Όταν σκέφτεσαι το Facebook Marketplace, πιθανότατα φέρνεις στον νου σου ένα σπασμένο iPod Touch, ταλαιπωρημένα μεταχειρισμένα Air Forces ή το vintage τραπεζάκι από ξύλο βελανιδιάς που η θεία σου θεωρεί «ευκαιρία». Βασικά ένα τεράστιο διαδικτυακό φιλανθρωπικό κατάστημα, χωρίς φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Όμως κάτω από τη σκονισμένη επιφάνεια μπορεί και να βρεις κάτι πολύ διαφορετικό: μαγικά μανιτάρια, ζωντανά φίδια, κοκαΐνη, μεταχειρισμένα εσώρουχα, χόρτο, Ozempic, υπηρεσίες σεξ και απάτες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η απήχηση του Facebook Marketplace είναι τεράστια. Με περισσότερους από 1 δις ενεργούς χρήστες και ένα σύστημα «τα λεφτά στο χέρι», αντιλαμβανόμαστε γιατί έμποροι και σεξεργάτριες/ες μπορεί να στραφούν στο Facebook για να διαφημίσουν τις υπηρεσίες τους. Μόνο στο Λονδίνο, μια αναζήτηση για «μανιτάρια» έβγαλε τουλάχιστον 40 αγγελίες για ψυχεδελικά.Ο Jack είναι έμπορος μανιταριών στο Facebook Marketplace. Η διαφήμισή του δείχνει διάφορα είδη, συμπεριλαμβανομένου του Albino Penis Envy, που απεικονίζεται πάνω σε μια ζυγαριά και έχει τον αθώο τίτλο «Μανιτάρια». Κάνοντας κλικ στην ανάρτηση διαπιστώνεις ότι δεν είναι πανάκριβα πορτσίνι 200 λιρών – η περιγραφή αναφέρει ξεκάθαρα «ψυχεδελικά μανιτάρια».
SCREENSHOTS ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK MARKETPLACE.
«Είναι σαν να παραγγέλνεις πίτσα», λέει στο VICE. (Όπως όλες οι πηγές σε αυτό το άρθρο, μιλάει ανώνυμα για λόγους απορρήτου.) Ο Jack πουλάει στο Facebook επειδή είναι μια από τις μεγαλύτερες και μακροβιότερες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Παρόλο που η τοποθεσία της διαφήμισης δείχνει μια περιοχή λίγο έξω από το Μάντσεστερ τονίζει ότι μπορεί να τα παραδώσει γρήγορα οπουδήποτε: «Έχουμε τις μεθόδους και τις συνδέσεις μας, έχουμε βαποράκια παντού».Ακόμη και με το ανώνυμο προφίλ, ο Jack δεν είναι εντελώς χαλαρός σχετικά με τις πωλήσεις στο Facebook. «Είναι επικίνδυνο. Ο περιορισμός στο Facebook, οι μπάτσοι, τα πρεζάκια είναι επίσης μεγάλο πρόβλημα… μερικοί δίνουν ψεύτικα σημεία παραλαβής μόνο για να σε κλέψουν και να φύγουν με τα προϊόντα σου… Κάποιοι λένε ότι έχουν λεφτά και μόλις φτάσεις εκεί, είναι εντελώς άλλη ιστορία».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε αυτήν τη δουλειά είναι κατανοητό ότι οι περισσότεροι πωλητές είναι πρόθυμοι να μιλήσουν για τη δουλειά μόνο αν κάνεις κάποια μεγάλη αγορά, ενώ οι αρχικές γρήγορες απαντήσεις τους σταματάνε όταν ακούν «δημοσιογράφος».«Πιστέψτε με», λέει ένας χρήστης, «θα είχα πολύ κίνητρο με μερικά λεφτά lol».Ο Danny είναι άλλος ένας από τους λίγους πωλητές ψυχεδελικών που είναι πρόθυμοι να συζητήσουν για τη δουλειά. «Βρίσκω τους περισσότερους πελάτες μου εδώ», λέει για το Facebook Marketplace. Συνελήφθη μια φορά όταν ένας αστυνομικός έκανε τον πελάτη. «Είμαστε διακριτικοί αλλά υπάρχουν πολλοί undercover… Γι' αυτό δεν κάνω πια συναντήσεις. Όλες οι παραγγελίες παραδίδονται στην προτιμώμενη τοποθεσία των πελατών – τα αφήνω και γίνομαι καπνός για λόγους ασφαλείας». Οι πωλητές και οι αγοραστές που εξαπατούν ο ένας τον άλλον δεν είναι κάτι καινούργιο – ακόμη και στον κόσμο του Marketplace. Σε ορισμένες περιπτώσεις, βίαια άτομα έχουν χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα για να παγιδεύσουν τα θύματά τους. Το Facebook έγινε πρωτοσέλιδο το 2021, όταν η 54χρονη Denise Williams από την Πενσυλβάνια δολοφονήθηκε με μαχαιριές όταν συνάντησε έναν άνδρα που ισχυρίστηκε ότι πουλούσε ένα μεταχειρισμένο ψυγείο.
Ευτυχώς, ο 36χρονος χρήστης του Facebook, Alex, γλίτωσε σχετικά αλώβητος από τη συνάντηση του με έναν απατεώνα. Παρασύρθηκε σε μια τοποθεσία με την εντύπωση ότι αγόραζε καφετιέρα. Τα πράγματα έγιναν γρήγορα βίαια όταν τον υποδέχτηκε ένας άντρας με μπαλακλάβα. «Έβγαλε ένα μεγάλο μαχαίρι, δέκα δεκαπέντε πόντους, το πίεσε στην κοιλιά μου και με οδήγησε σε ένα δρομάκι», λέει στο VICE. «Του έδωσα 200 λίρες μετρητά που είχα φέρει για τη μηχανή, το πορτοφόλι μου και τα κλειδιά του αυτοκινήτου μου». Ο άνδρας δεν ικανοποιήθηκε, απείλησε να τον μαχαιρώσει πολλές φορές, του ζήτησε να ξεκλειδώσει το iCloud του – για να πουλήσει πιο εύκολα το τηλέφωνο – και έφυγε.
Δεν είναι μόνο οι αγοραστές που μπορούν να εξαπατηθούν αλλά και οι πωλητές, ιδιαίτερα όταν οι υπηρεσίες τους δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες της Meta: όχι σεξουαλικές υπηρεσίες, ναρκωτικά, ανθρώπινα μέλη ή υγρά, επικίνδυνα αγαθά και άλλα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μια αναζήτηση για εσώρουχα στο Λονδίνο επιστρέφει τουλάχιστον 20 διαφημίσεις για μεταχειρισμένα εσώρουχα και «άλλες υπηρεσίες». Η 21χρονη Rachel πουλά γυμνές φωτογραφίες και χρησιμοποιημένα εσώρουχα στην πλατφόρμα. Μόλις ένας πελάτης της στείλει ένα μήνυμα, εκείνη στέλνει έναν τιμοκατάλογο: Τα μεταχειρισμένα εσώρουχα κοστίζουν 2£ και ένα ζευγάρι που φορέθηκε κατά τη διάρκεια του σεξ δίνει 50£. Πουλάει 20 γυμνές φωτογραφίες για 25£ και ένα 10λεπτο βίντεο για 30£. Επίσης τηλεφωνικό σεξ δέκα λεπτών κοστίζει 25£. «Δεν επιτρέπεται να διαφημίζω ότι πουλάω γυμνές φωτογραφίες κ.λπ.», λέει. «Πρέπει να πω ότι πουλάω “εσώρουχα” – όχι μεταχειρισμένα εσώρουχα, αλλιώς κατεβάζουν τις αγγελίες». Ανεβάζει την καταχώριση με μια φωτογραφία της στην καταχώριση, έτσι ώστε οι πιθανοί πελάτες να πιάσουν το νόημα.Η Rachel διαβεβαιώνει το VICE ότι είναι μια από τις λίγες εργάτριες του σεξ στο Facebook που προσφέρει πραγματικά τις υπηρεσίες της. «Υπάρχουν πολλοί εδώ που κάνουν ψεύτικες πωλήσεις – έτσι οι ενδιαφερόμενοι δύσκολα με εμπιστεύονται ώστε να στείλουν χρήματα», εξηγεί. «Θα μπορούσα να τα λάβω και να μην στείλω τίποτα».
SCREENSHOTS FROM FACEBOOK MARKETPLACE.
Είτε πουλάς ναρκωτικά είτε γυμνό περιεχόμενο, η παραβίαση των κανόνων του Marketplace μπορεί να σε εκθέσει ακόμη περισσότερο σε απατεώνες. «Μερικές φορές κάποιος πληρώνει και του στέλνω τις φωτογραφίες ή τα βίντεο, αλλά στη συνέχεια επικοινωνεί με την τράπεζα ή το PayPal λέγοντας ότι δεν τους έστειλα ποτέ τίποτα», λέει η Rachel. «Δεν μπορώ να αποδείξω ότι του έστειλα επειδή είναι γυμνές φωτογραφίες και είναι ενάντια στους κανόνες».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Παρά την έλλειψη προστασίας, η Rachel επιμένει ότι είναι καλύτερο από πιο δημοφιλή σάιτ. «Ο λόγος που χρησιμοποιώ το Facebook Marketplace είναι επειδή υπάρχει λιγότερος ανταγωνισμός από το OnlyFans και δεν χρειάζεται να δημοσιεύω γυμνές φωτογραφίες μου για να προσελκύσω κόσμο – δεν θα ήθελα να υπάρχει δωρεάν πρόσβαση στις φωτογραφίες μου χωρίς να πληρώσουν. Αν δημοσίευα κανονικές selfies στο OnlyFans, δεν θα είχα συνδρομητές, αλλά στο Facebook υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που θέλουν να αγοράσουν».
Παρά τις ευκαιρίες για κέρδος στο Marketplace, η Rachel δεν αισθάνεται πάντα ασφαλής. «Δέχομαι πολλές απειλές και προσβολές, που δεν είναι ωραίο, αλλά είναι κομμάτι της δουλειάς,», λέει στο VICE. «Δέχομαι προτάσεις να συναντήσω άνδρες για σεξ, αλλά το βρίσκω πολύ επικίνδυνο».Η Meta αρνήθηκε να σχολιάσει για τους απατεώνες, τους εμπόρους ναρκωτικών και τους εργαζόμενους του σεξ που χρησιμοποιούν το Facebook Marketplace, αλλά η χρήση της πλατφόρμας για την πώληση παράνομων ουσιών και υπηρεσιών δεν είναι κάτι καινούργιο. Λίγες ώρες μετά το λανσάρισμα της νέας λειτουργίας το 2016, ναρκωτικά και όπλα εμφανίστηκαν προς πώληση και το Facebook αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη, κάνοντας λόγο για τεχνικό πρόβλημα – το οποίο δεν φαίνεται να έχει επιλυθεί ακόμη, επτά χρόνια μετά.Τότε, το Facebook είχε πει: «Προσπαθούμε να διορθώσουμε το πρόβλημα και θα παρακολουθούμε στενά τα συστήματά μας για να διασφαλίσουμε ότι εντοπίζουμε και αφαιρούμε σωστά τις παραβιάσεις προτού δώσουμε σε περισσότερα άτομα πρόσβαση στο Marketplace».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με έναν συνδυασμό διακριτικής διατύπωσης και υποβλητικών εικόνων, οι έμποροι ναρκωτικών και οι εργαζόμενοι του σεξ εξακολουθούν να βρίσκουν τρόπους να φτάνουν στη βάση πελατών τους χωρίς να παραβιάζουν ρητά τους κανόνες. Έτσι, την επόμενη φορά που η μαμά σου θέλει να φτιάξει ένα ωραίο ριζότο, ίσως καλό είναι να της πεις ότι αυτά τα αποξηραμένα μανιτάρια στο Marketplace δεν είναι σιτάκε.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
