedyna uczelnia, która oferuje dyplom, z jak sama to opisuje: „dynamicznej formy teatru popularnego”. W ramach studiów możesz nauczyć się jak pisać własne żarty, a także otrzymujesz szansę występów przed 200-osobową publicznością. Jak wiadomo, najwięksi łowcy komediowych talentów zawsze patrzą na dyplom. Gra warta świeczki, jeśli następne 40 lat chcesz spędzić bez grosza przy duszy.

— Nana Baah

Jaki to kierunek?
Bibliotekoznawstwo i informacja naukowa (studia magisterskie)

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet Belgradzki

Opis kierunku
Z pewnością wielu młodych, zakochanych w książkach Serbów marzy, by spędzić trzy lata na Uniwersytecie Belgradzkim, zgłębiając, jak prowadzić bibliotekę. Ponura rzeczywistość jest jednak taka, że nieliczne wciąż działające w Serbii biblioteki są zarazem poważnie niedofinansowane i w jakiś magiczny sposób przeludnione. Taka rozbieżność wynika z faktu, że głównym sposobem na uzyskanie ciepłej bibliotecznej posadki jest albo przynależność do partii rządzącej, albo znajomości z jej członkami, ponieważ biblioteki są bez wyjątku prowadzone przez lokalne władze. A skoro masz dojścia, to na co ci dyplom, prawda?

— Mihailo Tesic

Jaki to kierunek?
Artysta cyrkowy

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet Sztuk Codarts w Rotterdamie

Opis kierunku
Na Codarts możesz się wyspecjalizować we wszystkich klasycznych dziedzinach sztuki cyrkowej, od żonglerki po chodzenie na linie. Jednak jakkolwiek byś się wytężał, nie unikniesz smutnej prawdy: cyrk jest na wymarciu. To już nie to, co kiedyś. Dla przykładu: większość krajów zakazała albo właśnie wprowadza zakazy pokazów z dzikimi zwierzętami. A co to za wycieczka do cyrku bez nerwowego wyczekiwania, że tygrys w końcu otrząśnie się ze swojego transu i dokona słodkiej, zasłużonej zemsty na treserze? Poza tym dzięki postępom w technologii VR coraz trudniej zrobić wrażenie na współczesnym dziecku więc nawet szanse na to, że załapiesz się jako żonglujący klaun na urodzinach twojej siostrzenicy, są dość niewielkie.

— Lisa Lotens

Jaki to kierunek?
Projektowanie wydarzeń scenicznych i estradowych (studia magisterskie)

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet w Roskilde

Opis kierunku
Do baru wchodzi dyrektor festiwalu, przedsiębiorca i organizator wesel. Piją na umór, a potem ktoś z nich proponuje trójkącik. Cud nauki, jaki powstałby z takiej potrójnej wymiany DNA, studiowałby projektowanie wydarzeń.

Studenci Uniwersytetu w Roskilde już od 2004 roku mogą udekorować swoje CV takimi umiejętnościami jak „analiza, rozwój i zarządzanie wydarzeniami dla festiwali i konferencji”. Jednak na duńskim rynku rozrywki zbiorowej panuje spora konkurencja i nie dla wszystkich menadżerów festiwali i kierowników sceny starczy pracy.

W ostatnich latach wielu absolwentów Projektowania wydarzeń scenicznych i estradowych ma kłopoty ze znalezieniem pracy. Po części z tego powodu budżet katedry oferującej ten kierunek został niedawno mocno okrojony. Spośród tych szczęśliwców, którym udało się zdobyć zatrudnienie, bardzo niewielu pracuje w branżach choćby daleko pokrewnych z występami scenicznymi, projektowaniem lub organizacją wydarzeń. Może dlatego, że teoretyczna część studiów nie przygotowuje studenta na rzeczywistość? Może dlatego, że właściwie to raczej nie potrzebujesz dyplomu, żeby zorganizować wydarzenie? A może — jak sam zrozumiałem, studiując Projektowanie wydarzeń — cały ten kierunek wielki żart, nikomu do niczego niepotrzebny.

— Kristian Ejlebæk Nielsen

Jaki to kierunek?
Numizmatyka (studia magisterskie)

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet Wiedeński

Opis kierunku
Numizmatyka to nauka o starożytnych złotych i srebrnych monetach, a także współczesnej gotówce.

Dlaczego taki kierunek jest bez sensu? Zajrzyj teraz do swojej kieszeni i portfela. Bardzo możliwe, że nie uświadczysz w nich gotówki, bo żyjesz w 2018 roku i za wszystko płacisz kartą, smartfonem, Paypalem, czymkolwiek, tylko nie żywym, brzęczącym pieniądzem.

Taka sytuacja raczej prędko się nie zmieni. Co więcej, w końcu, gdy już wszyscy zrozumiemy, na czym polegają kryptowaluty, nawet banki i płatności kartą zostaną zastąpione przez bitcoin, tak samo, jak płyty CD musiały ustąpić przed serwisami z muzyką. A zatem pole badań początkujących wiedeńskich numizmatyków znacznie się zmniejszy, o ile do reszty nie zniknie. Dlatego, jeśli liczysz, że zbijesz fortunę na numizmatyce, lepiej pomyśl, czy nie lepiej zainwestować w coś innego.

— Thomas Vorreyer

Jaki to kierunek?
Nauka i kultura Alp (studia licencjackie)

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet Mediolański

Opis kierunku
Od gleboznawstwa, przez uprawę drzew, po ochronę roślin — inspirację dla modułów Nauki i kultury Alp stanowił chyba odcinek Misia Yogi. Choć uczelnią oferującą kierunek jest Uniwersytet Mediolański, wszystkie zajęcia odbywają się w Edolo, mieścinie na alpejskich stokach Monte Adamello.

Absolwenci będą mogli szukać zatrudnienia w lokalnych organizacjach, muzeach, parkach narodowych i chronionych obszarach Alp — i najwyraźniej nigdzie indziej na świecie. Powodzenia!

— Giulia Fornetti

Jaki to kierunek?
Politologia (studia licencjackie i magisterskie)

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet Warszawski

Opis kierunku
Na oficjalnej stronie Uniwersytetu Warszawskiego możemy przeczytać, że „Politologia to nauka społeczna zajmująca się polityką rozumianą jako całokształt działalności związanej ze sprawowaniem władzy politycznej, jej funkcją i rolą w życiu społecznym, a także teorią jej organizacji. Do podstawowych kategorii tej nauki należy państwo. Politologia opisuje jego historyczny rozwój, funkcje, charakter i sposób funkcjonowania”. Jednak ostatnie trzy lata pokazały, że sukces w polskiej polityce nie wymaga ani doświadczenia, ani politycznej wiedzy. Wystarczy wyczucie potrzeb i żądań większości.

Dla przykładu: w 2015 roku, gdy do władzy doszedł PiS, Paweł Kukiz, była gwiazda rocka bez większego doświadczenia w polityce, uzyskał trzeci wynik w wyborach prezydenckich. Poparło go 20 procent głosujących. Osiągnął to dzięki populistycznym sloganom i obietnicom, że odpartyjni państwo i zniszczy system, w którym polityk jest panem obywatela, choć powinien być jego pracownikiem. Choć Kukiz sam nie określa się jako prawicowiec, jego ruch polityczny Kukiz’15 wprowadził do Sejmu członków Ruchu Narodowego, skrajnych nacjonalistów i ksenofobów, którzy organizowali Marsze Niepodległości i zaprosili do Sejmu włoskich neofaszystów z organizacji Forza Nuova.

Razem z Kukizem posłem został jeszcze jeden muzyk: Piotr Liroy-Marzec, przez chwilę członek Kukiz’15, niepokorny raper znany z takich tekstów, jak „Scyzoryk, Scyzoryk tak na mnie wołają / Ludzie spoza mego miasta pewnie oni rację mają”, „Skaczcie do góry jak jebane kangury” i „A jebać mi się chce”. Obaj panowie współpracowali już wcześniej (wtedy Kukiz śpiewał w zespole Piersi), tyle że przy wspólnym nagrywaniu piosenki pt. „Policja”, w której refren brzmi „Gdzie, gdzie, krew tutaj tryska / Powiedz mi po kiego tu w ogóle jest policja / Chodzą do roboty, by pracę mieć stałą / Niech lepiej siedzą w domu i bawią się pałą”.

Jako poseł Liroy-Marzec zasłynął ze swojej (godnej pochwały) walki o zmianę prawa w kwestii legalnego dostępu do medycznej marihuany. W 2016 roku stanął też na czele Parlamentarnego Zespołu ds. Bezpieczeństwa Programu Szczepień Ochronnych Dzieci i Dorosłych (wtedy składa się on z czterech posłów partii Kukiz'15, w tym z przewodniczącego Piotra Liroya-Marca). Zespół miał doprowadzić do dialogu środowisk medycznych z antyszczepionkowcami.

To tylko dwa przykłady z polskiej polityki. Rozejrzyj się po świecie, a zobaczysz, że to globalny trend.

O tym, że politologia to beznadziejny pomysł na studia przekonuje też statystyka. Według badań polskiego rynku pracy przeprowadzonych przez NaTemat: „przez cały 2016 rok dla 159 bezrobotnych politologów znalazła się dokładnie jedna oferta pracy — wynika z danych urzędu pracy miasta stołecznego Warszawy”. Warto jednak zaznaczyć, że ani Paweł Kukiz, ani Piotr Liroy-Marzec nie mają nie tylko dyplomu z politologii, ale żadnego wyższego wykształcenia, w ogóle. Może zatem najlepiej w całkowicie odpuścić sobie studia, zostać muzykiem, zdobyć sławę i przejąć władzę nad światem. W końcu mamy 2018 rok.

— Paweł Mączewski

Jaki to kierunek?
Pokój, bezpieczeństwo i rozwój (studia magisterskie)

Gdzie możesz to studiować?
Uniwersytet w Coimbrze

Opis kierunku
Jasne, świat to teraz płonący śmietnik toczący się pomału w stronę atomowej zagłady, ale czy naprawdę sądzisz, że uda ci się to naprawić? Według Uniwersytetu w Coimbrze te studia magisterskie mają na celu pogłębić konceptualną i teoretyczną wiedzę na temat pokoju, bezpieczeństwa, rozwoju i humanitaryzmu. Jednak uczelnia nie potrafi już z taką precyzją określić, co czeka jej absolwentów. Jeśli na tym kierunku uczysz się też, jak zbudować bunkier, w którym przetrwasz apokalipsę, może zastanowię się, czy nie usunąć go z tej listy.

— Madalena Maltez

Artykuł pierwotnie ukazał się na VICE UK

Więcej na VICE: